Αλλαγές

Σύμφωνα με τον καθ. Καραγιαννόπουλο, ''"πρώτη αποστολή...του ερευνητή είναι να καταρτίσει μια κατά το δυνατόν πλήρη βιβλιογραφία, σχετική...με το αντικείμενο έρευνας του"''<ref>Καραγιαννόπουλος Ιωάννης, ''Εισαγωγή στην Τεχνική της Επιστημονικής Ιστορικής Εργασίας'', 3η ανατύπωση, Βάνιας, Θεσσαλονίκη 1993, σελ. 31.</ref>. Τώρα, καθώς είναι πιθανό να επιδιώκουμε απλώς την συγγραφή ενός τεκμηριωμένου εγκυκλοπαιδικού άρθρου, δεν χρειαζόμαστε σε τέτοιο βαθμό την ''πλήρη βιβλιογραφία'' που περιλαμβάνει και τις πρωτότυπες πηγές, όμως η παραπάνω φράση δείχνει πόσο σημαντικό είναι να προσφέρουμε πληροφορίες που έχουν επιστημονικά στηρίγματα. Έχουμε λοιπόν ανάγκη από τεκμήρια, πάνω στα οποία θα στηρίξουμε την επιχειρηματολογία μας. Το σύνολο των αποδεικτικών στοιχείων αυτών αποτελεί την ''τεκμηρίωση'' της εργασίας μας και αυτή αντλείται από τη βιβλιογραφία<ref>Καραγιαννόπουλος, ό.π..</ref>.

:''"Ο κ. [...] έχτισε ένα σωρό πράγματα με την ταύτιση των περιπτώσεων, σαν να μην υπήρχε θέμα. Αγνόησε τη σύγχρονη βιβλιογραφία στο θέμα αυτό, και κατέληξε σε συμπεράσματα, κατά τη γνώμη μου, εντελώς λανθασμένα"''<ref>Αγουρίδης Σάββας, ''Αποστόλου Παύλου Πρώτη προς Κορινθίους Επιστολή'', Πουρναράς, Θεσσαλονίκη 1982, σελ. 26.</ref>.

Τις συνέπειες από την απουσία ή τη μη χρήση της βιβλιογραφίας επισημαίνει ο σπουδαίος Ιστορικός και Ακαδημαϊκός, Άμαντος Κων/νος:

:*Χρειαζόμαστε βιβλία αξιόπιστα που να παρέχουν επιστημονική εγκυρότητα, γραμμένα από ειδικούς στο αντικείμενό τους συγγραφείς.

:*Χρειαζόμαστε βιβλία, από ανθρώπους που κρίνονται για το έργο τους, και κάθε αυθαιρεσία, επιπολαιότητα ή σοβαρή ανακρίβεια, μπορεί να τους στοιχίσει την επιστημονική τους αξιοπιστία και μια αυστηρή κριτική από τους συναδέλφους τους.

:*Χρειαζόμαστε βιβλία που προέρχονται από αξιόλογους, ελληνικούς ή ξένους εκδοτικούς οίκους<ref>Μια αναζήτηση της παγκόσμιας κατάταξης των πανεπιστημίων, θα μας δώσει τη βεβαιότητα ότι εκδόσεις όπως της Οξφόρδης, του Καίμπριτζ, του Πρίνστον, του Στάνφορντ, του Χάρβαρντ κ.ά. αξίζει να μελετηθούν.</ref> που δεν χαραμίζουν το όνομά τους σε χαμηλής ή αμφιβόλου ποιότητας εκδόσεις. Στο [http://www.miet.gr/web/gr/ekdoseis/neweditions.asp Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης] (ή συντομογραφικά ''ΜΙΕΤ''), στον [http://www.kardamitsa.gr/ Καρδαμίτσα], στον [http://www.greekbooks.gr/web/book/results.aspx?PublisherID=546 Πουρναρά], τον [http://www.artoszoes.gr/timokatalogos.htm Άρτο Ζωής] ή τον [http://www.papadimasbooks.gr/ Παπαδήμα], θα βρούμε αξιόλογα βιβλία Ελλήνων συγγραφέων ή μεταφράσεις έργων που ξεχωρίζουν. Όταν ένα βιβλίο έχει εκδοθεί από γνωστό εκδοτικό οίκο, υπάρχη ήδη ένα πρώτο βασικό στοιχείο υπέρ της αγοράς του<ref>Φέσσα Ρωξάνη-Λίτσα Κάρη, ''Η Βιβλιοθήκη - Οργάνωσις, Λειτουργία'', Ίδρυμα Ευγενίδου, Αθήναι 1970, σελ. 76.</ref>.

Το ξεκίνημα της αναζήτησης, μπορεί να περιλαμβάνει μια επίσκεψη στην ιστοσελίδα της πανεπιστημιακής σχολής όπου διδάσκεται το γνωστικό πεδίο του ενδιαφέροντός μας. Βρίσκοντας τα ονόματα των διδασκόντων θα μπορέσουμε να αναζητήσουμε το συγγραφικό τους έργο και να μελετήσουμε, κρατώντας σημειώσεις, τη βιβλιογραφία που έχουν χρησιμοποιήσει. Κατόπιν, από μια επίσκεψη σε μεγάλα βιβλιοπωλεία με έμπειρους πωλητές, μπορούμε να αποκομίσουμε χρήσιμες συμβουλές σχετικά με τα πλέον κλασικά έργα στο πεδίο που μας ενδιαφέρει και να μάθουμε τους αξιόλογους εκδοτικούς οίκους. Ακόμη περισσότερο, αν καταφέρουμε να επισκεφτούμε τον βιβλιοθηκάριο της σχετικής πανεπιστημιακής σχολής.

Εδώ θα πρέπει να προσέξουμε το εξής: από τα κλασικά έργα, αναζητούμε τα πιο σύγχρονα: δηλαδή, καλό είναι να λαμβάνουμε υπόψη μας τη χρονική απόσταση που θα πρέπει να μεσολαβεί, ανάμεσα σε πολύ σημαντικές ανακαλύψεις του επιστημονικού πεδίου που μας ενδιαφέρει και στη βιβλιογραφία που θα επιλέξουμε για την ενημέρωσή μας. Αν μελετούμε τον ''Γνωστικισμό'' ή γενικά τα ''Απόκρυφα κείμενα'', θα πρέπει π.χ. να λάβουμε υπόψη ότι, τα σημαντικά Γνωστικά κείμενα του ''Nag Hammadi'' βρέθηκαν το 1946 στην Αίγυπτο. Αν προσθέσουμε το χρονικό περιθώριο που χρειάζεται για να γίνουν οι απαραίτητες επιστημονικές διεργασίες (διάθεση των κειμένων στους επιστήμονες, κριτική επεξεργασία και έκδοσή τους, δημοσίευση μελετών, αρθρογραφίας, διατριβών, εκδήλωση διαφωνιών κ.λπ.) τότε, καλό είναι, τα βιβλία που θα επιλέξουμε να έχουν εκδοθεί μερικά χρόνια μετά από τη σημαντική αυτή ανακάλυψη<ref>Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι, απ' τα πρώτα ελληνικά έργα που χρησιμοποιούνται στη βιβλιογραφία με αντικείμενο τους πάπυρους του ''Nag Hammadi'', είναι εκδόσεις του 1959 (Σάββας Αγουρίδης) και 1960 (Γεώργιος Γαλίτης).</ref> αφού σε διαφορετική περίπτωση το βιβλίο θα βασίζεται σε ελλιπείς πληροφορίες. Παρόμοια προβλήματα θα συναντήσουμε όταν βασιστούμε σε εγκυκλοπαίδειες πολύ παλιές. Η ''Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια'' ήταν ένα αξιόλογο έργο που ακόμη προσφέρει σημαντικές υπηρεσίες, όμως εκδόθηκε στα έτη 1927-1934 και αυτό πρέπει να το λάβουμε υπόψη.

Προκειμένου περί θεολογικών ζητημάτων, ερμηνειών της Αγίας Γραφής κ.λπ., θα ήταν καλό να παραθέτουμε και τις ίδιες τις απόψεις των Πατέρων και θεουμένων. Επειδή όμως για πρακτικούς λόγους είναι αδύνατον για τους περισσότερους να κατέχουν και να μελετήσουν το πλήρες έργο των Αγίων Πατέρων που ανέρχεται σε εκατοντάδες χιλιάδες σελίδων, και να γνωρίζουν λεπτομέρειες όπως, ποια έργα είναι νόθα ή αμφιβαλλόμενα ή ποια από αυτά η πορεία της κριτικής τελικά τα απέδωσε σε άλλους συγγραφείς, υπάρχουν τα έργα των ειδικών επιστημόνων που θα μας πληροφορήσουν για τις πατερικές απόψεις, είτε είναι πατερικά λεξικά και "ταμεία"-ευρετήρια, είτε εργασίες που μας πληροφορούν για το σύνολο των απόψεων των πατέρων σε κάποιο ζήτημα, με παραπομπές στο έργο τους, τις οποίες μπορούμε να ελέγξουμε.

==Υποσημειώσεις==