Αλλαγές

Το όνομα ''Λουκάς'' (< ''lux'' < ''φως'') δεν απαντά στην κλασική γραμματεία. Το όνομα αυτό προέρχεται από σύντμηση του ονόματος ''Λουκανός'' (και όχι από το ''Λουκιανός'' από όπου προέρχεται το ''Λούκιος'') (''Πρ. 13,1''· ''Ρωμ. 16,21'')<ref>Δεσπότης Σ. Σωτήριος, ''Ο Κώδικας των Ευαγγελίων'', Άθως, Αθήνα 2007, σελ. 230.</ref><ref>Σχετικά με το όνομα ''Λουκάς'' βλ. επίσης:<br>'''''1.''''' Λουκάς, ''ΘΗΕ'', τόμ. 8 (1966), στ. 364: ''"Το εν ταις επιστολαίς του Παύλου όνομα Λουκάς δεν φαίνεται να τυγχάνη το αυτό μετά του ονόματος Λούκιος (Πράξ. ιγ' 1, Ρωμ. ιστ' 21), διότι τούτο μεν προέρχεται, προφανώς, εκ του Λουκιανός, δικαιολογουμένου ούτω του γράμματος 'ι', εκείνο δε εκ της συντμήσεως του λατινικού Lucanus. Σημειωθήτω ότι χειρόγραφα τινα της Βουλγάτας τιτλοφορούν το τρίτον Ευαγγέλιον ως 'secundum Lucanum'"''.<br>'''''2.''''' Μουστάκης Βασίλειος, ''Λεξικό της Αγίας Γραφής'', Αθήναι 1955, σελ. 110: ''"Λουκάς. Εξελληνισμένος τύπος του λατινικού Lucius ή Lucanus"''.</ref>. Ο ''Λουκάς'' είναι ο μοναδικός ευαγγελιστής ο οποίος υπήρξε εθνικός, και αυτό συνάγεται από το γεγονός ότι μνημονεύεται στο ''Κολ. 4,10-11'' ξεχωριστά από τους άνδρες της ''περιτομής'', δηλ. τους ''Ιουδαίους''. Επίσης κατά το κήρυγμα στους ''Φιλίππους'' δε συλλαμβάνεται μαζί με τον [[Απόστολος Παύλος|Παύλο]] και το ''Σίλα'' ακριβώς επειδή δεν ήταν ''Ιουδαίος'' (''Πρ. 16,19'')<ref>Δεσπότης, ''Ο Κώδικας...'', ό.π., σελ. 230-231.</ref>. Η αρχαία εκκλησιαστική παράδοση δέχθηκε ως συγγραφέα του τρίτου [[Ευαγγέλιο|Ευαγγελίου]] και των [[Πράξεις των Αποστόλων|Πράξεων Αποστολών]] το ''Λουκά'', συνοδό και συνεργό του [[Απόστολος Παύλος|αποστόλου Παύλου]]. Η μαρτυρία αυτή ανάγεται στόν [[Ειρηναίος Λουγδούνου|Ειρηναίο]], κατά την ιστορική πληροφορία του [[Ευσέβιος επίσκοπος Καισάρειας|Ευσεβίου]]: ''"Ο Λουκάς δε, ο ακόλουθος του Παύλου, κατέγραψεν εις βιβλίον το υπ' εικείνου εκείνου κηρυσσόμενον ευαγγέλιον"''<ref>Ευσεβίου, Εκκλ. Ιστορία Ε΄ 8,3. Μετάφραση του Παν. Χρήστου από το: Ευσέβιος επίσκοπος Καισάρειας, άπαντα 2 (σειρά Ε.Π.Ε.), ''Εκκλησιαστική Ιστορία'' (βιβλία Δ΄-ΣΤ΄), Πατερικαί εκδ. ''Γρηγόριος ο Παλαμάς'', Θεσσαλονίκη 1978, σελ. 151.</ref>.