Ιούδας ο Ισκαριώτης

Ο Ιούδας ο Ισκαριώτης ήταν ένας από τους δώδεκα μαθητές του Ιησού Χριστού και ο άνθρωπος που τον πρόδωσε στο συνέδριο, με αποτέλεσμα να οδηγηθεί στο εκούσιο πάθος. Πριν εισέλθει στο μαθητικό κύκλο, ανήκε στο κίνημα των Ιουδαίων ζηλωτών, ενώ είναι χαρακτηριστικό πως ήταν ο μόνος εκ των στενών μαθητών του, που πιθανώς δεν προερχόταν από την περιοχή της Γαλιλαίας. Μέσα από τα ευαγγέλια, διασώζονται αρκετές πτυχές για την προσωπικότητά του, η οποία γενικώς αναφέρεται με μελανά χρώματα. Αυτοκτόνησε τελικά μη μπορώντας να δεχτεί πως το σφάλμα που έπραξε οδήγησε τον Ιησού στο θάνατο.

Η προσωνυμία «Ισκαριώτης»

Η επωνυμία Ισκαριώτης πιστεύεται από ΄πολλούς ερευνητές οτι είναι τοπωνυμική. Έχουν μάλιστα βρεθεί και μερικά χειρόγραφα τα οποία τον αναφέρουν ως Σκαριώθ, Σκαριώτη, Ισκαριώθ, που μάλλον όμως δεν πρέπει να σημαίνουν τον "άνθρωπο της Καριώθ" ή "από Καριώτου". Σε αυτή την θα προερχόταν από την πόλη Κεριώθ (Qerijjoth) ή Καριωτόν ή ίσως τη μικρή πόλη της Ιουδαίας Κιριώθ, Κεριώθ, Εζρωθ ή Ασώρ τη σημερινή δηλαδή Horbet el Qarjatejn της Νότιας Ιουδαίας. Με βάση αυτή εικασία, ήταν ο μοναδικός μαθητής που δε θα προερχόταν από τη Γαλιλαία. Οι απόψεις που θέλουν η λέξη Ισκαριώτης να σημαίνει "άνθρωπος του ψεύδους" ή "άνθρωπος εκ Σιχάρ" δε έχουν επαρκή στηρίγματα. Η πιο πιθανή ερμηνεία είναι πως το Ισκαριώτης συνδέεται πιθανότατα με το θρησκευτικό πολιτικό κίνημα των ζηλωτών και είναι σημιτική-αραμαϊκή μεταγραφή της λατινικής λέξης sicarius που σημαίνει ληστής, όπως μαθαίνουμε από το Φλάβιο Ιώσηπο. Οι Σικάριοι μάλιστα αποτελούσαν μια από τις πλέον ριζοσπαστικές και εξτρεμιστικές ομάδες των Ζηλωτών ή ένα είδος ανταρτών πόλεων.

Ο βίος του μέσα από την Καινή Διαθήκη

Οι πληροφορίες που λαμβάνουμε για το Ιούδα στα ευαγγέλια και περί του βίου του δεν είναι πολλές. Στους καταλόγους των συνοπτικών ευαγγελίων αναφέρεται πάντοτε ως δωδέκατος, ενώ στις Πράξεις δεν αναφέρεται αφού δε ζούσε πλέον. Ήδη όμως περιγράφεται με μελανά χρώματα. Ο Λουκάς τον αναφέρει "ος και εγένετο προδότης" (Λουκ. 6, 16), ο δε Μάρκος "ος και παρέδωκεν αυτόν" (Μάρκος 3, 19). Ο Ιωάννης μάλιστα κάνει τέσσερις αναφορές στον Ιούδα στο ευαγγέλιο του εκ των οποίων "ο μέλλων αυτόν παραδιδόναι" (Ιω. 12, 4) και "του διαβόλου ήδη βεβληκότος εν τη καρδία Ιούδα Σίμωνος Ισκαριώτου ίνα αυτόν παραδώ" (Ιω. 13, 26).

Η προδοσία

Θέμα σχετικά μεγάλης ερεύνης έχει γίνει η προδοσία του Ιούδα, από τη θεολογική και ιστορική έρευνα. Γενικώς σήμερα θεωρείται αποδεκτό πως η αδυναμία το Ιούδα να κατανοήσει το πραγματικό νόημα της μεσσιανικής ιδιότητας του Ιησού, περνούσε μέσα από τις μεσσιανικές ζηλωτικές του ανησυχίες. Ο Ιούδας ήταν μέλος του Ιουδαϊκού κινήματος των Ζηλωτών και μάλιστα φαίνεται πως ανήκε σε μία ομάδα με ακραίες θρησκευτικές και εθνικές-πολιτικές πεποιθήσεις. Οι κύκλοι μάλιστα όπου άνηκε ο Ιούδας κατανοούσαν την έλευση του Μεσσία ως ένα εθνικό απελευθερωτή που θα οδηγούσε το βασίλειο των Ιουδαίων σε μεγάλη ακμή και κατάλυση δια της βίας της ρωμαϊκής κυριαρχίας, ώστε να εγκατασταθεί επί της γης η βασιλεία του Θεού. Ήταν λοιπόν λογικό πως όταν διαπίστωσε πως η μεσσιανική αυτή προσδοκία δε μπορούσε να επαληθευτεί στο πρόσωπο του Ιησού, αφού ο Ιησούς τελικά δεν ανήκε στο προφίλ του Μεσσία το οποίο ταίριαζε στις βλέψεις και τις προοπτικές του κινήματος των ζηλωτών, να οδηγηθεί σε μια τέτοια πράξη. Είναι βέβαιο μάλιστα πως και άλλοι μαθητές ανήκαν στο κίνημα των ζηλωτών (όχι απαραίτητα το ίδιο) και πως παρερμήνευσαν και αυτοί αρχικώς το μήνυμα της μεσσιανικής ιδιότητας του Κυρίου όπως και σύγχρονοί του Ιουδαίοι. Ο Ιησούς όμως στηλίτευσε μια τέτοια μεσσιανική προσδοκία με το κήρυγμά του, πράγμα που σίγουρα θα επέφερε αναταράξεις ανάμεσα σε μεγάλη μερίδα ιουδαίων. Ανάμεσα λοιπόν σε αυτούς που ανέμεναν ένα μεσσία όπως ο Θευδάς ή Βαρ Κόχβα, ήταν προφανώς και ο Ιούδας, που όσο περισσότερο γνώριζε τον Κύριο, τόσο πιθανώς απογοητευόταν από την επιλογή του να τον ακολουθήσει, καθώς πλέον διαψεύδονταν οι ελπίδες, που είχαν συνυφανθεί με το πρόσωπό Του.

Βιβλιογραφία

• Απόστολος Γλαβίνας, Οι Δώδεκα Απόστολοι, Τέρτιος, Κατερίνη 1993.

Απόστολοι

Απόστολοι  | | Απόστολος Ανδρέας | Απόστολος Πέτρος | Απόστολος Ιάκωβος (Ζεβεδαίου)  | Ευαγγελιστής Ιωάννης | Απόστολος Φίλιππος | Απόστολος Βαρθολομαίος (Ναθαναήλ) | Ευαγγελιστής Ματθαίος | Απόστολος Ιάκωβος (Αλφαίου) | Απόστολος Ιούδας (Θαδδαίος) | Απόστολος Σίμων (Ζηλωτής) | Απόστολος Θωμάς | Απόστολος Ματθίας | Απόστολος Παύλος