Αλλαγές

Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση

Φώτιος Α΄ ο Μέγας

1.490 bytes προστέθηκαν, 20:49, 22 Οκτωβρίου 2008
Σύγκρουση Ρώμης-Κων/πόλεως και Φώτειο σχίσμα
Όταν στο θρόνο της Κων/πόλεως ανερχόταν ο ''Φώτιος'', στον [[Πάπας|παπικό]] θρόνο είχε μόλις ανέλθει ο πάπας ''Νικόλαος Α΄'' (858-867) άνθρωπος φιλόδοξος<ref>Θεοδώρου Ανδρέας, ''Η Ουσία της Ορθοδοξίας'', 2η έκδ. βελτιωμένη, εκδ. Παρουσία, Αθήνα 1998, σελ. 298.</ref> ο οποίος φρόντιζε να προβάλλει το [[Παπικό πρωτείο]] ακόμη και με χρήση χαλκευμένων κειμένων (''βλ. άρθρο [[Παπικό πρωτείο]]''). Στην περίπτωση του ''Φωτίου'', ο προηγούμενος Πατριάρχης, ''Ιγνάτιος'', είχε εξοριστεί από τον Αυτοκράτορα και οντάς στην εξορία αναγκάστηκε να παραιτηθεί υπό πίεση. Οι υποστηρικτές του ''Ιγνατίου'', αρνούμενοι να δεχτούν ως νόμιμη αυτή την παραίτηση, θεωρούσαν τον Φώτιο ως σφετεριστή. Ο ''Νικόλαος'' θεώρησε την ευκαιρία μοναδική για να καταστεί ρυθμιστής των εσωτερικών αντιθέσεων της Ανατολής, και να επιβάλει τα απορρέοντα από το διεκδικούμενο [[παπικό πρωτείο]] δικαιώματα στους πατριάρχες της Ανατολής<ref>Φειδάς, ''Εκκλησιαστική Ιστορία'', Β', ό.π., σελ. 103.104.</ref>. Επιπλέον, θα μπορούσε να λύσει το ζήτημα της εκκλησιαστικής (και έμμεσα της πολιτικής) εξάρτησης της Καλαβρίας, της Σικελίας και του Ιλλυρικού (δυτικής Βαλκανικής), που πριν ενάμιση σχεδόν αιώνα είχαν αποσπαστεί από τη σφαίρα επιρροής της Ρώμης<ref>''e-δομή'' (ηλεκτρονική εγκυκλοπαίδεια ''ΔΟΜΗ''), ό.π.</ref>.
Όταν ο Φώτιος έστειλε μια επιστολή στον Πάπα για να του γνωστοποιήσει την ανάρρηση του, ο ''Νικόλαος'' αποφάσισε πως πριν αναγνωρίσει τον Φώτιο θα ήθελε να παρακολουθήσει καλύτερα τη διαμάχη μεταξύ του νέου Πατριάρχη και του κύκλου του Ιγνατίου<ref>Για Εκτός αν αναφέρεται διαφορετικά, για όλα τα επόμενα γεγονότα που οδήγησαν στο πρώτο ''Φώτειο Σχίσμα'' βλ. Ware Κάλλιστος (επίσκ. Διοκλείας), ''Η Ορθόδοξη Εκκλησία'' (μτφρ. Ροηλίδης Ι.), 4η έκδ., Ακρίτας, Αθήνα 2007, σελ. 92-98.</ref>. Γι' αυτό το 861 έστειλε αντιπροσώπους του στην Κωνσταντινούπολη. Ο Φώτιος που δεν ήθελε νέες διαμάχες, υποδέχτηκε με σεβασμό τους αντιπροσώπους (''λεγάτους''), προσκαλώντας τους μάλιστα να προεδρεύσουν στη Σύνοδο που συνεκλήθη στην Κωνσταντινούπολη για να ρυθμίσει το θέμα που ανέκυψε μεταξύ αυτού και του Ιγνατίου. Οι [[Λεγάτος|λεγάτοι]] συμφώνησαν και μαζί με την υπόλοιπη Σύνοδο αποφάσισαν πως ο Φώτιος ήταν ο νόμιμος Πατριάρχης. Οταν όμως οι λεγάτοι επέστρεψαν στη Ρώμη, ο Νικόλαος διακήρυξε πως είχαν υπερβεί την εξουσία που διέθεταν και γι' αυτό αποκήρυξε την απόφαση τους.
Ήταν προφανές πως ο ''Νικόλαος'' υπολόγιζε ότι το καθεστώς του ''Ιγνατίου'' θα ήταν ευνοϊκότερο και ασθενέστερο σε σχέση με του ''Φωτίου'' και θα εξυπηρετούσε καλύτερα τα σχέδιά του. Έτσι, δύο χρόνια μετά (863) μία σύνοδος που συνήλθε στη Ρώμη αθώωσε τον ''Ιγνάτιο'' και κατεδίκασε τον ''Φώτιο'', σε μία ανήκουστη επέμβαση της Δυτικής στα διοικητικά της Ανατολικής Εκκλησίας<ref>ΘΗΕ, ό.π., στ. 24.</ref>. Το πλήγμα αυτό, μαζί με την όξυνση των διεκδικήσεων του Πάπα στη Βουλγαρία, ανάγκασε τον ''Φώτιο'' ν' ανταποδώσει: δεν μπορούσε βεβαίως να αμφισβήτηση την εκλογή του ''Νικολάου'' ως μή αρμόδιος, οπότε έπρεπε να μετακίνηση μετακίνησει το όλο θέμα στον δογματικό τομέα, το οποίο ήταν κυρίος το και κυρίως, στο μέγα ζήτημα του [[Filioque]] (Φιλιόκβε)<ref>ΘΗΕ, στο ίδιο.</ref>. Το έτος 867 ο ''Φώτιος'' ανέλαβε δράση. Έγραψε μια Εγκύκλιο Επιστολή στους άλλους Πατριάρχες της Ανατολής, καταγγέλλοντας το Filioque και αυτούς που το χρησιμοποιούν. Αν και κάποιοι ιστορικοί θεωρούν ατυχή την επίθεση προς τον Πάπα, στην πραγματικότητα, ο ''Φώτιος'' εξωτερίκευε τις σκέψεις του επάνω σε ένα ζήτημα που ο [[Καρλομάγνος]] και οι σύμβουλοι του πριν από εβδομήντα χρόνια είχαν αναδείξει σε αντικείμενο διαμάχης, και τώρα ερχόταν στο προσκήνιο με την επικείμενη εισαγωγή του ''Filioque'' στη Βουλγαρία μαζί με άλλες λατινικές καινοτομίες που κατήγγειλαν οι βυζαντινοί ιεραπόστολοι<ref>Φειδάς, ''Εκκλησιαστική Ιστορία'', Β', ό.π., σελ. 111.</ref>. Μετά την αποστολή της επιστολής, ο ''Φώτιος'' συνεκάλεσε Σύνοδο στην Κωνσταντινούπολη, η οποία αφόρισε τον ''Πάπα Νικόλαο'', χαρακτηρίζοντας τον ως αιρετικό.
==Υποσημειώσεις==
4.720
επεξεργασίες

Μενού πλοήγησης