11.779
επεξεργασίες
Αλλαγές
+pt
{{Άγιος| Όνομα = Ιγνάτιος Αντιοχείας| Εικόνα = [[Image:Ignatius.jpg|200px180px]]|rightΌνομα Εικόνας = Ο άγιος Ιγνάτιος ο θεοφόρος|thumbΗμερομηνίαΓέννησης = άγνωστο|O Άγιος ΙγνάτιοςΗμερομηνίαΚοίμησης = πιθ. 113 μ.Χ. (107-118)| ΗμερομηνίαΕορτής = [[Πρότυπο:20 Δεκέμβριος|20 Δεκεμβρίου]]| Ημερομηνίες = 70 Επίσκοπος Αντιοχείας<br>113 Σύλληψη από Ρωμαίους| Τίτλος = [[Αποστολικοί Πατέρες|Αποστολικός Πατέρας]], [[Επίσκοπος]]}}Ο '''Άγιος Ιγνάτιος ο Θεοφόρος''' ή '''Ιγνάτιος Αντιοχείας'''(;-περ. 113), αποτελεί μία από τις σημαντικότερες εκκλησιαστικές προσωπικότητες, που έδρασε στα τέλη του πρώτου, είναι ο με αρχές του δευτέρου αιώνα. Αποκαλείται [[Αποστολικοί Πατέρες|Αποστολικός πατήρ]] της εκκλησίας και διετέλεσε δεύτερος [[επίσκοπος]] Αντιοχείας, διάδοχος του ''Ευοδίου''. Η περίοδος της επισκοπής επιστολογραφία του, άρχισε περίπου αποτελεί σπουδαίο ιστορικό εύρημα για το 70 και άκμασε κατά τα τέλη του πρώτου αιώναχριστιανισμό, με αρχές δευτέρου<ref>Ευσεβίου Εκκλ. Ιστ. 3. 22 κ.ά.</ref>. Σύμφωνα με μεταγενέστερες πηγές ο Ιγνάτιος διετέλεσε μαθητής του Αποστόλου και καθώς μας διασώζει τον ιστορικό τρόπο μετάβασης της αδιάκοπης αποστολικής διαδοχής από τους [[Απόστολοι|αποστόλους]] στους [[Ευαγγελιστής ΙωάννηςΕπίσκοπος|Ευαγγελιστού Ιωάννουεπισκόπους]], που αν ενώ διασώζουν και από πολλούς αμφισβητείται, σήμερα θεωρείται βέβαιο<ref>Ιερωνύμου Χρονικ. έ. 2116 και μαρτύριον κολβερτ. 1, 1</ref>σημαντικά ιστορικά στοιχεία των πρώτων χριστιανικών κοινοτήτων. Το περιβάλλον που γεννήθηκε και μορφώθηκε, ήταν Ελληνικό, όπως μαρτυρεί το αναπτυγμένο γλωσσικό αισθητήριο των επιστολών Τελικώς παρέδωσε τη ζωή τουμαρτυρικώς στη Ρώμη επί Αυτοκράτορος Τραϊανού.
== Η επιστολογραφία του Αγίου Ιγνατίου ==
===Εισαγωγή=== Οι επιστολές που φέρουν το όνομα του Αγίου Ιγνατίου δε συμφωνούν μεταξύ τους ούτε κατά τον αριθμό, ούτε κατά το κείμενο<ref>Π. Χρήστου, Ελλ. Πατρολογία Β΄, σελ. 414</ref>. Έτσι διασώθηκαν τέσσερις παραλλαγές:*''Η εκτενής'', η οποία περιλαμβάνει 13 επιστολές και διασώζονται στον κώδικα ''Monac. 394'' του 11ου αιώνος, στα ελληνικά και τον κώδικα 54 του Μετοχίου του Παναγίου Τάφου, στα λατινικά σε αρχαία μετάφραση*''Η μικτή'', η οποία περιέχει και αυτή 13, έξι εξ αυτών όπως στις εκτενείς<ref>Μαρίας προς Ιγνάτιον, Ιγνατίου Προς Μαρίαν, Προς Ταρσείς, Προς Φιλληπησίους, Προς Αντιοχείς, Προς Ήρωνα</ref> και των υπολοίπων επτά σε συντομότερο κείμενο. Διασώζεται στα Ελληνικά στον κώδικα ''Mediceus Laur. 57, 7'' του 11ου αιώνος. Ο κώδικας βρίσκεται σε κακή κατάσταση με αποτέλεσμα να εκλείπουν μερικά σημεία από την ''"Προς Ταρσείς"'' και ολόκληρες οι Προς Αντιοχείς, Φιλιππησίους, Ρωμαίους και Ήρωνα. Υπάρχουν επίσης και λατινική μαι αρμενική μετάφραση*''Η βραχεία'', η οποία διασώζει μόλις τρεις επιστολές*''Η λατινική'', η οποία περιλαμβάνει τέσσερις ακόμα επιστολές, επιπρόσθετα στις 12 της μικτής. Η εκτύπωση των επιστολών το 1489 και το 1555, προκάλεσαν διχασμό των κριτικών, σχετικά με τη γνησιότητα των επιστολών. Η ένταση αυτή υπήρξε κυρίως μεταξύ των Ρωμαιοκαθολικών και των προτεσταντών καθότι η σπουδαιότητα της αξιοπιστίας των επιστολών ήταν πολύ σημαντική. Στις επιστολές αυτές διακυβευόταν η αρχαιότητα του θεσμού τους επισκόπου. Οι καθηγητές Zahn, Funk, Lightfoot και Harnack κατά τα τέλη του 19ου αιώνος κατοχύρωσαν τελικά τη γνησιότητα των επτά σύντομων επιστολών της μικτής παραλλαγής<ref>Π. Χρήστου, Ελλ. Πατρολογία Β΄, σελ. 415</ref>. === Οι γνήσιες επιστολές του Ιγνατίου === Οι επιστολές που συνέγραψε ο Ιγνάτιος, συντάχθηκαν λίγο πριν το τέλος της ζωής του και ήταν αυτές που χάρισαν την εξαιρετική τιμή που λαμβάνει μέσα στην εκκλησιαστική παράδοση και τη συνείδηση των χριστιανών. Χαρακτηρίζονται ως φιλολογικά και θεολογικά μνημεία, κάτι που μας οδηγεί στο συμπέρασμα πως ο ίδιος ήταν ικανός συγγραφέας και πως είχε εμπειρία πάνω στο αντικείμενο<ref>Στ. Παπαδόπουλος Α΄, Πατρολογία, σελ. 178</ref>. Οι επιστολές αυτές εκφράζουν το πολυσχιδές πνεύμα του Ιγνατίου, την πρωτοτυπία της σκέψης του και της έκφρασής του<ref>Στ. Παπαδόπουλος, Πατρολογία Α΄, σελ. 178</ref>. Ο λόγος του είναι άλλοτε λυρικός, άλλοτε δραματικός, αλλού αρμονικός, παρουσιάζοντας σε μερικά σημεία ελαττώματα και ασυνέχειες. Το ύφος του θεωρείται διαυγές, που κατά περιπτώσεις μετατρέπεται σε σκοτεινό, ένεκα των Συριακών καταβολών του και του αυθορμητισμού που τον διέπει<ref>Στ. Παπαδόπουλος, Πατρολογία Α΄, σελ. 178</ref>. Χρησιμοποιεί ρητορικά σχήματα και κυρίως τη δεύτερη ασιανική σοφιστική, αλλά και το στωικισμό. Οι τεχνικές αυτές γίνονται οχήματα, για να εκφράσει τις νουθεσίες του προς τις εκκλησίες, με αγάπη και τρυφερότητα<ref>Στ. Παπαδόπουλος, Πατρολογία Α΄, σελ. 179</ref>, με ταπεινοφροσύνη, σταθερή και αμετακίνητη πίστη στο Χριστό. Ο Ιγνάτιος συνέταξε 7 γνήσιες επιστολές, οι οποίες ήταν οι: ''[[Προς Εφεσίους Επιστολή του Αγίου Ιγνατίου του Θεοφόρου|Προς Εφεσίους]]'', ''[[Προς Μαγνησιείς Επιστολή του Αγίου Ιγνατίου του Θεοφόρου|Προς Μαγνησιείς]]'', ''[[Προς Τραλλιανούς Επιστολή Αγίου Ιγνατίου του Θεοφόρου|Προς Τραλλιανούς]]'', ''[[Προς Ρωμαίους Επιστολή Αγίου Ιγνατίου του Θεοφόρου|Προς Ρωμαίους]]'', ''[[Προς Φιλαδελφείς Επιστολή του Αγίου Ιγνατίου του Θεοφόρου|Προς Φιλαδελφείς]]'', ''[[Προς Σμυρναίους Επιστολή του Αγίου Ιγνατίου του Θεοφόρου|Προς Σμυρναίους]]'', ''[[Προς Πολύκαρπον Επιστολή του Αγίου Ιγνατίου του Θεοφόρου|Προς Πολύκαρπον]]''. Κύρια ζητήματα που πραγματεύεται είναι η ενότητα των πιστών και κατ επέκτασιν της εκκλησίας, ο θεσμός του επισκόπου, οι αιρετικές διδασκαλίες και ο ενάρετος βίος των πιστών. Σε ότι αφορά τη γνησιότητα των επιστολών του Ιγνατίου, όπως ήδη αναφέρθηκε, κατά τα τέλη του 19ου αιώνα οι θεολόγοι Zahn, Funk, Lightfoot και Harnack ακολουθώντας τον Pearson αποφάνθηκαν τελικώς πως οι επτά αυτές επιστολές που βρίσκονται στη μικτή παραλλαγή είναι γνήσιες. Παρόλα αυτά μερικοί ερευνητές όπως οι Βολταίρος, ο Ρενάν, ο Weijenborg είχαν διατυπώσει αντίθετες απόψεις. Οι απόψεις αυτές όμως φαίνονται μεμονωμένες, ενώ παραβλέπουν και μερικά σοβαρά ιστορικά στοιχεία<ref>Π. Χρήστου, Ελλ. Πατρολογία Β΄, σελ. 415-416</ref>.
=== Η σημαντικότητα των επιστολών του Ιγνατίου =Διδασκαλία==
Οι Αποστολικοί πατέρες απεύθυναν τις επιστολές είναι επίσης σημαντικές διότι συγκρινόμενες με άλλα αρχαιότερα πρωτοχριστιανικά συγγράμματα, μας δείχνουν περίπου το χρονικό σημείο, στο οποίο είχε εκκινήσει η μετάβαση από την ηγεσία των [[Απόστολος|Αποστόλων]] και [[Τάξη των Προφητών|Προφητών]], προς τους Επισκόπους, μια και λίγα μόλις χρόνια νωρίτερα, όπως εξάγεται από το πρωτοχριστιανικό Σύγγραμμα της ''[[Διδαχή των Αποστόλων|Διδαχής των 12 Αποστόλων]]'', λειτουργούσε ακόμα σε εκτεταμένη έκταση ο θεσμός των ''Προφητών'', που ήταν και οι άμεσοι διάδοχοι των Αποστόλωνομόπιστους χριστιανούς. Από τον ''Άγιο Ιγνάτιο'', διασώζονται 7 γνήσιες συνοπτικές επιστολέςΤο γεγονός αυτός προσδιορίζει τη διδασκαλία τους γύρω από την εκκλησιαστική θεολογία<ref>Κ. Οι επιστολές αυτές διασώζονται σε δύο μορφέςΣκουτέρης, μια συνοπτική και μια πιο μακροσκελή, που όμως αξιολογείται σήμερα πως είναι ψευδεπίγραφη, μεταξύ 2ου και 4ου αιώνα. Πιθανότερος πλαστογράφος φέρεται ο ''Νεοαρειανός Ιουλιανός'', υπεύθυνος και για πλαστογράφηση πολλών άλλων πρωτοχριστιανικών κειμένων. Οι πρώτες τέσσερις επιστολές παραδόθηκαν από τον ίδιο στη ''Σμύρνη'' κατά τη σύλληψή του στην ''Αντιόχεια''Ιστορία των Δογμάτων, ενώ άλλες τρεις όταν έληξε ο διωγμός και βρισκόταν στην ''Τρωάδα''σελ. Από εκεί μεταφέρθηκε από το ''Δυρράχιο'' πιθανότατα, δια θαλάσσης, στο ''Βρινδήσιο'', και από εκεί πεζός ως τη ''Ρώμη'', όπου και μαρτύρησε169</ref>.
Ο Άγιος Ιγνάτιος επίσης είναι αρκετά σκληρός προς τους αιρετικούς. Φαίνεται πως την εποχή του ταλάνιζαν ιδιαίτερα δύο σημαντικά προβλήματα. Ο δοκητισμός και ο Ιουδαϊσμός. Η περίπτωση μάλιστα του [[Δοκητισμός|Δοκητισμού]] αντιμετωπίζεται ήδη από το [[Κατά Ιωάννην Ευαγγέλιον]]. Οι 7 γνήσιες επιστολές αιρετικοί κατά τον Ιγνάτιο διασπούν την ενότητα της εκκλησίας. Οι [[δοκητές]] για παράδειγμα αρνούνται τον πραγματικό θάνατο του Ιγνατίου, σήμερα αποτελούν ένα από τα σημαντικότερα σημεία τριβής Ιησού και ουσιαστικά την αληθινή σάρκωση του Υιού. Όσοι λοιπόν εμμένουν στην παγκόσμια θεολογική κοινότητααίρεση αρνούνται το Χριστό και τελικά θα τους αρνηθεί και Αυτός. Αυτό Συνέπεια αυτού θα είναι η κατάσταση του αιώνιου πνευματικού θανάτου, διότι η ύπαρξή τουςάρνηση στην εκκλησία είναι άρνηση του Χριστού και αποκοπή από το ζωοφόρο σώμα Του, αναιρεί πολλές προτεσταντικές ομολογίες, οι οποίες αρνούνται την επισκοπική ως γνήσια αποστολική διαδοχή. Έτσι πολλοί θεολόγοι διαφωνούν για τη γνησιότητα των συνοπτικών συγγραμμάτωναφού δίχως ''"(Χριστό) το αληθινόν ζην ουκ έχομεν"''<ref>Προς Τραλλιανούς 9, αν 2</ref> καθώς Αυτός ''"εστίν αρχή ζωής και υπάρχουν σήμερα στοιχεία που καταδεικνύουν ως επικρατέστερη άποψητέλους"''<ref>Προς Εφεσίους 14, την γνησιότητά τους1</ref>.
Ο Ιησούς κατά τον Ιγνάτιο, είναι ο Υιός και Λόγος του θεού<ref>Προς Μαγνησιείς 8, 2</ref>, ο οποίος προήλθε από τη σιγή, για να ευαρεστήσει Αυτόν που τον απέστειλε. Η έκφραση μάλιστα ''"από σιγής προελθών"'' δηλώνει την απόσταση η οποία χωρίζει τη θεότητα, από την κτιστή πραγματικότητα<ref>Κ. Σκουτέρης, Ιστορία των Δογμάτων Α΄, σελ. 173</ref>. Γι αυτό και το μόνο που αρμόζει για την υπόστασή του είναι η σιγή, καθώς ο ανθρώπινος νους δε μπορεί να προσπελάσει αυτή την πραγματικότητα, όπως άλλωστε και το φαινόμενο της σάρκωσεως του Υιού το οποίο επίσης ''"εν ησυχία Θεού επράχθη"''<ref>Προς Εφεσίους 19, 1</ref>. Έτσι παρατηρούμε γίνεται φανερό πως:η αποφατικότητα του Ιγνατίου διευρύνεται και στο μυστήριο της σαρκώσεως. Ο Ιησούς λοιπόν είναι ανόμοιος από την κτιστή πραγματικότητα και σκοπό είχε να φέρει τη νέα αΐδια ζωή<ref>Προς Εφεσίους 19, 2</ref>. Είναι τέλειος Θεός και προεξαγγέλθηκε από τους προφήτες<ref>Προς Μαγνησιείς 8, 2</ref>. Φανέρωσε δε τη σοφία Του σε όσους θεμελίωσαν την αμετακίνητη πίστη τους στην αγάπη του αίματός του<ref>Προς Σμυρναίους 1, 1</ref>. Γι αυτό είναι ο Θεός της Εκκλησίας<ref>Προς Εφεσίους, Πρόλογος</ref>, χαρακτηρίζοντας μάλιστα το πάθος του, πάθος Θεού<ref>Προς Ρωμαίους 6, 3</ref> και τον άρτο και τον οίνο της [[Θεία Ευχαριστία|Θείας Ευχαριστίας]], σώμα και αίμα Θεού<ref>ο.π. 7, 3</ref>.
Στην εκκλησία δεν υπάρχει ίδιον και αυτονομημένα άτομα, αλλά μία εσωτερική σύμπνοια και συμφωνία. Έτσι αποτελεί ''"μία προσευχή, μία δέησις, ένας νους, μία ελπίς εν αγάπη, εν τη χαρά αμώμω, ο εστίν Ιησούς Χριστός, ου άμεινον ουδέν εστίν. Πάντες ως εις ένα ναόν συντρέχουν Θεού, ως επί εν θυσιαστήριον, επί ένα Ιησούν Χριστόν, τον αφ ενός Πατρός προελθόντα και εις ένα όντα και χωρήσαντα"''<ref>Προς Μαγνησιείς 7, 1-2</ref>. Η Εκτενής Παραλλαγήενότητα αυτή όμως έχει τον εξωτερικό, ιστορικό και ορατό της τύπο. Αυτός είναι η συμφωνία επισκόπου, εκτυπώθηκε Λατινικά πρεσβυτέρου και πιστών. Ο επίσκοπος δε, είναι το 1489 σύμβολο και Ελληνικά το 1555η οδός της ενότητας<ref>Κ. Σκουτέρης, και προκάλεσε διχασμό Ιστορία των κριτικώνΔογμάτων Α΄, οφειλόμενο αρχικά σελ. 192</ref>, είναι η δύναμη εκείνη που έχει τη χαρισματική ευθύνη της συνοχής και στις αντιθέσεις μεταξύ Ρωμαιοκαθολικών της συγκρότησης του σώματος<ref>Προς Φιλαδελφείς 9, 1</ref>. Αυτό συμβαίνει διότι αυτός είναι ο οικονόμος των μυστηρίων. Η πληρότητα της ζωής και Προτεσταντών ως προς η αγάπη μέσα στην εκκλησία εκφράζεται με την αρχαιότητα [[Θεία Ευχαριστία]], διότι η εκκλησία είναι η συνέχεια του θεσμού του ΕπισκόπουΚυριακού Δείπνου<ref>Κ. Σκουτέρης, Ιστορία των Δογμάτων Α΄, σελ. 194</ref>. Εξού και η εκκλησία κατά το θεοφόρο αυτό πατέρα σημαίνεται και πραγματώνεται στο ευχαριστιακό Δείπνο.
Ο επίσκοπος ως βεβαιότητα και σημείο αναφοράς της εκκλησιαστικής κοινότητας κατανοείται από τον Ιγνάτιο, ως διασφαλιστής της ταυτότητας της διδασκαλίας και της πίστεως στο εκκλησιαστικό σώμα<ref>Κ. Σκουτέρης, ενθ.αν., σελ. 192</ref>. Σκοπός του ρόλου του είναι η διασφάλιση της αυθεντικότητας της διδασκαλίας. Οι πιστοί μάλιστα αγκιστρώνονται στο εκκλησιαστικό σώμα, μη δυνάμενοι να πλανηθούν όταν είναι ''"αχώριστοι Θεού Ιησού Χριστού και του επισκόπου και των διαταγμάτων των αποστόλων"''. Τα σχίσματα τελικά διασπούν την ενότητα της εκκλησίας, αλλά δύναται να θεραπευτούν στο περί των επισκόπων συνέδριο. Η σύμπνοια δηλαδή των τοπικών εκκλησιών είναι ο βασικός δείκτης της αρμονικής συνύπαρξης του λαού. Έτσι η ορθοδοξία των τοπικών εκκλησιών είναι ο δείκτης και του ορθού φρονήματος του εκάστοτε επισκόπου της τοπικής εκκλησίας.
==Υποσημειώσεις==
== Βιβλιογραφία ==
[[Κατηγορία:Εκκλησιαστικοί Πατέρες|Ι]]
[[Κατηγορία:Ζωτικά Άρθρα|Ι]]
[[Κατηγορία:2ος αιώνας|Ι]]
[[ar:إغناطيوس النوراني]]
[[en:Ignatius of Antioch]]
[[fr:Ignace d'Antioche]]
[[pt:Inácio de Antioquia]]
[[ro:Ignatie Teoforul]]