Ελεγκτές, renameuser, Διαχειριστές
4.720
επεξεργασίες
Αλλαγές
μ
καμία σύνοψη επεξεργασίας
Το Άγιο Πνεύμα ''"εκπορεύεται αϊδίως<ref>''Αΐδιο'' είναι το αιώνιο και στη θεολογία σημαίνει κάθε τι που δεν έχει αρχή και τέλος, κάθε τι που βρίσκεται εκτός των ορίων και των περιορισμών που δημιουργεί ο ανθρώπινος χρόνος. Η εκπόρευση του Αγίου Πνεύματος γίνεται χωρίς να υπάρχει η έννοια του "πριν", της χρονικής αρχής ή του "μετά" (Θεοδώρου Ανδρέας, ''Βασική Δογματική Διδασκαλία - Απαντήσεις σε ερωτήματα Συμβολικά'', 2η έκδ., Αποστολική Διακονία, Αθήνα 2006, σελ. 77).</ref> εκ του Πατρός"''<ref>Άγιος Νεκτάριος, ''Ορθόδοξος Ιερά Κατήχησις'', 4η έκδ., εκδ. Βασ. Ρηγόπουλου, Θεσσαλονίκη 2001 (c1899), σελ. 85.</ref>, και αποστέλλεται από τον Υιό, κατά την Θεία οικονομία, εν χρόνω στον κόσμο, τελειώνοντας το έργο της απολυτρώσεως, όπως ρητά αναφέρεται στο ''Ιωάν. 15:26''<ref>Ανδρούτσος Χρήστος, ''Δογματική της Ορθοδόξου Ανατολικής Εκκλησίας'', Αστήρ, Αθήνα1956 (c1907), σελ. 83.</ref>. Σύμφωνα με την [[Ορθόδοξη Εκκλησία]], μόνο ''"ο Πατήρ αιτία εστί...του Πνεύματος"''<ref>Άγιος Νεκτάριος, ό.π..</ref>, και όχι και ο Υιός, όπως δογμάτισαν οι Ρωμαιοκαθολικοί με το [[Φιλιόκβε]]. ''"Είνε προφανές, ότι το δι' Υιού οι Πατέρες ...δεν δύνανται να εννοώσιν, ως εννοούσιν αυτό οι Λατίνοι"''<ref>Ανδρούτσος, ό.π..</ref>.
Το ''Άγιο Πνεύμα'' έχει την αιτιατή αρχή του στον ''Πατέρα'', με διαφορετικό τρόπο απ' ό,τι ο Υιός. Έτσι ο Υιός γεννάται προαιωνίως, ενώ το ''Άγιο Πνεύμα'' εκπορεύεται προαιωνίως εκ του Πατρός, εξού τα οποία αποτελούν και απαντώνται τα ''ακοινώνητα'' ιδιώματά λεγόμενα [[Υποστατικά Ιδιώματα]] τους, δηλ. οι μή κοινές ιδιότητες που έχουν οι υποστάσεις της Τριάδας. Έτσι το Άγιο Πνεύμα εκπορεύεται εκ του Υιού εκφαντορικώς, ως ενέργεια, αλλά δια του ''Πατρός'' '''υπαρκτικώς'''<ref>Ιωάννου Ρωμανίδου, «''Δογματική και Συμβολική θεολογία, Τόμος Α΄, σελίς 295''»</ref>, δηλαδή φυσικώς. Είναι χαρακτηριστικό δε πως υπό το πρίσμα της ''Αυγουστίνιας θεολογίας'', το ''Άγιο Πνεύμα'' εκπορεύεται υπαρκτικώς και από τον Υιό, καταργώντας τις ακοίνωτητες ιδιότητες της Αγίας Τριάδος, παρότι ο [[Γρηγόριος Νύσσης]], αλλά και ο πνευματικός Πατήρ του Αυγουστίνου, [[Αμβρόσιος Μεδιολάνων]] διαφωνούν αναφέροντας πως το ''Άγιο Πνεύμα'' «''εν τω μήτε μονογενώς εκ του Πατρός αποστήναι, και εν τω δι αυτού πεφηνέναι''»<ref>Ιωάννου Ρωμανίδου, «''Δογματική και Συμβολική θεολογία, Τόμος Α΄, σελίς 297-298''»</ref>, ενώ ο Μέγας Βασίλειος αναφέρει, πως η διάκρισις των ιδιαζόντων (ακοινωνήτων) σημείων είναι ασύγχητος<ref>Ιωάννου Ρωμανίδου, «''Δογματική και Συμβολική θεολογία, Τόμος Α΄, σελίς 298''»</ref>.
Γι'αυτό και ο ρόλος του Υιού στην ύπαρξη του Αγίου Πνεύματος δεν είναι σχέση αιτίας, αλλά συγκατάθεσης. Ο [[Γρηγόριος Νύσσης]] διευκρινίζει αυτή τη σχεση, με την εξής διάκριση «''Η διαφορά Υιού και Πνεύματος ως προς την εμφάνιση στην ύπαρξη, στην έλευση, στην ύπαρξη αυτών των δύο, είναι ότι ο μεν Υιός προέρχεται προσεχώς (ήτις άμεσα) εκ του Πατρός, εκ του αιτίου, το δε Πνεύμα προέρχεται δι’ Εκείνου που προέρχεται προσεχώς, δηλαδή δια του Υιού''». Έτσι τονίζει ότι «''κατά αυτόν τον τρόπο, η μεσιτεία, η μεσολάβηση του Υιού στη θεία ζωή, στη θεία ύπαρξη διαφυλάττει την ιδιότητά Του ως Μονογενούς''». Για να παραμείνει ο Υιός ως ο Μονογενής, πρέπει να Του αναγνωρίστεί το «''προσεχώς''», διότι αλλιώς θα είχαμε δύο Υιούς κατά κάποιο τρόπο. Ενώ δηλαδή η φυσική, η ουσιώδης σχέση του Πνεύματος προς τον Πατέρα δεν καταργείται, διότι στον Υιό υπάρχει όλη η ''θεία φύση'' και συνεπώς, ως προς τη φύση, κοινωνεί με τον Πατέρα και το Πνεύμα, έρχεται στην ύπαρξη δια της μεσολαβήσεως του Υιού. Αυτό δεν έχει σχέση με το [[Filioque]] στο επίπεδο της αϊδίου υπάρξεως του Θεού, γιατί τόσο ο Υιός όσο και το Πνεύμα δεν είναι αίτια. Δηλαδή, ενώ ο Υιός μπορεί κατά κάποιο τρόπο να μεσολαβεί στο να έρθει στην ύπαρξη το ''Άγιο Πνεύμα'', αυτό δεν κάνει τον Υιό αίτιο του Πνεύματος, καθώς ''Το αίτιο παραμένει μόνο ο Πατήρ''. Η διευκρίνιση αυτή, διατηρεί την αρχή, τη βασική Χριστιανική πίστη, ότι μόνο ο Πατήρ είναι ο αίτιος και ότι ο Υιός με κανένα τρόπο δεν μπορεί να νοηθεί ως συναίτιος της υπάρξεως του Πνεύματος.
