Υπόσταση

Από OrthodoxWiki
Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση

Ο όρος υπόσταση, ως την εποχή των Καππαδοκών Πατέρων, σήμαινε «το υπαρκτό», και ταυτιζόταν με την έννοια της λέξεως «ουσία».

Ο όρος υπόσταση μετά τους Καππαδόκες πατέρες, ως προς τη Θεολογία

Οι Καππαδόκες πατέρες μετά την Α΄ Οικουμενική σύνοδο προέβησαν στον προσδιορισμό του όρου υπόσταση, ώστε να καταφέρουν να αποκρούσουν τις αιρετικές διδασκαλίες των Αρειανιστών και των πνευματομάχων. έτσι διαχώρισαν τις έννοιες, «ουσία» και «υπόσταση», που ως τότε ήταν ταυτόσημες. Η έννοια «ουσία» και η έννοια «υπόσταση» δεν σημαίνουν πλέον το ίδιο πράγμα στη Θεολογία, κάτι δημιούργησε θεολογικό πρόβλημα, ειδικά προς την κατανόσηση του διαχωριχμού των όρων.

Η Πρώτη Οικουμενική Σύνοδος αναθεμάτισε αυτούς που δέχονται, που ομολογούν ότι ο Θεός είναι μία ουσία ή Υπόσταση. Οι Καππαδόκες διατύπωσαβ πως «ο όρος ουσία είναι ταυτόσημος με τον όρο «φύση» και χρησιμοποιείται για να δηλώσουμε την ενότητα, τον Ένα Θεό». Ο Θεός είναι λοιπόν μία ουσία ή μία φύση. Συνεπώς ο λατινικός όρος «substantia», μεταφράζεται πλέον στα Ελληνικά όχι ως υπόσταση, αλλά ως ουσία ή φύση. Απ’ την άλλη μεριά όμως ο όρος «υπόσταση» μεταφέρεται για να εξισωθεί, να ταυτισθεί με τον όρο «πρόσωπο».

Αφού το πρόσωπο πλέον ταυτίζεται με την υπόσταση σημαίνει πλέον τρία όντα. Έτσι αυτό από άποψη ιστορίας της φιλοσοφίας είναι καίριο, επαναστατικό και δεν το έχει επισημάνει η ιστορία της φιλοσοφίας, αν και είναι βασικό. Ένας όρος όπως η υπόσταση, που είναι οντολογικός, ταυτίζεται με έναν όρο, όπως το πρόσωπο, ο οποίος δεν υπήρξε ποτέ οντολογικός όρος, αλλά υπήρξε και δηλώνει πάντα μία σχέση την οποία προσθέτουμε στο ον. Ταυτίζουμε το ον.

Το να εκφράζω ότι είμαι πρόσωπο ή υπόσταση, σημαίνει πλέον ότι έχω οντότητα δική μου, διαφορετική από την οντότητα κάποιου άλλου. Γίνεται έτσι οντολογική έννοια το πρόσωπο ή υπόσταση.

Αυτή η επανάσταση στην ορολογία δεν ήταν αυθαίρετη. Αυτό αναφέρεται διότι η λέξη «υπόσταση» είχε αποχρώσεις οι οποίες έδιναν λαβή σ’ αυτή την εξέλιξη. οι Καππαδόκες συνέχισαν εκφράζοντας επίσης οτι «Ο Θεός είναι Ένας ως προς την ουσία ή την φύση, και είναι Τρεις ως προς τα Πρόσωπα ή τις Υποστάσεις».

Πρατκτικά για να αντιληφθούμε τι ακριβώς εννοούμε και πως ακριβλως ορίζουμε στην ορθόδοξη θεολογία τον όρο πρόσωπο αναφέρουμε πως, όταν λέμε ότι ο Θεός είναι μία Ουσία και τρία Πρόσωπα, με τον όρο «ουσία» αναφερόμαστε πάντοτε σε κάτι γενικό, που δηλώνει την ύπαρξη περισσοτέρων από ένα όντων. Δηλαδή «η ανθρώπινη ουσία ή φύση», αυτό σημαίνει ότι ενώ όλοι εμείς είμαστε μία ουσία ή μία φύση, δηλαδή έχουμε την ανθρώπινη φύση, ο καθένας μας είναι πλήρης άνθρωπος, δηλαδή αυτή η φύση έχει πολλούς. Αυτούς τους πολλούς τους ονομάζουμε υποστάσεις ή πρόσωπα.

Βιβλιογραφία