Ελεγκτές, renameuser, Διαχειριστές
4.720
επεξεργασίες
Αλλαγές
μ
καμία σύνοψη επεξεργασίας
Με την πάροδο του χρόνου, κάθε πολυήμερη περίοδος [[Νηστεία|νηστείας]] άρχισε να ονομάζεται ''Τεσσαρακοστή'' ή ''Σαρακοστή'' (και από την ονομασία αυτή, τα επιτρεπτά προς κατανάλωση τρόφιμα ονομάστηκαν ''"σαρακοστιανά"'')<ref>''ΘΗΕ'', τόμ. 11 (1967), στ. 730.</ref>. Ο [[Αναστάσιος Σιναΐτης|Αναστάσιος ο Σιναΐτης]] (6ος αι.) αναφέρεται σε τρεις ''τεσσαρακοστές'' όπου σε αυτές του [[Πάσχα]] (49 ημέρες μαζί με τη [[Μεγάλη εβδομάδα]] όπου νηστεύουμε σε ανάμνηση των ''Παθών'' του Χριστού<ref>''ΘHE'', τόμ. 9 (1966), στ. 449.</ref>) και των [[Χριστούγεννα|Χριστουγέννων]] (40 ημέρες) εντάσσει και αυτή των ''Αγίων Αποστόλων''<ref>Γ. Ράλλη - Μ. Ποτλή, ''Σύνταγμα των θείων και Ιερών κανόνων'', τόμ. Δ΄, Αθήνησιν 1854, σελ. 580.</ref> (από την επομένη των [[Άγιοι Πάντες|Αγίων Πάντων]] μέχρι την 28η Ιουνίου<ref>Στύλιος Κ. Ευθύμιος Επίσκοπος, ''Μικρό Χριστιανικό Λεξικό'', 2η έκδ., Αποστολική Διακονία, Αθήνα 1998, σελ. 141.</ref>). Σε αυτές θα πρέπει να προστεθεί και μία ακόμη σημαντική περίοδος [[Νηστεία|νηστείας]], αυτή του [[Δεκαπενταύγουστος|Δεκαπενταύγουστου]] (συνολικά 15 μέρες) όπου εορτάζεται [[Θεοτόκος|η Κοίμηση της Θεοτόκου]]<ref>''ΘHE'', τόμ. 9 (1966), στ. 449.</ref>.
===Το διάστημα μέχρι τη ''Μεγάλη εβδομάδα''===Το διάστημα μέχρι τη [[Μεγάλη εβδομάδα]]περιλαμβάνει τις εξής εορτές<ref>Εκτός αν αναφέρεται διαφορετικά, βλ. Παπαδόπουλος Αντώνιος, ''Αγιολογία'', τόμ. Ι - Θέματα γενικά, ειδικά και εορτολογίου, Πουρναράς, Θεσσαλονίκη 1996, σελ. 83-84.</ref>===*Η πρώτη εβδομάδα της ''Τεσσαρακοστής'' λέγεται και ''Καθαρή'', επειδή καθαριζόμαστε εσωτερικά με την προσευχή και τη νηστεία, με την οποία στρέφουμε και το σώμα ''"στην υπηρεσία της ψυχής"''<ref>Φλορόφσκυ Γεώργιος, ''Οι Ανατολικοί Πατέρες του Τέταρτου αιώνα'' (μτφρ. Παναγιώτου Κ. Πάλλη), Πουρναράς, Θεσσαλονίκη 1991, σελ. 304.</ref>. Η πρώτη Κυριακή της ''Καθαρής Εβδομάδας'' λέγεται [[Κυριακή της Ορθοδοξίας]] όπου γιορτάζουμε το θρίαμβο της Ορθοδοξίας εναντίον των εχθρών της και την οριστική αναστήλωση των αγίων [[Εικόνες|εικόνων]]. Η γιορτή αυτή καθιερώθηκε την εποχή της αυτοκράτειρας του Βυζαντίου ''Θεοδώρας'', το έτος 843, όποτε και αναστηλώθηκαν οι άγιες εικόνες.<br>:
:*Η πρώτη εβδομάδα της ''Δεύτερη Τεσσαρακοστής'' λέγεται και ''Καθαρή'', επειδή καθαριζόμαστε εσωτερικά με την προσευχή και τη νηστεία, με την οποία στρέφουμε και το σώμα ''"στην υπηρεσία της ψυχής"''<ref>Φλορόφσκυ Γεώργιος, ''Οι Ανατολικοί Πατέρες του Τέταρτου αιώνα'' (μτφρ. Παναγιώτου Κ. Πάλλη), Πουρναράς, Θεσσαλονίκη 1991, σελ. 304.</ref>. Η πρώτη Κυριακή των Νηστειώντης ''Καθαρής Εβδομάδας'' ορίσθηκε εις μνήμη του υπερασπιστή λέγεται [[Κυριακή της Ορθοδοξίας]] όπου γιορτάζουμε το θρίαμβο της Ορθοδοξίας εναντίον των εχθρών της και την οριστική αναστήλωση των αγίων [[Γρηγόριος ο ΠαλαμάςΕικόνες|αγίου Γρηγορίου του Παλαμάεικόνων]], Αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης, που έζησε τον δέκατο τέταρτο αιώνα. Η Εκκλησία προβάλλει γιορτή αυτή καθιερώθηκε την εποχή της αυτοκράτειρας του Βυζαντίου ''Θεοδώρας'', το παράδειγμα του αγίου Γρηγορίου προς μίμηση από τους πιστούςέτος 843, όποτε και αναστηλώθηκαν οι άγιες εικόνες.<br>
:*Η ''Τρίτη Δεύτερη Κυριακή των Νηστειών'' είναι η Κυριακή ορίσθηκε εις μνήμη του υπερασπιστή της ''Σταυροπροσκυνήσεως''. Η Εκκλησία προβάλλει προς προσκύνηση τον Τίμιο και ζωοποιό Ορθοδοξίας [[ΣταυρόςΓρηγόριος ο Παλαμάς|Σταυρόαγίου Γρηγορίου του Παλαμά]] ψάλλοντας τον ύμνο ''"Τον Σταυρόν Σου προσκυνούμεν, ΔέσποταΑρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης, και την αγίαν Σου Ανάστασιν δοξάζομεν"'' (όπως και στην εορτή της υψώσεως που έζησε τον δέκατο τέταρτο αιώνα. Η Εκκλησία προβάλλει το παράδειγμα του τιμίου και ζωοποιού Σταυρού στις 14 Σεπτεμβρίου<ref>Μέγας και Ιερός Συνέκδημος Ορθοδόξου Χριστιανού, έκδ. ΙΓ', Παπαδημητρίου, Αθήνα 2001, σελ. 500.</ref>), υπενθυμίζοντας στους αγίου Γρηγορίου προς μίμηση από τους πιστούς ότι πλησιάζει η χαρμόσυνη ημέρα της Αναστάσεως.<br>
:*Ακολουθεί η Η ''Τετάρτη Τρίτη Κυριακή των Νηστειών'' όπου γιορτάζουμε τη μνήμη του είναι η Κυριακή της ''Σταυροπροσκυνήσεως''. Η Εκκλησία προβάλλει προς προσκύνηση τον Τίμιο και ζωοποιό [[Ιωάννης της ΚλίμακοςΣταυρός|οσίου ΙωάννουΣταυρό]] (6ος-7ος αι.), του συγγραφέα του περίφημου βιβλίου της ''Κλίμακοςψάλλοντας τον ύμνο ''"Τον Σταυρόν Σου προσκυνούμεν, Δέσποτα, ένα βιβλίο με πνευματικές διδαχές που γράφτηκε ώστε ''και την αγίαν Σου Ανάστασιν δοξάζομεν"ωσάν κάποια κλίμαξ'' [σκάλα] ''που θα φθάνη τις πύλες (όπως και στην εορτή της υψώσεως του ουρανού...θα ανεβάζη εκεί σώους τιμίου και αβλαβείς όσους θέλουν"''ζωοποιού Σταυρού στις 14 Σεπτεμβρίου<ref>Αγ. Ιωάννου ΣιναΐτουΜέγας και Ιερός Συνέκδημος Ορθοδόξου Χριστιανού, ''Κλίμαξ'' (μτφρ. Αρχιμ. Ιγνατίου), 8η έκδ.ΙΓ', Ι.Μ. ΠαρακλήτουΠαπαδημητρίου, Ωρωπός Αττικής 1995Αθήνα 2001, σελ. 24500.</ref>), υπενθυμίζοντας στους πιστούς ότι πλησιάζει η χαρμόσυνη ημέρα της Αναστάσεως.<br>
:*Την Πέμπτη της εβδομάδας αυτής και κατά τον [[Όρθρος|Όρθρο]], ψάλλεται Ακολουθεί η ακολουθία ''Τετάρτη Κυριακή των Νηστειών'' όπου γιορτάζουμε τη μνήμη του [[Μέγας κανών|Μεγάλου κατανυκτικού Κανόνα]]. Πρόκειται για το εκτενές ποίημα του σημαντικού μελωδού Ιωάννης της Εκκλησίας, [[Ανδρέας ΚρήτηςΚλίμακος|αρχιεπίσκοπου Κρήτης Ανδρέαοσίου Ιωάννου]] (6ος-7ος αι.), του συγγραφέα του περίφημου βιβλίου της ''Κλίμακος'', ένα βιβλίο με πνευματικές διδαχές που αποτελείται από 280 τροπάρια<ref>Βλ. γράφτηκε ώστε ''"ωσάν κάποια κλίμαξ''Μέγας και Ιερός Συνέκδημος Ορθοδόξου Χριστιανού[σκάλα] '', όπου θα φθάνη τις πύλες του ουρανού.π., σελ. 875-901</ref>. Στο έργο αυτό περιέχεται ολόκληρη η ιστορία της [[Παλαιά Διαθήκη|Παλαιάς]] και της [[Καινή Διαθήκη|Καινής Διαθήκης]] και μέσω αυτού η Εκκλησία καλεί τον άνθρωπο να μιμηθεί τις αρετές θα ανεβάζη εκεί σώους και ''"όσα δε των φαύλων απόφευγειναβλαβείς όσους θέλουν"''<ref>Αγ. Ιωάννου Σιναΐτου, ''ΘΗΕΚλίμαξ''(μτφρ. Αρχιμ. Ιγνατίου), 8η έκδ., τόμΙ. 2 (1963)Μ. Παρακλήτου, Ωρωπός Αττικής 1995, στσελ. 68924.</ref>.<br>
:*Κατά την Την Πέμπτη της εβδομάδας αυτής και κατά τον [[Όρθρος|Όρθρο]], ψάλλεται η ακολουθία του [[Μέγας κανών|Μεγάλου κατανυκτικού Κανόνα]]. Πρόκειται για το εκτενές ποίημα του σημαντικού μελωδού της Εκκλησίας, [[Ανδρέας Κρήτης|αρχιεπίσκοπου Κρήτης Ανδρέα]] (7ος αι.), που αποτελείται από 280 τροπάρια<ref>Βλ. ''Πέμπτη Κυριακή των ΝηστειώνΜέγας και Ιερός Συνέκδημος Ορθοδόξου Χριστιανού'' τελεί , ό.π., σελ. 875-901</ref>. Στο έργο αυτό περιέχεται ολόκληρη η Εκκλησία τη μνήμη ιστορία της [[Μαρία η ΑιγυπτίαΠαλαιά Διαθήκη|οσίας Μαρίας Παλαιάς]] και της Αιγύπτιας[[Καινή Διαθήκη|Καινής Διαθήκης]]και μέσω αυτού η Εκκλησία καλεί τον άνθρωπο να μιμηθεί τις αρετές και ''"όσα δε των φαύλων απόφευγειν"''<ref>''ΘΗΕ'', τόμ. 2 (1963), στ. 689.<br/ref>.
:*Κάθε Παρασκευή, από Κατά την πρώτη εβδομάδα της ''Μ. ΤεσσαρακοστήςΠέμπτη Κυριακή των Νηστειών'' ψάλλεται ο [τελεί η Εκκλησία τη μνήμη της [Ακάθιστος Ύμνος]] ή αλλιώς, οι [[Χαιρετισμοί]], μια καθιερωμένη ονομασία για την ακολουθία του [[Ακάθιστος ύμνος|Ακάθιστου ύμνου]], Μαρία η οποία προήλθε από τα αλλεπάλληλα ''"Χαίρε"'' που περιλαμβάνει<ref>"Ακάθιστος", ''ΘΗΕ'', τόμ. 1 (1962), στ. 1164.</ref>. Στο σύνολό του, ο ''Ακάθιστος ύμνος'' περιλαμβάνει 24 [[ΟίκοςΑιγυπτία|οίκουςοσίας Μαρίας της Αιγύπτιας]] (λειτουργικά άσματα που συνήθως ακολουθούν αλφαβητική ακροστιχίδα<ref>Βεργωτής Γεώργιος, ''Λεξικόν Λειτουργικών και Τελετουργικών Όρων'', 3η έκδ. βελτιωμένη και επαυξημένη, Θεσσαλονίκη 1995, σελ. 163.</ref>) οι οποίοι ψάλλονται τμηματικά σε διάρκεια 5 εβδομάδων ως εξής: καταρχάς 4 ακολουθίες, από 6 οίκους την κάθε φορά, κι έπειτα άλλη μία ακολουθία όπου ψάλλεται ολόκληρος ο ''Ακάθιστος'', και με τους 24 ''οίκους''<ref>"Ακάθιστος", ''ΘΗΕ'', ό.π.</ref>.<br>
:*Το Σάββατο της ''Έκτης Εβδομάδας'' Κάθε Παρασκευή, από την πρώτη εβδομάδα της ''Μ. Τεσσαρακοστής'' τελείται η μνήμη της αναστάσεως του φίλου ψάλλεται ο [[Ακάθιστος Ύμνος]] ή αλλιώς, οι [[Χαιρετισμοί]], μια καθιερωμένη ονομασία για την ακολουθία του [[ΧριστόςΑκάθιστος ύμνος|ΧρίστουΑκάθιστου ύμνου]] , η οποία προήλθε από τα αλλεπάλληλα ''"Χαίρε"'' που περιλαμβάνει<ref>"Ακάθιστος", ''ΘΗΕ'', τόμ. 1 (1962), στ. 1164.</ref>. Στο σύνολό του, ο ''Ακάθιστος ύμνος'' περιλαμβάνει 24 [[ΛάζαροςΟίκος|Λαζάρουοίκους]](λειτουργικά άσματα που συνήθως ακολουθούν αλφαβητική ακροστιχίδα<ref>Βεργωτής Γεώργιος, ''Λεξικόν Λειτουργικών και Τελετουργικών Όρων'', τον οποίο 3η έκδ. βελτιωμένη και επαυξημένη, Θεσσαλονίκη 1995, σελ. 163.</ref>) οι οποίοι ψάλλονται τμηματικά σε διάρκεια 5 εβδομάδων ως εξής: καταρχάς 4 ακολουθίες, από 6 οίκους την κάθε φορά, κι έπειτα άλλη μία ακολουθία όπου ψάλλεται ολόκληρος ο Κύριος ''ήγειρεν εκ νεκρώνΑκάθιστος'' λέγοντας , και με τους 24 ''δεύρο έξωοίκους'' (<ref>"Ακάθιστος", ''Ιωάν. 11,43ΘΗΕ''), ό.π.<br/ref>.
:*Το Σάββατο της ''Έκτης Εβδομάδας'' της ''Μ. Τεσσαρακοστής'' τελείται η μνήμη της αναστάσεως του φίλου του [[Χριστός|Χρίστου]] [[Λάζαρος|Λαζάρου]], τον οποίο ο Κύριος ''ήγειρεν εκ νεκρών'' λέγοντας ''δεύρο έξω'' (''Ιωάν. 11,43''). :*Την επομένη, ''Έκτη Κυριακή'' της ''Μ. Τεσσαρακοστής'', γιορτάζεται η ''Κυριακή των Βαΐων'', προς ανάμνηση της θριαμβευτικής εισόδου του [[Χριστός|Ιησού]] στα [[Ιεροσόλυμα]].
==Υποσημειώσεις==
