Ελεγκτές, renameuser, Διαχειριστές
4.720
επεξεργασίες
Αλλαγές
μ
→Η φιλοσοφία στο σύστημα των απολογητών
Ασφαλώς, ''"η έμφαση που δίνουν οι Απολογητές στην ενότητα...του Θεού"'' ώστε ''"να προστατεύσουν τον μονοθεϊσμό"''<ref>Φλορόφσκυ, ''Οι Βυζαντινοί Πατέρες...'', ό.π., σελ. 160.</ref>, έναντι του [[Διαρχία|δυϊσμού]] των [[Γνωστικισμός|Γνωστικών]] και του πολυθεϊσμού των ειδωλολατρών<ref>Θεοδώρου, ''''Ιστορία των Δογμάτων...'', ό.π., σελ. 113.</ref>, ''"οδήγησε σε κάποια υπερβολική προσπάθεια να υπερασπιστούν τη θεϊκή μοναρχία και...έτειναν να μεταφέρουν το κέντρο της προσοχής τους από τη διάκριση του Πατρός, του Υιού, και του Αγίου Πνεύματος στην ενότητα του Θεού"'' με αποτέλεσμα να ''"κατηγορούνται συχνά ότι...«υπέτασσαν» τον Υιό και το Πνεύμα στον...Θεό Πατέρα"''<ref>Φλορόφσκυ, ''Οι Βυζαντινοί Πατέρες...'', ό.π., σελ. 160.</ref>. Ιδιαίτερα στο σημείο αυτό, διάφοροι μελετητές έθεσαν το ερώτημα αν τελικά η φιλοσοφούσα σκέψη είχε δυσμενείς επιδράσεις επί των απολογητών και τελικά έφθειρε το χριστιανικό δόγμα ανοίγοντας δρόμο προς τον [[αρειανισμός|αρειανισμό]] και τον [[μοναρχιανισμός|μοναρχιανισμό]]<ref>Σκουτέρης, ''Ιστορία Δογμάτων'', ό.π., σελ. 271.</ref>.
Στην πραγματικότητα, δεν θα έπρεπε να εκπλήσσει η απουσία αναλύσεων επάνω στην εσωτερική, αιώνια ύπαρξη του Θεού ''"ακριβώς γιατί αυτή δεν ήταν το κεντρικό σημείο του έργου τους, της αποστολής τους"'' που ήταν ο διάλογος με τον μή-Χριστιανικό κόσμο<ref>Φλορόφσκυ, ''Οι Βυζαντινοί Πατέρες...'', ό.π., σελ. 161.</ref>. Έπρεπε με κάποιον τρόπο να προσελκύσουν στην ''"εν Χριστώ θείαν άλήθειαν τους φιλοσοφικώς σκεπτόμενους αναγνώστας των"''<ref>Θεοδώρου, ''''Ιστορία των Δογμάτων...'', ό.π., σελ. 116.</ref>. Χρησιμοποποίησαν εκλεκτικά και με νηφαλιότητα την ελληνική φιλοσοφία, εισάγοντας έννοιες που θεωρούσαν σύμφωνες προς την πίστη τους (άσχετα αν το εγχείρημα δεν ήταν πάντα ακίνδυνο), απέρριπταν όμως και ''"επέκρινον ζωηρώς"'' τις ασύμβατες με τον [[χριστιανισμός|χριστιανισμό]] διδασκαλίες<ref>Θεοδώρου, ''''Ιστορία των Δογμάτων...'', ό.π.</ref>. Παρά τα προβλήματα στις διατυπώσεις τους, οι απολογητές ήταν ''"εκκλησιαστικοί άνδρες, με γνήσιο χριστιανικό φρόνημα, με την εμπειρία περί του εκκλησιαστικού μυστηρίου της σωτηρίας"''<ref>Αγουρίδης, ''Ο Χριστιανισμός...'', ό.π., σελ. 160.</ref>. Σταθερά αναφέρονται στην ''"«παράδοση», τον «κανόνα τής πίστεως», εκείνο που παραλήφθηκε και διαφυλάχθηκε, την «αρχική παρακαταθήκη»"'' της Εκκλησίας<ref>Φλορόφσκυ, ''Οι Βυζαντινοί Πατέρες...'', ό.π., σελ. 153.</ref>.
Το γεγονός ότι το θεολογικό σύστημα των Απολογητών δεν είχε κάτι το επιλήψιμο και αιρετικό, ''"δεικνύουν κυρίως η συνείδησις και η πράξις της Εκκλησίας, η οποία αποτελεί τον υπέρτατον κριτήν εις τα δογματικά της πίστεως ζητήματα. Η Εκκλησία ενθέρμως υπεδέχθη και υιοθέτησε την θεολογίαν των Απολογητών, τους οποίους πολυειδώς και ετίμησεν"'', εκτός βεβαίως από τα σημεία που έκρυβαν δογματικούς κινδύνους<ref>Θεοδώρου, ''''Ιστορία των Δογμάτων...'', ό.π., σελ. 118.</ref>. Αντιθέτως, ''"όπου αύτη είδεν αίρεσιν, εστράφη αμειλίκτως κατ' αυτής. Τοιουτοτρόπως τα Γνωστικά συστήματα, τα οποία οδήγησαν πράγματι εις νόθον εξελληνισμόν του Χριστιανισμού, κατεδίκασε...ομοίως κατεδίκασε τας αιρετικάς ακρότητας του Τατιανού...και τας αιρετικάς κακοδοξίας του Ωριγένους"'' και όσες περιπτώσεις γενικά νόθευσαν το χριστιανικό δόγμα διαμέσου της ελληνικής φιλοσοφίας<ref>Θεοδώρου, ''''Ιστορία των Δογμάτων...'', ό.π.</ref>.
