12.398
επεξεργασίες
Αλλαγές
καμία σύνοψη επεξεργασίας
Η '''καταστροφή της [[Ιερουσαλήμ]]''' είναι το ιστορικό γεγονός που περιγράφεται στην Παλαιά Διαθήκη και σήμερα γνωρίζουμε πως ιστορικά συνέβη το [[587 π.Χ.]], απο τη Βαβυλωνιακή Δυναστεία επί βασιλείας του [[Ναβουχοδονόσορ|Ναβουχοδονόσορα]], την εποχή που στην [[Ιερουσαλήμ]] βασίλευε ο [[Σεδεκίας]].
=== Η εποχή πριν την Καταστροφή ===
Η εποχή των συμβάντων οριοθετούσε το τέλος της Ασσυριακής Αυτοκρατορίας, και την αρχή της Βαβυλωνιακής κυριαρχίας στην περιοχή. Δηλαδή την περίοδο που ονομάζουμε [[Νεοβαβυλωνιακή Περίοδος|Νέο-Βαβυλωνιακή περίοδο]]. Με το τέλος της Ασσυριακής αυτοκρατορίας τόσο οι Αιγύπτιοι, όσο και οι Βαβυλώνιοι έριζαν, για τη διαδοχή ως ηγέτιδες δυνάμεις της προνομιούχου αυτής περιοχής της Μέσης Ανατολής. Κατά τον καιρό της Ασσυριακής κυριαρχίας στην περιοχή, οι Ισραηλίτες ήταν διαιρεμένοι σε δύο βασίλεια, λόγω εσωτερικών ταραχών και συγκρούσεων. Στο Βόρειο Βασίλειο των 10 φυλών, που ονομαζόταν «Ισραήλ» και είχε πρωτεύουσα τη [[Σαμάρεια]], και στο Νότιο [[Βασίλειο του Ιούδα]], των δύο φυλών, που είχε πρωτεύουσα την Ιερουσαλήμ. Ήδη κατά τον καιρό εκείνο, το Βόρειο Βασίλειο του Ισραήλ είχε καταλυθεί και στην περιοχή είχαν εγκατασταθεί ξένοι λαοί, οι λεγόμενοι [[Σαμαρείτες]]. Ισραηλιτικό ήταν πλέον μόνο το Νότιο Βασίλειο του Ιούδα, αλλά και αυτό υπό την εξουσία της Ασσυριακής δύναμης.
Η [[Αγία Γραφή]] μας πληροφορεί, ότι την ίδια χρονιά (609 π.Χ.), σκοτώνεται στον πόλεμο ο βασιλιάς του Ιούδα [[Ιωσίας]] στη [[Μεγιδδώ]] από τον Φαραώ Νεχαώ, όταν συμμετείχε στον πόλεμο μαζί του, στη διάρκεια της εκστρατεία του τελευταίου στην περιοχή. Τότε, χρίστηκε βασιλιάς ο 23χρονος [[Ιωάχαζ]] ο γιος του, ο οποίος όμως βασίλεψε μόνο για 3 μήνες, γιατί ο Φαραώ Νεχαώ τον φυλάκισε. Στη θέση του, o Φαραώ ορίζει βασιλιά, τον 25χρονο [[Ιωακείμ]], ο οποίος βασίλεψε για 11 συναπτά έτη<ref>Β΄ Βασιλέων 23/κγ΄ 31, 34. Β΄ Χρονικών 34/λδ: 1, 35/λε: 20. 36/λς΄ 1-3,5)</ref>. Την ίδια όμως χρονιά το 609 π.Χ., η Αίγυπτος αποσύρεται από την περιοχή, καθώς η Βαβυλώνα μπήκε στη διεκδίκηση των κτήσεων της αδύναμης πλέον Ασσυρίας, στο 18ο έτος της βασιλείας του Ναβοπολασσάρ βασιλιά της Βαβυλώνος. Έτσι ξεκίνησε η Νέο-Βαβυλωνιακή περίοδος, που κυριάρχησε στην περιοχή για 70 έτη<ref>Β΄ Βασιλέων 23/κγ΄ 31- 24/κδ΄ 1. Β΄ Χρονικών 36/λς΄ 4-6</ref>.
=== Η καταστροφή της Ιερουσαλήμ ===
Ο Ναβοπολασσάρ τελικά δεν παρέμεινε για πολλά έτη ακόμα την εξουσία. Από το Νεοβαβυλωνιακό χρονικό<ref>Β.Μ. 21946</ref> πληροφορούμαστε πως ο Ναβοπολασσάρ βασίλεψε στη Βαβυλώνα επί είκοσι ένα έτη, όπως αναφέρεται και στον Κανόνα του Πτολεμαίου. Στον κανόνα αναφαίρεται χαρακτηριστικά: "πως «''Επί είκοσι ένα χρόνια, ο Ναβοπολασσάρ κυβέρνησε τη Βαβυλώνα. Την όγδοη μέρα του μήνα Αβ πέθανε. Το μήνα Ελούλ ο Ναβουχοδονόσορ (ΙΙ) επέστρεψε στη Βαβυλώνα και την πρώτη μέρα του μήνα ανέβηκε στο βασιλικό θρόνο στη Βαβυλώνα''»." Ο Ναβουχοδονόσορας συνέχισε το έργο του πατέρα του. Το 605 π.Χ., κατά το 3ο έτος του Ιωακείμ βασιλιά του Ιούδα, (4ο έτος αν συνυπολογίσουμε και το έτος ενθρόνισής του), ο Φαραώ Νεχαώ ηττάται από τον Ναβουχοδονόσορα βασιλιά της Βαβυλώνας, κατά το έτος ενθρόνισης του τελευταίου, και δεν παραμένει στην Αίγυπτο, αναγνωρίζοντας ότι η Βαβυλώνα είναι πλέον ο κυρίαρχος της περιοχής<ref>(Ιερεμίας 46/μς΄ 2)</ref>. Την ίδια χρονιά, το 605 π.Χ. που ήταν και το έτος ενθρόνισής του, ο Ναβουχοδονόσορας επιτίθεται για πρώτη φορά στο βασίλειο του Ιούδα, και επιτυγχάνει να θέσει τον βασιλιά Ιωακείμ της Ιερουσαλήμ, υποτελή του. Επίσης λεηλατεί μέρος των θησαυρών της Ιερουσαλήμ, και ως νέο-ενθρονισμένος βασιλιάς, κάνει μια πρώτη μετοικεσία της «ελίτ» της Ιερουσαλήμ στη Βαβυλώνα, με το πρόσχημα να επιτελέσουν τους συμβούλους του. Είναι μια μικρή πρώτη μετοικεσία Ιουδαίων, στην οποία μάλιστα συμμετέχει και ο γνωστός (νεαρός τότε), προφήτης Δανιήλ<ref>Δανιήλ 1/α΄ 1-4. 2/β΄ 1 - Β΄ Χρονικών 36/λς΄ 6 - Β΄ Βασιλέων 24/κδ΄ 1,7 - Ιερεμίας 35/λε΄ 1,1</ref>.
Τρία έτη αργότερα, το 602 π.Χ. κατά το 6ο έτος βασιλείας του Ιωακείμ, αυτός επαναστάτησε εναντίον του Ναβουχοδονόσορα<ref>Β΄ Βασιλέων 24/κδ΄ 1</ref>. Στο διάστημα των επομένων ετών, οι Βαβυλώνιοι δεν προέβηκαν σε επιθετικές ενέργειες σε βάρος των των Ισραηλιτών. Εν τέλει, Ιωακείμ πέθανε κατά το 11ο έτος της βασιλείας του, και τον διαδέχθηκε ο Ιωαχείν ο γιος του, σε ηλικία 18 ετών, το 597 π.Χ., ο οποίος όμως βασίλεψε μόνο 3 μήνες και 10 ημέρες<ref>Β΄ Χρονικών 36/λς΄ 9</ref>. Στο έτος της βασιλείας του ''Ιωαχείν'', ο Ναβουχοδονόσορας επιτέθηκε για δεύτερη φορά στην Ιερουσαλήμ (8ο έτος της βασιλείας του), για να ανακτήσει τον έλεγχο της πόλης. Συνέλαβε τον Ιωαχείν, λεηλάτησε όλους τους υπόλοιπους θησαυρούς της Ιερουσαλήμ που είχε αφήσει την προηγούμενη φορά, και έκανε μια δεύτερη μετοικεσία κατοίκων της Ιερουσαλήμ στη Βαβυλώνα. Πήρε μαζί του όλους τους άρχοντες και τον δυνάμενο στρατιωτικό πληθυσμό, συλλαμβάνοντας συνολικά 10.000 αιχμαλώτους, και μαζί με αυτούς όλους τους τεχνίτες, τους ξυλουργούς και σιδηρουργούς, αφήνοντας στην Ιερουσαλήμ μόνο τα ασθενέστερα και φτωχότερα στρώματα του λαού. Αυτό συνέβη κατά το «τέλος του ενιαυτού» (της χρονιάς), δηλαδή τέλος Αδάρ ή αρχή Νισσάν.
Την άνοιξη του 597 π.Χ. ο Ιωαχείν μεταφέρθηκε στη Βαβυλώνα μαζί με την οικογένειά του. Στη θέση του Ιωαχείν, ο Ναβουχοδονόσορ έθεσε τον αδελφό του Ματθανία, αλλάζοντάς του το όνομα σε Σεδεκία. Έτσι ο Σεδεκίας σε ηλικία 21 ετών, ανέλαβε το θρόνο οπου και βασίλεψε συνολικά για 11 έτη. Ο Σεδεκίας έμμελλε να είναι και ο τελευταίος βασιλιάς της Ιερουσαλήμ πριν την ολοσχερή καταστροφή της<ref>Β΄ Χρονικών 36/λς΄ 10,11. Ιερεμίας 52/νβ΄ 28. Β΄ Βασιλέων 24/κδ΄ 10-17 και Βασιλική επιγραφή (Μπέργκερ ΑΟΑΤ 4: 1, Σελ. 108)</ref>. Αυτό συνέβει διότι ο Σεδεκίας επαναστάτησε εναντίον του Ναβουχοδονόσορα βασιλιά της Βαβυλώνος, με αποτέλεσμα κατά το 9ο έτος της Βασιλείας του, το 10ο μήνα και τη 10η ημέρα, (Ιανουάριος του 589 π.Χ.), η Ιερουσαλήμ να πολιορκηθεί από τους Βαβυλώνιους, για περίοδο 2,5 ετών, ως την πτώση της. Τότε, κατά τον προφήτη Ζαχαρία, ξεκίνησε περίοδος 70 ετών οργής του Θεού εναντίον της Ιερουσαλήμ, ως την επιστροφή των Ιουδαίων από τη Βαβυλώνα πίσω στην Ιερουσαλήμ<ref>Ιερεμίας 39/λθ΄1. Ιερεμίας 52/νβ΄ 4,5. Β΄ Βασιλέων 25/κε΄ 1. Ιερεμίας 21/κα΄2. Ιεζεκιήλ 24/κδ΄ 1. Ζαχαρίας 1/α΄ 7,12</ref>.
Η Παλαιά Διαθήκη, συνεχίζει την αφήγηση των γεγονότων της καταστροφής της Ιερουσαλήμ ως εξής:
Μετά από την καταστροφή, ο Ναβουχοδονόσορας κατέστησε έναν νέο κυβερνήτη στην πόλη, όχι όμως βασιλιά, όπως μας διασώζει το ιστορικό υπόμνηματης Αγίας Γραφής:
Προφανώς αυτή η στάση του Γεδαλία θεωρήθηκε «προδοσία», και αρπαγή της εξουσίας, γιατί η αφήγηση μας διηγείται ότι αμέσως μετά από αυτό, ο Γεδαλίας δολοφονήθηκε από συγγενείς του εκθρονισμένου βασιλιά Σεδεκία:
Το 582 π.Χ., πέντε χρόνια αργότερα, το 23ο έτος του Ναβουχοδονόσορα, ο Ναβουζαραδάν ο αρχισωματοφύλακας του Ναβουχοδονόσορα, επανήλθε στην Ιερουσαλήμ, και έκανε και τέταρτη μετοικεσία των κατοίκων της, άλλους 745 ανθρώπους που είχαν απομείνει εκεί, ώστε η Ιερουσαλήμ ερημώθηκε τελείως<ref>Ιερεμίας 52/νβ: 30</ref>.
Η καταστροφή της Ιερουσαλήμ, αποτελούσε τη μεγαλύτερη τιμωρία που ήταν δυνατό να συμβεί στον Ισραηλιτικό λαό, καθώς τα πάντα στη ζωή τους καθορίζονταν από τους Ιερείς και τη λειτουργία του Ναού τους, σύμφωνα με τον Μωσαϊκό νόμο, που καταγράφεται στην Πεντάτευχο ([[Αγία Γραφή|Παλαιά Διαθήκη]]). Γι'αυτό και θέλησαν άμεσα, να ξαναχτιστεί η Ιερουσαλήμ. Παράλληλα με την καταστροφή αυτή άρχισε η εβραϊκή διασπορά, που από τότε είναι έντονη σε όλο τον κόσμο. Μάλιστα πολλοί Εβραίοι μετά την πτώση της Ιερουσαλήμ εγκαταστάθηκαν στην [[Αίγυπτος|Αίγυπτο]] (ιδιαίτερα στη νήσο Ελεφαντίνη) όπου αργότερα έγινε και η [[Μετάφραση των Εβδομήκοντα|μετάφραση των Εβδομήκοντα]].
== Η ιστορική και θρησκευτική σημασία της χρονολογίας ==
Το 587 π.Χ. ως ημερομηνία καταστροφής της Ιερουσαλήμ από τους Βαβυλώνιους, είναι μια σημαντική ιστορική χρονολογία, η οποία συμπλέκει μεταξύ τους διαφορετικές ιστορικές χρονολογικές γραμμές, και οδηγεί τους αρχαιολόγους σε εντοπισμό διαφόρων γεγονότων της ιστορίας που συνέβησαν την ίδια περίοδο. Επειδή είναι ιστορικά τεκμηριωμένη, αποτελεί σημείο αναφοράς για πολλές άλλες χρονολογήσεις της Νεοβαβυλωνιακής περιόδου.
Η πτώση της Ιερουσαλήμ είναι ένα σημαντικό γεγονός που αναφέρεται στην Αγία Γραφή εκτενώς και αποτελεί σημαντικό ιστορικό χρονικό για ιστορική τεκμηρίωση γεγονότων για τους Χριστιανούς. Γι' αυτό και οι σοβαρότερες έρευνες για την ιστορία αυτής της περιόδου, εκπονήθηκαν από ανθρώπους που προέρχονταν από εσχατολογικές αιρέσεις.