Αλλαγές

Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση

OrthodoxWiki:Βιβλιογραφία και επαληθεύσιμη αρθρογραφία

1.316 bytes προστέθηκαν, 11:15, 7 Αυγούστου 2008
μ
καμία σύνοψη επεξεργασίας
<div style="border:1px solid #996600; background-color:#FAF9EC; padding:5px 5px 0 5px; margin-bottom:3ex; font-family: Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif;">
Σε αυτόν τον τομέα θα παρατεθεί ένας οδηγός σχετικά με τη βιβλιογραφία και χρήση της βιβλιογραφίας, που είναι ένα απαραίτητο εργαλείο για να πετύχουμε την επαληθευσιμότητα της αρθρογραφίας. Το εγχείρημα της Ορθόδοξης βικιβίκι, είναι εκ των πραγμάτων ένα πολύ λεπτό εγχείρημα. Γίνεται άλλωστε εύκολα αντιληπτό, το πόσο λεπτές έννοιες εμπεριέχονται ότι σε ζητήματα δογματικά ή πνευματικά και υπάρχουν έννοιες που χρειάζεται να διατυπωθούν με ακρίβεια, αφού γνωρίζουμε πόσο σημαντική είναι η έννοια της ''ορθής πίστης'' για το θρησκευτικό αίσθημα των Ορθοδόξων. Το ίδιο όμως σημαντική είναι η αξιοπιστία των άρθρων, σε οποιοδήποτε τομέα της θεολογικής επιστήμης.  Φυσικά είναι ευνόητες οι συνεπακόλουθες αντιδράσεις λόγω πιθανών λαθασμένων παραθέσεων αλλά και η εξ ορισμού προβληματική που αναπτύσσεται στο χώρο του ίντερνετ με τις αμφιβόλου αξιοπιστίας ιστοσελίδες. Γι' αυτό, πρώτος στόχος του εγχειρήματος έχει κατασταθεί η αξιοπιστία και η επαληθευσιμότητα. Κάτι τέτοιο προτάσσεται άλλωστε, για να γίνεται σε κάθε έναν από εμάς αντιληπτή η αξία της γνώσης που προσφέρεται και το μέγεθος της ευθύνης προς τους αδελφούς μας για τις τυχόν λανθασμένες πληροφορίες. Ταυτόχρονα, κάτι τέτοιο θα ήταν αφορμή για αρνητικά σχόλια σε κακεντρεχείς, που ψάχνουν διαρκώς αφορμή για να επιτεθούν, να απαξιώσουν και να λιβελολογήσουν , ειδικά για θέματα που άπτονται της ορθόδοξης μαρτυρίας. Αν σε αυτό τον πρόλογο πρέπει να λεχθεί κάτι είναι το εξής:
:'''προτείνουμε να μη διστάσετε να επεξεργαστείτε το οποιοδήποτε άρθρο, αλλά συνάμα προτείνουμε να μην επιχειρήσετε να γράψετε το οτιδήποτε, αν δεν είστε απολύτως βέβαιοι οτι αυτό που αναφέρετε, αποδεικνύεται μέσα από έγκυρη βιβλιογραφία'''.
Θα παραθέσουμε εδώ μερικές πτυχές της έννοιας "βιβλιογραφία", οι οποίες, για να κινηθούμε και στο πνεύμα του κειμένου, αντλούν την αξιοπιστία τους από ανθρώπους με αναγνωρισμένο συγγραφικό έργο.
Σύμφωνα Αν δεχτούμε ότι κάθε άρθρο, προϋποθέτει και μια μικρότερη ή μεγαλύτερη έρευνα πριν καταλήξει με μια συγκεκριμένη μορφή και περιεχόμενο, τότε, σύμφωνα με τον καθ. καθηγητή Ιωάννη Καραγιαννόπουλο, ''"πρώτη αποστολή...του ερευνητή είναι να καταρτίσει μια κατά το δυνατόν πλήρη βιβλιογραφία, σχετική...με το αντικείμενο έρευνας του"''<ref>Καραγιαννόπουλος Ιωάννης, ''Εισαγωγή στην Τεχνική της Επιστημονικής Ιστορικής Εργασίας'', 3η ανατύπωση, Βάνιας, Θεσσαλονίκη 1993, σελ. 31.</ref>. Τώρα, καθώς είναι πιθανό να επιδιώκουμε απλώς την συγγραφή ενός τεκμηριωμένου εγκυκλοπαιδικού άρθρου, ίσως δεν χρειαζόμαστε σε τέτοιο βαθμό την ''πλήρη βιβλιογραφία'' που περιλαμβάνει και τις πρωτότυπες πηγές, όμως η παραπάνω φράση δείχνει πόσο σημαντικό είναι να προσφέρουμε πληροφορίες που έχουν επιστημονικά στηρίγματα. Έχουμε λοιπόν ανάγκη από τεκμήρια, πάνω στα οποία θα στηρίξουμε την επιχειρηματολογία μας. Το σύνολο των αποδεικτικών στοιχείων αυτών αποτελεί την ''τεκμηρίωση'' της εργασίας μας και αυτή αντλείται από τη βιβλιογραφία<ref>Καραγιαννόπουλος, ό.π..</ref>.
Σχετική με αυτό και αρκετά ενδιαφέρουσα, είναι η παρατήρηση του καθ. Αγουρίδη για συνάδελφό του, που δείχνει πόσο μεγάλη σημασία δίνουν στην βιβλιογραφία αναγνωρισμένοι επιστήμονες:
'''Εδώ θα πρέπει να κάνουμε μια σημαντική παρατήρηση: όταν θα γράψουμε, π.χ., ένα θεολογικό άρθρο που αφορά την ασκητική αρετή της ''διάκρισης'' ή την ''νοερά προσευχή'', είναι προφανές ότι μια συλλογή σχετικών ιστορικών μαρτυριών από την επιστημονική βιβλιογραφία θα είναι χρήσιμη, όμως στην ουσία των ζητημάτων αυτών, προτεραιότητα έχουν οι θεούμενοι ''καθηγητές της ερήμου'', οι Ορθόδοξοι ασκητές μας. Απαραίτητη βιβλιογραφία στα ζητήματα βίωσης της πίστεως είναι τα Πατερικά κείμενα, τα ''Γεροντικά'', οι βίοι των αγίων, τα συναξάρια και όχι τα πανεπιστημιακά συγγράμματα'''. Κι έτσι όμως, πάλι η βιβλιογραφία απαιτείται για την τεκμηρίωση του κειμένου, μόνο που στην περίπτωση αυτή αποτελείται από τα γραπτά μνημεία της Ορθόδοξης Παράδοσης.
Στον επίλογο αυτής της παραγράφου να θυμήσουμε το εξής: για τον αναγνώστη, το γεγονός ότι το κείμενο έγραψε κάποιος χρήστης με το ψευδώνυμο ''tom1234'', προφανώς δεν προσφέρει καμμία απολύτως αίσθηση αξιοπιστίας. Για το λόγο αυτό, μια ανοιχτή διαδικτυακή προσπάθεια εγκυκλοπαιδικής αρθρογραφίας, χρειάζεται σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό την καταγεγραμμένη στήριξη στη βιβλιογραφία ώστε να διαλύσει κάθε υποψία αυθαιρεσίας από τη σκέψη του αναγνώστη. Σε κάθε περίπτωση, η ιδανική παρουσίαση μιας επιχειρηματολογίας, περιλαμβάνει την τεκμηρίωσή της επάνω στις ''"πηγαίες μαρτυρίες"'' αλλά με στηρίγματα στη σχετική βιβλιογραφία<ref>Μπέγζος Μάριος, ''Διόνυσος και Διονύσιος'', Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 2000, σελ. 115.</ref>. Παρ' όλ΄αυτά, ανάλογα με τις περιστάσεις, είναι δυνατόν να επικαλεσθούμε έστω τη ''"βοηθητική βιβλιογραφία"'' προς επίρρωση μιας θέσης<ref>Μπέγζος, ''Διόνυσος...'', ό.π..</ref>. Δεν είναι , λοιπόν, πάντα αναγκαίο να στηριχτούμε σε δεκάδες βιβλία. Ένα βασικό άρθρο θα μπορούσε να περιλαμβάνει απλώς, μια δική μας, περιληπτική απόδοση, όσων διαβάσαμε σε σχετικό άρθρο μίας ή δύο αξιόλογων εγκυκλοπαιδειών<ref>Ασφαλώς, μία εγκυκλοπαίδεια που επί δεκαετίες βρίσκεται στο εκδοτικό προσκήνιο με τακτικές συμπληρώσεις ή ανανεώσεις των άρθρων της, όπως αυτή του ''Πάπυρου'' (από το 1963 και από το 1981 με τη μορφή της ''Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάννικα'') ή η ''Δομή'' (από το 1970), εμπνέει περισσότερη εμπιστοσύνη.</ref>, και αυτά τα δύο άρθρα να αποτελούν τη βιβλιογραφία που θα σημειώσουμε. Αυτό όμως επιτυγχάνει σαφώς το στόχο της [[OrthodoxWiki:Επαληθευσιμότητα|επαληθευσιμότητας]] και συμβάλλει στην ευρύτερη αξιοπιστία ενός έργου όπως η Ορθόδοξη wiki.
===Αξιόπιστη βιβλιογραφία===
4.720
επεξεργασίες

Μενού πλοήγησης