Γεώργιος, Άγιος
Ο Άγιος Γεώργιος, ο τροπαιοφόρος είναι Άγιος και μάρτυρας της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Έζησε κατά τον 3ο και 4ο αιώνα στην περιοχή της Καππαδοκίας και υπήρξε αξιωματικός του Ρωμαϊκού στρατού. Παρέδωσε τελικώς μαρτυρικώς τη ζωή του, όταν ομολόγησε τη θρησκευτική του ταυτότητα. Οι πηγές που έχουμε περί του βίου του, προέρχονται από συναξάρια.
Ο Άγιος Γεώργιος γεννήθηκε περί το 275[1] με 280[2] στην Καππαδοκία από χριστιανούς γονείς[3]. Καταγόταν από πλούσια και ευγενή οικογένεια, καθώς ο πατέρας του Γερόντιος ήταν συγκλητικός στρατηλάτης[4]. Για τα παιδικά του χρόνια γνωρίζουμε λίγα πράγματα. Γνωρίζουμε όμως ότι στην ηλικία των 18 ετών κατατάχτηκε στο ρωμαϊκό στρατό, όπου διακρίθηκε για τις επιδόσεις του και πιο συγκεκριμένα το έτος 297 όταν οι Ρωμαίοι επιτέθηκαν στον Βασιλιά της Περσίας Ναρσή. Αποτέλεσμα του γεγονότος αυτού ήταν να λάβει σε νεαρή ηλικία τον τίτλο του κόμητος σε τάγμα αυτοκρατορικής φρουράς[5]. Το 302 ο Γεώργιος θα διακριθεί και πάλι όταν ο τετράρχης Γαλέριος επιτέθηκε εναντίον των Περσών. Την ίδια χρονιά ο Διοκλητιανός θα κηρύξει γενικό διωγμό ενάντια στους χριστιανούς.
Κατά την εποχή του διωγμού ο Γεώργιος αποκαλύπτεται πως ήταν χριστιανός. Έτσι καλείται ενώπιον του Αυτοκράτορα, όπου ομολογεί την πίστη του και ελέγχει την απάτη των ειδώλων. Για το λόγο αυτό οδηγείται σε μία σειρά φρικτών βασανιστηρίων, αλλά και θαυμάτων που οδήγησαν πολλούς ειδωλολάτρες στην εκκλησία. Τελικά τον αποκεφάλισαν, καθώς προσευχόταν, κοντά στη Λύδδα (Διόσπολις) της Παλαιστίνης[6]. Η μνήμη του τιμάται στις 23 Απριλίου. Σε περίπτωση όμως που η εορτή συμπέσει με την Μεγάλη Εβδομάδα, η εορτή μετακινείται την πρώτη Δευτέρα μετά το Πάσχα (Δευτέρα της Διακαινησίμου).
Σε ότι αφορά τον ιστορικό Γεώργιο το μόνο το οποίο μπορούμε με ακρίβεια να ισχυριστούμε είναι ότι μαρτύρησε κοντά ή στην πόλη της Λύδδας, λίγο πριν τη βασιλεία του Μεγάλου Κωνσταντίνου[7]. Αυτό βέβαια δε σημαίνει πως οι υπόλοιπες πληροφορίες είναι λανθασμένες, αλλά υπό το πρίσμα των ιστορικών διασταυρώσεων είναι δύσκολο να εξακριβωθούν[8]. Η υπόθεση πάντως που υποστηρίχθηκε από μερικούς ιστορικούς, όπως τον E. Gibbon, πως ο Άγιος Γεώργιος ταυτίζεται με τον αρειανό επίσκοπο της Καππαδοκίας, Γεώργιο τον Καππαδόκη, αντίπαλο του Μεγάλου του Αθανασίου, δε φαίνεται να ευσταθεί ούτε μπορεί να εξακριβωθεί κατά τον καθηγητή J.B.Burry, καθώς τίποτα δεν έχει λεχθεί σχετικά με αυτό[9]. Άλλωστε η ιστορία του Αγίου Γεωργίου είναι πιο αρχαία από αυτή του Γεωργίου του Καππαδόκη[10].
Εικονογραφία και λαογραφία
Τον Άγιο Γεώργιο το συναντάμε κυρίως σε δύο αγιογραφικές παραστάσεις. Η πρώτη είναι η κατ ενώπιον παράσταση, όπου ο Άγιος στέκεται όρθιος και ενδεδυμένος με στρατιωτική στολή κρατάει δόρυ ή σταυρό και ασπίδα, ενώ έχει και το ξίφος του. Επίσης είναι νέος και δε φέρει γένια. Η δεύτερη και συχνότερη είναι ως έφιππος σε λευκό άλογο. Η αγιογραφία αυτή εμφανίστηκε πρώτη φορά σε μοναστήρια της Αιγύπτου τον 5ο αιώνα[11]. Αργότερα κατά το 12ο αιώνα, με αφορμή ένα συναξάρι, σύμφωνα με το οποίο ο Άγιος εφόνευσε ένα δράκοντα ο οποίος απειλούσε την κόρη του βασιλιά Σιλβίου, διαμορφώθηκε η έφιππη παράστασή του όπου με μακρύ δόρυ θανατώνει ένα δράκοντα. Η αγιογραφία αυτή πιθανώς ως σκοπό είχε να δηλώσει τη νίκη του χριστιανισμού έναντι της ειδωλολατρίας και του κακού, ίσως όμως και να δεικνύει τον Αυτοκράτορα Διοκλητιανό, ο οποίος αποκαλείτο σε κάποια κείμενα μερικές φορές ως "ο Βύθιος Δράκος"[12]. Σίγουρα πάντως ο συμβολισμός αυτός είναι ιδιαίτερα σκοτεινός προς εμάς.
Ο Άγιος Γεώργιος αποτελεί επίσης ένα από τους πλέον δημοφιλείς αγίους της Ορθόδοξης εκκλησίας. Γι αυτό και η τιμή του είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη σε όλους τους Βαλκανικούς λαούς, τους Παλαιστίνιους, τους Πολωνούς, τους Αρμένιους και τους Συρίους ακόμα δε και στους μουσουλμάνους[13]. Ο Άγιος μάλιστα σε μερικές Γερμανικές περιοχές ταυτίστηκε με παλαιές γερμανικές θεότητες όπως ο Wodan και Donar. Κατά τη βυζαντινή περίοδο η μορφή του κοσμούσε τα φλάμπουρα των στρατηγών, ενώ η μορφή του απεικονιζόταν και σε νομίσματα. Σήμερα είναι προστάτης τους Πεζικού του ελληνικού στρατού, αλλά και του Βουλγαρικού, καθώς και ο προστάτης Άγιος της Αγγλίας.
Υποσημειώσεις
- ↑ Χ. Τσολακίδης, Αγιολόγιο..., σελ. 376
- ↑ Ε. Λέκκος, Ο Άγιος Γεώργιος, σελ. 5
- ↑ Ο πατέρας του ήταν ειδωλολάτρης που προς το τέλος της ζωής του ασπάστηκε το χριστιανισμό. Η μητέρα του Πολυχρονία ήταν χριστιανή. Τον ανέθρεψε μάλιστα από την παιδική του ηλικία χριστιανικά
- ↑ Ο Γερόντιος μάλιστα παρέδωσε τη ζωή του μαρτυρικά (Χ. Τσολακίδης, Αγιολόγιο..., σελ. 376)
- ↑ ο.π.
- ↑ Catolic Encyclopedia "Saint George
- ↑ Catholic encyclopedia "St. George"
- ↑ Σε κάθε περίπτωση δε μιλάμε για το μαρτύριο, αλλά για τα υπόλοιπα στοιχεία. Για την περίπτωση του μαρτυρίου μπορείτε να διαβάσετε το λήμμα Συναξάρι
- ↑ ο.π.
- ↑ Υπήρξε επίσκοπος Αλεξανδρείας μεταξύ 356-361
- ↑ Παν. Λέκκος, ενθ.αν., σελ. 33
- ↑ Catolic Encyclopedia "Saint George
- ↑ ο.π., σελ. 3
Πηγές
- Ευαγγέλου Λέκκου, "Άγιος Γεώργιος", Αποστολική Διακονία, Αθήνα.
- Τσολακίδης Χρήστος, "Αγιολόγιο της Ορθοδοξίας", Χ.Δ. Τσολακίδης, Αθήνα 2001.
