Με τον όρο [[Χιλιασμός]], αναφερόμαστε στη εσχατολογική θρησκευτική πεποίθηση που έχει ως πυρήνα της διδασκαλίας της τον χιλιετή θρίαμβο του καλού επί του κακού, γύρω από τον οποίο αναφύονται πολυποίκιλες πεποιθήσεις που διαφοροποιούν το χιλιαστικό φαινόμενο από άλλα συναφή θρησκευτικά φαινόμενα<ref>Μπέγζος Μάριος, ''Φαινομενολογία της Θρησκείας'', Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 1995, σελ. 185.</ref>.
Στους πρώτους χριστιανικούς αιώνες φαίνεται να ακμάζει το χιλιαστικό φαινόμενο και σε αυτό συνέτειναν τρεις κυρίως παράγοντες<ref>Μπέγζος, ''Φαινομενολογία...'', ό.π., σελ. 188.</ref><ref>Θεοδώρου Ανδρέας, ''Θέματα Ιστορίας Δογμάτων'', ΟΕΔΒ, Αθήνα 1986, σελ. 211.</ref>.:
#Η επίδραση των εσχατολογικών απόψεων του ιουδαϊσμού.
#Η κατά γράμμα ερμηνεία του βιβλίου της [[Αποκάλυψις Ιωάννου|Αποκαλύψεως]].
#Η ατμόσφαιρα των διωγμών, η οποία ενέτεινε την αναμονή του Μεσσία-Χριστού με την πρόρρηση του τέλους της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας.
==Βασικά σημεία της χιλιαστικής δοξασίας==
Αν και ο ''Χιλιασμός'' δεν εμφανίζεται με πάγια και σταθερή μορφή, τα βασικώτερα σημεία που θα μπορούσαμε να διακρίνουμε είναι τα ακόλουθα<ref>Σύμφωνα με τον Ανδρέα Θεοδώρου στο: ''Θέματα Ιστορίας Δογμάτων'', ΟΕΔΒ, Αθήνα 1986, σελ. 212.</ref>:
==Επιρροές από την ιουδαϊκή εσχατολογία==
==Ο Χιλιασμός στην αρχαία Εκκλησία==
Στους πρώτους χριστιανικούς αιώνες φαίνεται να ακμάζει το χιλιαστικό φαινόμενο και σε αυτό συνέτειναν τρεις κυρίως παράγοντες<ref>Μπέγζος, ''Φαινομενολογία...'', ό.π., σελ. 188.</ref><ref>Θεοδώρου Ανδρέας, ''Θέματα Ιστορίας Δογμάτων'', ΟΕΔΒ, Αθήνα 1986, σελ. 211.</ref>:
#Η επίδραση των εσχατολογικών απόψεων του ιουδαϊσμού.
#Η κατά γράμμα ερμηνεία του βιβλίου της [[Αποκάλυψις Ιωάννου|Αποκαλύψεως]].
#Η ατμόσφαιρα των διωγμών, η οποία ενέτεινε την αναμονή του Μεσσία-Χριστού με την πρόρρηση του τέλους της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας.
Στην πραγματικότητα, η χιλιαστική ιδεά ''"ποτέ δεν κέρδισε την αποδοχή όλης της εκκλησίας"''<ref>Στο πρωτότυπο: ''"Millenarianism never gained acceptance by the whole church"'' (Erwin Fahlbusch and Geoffrey William Bromiley, ''The Encyclopedia of Christianity'', Wm. B. Eerdmans 1999-2003, τόμ. 3, σελ. 538).</ref>. Την ''"ενεκολπώθησαν πολλοί ιεροί συγγραφείς...ενώ άλλοι είτε ετήρουν σιγήν περί αυτής είτε και την κατεπολέμησαν"''<ref>Θεοδώρου Ανδρέας, ''Ιστορία των Δογμάτων'', τόμ. 1, μέρος 2ο. ''Η ιστορία του δόγματος από της εποχής των Απολογητών μέχρι του 318 μ.Χ.'', Γρηγόρης, Αθήνα 1978, σελ. 518.</ref>. Όπως παραδέχεται ο [[Ιουστίνος]], υπέρμαχος χιλιαστικών απόψεων, στην εποχή του υπήρχαν πολλοί χριστιανοί ''"καθαράς και ευσεβούς γνώμης"'', ''"οι οποίοι δεν συνεμερίζοντο τας περί χιλιασμού αντιλήψεις"''<ref>Θεοδώρου, ''Ιστορία...'', ό.π., σελ. 109.</ref>.
==Βιβλιογραφία==