Α' Μακκαβαίων

Το Α' Μακκαβαίων είναι ένα από τα βιβλία του κανόνα της Παλαιάς Διαθήκης που αποδέχονται η Ορθόδοξη και η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία, εξαιρείται όμως από τον κανόνα των εκκλησιών της Μεταρρύθμισης. Στον ελληνικό κανόνα εντάσσεται στη συλλογή των Ιστορικών Βιβλίων.

Εισαγωγικά

Τέσσερα βιβλία της Π. Διαθήκης ονομάζονται "Μακκαβαίων" στην ελληνική Βίβλο των Ο' με τίτλους Α' Μακκαβαίων, Β' Μακκαβαίων, Γ' Μακκαβαίων, Δ' Μακκαβαίων. Ως Κανονικά, θεωρούνται στην Ορθόδοξη Εκκλησία τα πρώτα τρία, ενώ το τέταρτο θεωρείται απόκρυφο. Οι Ρωμαιοκαθολικοί, κανονικά θεωρούν μόνον τα δύο πρώτα ενώ οι Διαμαρτυρόμενοι θεωρούν τα τρία πρώτα ως απόκρυφα και το τέταρτο, ψευδεπίγραφο.

Πρόκειται για αυτοτελή έργα, το περιεχόμενο των οποίων σχετίζεται με το όνομα και αμέσως ή εμμέσως μέ τους αγώνες της οικογένειας του ιερέα Ματταθία, μιας διακεκριμένης ιουδαϊκής οικογένειας της Ιερουσαλήμ, η οποία προασπίσθηκε σθεναρά τα θρησκευτικά καί εθνικά ιδεώδη της πατρίδας της και πρόσφερε σημαντικές υπηρεσίες στό έθνος της. Πρόκειται για τη μακκαβαϊκή εξέγερση και τους αγώνες που ακολούθησαν για την προάσπιση της πίστης και της ελευθερίας τους ενάντια στους Σελευκίδες.

Στο βιβλίο Α' Μακκαβαίων, μετά από μια εισαγωγή σχετικά με τον Μ. Αλέξανδρο και την κατάσταση που δημιουργήθηκε μετά το θάνατό του, ο συγγραφέας αναφέρεται με συντομία στην κυριαρχία των Πτολεμαίων (324—198 π.Χ.) και στα πρώτα είκοσι χρόνια των Σελευκιδών (198—175) για να αναφερθεί στα δύσκολα χρόνια του ιουδαϊκού λαού επί Αντίοχου Δ' ο οποίος θέλησε να εκρίζωση βίαια την ιουδαϊκή θρησκεία.

Συγγραφέας, τόπος, χρόνος

Με βάση τις διηγήσεις, ο χρόνος σύνταξης του πρωτοτύπου ίσως να ήταν γύρω στο 100 π.Χ.. Ο συγγραφέας είναι άγνωστος, έγραψε στα εβραϊκά και το μόνο που μπορεί κάποιος να συμπεράνει είναι ότι πρόκειται για έναν ένθερμο ιουδαίο πατριώτη ο οποίος μάλιστα είναι πολύ πιθανόν να συμμετείχε και ο ίδιος στους αγώνες.

Διάγραμμα περιεχομένου

Το περιεχόμενο του βιβλίου αποτελείται από 16 κεφάλαια:

• κεφ. 1,1-15: Ο Μ. Αλέξανδρος και οι διάδοχοι του.
• κεφ. 1,16-2,70: Η μακκαβαϊκή εξέγερση.
• κεφ. 3,1-9,22: Αγώνες των Μακκαβαίων υπό την ηγεσία του Ιούδα.
• κεφ. 9,23-12,53: Αγώνες των Μακκαβαίων υπό την ηγεσία του Ιωνάθαν.
• κεφ. 13-16: Αγώνες των Μακκαβαίων υπό την ηγεσία του Σίμωνα.

Βιβλιογραφία

• Αγουρίδης Σάββας, Ιστορία της Θρησκείας του Ισραήλ, Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 1995
• Καλαντζάκης Ε. Σταύρος, Εισαγωγή στην Παλαιά Διαθήκη, Πουρναράς, Θεσσαλονίκη 2006
• Μπρατσιώτης Ι. Παναγιώτης, Εισαγωγή εις την Παλαιάν Διαθήκην, Αθήνα 1993 (c1936)
• Χαστούπης Π. Αθανάσιος, Εισαγωγή εις την Παλαιάν Διαθήκην, εκδ. Πανεπιστημίου Αθηνών, 1986
• David Noel Freedman, The Anchor Bible Dictionary, New York: Doubleday, 1992
• Gleason Leonard Archer, A Survey of Old Testament Introduction, 3η έκδ., Moody Press, 1998
• James Luther Mays et al., Harper's Bible Commentary, San Francisco: Harper & Row, 1988
• John Barton and John Muddiman, Oxford Bible Commentary, New York: Oxford University Press, 2001

Βλέπε επίσης

• Αγία Γραφή
• Παλαιά Διαθήκη
• Βιβλικός κανόνας