Απόστολος Ανδρέας

Απόστολος Ανδρέας
Ο πρωτόκλητος Ανδρέας
Γέννηση	άγνωστο
Κοίμηση	άγνωστο
Εορτασμός	30 Νοεμβρίου
Σημαντικές ημερομηνίες	49 μ.Χ. Αποστολική Σύνοδος
Τίτλος	Απόστολος

Ο Απόστολος Ανδρέας (Ανδρεύς ή Ανδρείας), ο επονομαζόμενος και πρωτόκλητος, αποτέλεσε ένα εκ των δώδεκα μαθητών και αποστόλων του Ιησού Χριστού. Φέρων ελληνικό όνομα, όντας αδελφός του Αποστόλου Πέτρου και μαθητής του Ιωάννη του βαπτιστή, ήταν ο πρώτος μαθητής που κλήθηκε από τον Κύριο. Ανήκε στο στενό κύκλο των μαθητών και διήγαγε δραστήριο αποστολικό βίο, όπου κατέληξε κατά την παράδοση σε μαρτυρικό θάνατο στην πόλη της Πάτρας. Οι πληροφορίες που λαμβάνουμε από τα ευαγγέλια σε σχέση με άλλους μαθητές είναι περισσότερες, ενώ η παράδοση και η απόκρυφη γραμματεία είναι πλούσιες σε αναφορές.

Βίος

Ο Απόστολος Ανδρέας καταγόταν από την ελληνιστική πόλη Βηθσαϊδά (Ιω. 1,44), εξού και έλαβε ένα καθαρά ελληνικό όνομα. Υπήρξε ο πρωτόκλητος μαθητής του Ιησού και ήταν αδελφός του Αποστόλου Πέτρου. Ο πατέρας του ονομάζονταν Ιωνάς και η μητέρα του, κατά την παράδοση, Ιωάννα και μαζί με το αδελφό του εξασκούσαν το επάγγελμα του ψαρά. Είχαν μάλιστα ως συνεργάτες τους αδελφούς Ιωάννη και Ιάκωβο, υιούς του Ζεβεδαίου (Λουκάς 5, 10). Δε γνωρίζουμε αν ήταν μεγαλύτερος αδελφός του Πέτρου ή μικρότερος καθώς και την οικογενειακή του κατάσταση. Με βάση όμως τα ευαγγέλια προκρίνεται η άποψη ότι μάλλον ήταν νεότερος του Πέτρου και άγαμος, αφού είχε εγκατασταθεί στο σπίτι του αδελφού στην Καπερναούμ. Οι γραμματικές γνώσεις του επίσης, δε φαίνεται να ήταν πολλές.

Ο Ανδρέας ως χαρακτήρας φαίνεται πως ήταν περισσότερο συναισθηματικός από τον Πέτρο. Στο στενό κύκλο των μαθητών (Πέτρος, Ιωάννης, Ιάκωβος) φαίνεται πως ερχόταν κατά κάποιο τρόπο ύστερος, αφού ο Κύριος προτιμούσε σε σημαντικές περιστάσεις όπως την ανάσταση του Ιαείρου και τη Μεταμόρφωση να παίρνει μαζί του τους άλλους τρεις μαθητές. Χαρακτηριστικό του γεγονότος τούτου είναι, πως ενώ άλλοτε οι ευαγγελιστές (Ματθαίος, Λουκάς) τον έχουν δεύτερο στην κατάταξη, άλλοτε τον έχουν τέταρτο (Μάρκος και Λουκάς, στις Πράξεις). Ο ίδιος όμως φαίνεται ιδιαίτερα προσηνής και υπάκουος, αφού ποτέ δε έδειχνε να δυσανασχετεί. Η ένταξή του στο μαθητικό κύκλο του Ιωάννη βαπτιστή δείχνει πως ήταν ανήσυχο πνεύμα με έντονες θρησκευτικές αναζητήσεις, γι αυτό και αφιέρωνε πολύ χρόνο κοντά στο πρόδρομο του Κυρίου.

Χαρακτηριστικές είναι οι περιγραφές της κλήσης του. Καθώς μια μέρα ο Ιωάννης ο πρόδρομος είδε τον Ιησού να περιπατεί στον περίχωρο του Ιορδάνη, απευθύνθηκε στους Ιωάννη και Ανδρέα λέγοντάς τους πως Αυτός είναι ο αμνός του Θεού (Ιω. 1, 36). Ο Ανδρέας όσο και Ιωάννης ακολούθησαν τον Ιησού, διστάζοντας όμως να τον πλησιάσουν. Τότε τους πλησίασε ο ίδιος ρωτώντας τους, τι θέλουν; Έτσι οι Ανδρέας και Ιωάννης τον ρώτησαν που μένει γιατί επιθυμούσαν να το επισκεφτούν και να του μιλήσουν ιδιαιτέρως (Ιω. 1, 29). Χαρακτηριστική επίσης είναι η περιγραφή του Ευαγγελιστή Ιωάννη (1, 39):

"ἦλθον οὖν καὶ εἶδον ποῦ μένει, καὶ παρ' αὐτῷ ἔμειναν τὴν ἡμέραν ἐκείνην· ὥρα ἦν ὡς δεκάτη." (1, 40).

Η πολύωρη παραμονή αυτή δε θα πρέπει να παραξενεύει τον αναγνώστη καθότι οι δύο μαθητές είχαν κατηχηθεί από τον Ιωάννη τον πρόδρομο. Άμεσα ο Ανδρέας, προφανώς εντυπωσιασμένος, μίλησε στο αδελφό του Πέτρο λέγοντας με εμφατικό τρόπο πως "εὑρήκαμεν τὸν Μεσσίαν· ὅ ἐστι μεθερμηνευόμενον Χριστός·" (1, 41). Ουσιαστικά δηλαδή ο Ανδρέας ήταν ο "νυμφαγωγός" του Αποστόλου Πέτρου στο μαθητικό κύκλο. Ο Ανδρέας εμμέσως ήταν αυτός που οδήγησε και το Φίλιππο στον Αποστολικό κύκλο. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Φίλιππος άμεσα ακολούθησε μετά την κλήση του τον Κύριο (Ιω. 1, 43-4). Προφανώς είχε ενημερωθεί πρωτύτερα. Ο Φίλιππος μάλιστα θα γίνει ο αχώριστος φίλος του Ανδρέα, όπως διακρίνουμε από τις ευαγγελικές και περιγραφές, στο θαύμα του χορτασμού των πεντάκις χιλίων ή στην περίπτωση των ελληνιστών Ιουδαίων (Ιω. 12, 20-23).

Ο Ανδρέας, όπως και ο Πέτρος παρότι ακολουθούσαν τον Ιησού σχεδόν παντού δεν εγκατέλειψαν το επάγγελμα του ψαρά άμεσα, προφανώς λόγω των προσωπικών τους υποχρεώσεων. Μετά πάντως τη σύλληψη και τη θανάτωση του Ιωάννη του βαπτιστή, ο Κύριος άφησε τη Ναζαρέτ και εγκαταστάθηκε στην Καπερναούμ κοντά στη λίμνη Γεννησαρέτ, όπου διέμενε και ο Ανδρέας. Τότε ο Ιησούς τους κάλεσε να εγκαταλείψουν το ψάρεμα και να τον ακολουθήσουν αποκλειστικά ως μαθητές του (Ιω. 4, 18-20, Μαρκ 1, 16-18). Στις περιγραφές της Καινής Διαθήκης συναντάμε τον Απόστολο μετά την Ανάσταση του Κυρίου, σε όλες τις περιπτώσεις της εμφάνισής Του να είναι παρών. Από εκεί και πέρα η Καινή Διαθήκη, σιωπά για τον Απόστολο αυτό.

Βιβλιογραφία

• Απόστολος Γλαβίνας, Οι Δώδεκα Απόστολοι, Τέρτιος, Κατερίνη 1993.
• Παναγιώτης Τρεμπέλας, Ο Απόστολος Ανδρέας, Σωτήρ, Αθήνα 2004.
• Γιώργος Πατρώνος, Ελληνισμός και χριστοανισμός, Αποστολική Διακονία, Αθήνα 2003.

Απόστολοι

Απόστολοι  | | Απόστολος Ανδρέας | Απόστολος Πέτρος | Απόστολος Ιάκωβος (Ζεβεδαίου)  | Ευαγγελιστής Ιωάννης | Απόστολος Φίλιππος | Απόστολος Βαρθολομαίος (Ναθαναήλ) | Ευαγγελιστής Ματθαίος | Απόστολος Ιάκωβος (Αλφαίου) | Απόστολος Ιούδας (Θαδδαίος) | Απόστολος Σίμων (Ζηλωτής) | Απόστολος Θωμάς | Απόστολος Ματθίας | Απόστολος Παύλος