Αρίστων Πελλαίος
Ο Αρίστων Πελλαίος είναι ένας εκ των πρώτων απολογητών της Χριστιανικής εκκλησίας, που έζησε και έδρασε κατά τον 2ο αιώνα. Για τη ζωή του δε γνωρίζουμε σχεδόν τίποτα, αφού δε διασώζονται σχετικές μαρτυρίες. Από τις πενιχρές ιστορικές πηγές μαθαίνουμε οτι καταγόταν από την Πέλλα της Δεκαπόλεως (Παλαιστίνη) και πως πιθανώς είναι το ίδιο άτομο που περιγράφεται από τον Παπία, είτε με το όνομα Αριστίων, είτε ως Αρίστων, αν και αυτό δεν μπορεί να επιβεβαιωθεί. Πιθανολογείται πως ήταν χριστιανός από την Ιουδαία, ενώ εικάζεται ότι μπορεί να μετακινήθηκε από τα Ιεροσόλυμα, μετά την καταστροφή της το 70, από το Ρωμαϊκό στρατό.
Ο Αρίστων είναι γνωστός στην εκκλησιαστική πραγματικότητα από την απολογία την οποία συνέταξε περίπου το 140[1]. Η απολογία αυτή δε διασώζεται αλλά φαίνεται πως υπήρξε πολύ σημαντική για την εποχή της, αφού φαίνεται να είναι γνωστή σχεδόν σε όλους μέχρι το 500[2]. Χαρακτηριστικές είναι οι αναφορές από το Μάξιμο Ομολογητή[3], από την προσπάθεια διασυρμού της απολογίας του από τον Κέλσο[4] αλλά και από τον Ιερώνυμο[5]. Το σύγγραμα αυτό αποτελεί την πρώτη μαρτυρία αντιιουδαϊκών έργων, χωρίς να προσμετράται η Επιστολή Βαρνάβα, καθώς ανήκει σε άλλο είδος γραμματείας, καθώς και την πρώτη αντιιουδαϊκή απολογία. Επίσης ο Αρίστων, από έμμεση μαρτυρία του Ευσεβίου, φαίνεται να είχε συντάξει και ειδικό ιστορικό σύγγραμα για την κορύφωση του ιουδαιορωμαϊκού πολέμου περίπου το 135[6].
Ο τίτλος του συγγράμματος φέρεται από τον Κέλσο ότι ήταν "Αντιλογία" και συνετάχθη μετά βεβαιότητος προ του 176 που ο Κέλσος συνέγραψε το έργο του, αλλά και ύστερα από το 135 και την καταστροφή της Ιουδαϊκής αντίστασης. Τόσο το πρωτότυπο όσο και η μετάφρασή του έχουν απολεσθεί. Το σύγγραμά του ουσιαστικά αποτελεί ένα διάλογο μεταξύ ενός Χριστιανού και ενός Ιουδαίου, του Παπίσκου και του Ιάσονα αντίστοιχα. Ο χριστιανός θέτει στόχο και καταφέρνει να πείσει με επιχειρήματα, πως όντως οι μεσσιανικές προφητείες επαληθεύτηκαν στο πρόσωπο του Ιησού Χριστού. Σημαντικό στοιχείο σε αυτή τη συγγραφή είναι ο αλληγορικός τρόπος ερμηνείας της Καινής Διαθήκης, κάτι που εξερέθισε τον Κέλσο[7]. Πιστεύεται πως μέρος αυτού του διαλόγου έχει ενσωματωθεί σε έργο του Ευαγρίου Μοναχού[8] το οποίο μνημονεύεται από το Γεννάδιο[9] και διασώζεται στην Patrologia Latina[10], αλλά δε γνωρίζουμε ποιο μέρος αυτής ευρίσκεται στο οικείο κομμάτι. Το ότι ο Αρίστων παρέδωσε την απολογία του στον Αυτοκράτορα Αδριανό[11], προφανώς έχει προέλθει από σύγχυση του ότι Κοδράτος και Αριστείδης παρέδωσαν στον αυτοκράτορα απολογία[12].
Υποσημειώσεις
- ↑ Παναγιώτης Χρήστου, «Ελληνική Πατρολογία«, Τόμος Β΄, σελίς 540
- ↑ Harnack, "Texte und Untersuchungen," i. 3 et seq
- ↑ Σχόλια εις Διονυσίου Αεροπαγίτου Μυστική Θεολογία 1, 3
- ↑ Ωριγένους, Κατά Κέλσου 4, 52
- ↑ Commentarium ad galatas 3, 13
- ↑ Ευσέβιος, Εκκλησιαστική Ιστορία 4, 6, 3
- ↑ Στυλιανός Παπαδόπουλος, «Πατρολογία», Τόμος Α΄, σελίς 195
- ↑ Altercatio Simonis Judaei et theophili Christiani
- ↑ De Viris illustribus 50
- ↑ PL 20, 1165-1182
- ↑ Ευσεβίου, Χρονικόν. PG 92, 260
- ↑ Παναγιώτης Χρήστου, «Ελληνική Πατρολογία«, Τόμος Β΄, σελίς 541
Βιβλιογραφία
- Παναγιώτης Χρήστου, «Ελληνική Πατρολογία», Τόμος Β΄, Εκδόσεις Κυρομάνος, Θεσσαλονίκη 2005.
- Στυλιανός Παπαδόπουλος, «Πατρολογία», Τόμος Α΄, Έκδοση Ιδιωτική, Αθήνα 2000.
- Jewish Encyclopedia, Article "Aristo of Pella"
