Ελεγκτές, renameuser, Διαχειριστές
4.720
επεξεργασίες
Αλλαγές
καμία σύνοψη επεξεργασίας
===Η πορεία προς τα τραγικά γεγονότα===
Το πρώτο που θα πρέπει να τοποθετηθεί ώστε να γίνει αντιληπτό το κλίμα μέσα στο οποίο εξελίχθηκαν τα γεγονότα, είναι το φόντο της υπόθεσης. Πρόκειται για την ''Αλεξάνδρεια'', έναν ''δήμο'' που όπως λέει ο ''Σωκράτης'' ''"πλέον των άλλων δήμων, χαίρει ταις στάσεσιν...δίχα γαρ αίματος ου παύεται της ορμής"''<ref>Σωκράτoυς, ''Εκκλ. Ιστορία'', '''''PG''''' 67,761Α.</ref>. Ήταν λοιπόν η ''Αλεξάνδρεια'' ''"μιά σκληροτράχηλη πόλη"''<ref>Φλορόφσκυ Γεώργιος, ''Οι Βυζαντινοί Πατέρες του 5ου αιώνα'', Πουρναράς, Θεσσαλονίκη 1992, σελ. 457.</ref> στην οποία ''"το κλίμα''...[ήταν] ''πάντα τεταμένο"'', ''"οι στάσεις...ήταν συνήθεις...το κλίμα...πάντα τεταμένο"'' και σίγουρα είχαν συμβεί στο παρελθόν εγκληματικές πράξειςκάποιες από αυτές, αιματηρές<ref>Μεταλληνός Δ. Γεώργιος, ''Παγανιστικός Ελληνισμός...'', ό.π., σελ. 140-141.</ref>.
Μέσα σε αυτό το κλίμα, ''"η εκλογή του Κυρίλλου ως διαδόχου του Θεοφίλου προκάλεσε δυσφορία στην Αλεξάνδρεια και διαφωνίες ανάμεσα σε δυο εκκλησιαστικές μερίδες"'', η μία από τις οποίες ''"εκπροσωπούσε την αυτοκρατορική εξουσία"''<ref>Dzielska Maria, ''Υπατία η Αλεξανδρινή'', ό.π., σελ. 159.</ref>. Ο ''Κύριλλος'' ήταν άνθρωπος με ευρεία μόρφωση, ταυτόχρονα όμως έδειχνε υπερβολικό ζήλο και ισχυρογνωμοσύνη<ref>Λαμπροπούλου Σταυρούλα, ''Υπατία...'', ό.π., σελ. 68.</ref> και ''"θυελώδεις σχέσεις"'' αναπτύχθηκαν αμέσως ανάμεσα σ' εκείνον και τον -επίσης χριστιανό- ''Ορέστη'', τον αυτοκρατορικό διοικητή της πόλεως της ''Αλεξανδρείας'', ο οποίος αντιπαθούσε κάθε είδους κυριαρχία των επισκόπων η οποία ερχόταν σε σύγκρουση με τις δικαιοδοσίες των αξιωματούχων που διορίζονταν από τον αυτοκράτορα<ref>Φλορόφσκυ Γεώργιος, ''Οι Βυζαντινοί Πατέρες...'', ό.π., σελ. 456.</ref>. Διότι, πράγματι, ''"η εκλογή του Κυρίλλου έφερε μια βαθμιαία αλλά σημαντική επέκταση της επισκοπικής εξουσίας στις δημόσιες και δημοτικές υποθέσεις"''<ref>Dzielska Maria, ''Υπατία η Αλεξανδρινή'', ό.π., σελ. 160.</ref>.
===Τα αίτια===
Το γεγονός είναι ότι η ''Υπατία'' δεν διώχθηκε για τις θρησκευτικές ή φιλοσοφικές ιδέες της. Οι πληροφορίες μας λένε ότι η ''Υπατία'' έχαιρε εκτίμησης από τους χριστιανούς· ''"αν και εκτός εκκλησίας, συζητούσε πάντα ελεύθερα με τους αξιωματούχους της πόλης όταν τους συναντούσε καθώς διέσχιζε τους δρόμους της (διά μέσον του άστεως) ή όταν τους φιλοξενούσε στο σπίτι της. Κανένας άνθρωπος της εκκλησίας δεν την παρενοχλούσε σε αυτό το θέμα και δεν σχολίαζε τον τρόπο της ζωής της, ο οποίος ήταν γνωστός σε όλους. Η πολιτική ανεξαρτησία της, που εκδηλωνόταν καθαρά στα δημόσια μέρη, ήταν σεβαστή από όλους. Ο κόσμος ήξερε ότι η σοφία, η πολυμάθεια και οι ηθικές αρχές της έκαναν τους άρχοντες να επιζητούν τις συμβουλές της"''<ref>Dzielska Maria, ''Υπατία η Αλεξανδρινή'', ό.π., σελ. 200.</ref>. Επίσης, όπως φάνηκε από τις πηγές, καμία περίπτωση ερωτικού φθόνου δεν θα μπορούσε να υπάρξει ενάντια σε μια γυναίκα ηλικίας 60 χρόνων (έστω και 45 χρόνων), της οποίας μάλιστα η σεμνότητα, ασκητικότητα και η συνειδητή αποχή από κάθε γενετήσια δραστηριότητα ήταν γνωστή σε όλους. Ακόμα περισσότερο, ο ισχυρισμός του ''Δαμασκίου'' στη ''Σούδα'' περί προσωπικού φθόνου του ''Κυρίλλου'' κατά της ''Υπατίας'' -η μοναδική αναφορά που ενοχοποιεί άμεσα τον ''Κύριλλο''-, εκτός από το γεγονός ότι διατυπώνεται με τρόπο που δείχνει προκατάληψη κατά του ιεράρχη (''J.M. Rist''), επιπλέον εντάσσει την εξιστόρηση σ' ένα μυθιστοριματικό πλαίσιο. Όπως σημειώνει ο ''Pierre Chuvin'': ''"Σύμφωνα με τον Εθνικό Δαμάσκιο, που γράφει στις αρχές του 6ου αι., ο επίσκοπος, περνώντας μπροστά από το σπίτι της Υπατίας και βλέποντας το πλήθος που συνωστιζόταν, ανακάλυψε τυχαία τη δημοτικότητα της φιλοσόφου. Η εκδοχή αυτή ενοχοποιεί άμεσα τον επίσκοπο και παρουσιάζει τον φόνο ως μια σαφή έκφραση της έχθρας ανάμεσα στον χριστιανισμό και την εθνική φιλοσοφία. Βέβαια, είναι μάλλον απίθανο ο Κύριλλος, που χειροτονήθηκε επίσκοπος τον Οκτώβριο του 412, να πληροφορήθηκε τη δημοτικότητα της Υπατίας τον Μάρτιο του 415· Η Υπατία ήταν διάσημη εδώ και μία -αν όχι δύο-δεκαετίες"''<ref>Chuvin Pierre, ''Οι τελευταίοι εθνικοί...'', ό.π., σελ. 111.</ref>. Για τον λόγο αυτό, ''"για τον ιστορικό, πολύ πειστικότερος από τον Δαμάσκιο είναι ο Σωκράτης"''<ref>Chuvin Pierre, ''Οι τελευταίοι εθνικοί...'', ό.π.</ref>.
