Αν [[Πεντηκοστάριο]] ονομάζεται το Τριώδιο δίκαια χαρακτηρίζεται Κατανυκτικόν, δικαιότερα λειτουργικό βιβλίο της [[Ορθόδοξη Εκκλησία|Ορθόδοξης Εκκλησίας]] που χρησιμοποιείται την περίοδο από το Πεντηκοστάριο επονομάζεται Χαρμόσυνον. Το περιεχόμενό του κινείται σε τελείως διαφορετικό κλίμα. Έχει μεσολαβήσει η [[Πάσχα]] μέχρι την γιορτή της κοσμοσωτήριας Ανάστασης των [[Άγιοι Πάντες|αγίων Πάντων]] και περιέχει τις ακολουθίες των κινητών εορτών (όπως καιτο άλλο λειτουργικό βιβλίο, το [[Τριώδιο]]). Καλείται ''Πεντηκοστάριο'' επειδή τα πάντα πεπλήρωται φωτός και χαράςαρχικά έφθανε μέχρι την ''Κυριακή της Πεντηκοστής'', είναι φυσικό και αργότερα όμως προστέθηκαν οι ύμνοι μίας ακόμη εβδομάδας. Στις ακολουθίες που χρησιμοποιούνται στις ασματικές Ακολουθίες της Εκκλησίας να αποπνέουν τον αέρα του πανηγυρικού θριάμβου. Η νίκη πάνω στον έσχατο εχθρό του ανθρώπου περιέχει το ''Πεντηκοστάριο'' υμνείται η [[Ανάσταση]] και η κατάργηση του κράτους [[Ανάληψη]] του θανάτου[[Χριστός|Χριστού]], καθώς και η καθιέρωση επέλευση του [[Άγιο Πνεύμα|αγίου Πνεύματος]] στους [[Απόστολοι|Αποστόλους]] κατά την ημέρα της νέας ζωής για την ανθρωπότητα γεμίζουν την ψυχή του πιστού αγαλλίαση που αμεσότατα εκφράζεται στα τραγούδια του[[Πεντηκοστή|Πεντηκοστής]]<ref>Γεωργιάδης Βαρθολομαίος (Αρχιεπισκ. Κορινθίας), ''Επιτομή Λειτουργικής'', εκδ. 4η, εκδ. Βασ. Ρηγόπουλου, 1995 (c1909), σελ. 47. Το Πεντηκοστάριο είναι το βιβλίο που περιέχει αυτή τη χαρμόσυνη ποιητική παραγωγή της Εκκλησίας</ref>.
Το ΠεντηκοστάριοΗ πρώτη έντυπη έκδοση του ''Πεντηκοσταρίου'' έγινε το 1568, λοιπόν, είναι ''"η δε δευτέρα το ιερό λειτουργικό βιβλίο που οι ύμνοι που περιέχει έχουν διαρρυθμιστεί έτσι1579 εις Ενετίαν υπό Ιακώβου του Λεογγίτου"''<ref>"Πεντηκοστάριον", ώστε να ψάλλονται στις ασματικές Ακολουθίες από την Αγία ''Θρησκευτική και Λαμπρή Κυριακή του ΠάσχαΗθική Εγκυκλοπαίδεια'', μέχρι την απόδοση της μέγιστης γιορτής της Εκκλησίαςτόμ. 10, τριανταεννιά μέρες μετάεκδ. Μαρτίνος Αθ. Επιπρόσθετα, γιαυτόΑθήνα 1967, άλλωστεστ. 285.</ref>. Το υμνογραφικό υλικό που σήμερα περιέχει το ''Πεντηκοστάριο'' είναι πολύ μεγαλύτερο σε σχέση με το αρχικό και η έκδοση που θεωρήθηκε αξιόλογη ώστε να χρησιμοποιηθεί έως σήμερα στις λειτουργικές ανάγκες, λέγεται Πεντηκοστάριο είναι αυτή του ''Βαρθολομαίου Κουτλουμουσιανού'' του Ιμβρίου<ref>Ο ''Ίμβριος Βαρθολομαίος Κουτλουμουσιανός'' (για 50 μέρες 1772-- που 1851), ήταν μαθητής του [[Νικόδημος Αγιορείτης|Νικοδήμου του Αγιορείτη]] και λόγιος ο ίδιος. Δίδαξε στην πραγματικότητα είναι 57)[[Αθωνιάδα]], περιέχει τους ύμνους για τις Ακολουθίες υπήρξε προϊστάμενος της γιορτής της ΑνάληψηςΙερατικής Σχολής στο [[Φανάρι]] και έκανε αξιόλογη κριτική και εκδοτική εργασία (βλ. Τωμαδάκης Νικόλαος, και ''Κλεις της ΠεντηκοστήςΒυζαντινής Φιλολογίας'', δηλαδή των γενεθλίων της Εκκλησίας4η έκδ. Προκειμένου, μάλισταΠουρναράς, να φτάσει μέχρι την απόδοση της επετείου αυτήςΘεσσαλονίκη 1993, καλύπτει και την τέλεση της μνήμης των Αγίων Πάντωνσελ. 132-133).</ref>, την έννατη Κυριακή από το Πάσχα1836. Κατακλειομένου του Πεντηκοσταρίου, ολοκληρώνεται ==Το ''Πεντηκοστάριο'' ως λειτουργική περίοδος== Πεντηκοστάριο καλείται και ο κύριος κύκλος το χρονικό διάστημα των 8 εβδομάδων από την Κυριακή του κινητού εορτολογίου που άρχισε με το Τριώδιο.Η λειτουργική διαμόρφωση Πάσχα μέχρι τη γιορτή της περιόδου του Πεντηκοσταρίου[[Πεντηκοστή|Πεντηκοστής]], όπως, ανάλογα, άλλωστε, και κείνη κατά την οποία εορτάζουν "όλα τα δευτερεύοντα πρόσωπα που έπαιξαν ρόλο στην Ανάσταση του Τριωδίου, δεν έχει απλά Κυρίου και μόνο ιστορική αξίαστην αποκαθήλωσή Του: Οι Μυροφόρες Γυναίκες, στη βάση ότι ο Χριστός αναστήθηκε Ιωσήφ από Αριμαθαίας και αναλήφθηκε μετά σαράντα μέρες ο Νικόδημος ο κρυφός Φαρισαίος μαθητής", αλλά και κατέπεμψε την πεντηκοστή μέρα το Πανάγιο Πνεύμα που επεφοίτησε στους Αποστόλους η αγία Φωτεινή η Σαμαρείτις και εγκαινίασε την ΕκκλησίαΙσαπόστολος. Εμπεριέχει μια δυναμική θεολογική δικαίωση. Το γεγονός της Ανάστασης Την περίοδο αυτή εορτάζεται και η θαυματουργική δύναμη του Χριστού είναι ο πυρήνας της σωτήριας Ενανθρώπησης Κυρίου (Τρίτη Κυριακή: του Υιού Παραλύτου, Πέμπτη Κυριακή: του ΘεούΤυφλού) και επίσης η Τετάρτη της Μεσοπεντηκοστής 20 μέρες μετά τα Πάσχα, το κλειδί της εισόδου η Απόδοση του ανθρώπινου γένους στη Βασιλεία του Θεού. Το Πεντηκοστάριο πέραν του ότι απηχεί την αγαλλίαση των φίλων του Χριστού για την παρουσία του αναστημένου Κυρίου ανάμεσά τουςΠάσχα, για την υπέροχη προοπτική που εγγυάται για την ανθρωπότητα η κατατρόπωση Ανάληψη του θανάτουΚυρίου 40 ημέρες μετά το Πάσχα, διαλαλεί στον κόσμο το πιο σημαντικό χαρούμενο μήνυμα που έλαβε ποτέ και η ανθρωπότητα, διακηρύττει το ευφρόσυνο άγγελμα μνήμη των Αγίων Πατέρων της ελευθερίας από τα δεσμάΑ΄ Οικουμενικής Συνόδου, τα δίκτυα μες στα η οποία είχε μπλεχτεί δογμάτισε ότι ο άνθρωπος με την αυτονόμησή του από Χριστός δεν είναι κτίσμα, καθόρισε πότε πρέπει να εορτάζεται το Δημιουργό του. Γιαυτό η Εκκλησία επιμένει επί εξήμιση εβδομάδες στην επανάληψη των αναστάσιμων ύμνων Πάσχα και άλλων προσευχώναπαγόρευσε τη γονυκλισία την Κυριακή ως ημέρα Αναστάσεως, μεταδίνοντάς μας τη βεβαιότητα της Λύτρωσης αλλά και την αισιοδοξία η μνήμη των τέκνων του ΘεούΑγίων Πάντων. Για τον ίδιο, εξάλλου, λόγο, ανανεώνει το αναστάσιμο μήνυμά της κάθε Κυριακή, όλο το χρόνο <ref>π.Ίσως κάποιοςΑντώνιος Χρήστου, δικαιολογημένα"Η περίοδος του Πεντηκοσταρίου", στο σημείο αυτό διερωτηθείhttp: Πώς θα συμβούν σε μένα όλα αυτά τα θαυμάσια για τα οποία γίνεται λόγος//euxh.gr/theologia/leitourgika/i-periodos-tou-pentikostariou</ref> "Την περίοδο του Πεντηκοσταρίου, αφού, όταν ακούω στη λατρεία τους ύμνουςλόγω του αναστάσιμου χαρακτήρα της, δεν καταλαβαίνω το ακριβές νόημά τους; Δεν υπάρχει αμφιβολία πως θα 'ταν καλύτερα νηστεύονται οι Τετάρτες και οι ύμνοι που χρησιμοποιούνται στη λατρεία να ήταν δημιουργήματα της εποχής μας Παρασκευές, δηλαδή έχουμε κατάλυση οίνου και να μεταχειρίζονταν τη σύγχρονη γλώσσαελαίου. Όμως είναι επίσης αλήθεια πως ένας λατρευτικός ύμνος μας γίνεται γνωστός όχι αποκλειστικά με το να καταλαβαίνουμε το ακριβές περιεχόμενό του με την αντιληπτική ικανότητα του νου μας"<ref> Μητροπολίτου Ν. Αυτή η ικανότηταΣμύρνης Συμεών Κούτσα, έτσι κι αλλιώς"Η νηστεία της Εκκλησίας", δεν είναι η κύρια που οφείλει να επιστρατεύει ο πιστός στη σχέση του με το μυστήριο του Θεού και εκδ. Αποστολική Διακονία της Εκκλησίαςτης Ελλάδος. Ένας </ref> ==Το ''Πεντηκοστάριο'' ως τροπάριο==Κατά μία άλλη έννοια, με το όνομα [[Πεντηκοστάριο]] καλείται το [[τροπάριο]] (εκκλησιαστικός ύμνος απευθύνεται πολύ βαθύτερα στο είναι μας, και αποβλέπει όχι να μας πείσει ή να μας ενημερώσει, αλλά να συμβάλει ) που ψάλλεται μετά το τέλος του πεντηκοστού ('''ν΄''') [[Ψαλμοί|ψαλμού]] στην πρόκληση της καλής αλλοίωσης, της διαμόρφωσης ακολουθία του ήθους μας όπως το καθορίζει η Εκκλησία[[Όρθρος|όρθρου]]. Για να επιτευχθεί αυτό απαιτείται η συμμετοχή ολόκληρου Τέτοια ''Πεντηκοστάρια'' τροπάρια ψάλλονται κάθε φορά στον [[Όρθρος|όρθρο]], όταν διαβάζεται απόσπασμα του ανθρώπου[[Ευαγγέλια|Ευαγγελίου]], της σωματοψυχής μαςπριν από τον πεντηκοστό ψαλμό. Απαιτείται να δουλέψουν μαζί όσο το δυνατόν περισσότερα τμήματα της υπαρξής μας ==Υποσημειώσεις==<div style="font-size:85%; -moz-column-count:2; column-count:2;"><references /></div> ==Βιβλιογραφία==*"Πεντηκοστάριο", από τα αισθητήρια οργανά μας (τα αυτιά που θα ακούσουνΜαλαβάκης Νίκος, τα μάτια που θα διαβάσουν...) ''Βυζαντινολόγιο-Λεξικό Εκκλησιαστικών και τα άλλα μέλη του σώματός μας (τα χέρια που θα σταυροκοπηθούνΘρησκευτικών όρων'', Αστήρ, Αθήνα 1999, τα χείλη που θα ψάλλουνσελ.113..)*"Πεντηκοστάριον", ίσαμε τα αισθήματά μας ''e-δομή'' (τη χαρά της κοινωνίαςηλεκτρονική εγκυκλοπαίδεια ''ΔΟΜΗ''), τη συντριβή της μετάνοιας.εκδόσεις Δομή Α.Ε.) και τις πνευματικές μας λειτουργίες (τους συνειρμούς της μνήμης, τα άλματα της σκέψηςΑθήνα 2003-2004 [DVD-ROM]...). Αυτή τη διαδικασία τη διευκολύνουν στα πλαίσια της λατρείας και οι άλλες λειτουργικές τέχνες (η ζωγραφική λ.χ.)*"Πεντηκοστάριον", ''Θρησκευτική και πρώτη απΗθική Εγκυκλοπαίδεια'' όλες η συνυφασμένη με την ποίηση μελική, τόμ. Οι ύμνοι μας είναι γνωστοί ως μελωδίες10, επενδυμένοι με μουσικήεκδ. Μαρτίνος Αθ. Ακόμα, μας γίνονται γνωστοί οι ύμνοι συνδεμένοι με μια κωδωνοκρουσία ή με μια δραματική εκδήλωση της λατρείας. Πόσα άλλα εκτός από τα λόγια του μας κάνουν γνωστόΑθήνα 1967, πστ.χ284-285., τον ύμνο *"Έρραναν τον τάφον...Πεντηκοστάριον". Το θέαμα του επιταφίου, οι κινήσεις των κοριτσιών γύρωΒεργωτής Γεώργιος, η μυρωδιά του λιβανιού, η πένθιμη κωδωνοκρουσία, ακόμα κι ο συνωστισμός για το προσκύνημα''Λεξικόν Λειτουργικών και Τελετουργικών Όρων'', 3η έκδ. βελτιωμένη καιεπαυξημένη, γιατί όχιΘεσσαλονίκη 1995, κι η κούραση από τις δουλειές των ημερών της ετοιμασίας για τη Λαμπρήσελ. 178. Χρειάζεται*"Πεντηκοστάριον", λοιπόνεγκυκλοπαίδεια ''Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάννικα'', να μας πουν τι σημαίνει λίαν για να μας γίνει γνωστός ο ύμνος;Άλλοτόμ. 48, βέβαιαεκδ. Πάπυρος, είναι ο θεολογικός σχολιασμός των ύμνων, που επεκτείνει το αφαιρετικό/ευσύνοπτο/ποιητικό περιεχόμενό τους και οικοδομεί τους μελετηρούς πιστούςΑθήνα 2004-2005 [CD-ROM]. [[Κατηγορία:Λειτουργική]] [[en:Pentecostarion]][[fr:Pentecostaire]][[ro:Penticostar]]
