Ελεγκτές, renameuser, Διαχειριστές
4.720
επεξεργασίες
Αλλαγές
καμία σύνοψη επεξεργασίας
{{πολυτονικό|Η λ. στα-υ-ρός έχει σχηματιστεί από τη συνεσταλμένη βαθμίδα στă τού ἵστημι* με παρέκταση -u/F- (που εδώ εμφανίζεται με την φωνηεντική του μορφή -ῠ- και μάλιστα βραχύ αναφορικά με το -ῡ τής λ. στῦλος· βλ. και λ. στύλος, στοά) και επίθημα -ρός (πρβλ. σω-ρός).}}<ref>λήμμα: "Σταυρός", ''Μέγα Λεξικό της Ελληνικής Γλώσσας'', Πάπυρος, 2005</ref>
==Η Ορθόδοξη ερμηνεία για την αποδοχή του Σταυρού στην Καινή Διαθήκη και στον Πρωτοχριστιανισμό== Αν και στην πραγματικότητα, ο σταυρός, ήταν για τον Ιησού ένα όργανο βασανισμού και θανάτου, στα έργα των εκκλησιαστικών συγγραφέων των πρώτων αιώνων όπως του ''Ιγνατίου'', του ''Πολυκάρπου'', του ''Ιουστίνου'', του ''Ειρηναίου'', του ''Θεόφιλου Αντιοχείας'', του ''Μινούκιου Φήλιξ'', του ''Κλήμη Αλεξανδρείας'', του ''Τερτυλλιανού'' κ.ά., δεν βρίσκουμε αναφορές που να δείχνουν αποστροφή ή απαξίωση για τον Σταυρό.<ref>βλ. ''Theological dictionary of the New Testament'', Vol. 7, σελ. 577, λήμμα: ''Σταυρός''/''Σταυρός in the New Testament''/''IV. The Later Use of the Word'' * ''The Ante-Nicene Fathers'' Vol. Ι,ΙΙ,ΙΙΙ,IV: Translations of the writings of the Fathers down to A.D. 325<br></ref>. Το ίδιο πνεύμα στην αντιμετώπιση του σταυρού, βλέπουμε και στην [[Καινή Διαθήκη]]. Όπως λέει και ο απ. Παύλος: :''"Χαρισάμενος ημίν πάντα τα παραπτώματα, εξαλείψας το καθ' ημών χειρόγραφον τοις δόγμασιν ο ην υπεναντίον ημίν, και αυτό ήρεν εκ του μέσου προσηλώσας αυτό τω σταυρώ απεκδυσάμενος τάς αρχάς καί τάς εξουσίας εδειγμάτισεν έν παρρησία, θριαμβεύσας αυτούς εν αυτώ"''<br>:(''Κολ. 2:13-15'') Συγχώρησε ο Χριστός δηλ. όλα τα παραπτώματα και κατήργησε το χρεόγραφο με τις διατάξεις του, που ήταν εναντίον μας, και το έβγαλε από τη μέση καρφώνοντας το στο σταυρό. Και αφαίρεσε τη δύναμη που είχε το εξουσιαστικό κακό που τώρα νικηθηκε από το θρίαμβο του σταυρού. :'''Αυτός ο σταυρός λοιπόν, είναι σύμβολο ελευθερίας και όργανο θριαμβευτικής απελευθέρωσης του ανθρώπου από το κακό σύμφωνα με την Καινή Διαθήκη'''. Επίσης είναι σύμβολο ειρήνης: :''"Νυνί δε εν Χριστώ Ιησού, υμείς οι ποτέ όντες μακράν, εγγύς εγεννήθητε έν τω αίματι του Χριστού. Αυτός γάρ έστιν ή ειρήνη ημών, ό ποιήσας τά αμφότερα έν καί τό μεσότοιχον του φραγμού λύσας, την έχθραν έν τή σαρκί αύτοΰ τόν νόμον τών εντολών έν δόγμασι καταργήσας, ίνα τους δύο κτίση έν έαυτώ εις ένα καινόν άνθρωπον ποιών είρήνην, καί αποκαταλλάξη τους αμφότερους έν ενί σώματι τω θεώ διά του Σταυρού, αποκτείνας την έχθραν έν αύτώ"''<br>:(''Εφ. 2:13-16''). Ο Παύλος διδάσκει πως όσοι ήταν μακριά από το θεό, ήρθαν πλέον κοντά με τη σταυρική θυσία του Χριστού. Ο Ιησούς έκανε τους δύο αντιμαχόμενους κόσμους (Ιουδαίους και εθνικούς) ένα λαό και γκρέμισε με το σταυρικό του θάνατο ότι τους χώριζε και προκαλούσε έχθρα μεταξύ τους. Θανάτωσε με το σταυρό του την έχθρα, και συμφιλίωσε τους δύο πρώην εχθρούς σε ένα σώμα και με το θεό. Οι Χριστιανοί δεν ζητούσαν μεσσία που δίνει σημεία δυνάμεως και εξουσίας: :''"Ημείς δε κηρύσσομεν Χριστόν εσταυρωμένον"'' (''Α' Κορ. 23'' εξ.) Ο σταυρός και η ανάσταση ξεπερνούν τα ιουδαϊκά σχήματα της ηθικής και της νομιμότητας καθώς αυτές οι δύο έννοιες είναι αχώριστες στην αφήγηση των Ευαγγελιστών. Ο σταυρός είναι πλέον ένα σύμβολο-καύχημα, της νίκης του Ιησού (και μέσω αυτού και του ανθρώπου) κατά της φθοράς και του θανάτου. Ο Ιωάννης, παρουσιάζει το σταυρό ως τη στιγμή που ο Υιός του ανθρώπου ''"υψώθη"'' (''Ιω 8:28'', ''12:32'' εξ), σαν ένα νέο σημείο σωτηρίας (Ιω. 3:14-16) ενώ όλη η διήγηση του ευαγγελιστή, θα έλεγε κανείς ότι δείχνει τον Ιησού να προχωρεί προς το σταυρό με μεγαλοπρέπεια. Συχνά παρουσιάζεται ως επιχείρημα ενάντια στο σταυρό, αυτό που έχει γραφτεί στην [[Παλαιά Διαθήκη]]:<br>:''"κεκατηραμένος υπό Θεού πας κρεμάμενος επι ξύλου"'' (''Δευτ. 21:22-23''), και το υπενθυμίζει και ο Παύλος:<br>:''"επικατάρατος πας ο κρεμάμενος επί ξύλου"'' (''Γαλ. 3:13'') Αυτά τα δύο χωρία όμως, δεν αναφέρονται στο όργανο βασανισμού, αλλά στο πρόσωπο που πεθαίνει επάνω στο όργανο αυτό. Έτσι, το πρόβλημα, θα έμπαινε στην πραγματική του διάσταση αν θεωρούσαν οι χριστιανοί τον Ιησού ως ένα ''"κεκατηραμένο υπό Θεού"'' πρόσωπο ή αν ο Παύλος θα καταφερόταν ενάντια στον Ιησού ώστε να τον ονομάσει καταραμένο. Αλλά κάτι τέτοιο, ασφαλώς δεν ισχύει. Ο ίδιος ο Παύλος λοιπόν, απευθυνόμενος προς Ιουδαίους και Εθνικούς για τους οποίους ο σταυρός ήταν αισθητικά αποκρουστικός και απόδειξη αδυναμίας περισσότερο παρά δυνάμεως (''υπέμεινεν σταυρόν, αισχύνης καταφρονήσας'' ''Εβρ. 12:2''), λέει, μην αφήνοντας περιθώρια για ανάλογους ισχυρισμούς: :'''''"άρα κατήργηται το σκάνδαλον του σταυρού"''''' (''Γαλ. 5:11'') Πριν το [[Πάσχα]], ο Ιησούς ήταν ο μόνος που βεβαίωνε την αναγκαιότητα του σταυρού (''Μτ 16:21'') για να υπακούσει στο θέλημα του Πατέρα (''Πράξ. 2:23''). Μετά όμως από την [[Πεντηκοστή]], οι μαθητές, φωτισμένοι πλέον, κηρύττουν και εκείνοι με τη σειρά τους την αναγκαιότητα αυτή, τοποθετώντας το σκάνδαλο του Σταυρού στη πραγματική του θέση μέσα στη [[Θεία Οικονομία]]:<br> :Ο Μεσσίας σταυρώθηκε ''"κρεμασθείς επί ξύλου"'' (''Πράξ. 5:30'') με σκανδαλώδη τρόπο (βλ ''Δευτ. 21:23''), όμως αυτό, κάτω από το φως της προφητείας, παίρνει μια νέα διάσταση: εκπληρώνει ''"πάντα τα περί Χριστού γεγραμμένα"'' (Πράξ 13:29). Για το λόγο αυτό, τα ευαγγελικά κείμενα που περιγράφουν το θάνατο του Ιησού, περιέχουν πολλές αναφορές στους Ψαλμούς (''Μτ 27:33-60'' / ''Ιω 19:24,28,36 εξ''): ''"ταύτα έδει παθείν τον Χριστόν"'', σύμφωνα με τις Γραφές, όπως θα πει κι ο ίδιος ο Αναστημένος Χριστός (''Λκ. 24:25'' εξ). '''Ο σταυρός δεν είναι πια όνειδος, αλλά απαίτηση και τίτλος δόξας, πρώτα για το Χριστό και έπειτα για τους χριστιανούς''':<br>:"''Όστις ου βαστάζει τον σταυρόν εαυτού και έρχεται οπίσω μου, ου δύναται είναι μου μαθητής"'' (''Λκ. 14:27'')<br>:''"Ος ου λαμβάνει τον σταυρόν αυτού και ακολουθεί οπίσω μου, ουκ εστί μου άξιος"'' (''Μτ. 10:38'')<br>:''"Ει τις θέλει οπίσω μου ελθείν, απαρνησάσθω εαυτόν και άράτω τον σταυρόν αυτού και ακολουθείτω μοι"'' (''Μτ. 16:24'', ''Μκ. 8:34'', ''Λκ. 8:23'') '''Ο σταυρός όχι μόνο δεν είναι αποκρουστικός, αλλά είναι καύχημα''':<br>:''"Εμοί δε μη γένοιτο καυχασθαι ει μη εν τω σταυρώ του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού"'' (''Γαλ. 6:14'') Στην καθημερινή ζωή του χριστιανού, ''"ο παλαιός άνθρωπος συνεσταυρώθη"'' (''Ρωμ. 6:6'') και ελευθερώθηκε τελείως από το κακό και πλέον η αποδοχή του σταυρού, χαρακτηρίζει τους φίλους ή μή του Χριστού:<br>:''"νυν δε και κλαίων λέγω, τους εχθρούς του σταυρού του Χριστού, ων το τέλος απώλεια"'' (''Φιλ. 3:18-19''). ==Ιστορία: η Σταύρωση ως Μέθοδος Εκτέλεσης==
Ως '''Σταύρωση''' ορίζεται η μέθοδος εκτέλεσης θανατικής ποινής με κάρφωμα ή και δέσιμο του θύματος επάνω σε πάσσαλο, δένδρο ή σε σταυρό σχήματος <big>'''T'''</big>. Αν και ο [[Ηρόδοτος]] χρησιμοποιεί τους όρους ''ανασκολοπίζειν'' για την τοποθέτηση των θυμάτων εν ζωή και ''ανασταυρούν'' για την καθήλωση των πτωμάτων τους, μετά από εκείνον, τα δύο ρήματα γίνονται συνώνυμα και εκφράζονται με τον όρο ''Σταύρωση-Σταυρώνω''.
Σύμφωνα με τον εβραϊκό νόμο, τα πτώματα των εκτελεσμένων ειδωλολατρών και των βλάσφημων, τα κρεμούσαν σε ένα δέντρο για να δείξουν ότι ήταν καταραμένοι από το Θεό (''Δευτ. 21:22-23'').
==Ιστορία: ο Σταυρός του Ιησού Χριστού==
Ο '''Σταυρός του Ιησού Χριστού''', αναφέρεται στο όργανο θανατικής εκτέλεσης, πάνω στο οποίο πέθανε ο [[Ιησούς Χριστός]], γεγονός που απετέλεσε την κατάληξη της τριετούς δράσης του ιδρυτή του [[Χριστιανισμός|Χριστιανισμού]]. Σύμφωνα με τις [[Ευαγγέλιο|ευαγγελικές]] διηγήσεις, ο [[Χριστός|Ιησούς]], με εντολή του [[Πόντιος Πιλάτος|Πιλάτου]], οδηγήθηκε εκτός των τειχών της [[Ιερουσαλήμ]], στο μικρό λόφο [[Γολγοθάς|Γολγοθά]], για να [[Σταύρωση|σταυρωθεί]] από ειδικό εκτελεστικό τμήμα στρατού, που το διοικούσε κάποιος [[εκατόνταρχος]].
Προφανώς, η ανάγνωση της φαινομενολογίας της θρησκείας, δεν πρέπει να έγκειται στην ταύτιση στοιχείων που παρουσιάζονται και λειτουργούν σε διαφορετικά πλαίσια και συναρτήσεις, ούτε οδηγεί σε σωστά συμπεράσματα το να απομονώνονται σημεία από μια διδασκαλία και τη λατρεία της, που ταυτίζονται με παρόμοιες εκδηλώσεις άλλων θρησκειών, αφού υπάρχει ο κίνδυνος να διατυπωθούν θεωρίες, με αποσπασματική άποψη επάνω στα ιστορικά δεδομένα των θρησκειών και με κενά ως προς τις ερμηνείες των θρησκευτικών φαινομένων.
==Η Ορθόδοξη ερμηνεία για την αποδοχή του Σταυρού στην Καινή Διαθήκη και στον ΠρωτοχριστιανισμόΕπιπλέον ανάγνωση== Αν και στην πραγματικότητα, ο σταυρός, ήταν για τον Ιησού ένα όργανο βασανισμού και θανάτου, στα έργα των εκκλησιαστικών συγγραφέων των πρώτων αιώνων όπως του ''Ιγνατίου'', του ''Πολυκάρπου'', του ''Ιουστίνου'', του ''Ειρηναίου'', του ''Θεόφιλου Αντιοχείας'', του ''Μινούκιου Φήλιξ'', του ''Κλήμη Αλεξανδρείας'', του ''Τερτυλλιανού'' κ.ά., δεν βρίσκουμε αναφορές που να δείχνουν αποστροφή ή απαξίωση για τον Σταυρό.<ref>βλ. ''Theological dictionary of the New Testament'', Vol. 7, σελ. 577, λήμμα: ''Σταυρός''/''Σταυρός in the New Testament''/''IV. The Later Use of the Word'' * ''The Ante-Nicene Fathers'' Vol. Ι,ΙΙ,ΙΙΙ,IV: Translations of the writings of the Fathers down to A.D. 325<br></ref>. Το ίδιο πνεύμα στην αντιμετώπιση του σταυρού, βλέπουμε και στην [[Καινή Διαθήκη]]. Όπως λέει και ο απ. Παύλος: :''"Χαρισάμενος ημίν πάντα τα παραπτώματα, εξαλείψας το καθ' ημών χειρόγραφον τοις δόγμασιν ο ην υπεναντίον ημίν, και αυτό ήρεν εκ του μέσου προσηλώσας αυτό τω σταυρώ απεκδυσάμενος τάς αρχάς καί τάς εξουσίας εδειγμάτισεν έν παρρησία, θριαμβεύσας αυτούς εν αυτώ"''<br>:(''Κολ. 2:13-15'') Συγχώρησε ο Χριστός δηλ. όλα τα παραπτώματα και κατήργησε το χρεόγραφο με τις διατάξεις του, που ήταν εναντίον μας, και το έβγαλε από τη μέση καρφώνοντας το στο σταυρό. Και αφαίρεσε τη δύναμη που είχε το εξουσιαστικό κακό που τώρα νικηθηκε από το θρίαμβο του σταυρού. :'''Αυτός ο σταυρός λοιπόν, είναι σύμβολο ελευθερίας και όργανο θριαμβευτικής απελευθέρωσης του ανθρώπου από το κακό σύμφωνα με την Καινή Διαθήκη'''. Επίσης είναι σύμβολο ειρήνης: :''"Νυνί δε εν Χριστώ Ιησού, υμείς οι ποτέ όντες μακράν, εγγύς εγεννήθητε έν τω αίματι του Χριστού. Αυτός γάρ έστιν ή ειρήνη ημών, ό ποιήσας τά αμφότερα έν καί τό μεσότοιχον του φραγμού λύσας, την έχθραν έν τή σαρκί αύτοΰ τόν νόμον τών εντολών έν δόγμασι καταργήσας, ίνα τους δύο κτίση έν έαυτώ εις ένα καινόν άνθρωπον ποιών είρήνην, καί αποκαταλλάξη τους αμφότερους έν ενί σώματι τω θεώ διά του Σταυρού, αποκτείνας την έχθραν έν αύτώ"''<br>:(''Εφ. 2:13-16''). Ο Παύλος διδάσκει πως όσοι ήταν μακριά από το θεό, ήρθαν πλέον κοντά με τη σταυρική θυσία του Χριστού. Ο Ιησούς έκανε τους δύο αντιμαχόμενους κόσμους (Ιουδαίους και εθνικούς) ένα λαό και γκρέμισε με το σταυρικό του θάνατο ότι τους χώριζε και προκαλούσε έχθρα μεταξύ τους. Θανάτωσε με το σταυρό του την έχθρα, και συμφιλίωσε τους δύο πρώην εχθρούς σε ένα σώμα και με το θεό. Οι Χριστιανοί δεν ζητούσαν μεσσία που δίνει σημεία δυνάμεως και εξουσίας: :''"Ημείς δε κηρύσσομεν Χριστόν εσταυρωμένον"'' (''Α' Κορ. 23'' εξ.) Ο σταυρός και η ανάσταση ξεπερνούν τα ιουδαϊκά σχήματα της ηθικής και της νομιμότητας καθώς αυτές οι δύο έννοιες είναι αχώριστες στην αφήγηση των Ευαγγελιστών. Ο σταυρός είναι πλέον ένα σύμβολο-καύχημα, της νίκης του Ιησού (και μέσω αυτού και του ανθρώπου) κατά της φθοράς και του θανάτου. Ο Ιωάννης, παρουσιάζει το σταυρό ως τη στιγμή που ο Υιός του ανθρώπου ''"υψώθη"'' (''Ιω 8:28'', ''12:32'' εξ), σαν ένα νέο σημείο σωτηρίας (Ιω. 3:14-16) ενώ όλη η διήγηση του ευαγγελιστή, θα έλεγε κανείς ότι δείχνει τον Ιησού να προχωρεί προς το σταυρό με μεγαλοπρέπεια. Συχνά παρουσιάζεται ως επιχείρημα ενάντια στο σταυρό, αυτό που έχει γραφτεί στην [[Παλαιά Διαθήκη]]:<br>:''"κεκατηραμένος υπό Θεού πας κρεμάμενος επι ξύλου"'' (''Δευτ. 21:22-23''), και το υπενθυμίζει και ο Παύλος:<br>:''"επικατάρατος πας ο κρεμάμενος επί ξύλου"'' (''Γαλ. 3:13'') Αυτά τα δύο χωρία όμως, δεν αναφέρονται στο όργανο βασανισμού, αλλά στο πρόσωπο που πεθαίνει επάνω στο όργανο αυτό. Έτσι, το πρόβλημα, θα έμπαινε στην πραγματική του διάσταση αν θεωρούσαν οι χριστιανοί τον Ιησού ως ένα ''"κεκατηραμένο υπό Θεού"'' πρόσωπο ή αν ο Παύλος θα καταφερόταν ενάντια στον Ιησού ώστε να τον ονομάσει καταραμένο. Αλλά κάτι τέτοιο, ασφαλώς δεν ισχύει. Ο ίδιος ο Παύλος λοιπόν, απευθυνόμενος προς Ιουδαίους και Εθνικούς για τους οποίους ο σταυρός ήταν αισθητικά αποκρουστικός και απόδειξη αδυναμίας περισσότερο παρά δυνάμεως (''υπέμεινεν σταυρόν, αισχύνης καταφρονήσας'' ''Εβρ. 12:2''), λέει, μην αφήνοντας περιθώρια για ανάλογους ισχυρισμούς: :'''''"άρα κατήργηται το σκάνδαλον του σταυρού"''''' (''Γαλ. 5:11'')
==Υποσημειώσεις==
