Αλλαγές

Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση

Υπατία

718 bytes προστέθηκαν, 06:18, 25 Φεβρουαρίου 2011
Μυθιστορηματικές περιγραφές της Υπατίας και ιδεολογικοποίηση των γεγονότων
Ακόμη όμως και στην περίπτωση που, παρά την απουσία τέτοιων στηριγμάτων από τις πηγές, θεωρηθεί ότι ήταν μια περίπτωση δίωξης ιδεών γενικά ή θρησκευτικών απόψεων ειδικότερα, φαίνεται δύσκολη η ιδεολογική εκμετάλλευση τέτοιων γεγονότων με μια προσπάθεια να εμφανιστούν ως φαινόμενα μοναδικά στην ιστορία, τα οποία σχετίζονται αποκλειστικά με την εμφάνιση του Χριστιανισμού και δείχνουν υποτίθεται ''"τη διαφορά ανάμεσα στον παλιό και στον νέο κόσμο"'' (όπως έλεγε ο ιστορικός ''Εδουάρδος Γίββων'' τον 18ο αιώνα)<ref>Βλ. Dzielska Maria, ''Υπατία η Αλεξανδρινή'', ό.π., σελ. 22.</ref>. Γνωρίζουμε καλά πως και στην Αρχαία Ελλάδα, από την οποία αντλούσαν πρότυπα οι ''Διαφωτιστές''<ref>Βλ. Βελουδής Γεώργιος, ''"Το στέμμα και η λύρα. Η "αυλική" ποίηση στην εποχή του Όθωνα (1832/33-1862)"'', περιοδ. ''Ελληνικά'', τόμ. 51, τεύχ. 2, Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, Θεσσαλονίκη 2001, σελ. 360.</ref>, όπως αναφέρει ο καθηγητής ''Eric Robertson Dodds'' ''"στο τελευταίο τρίτο του 5ου αιώνα π.Χ."'' συναντάμε ''"διωγμούς των διανοούμενων για λόγους θρησκευτικούς"'' καθώς ''"η έλλειψη πίστης στο υπερφυσικό και η διδασκαλία της αστρονομίας αποτελούσαν αξιόποινα αδικήματα. Στα επόμενα τριάντα τόσα χρόνια γινόμαστε μάρτυρες μιας ολόκληρης σειράς δικών"'' στα θύματα των οποίων ''"περιλαμβάνονται οι περισσότεροι αρχηγοί της προοδευτικής σκέψης της Αθήνας -ο Αναξαγόρας, ο Διαγόρας, ο Σωκράτης, μάλλον ο Πρωταγόρας, και πιθανόν ο Ευριπίδης''...[και] ''δεν ξέρουμε πόσοι άλλοι ασημότεροι θα πρέπει να υπέφεραν για τις ιδέες τους"'' σε ''"μια εποχή Διωγμών: δίωξη των διανοουμένων, παρωπίδες στη σκέψη, και ακόμη (αν πρέπει να πιστέψουμε την παράδοση σχετικά με τον Πρωταγόρα) κάψιμο των βιβλίων"''<ref>Dodds R. Ε., ''Οι Έλληνες και το Παράλογο'', έκδ. 2η αναθεωρημένη, Καρδαμίτσας, Αθήνα 1996, σελ. 123-124.</ref>. Και μεταγενέστερα όμως, πριν την επικράτηση του χριστιανισμού, διαπιστώνουμε ότι αυτές οι διώξεις ήταν ο κανόνας στο μεγαλύτερο μέρος της ρωμαϊκής περιόδου, καθώς, όπως σημειώνει ο ''G.E.M. de Ste Croix'' ''"οι εθνικοί"'' (ειδωλολάτρες) αποδέχονταν μεν την ''"αρμονική συνύπαρξη...πολλών μορφών παγανισμού"'' αλλά την ''"ανεξιθρησκία...είχαν πάντα τη διάθεση να την επιτρέψουν ο ένας στον άλλον, αλλά όχι στους χριστιανούς"''<ref>De Ste. Croix, G. E. M., ''Ο χριστιανισμός και η Ρώμη, διωγμοί, αιρέσεις και ήθη'', ΜΙΕΤ, Αθήνα 2005, σελ. 26.</ref>.
Κατά συνέπεια, απόψεις που οδηγούν στο συμπέρασμα ότι τέτοια γεγονότα εμφανίζονται με τον Χριστιανισμό ή τον χαρακτηρίζουν συνολικά, αποτελούν ''"προλήψεις"'' που ''"πρέπει να διαλυθούν"''<ref>Ματσούκας Α. Νίκος, ''Ορθοδοξία και Αίρεση...'', ό.π., σελ. 222.</ref>· Τέτοιες ''προλήψεις'' ''"όπως φαίνεται δεν υπήρχαν διόλου στη σκέψη του Σωκράτη, γι' αυτό ακριβώς είναι αντικειμενικός και αμερόληπτος Χριστιανός"''<ref>Ματσούκας Α. Νίκος, ''Ορθοδοξία και Αίρεση...'', ό.π.</ref>. Πράξεις όπως το έγκλημα κατά της ''Υπατίας'' ''"προέρχονται από την ανθρώπινη κακότητα, που καλλιεργείται και ανδρώνεται από προσωπικούς και κοινωνικούς παράγοντες. Οι εκδηλώσεις της κακότητας δείχνουν πως η θεραπεία, την οποία επαγγέλλεται η Εκκλησία, δεν έγινε. Και ο λόγος είναι σαφής· μια τέτοια θεραπεία προϋποθέτει την ελεύθερη αποδοχή"'' από τον άνθρωπο<ref>Ματσούκας Α. Νίκος, ''Ορθοδοξία και Αίρεση...'', στο ίδιο.</ref>. Η Εκκλησία επιδιώκει μόνο τη θεραπεία της βούλησης και ''"δεν την εξαφανίζει"'': σε καμία περίπτωση ''"ο ελεύθερος υπαρξιακός παράγοντας"'' δεν προορίζεται ''"αναγκαστικά σε μια διαμόρφωση"''<ref>Ματσούκας Α. Νίκος, ''Ορθοδοξία και Αίρεση...'', ό.π.</ref>. Ναι μεν ''"το έργο του Θεού είναι απόλυτο στην κτίση, στην ιστορία και στην ανθρώπινη ζωή, αλλά δεν ρυθμίζει αιτιοκρατικά και νομοτελειακά την ελεύθερη συμπεριφορά μας. Αυτή φωτίζεται καί χαριτώνεται από τη θεία ενέργεια με τη δική μας αποδοχή και θέληση"''<ref>Ματσούκας Α. Νίκος, ''"Μισού αιώνα έργα και όνειρα στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης"'', Πουρναράς, Θεσσαλονίκη 2003, σελ. 234-235.</ref>.
==Ο θάνατος της Υπατίας==
4.720
επεξεργασίες

Μενού πλοήγησης