Αλλαγές

:* Η ουγκαριτική συνήθεια να επιγράφονται κείμενα που ανήκουν σε έναν ποιητικό κύκλο με το όνομα αυτού:<br>::''Τω Βάαλ'', ''τω Κερέτ'', ''τω Ακχάτ''::. Η ίδια συνήθεια παρατηρείται σε μεμονομένους ψαλμούς που ομοίως επιγράφονται:<br>::''Τω Δαυίδ'', ''τω Ασάφ'' κ.λπ..

:* Πέρα από τα μέρη όπου, σύμφωνα με τη θεωρία των πηγών της πεντατεύχου, για τον θεό χρησιμοποιείται το όνομα ''Γιαχβέ'', υπάρχουν και οι γενικές αναφορές ''Ελωχίμ'', ''Ελωέ'', και ''Ελ'', με την τελευταία να απαντάται αντίστοιχα και στα Ουγκαριτικά κείμενα για τον σημαντικότερο των θεών. Τα ονόματα Γιαχβέ και Ελωχίμ αριθμούν αρκετές χιλιάδες αναφορές, ενώ τα ''Ελωέ'' και ''Ελ'', μερικές δεκάδες. Στις σημιτικές γλώσσες παρατηρείται η κοινή ονομασία του θεού με τα ονόματα ''Ελ'', ''Ιλού'' για τους βαβυλώνιους, ''Αλλάχ'' για τους άραβες.

:* Κάποιες πολιτιστικές συνήθειες που αναφέρονται στα ευρήματα της [[Ουγκαρίτ]], συναντώνται και σε παραδόσεις του Ισραήλ όπως για παράδειγμα ο χωρισμός σε φυλές, ο τρόπος επιστράτευσης, η μέθοδος φορολόγησης, το θεοκρατικό σύστημα και η οργάνωση του ιερατείου. Επίσης η [[Μνα]], διαιρείται σε 50 [[Σίκλος|σίκλους]] στο Ισραήλ όπως και στην Ουγκαρίτ αντί για 60 κατά το γνωστό Σουμεροβαβυλωνιακό σύστημα.

:* Ευρήματα φαλλών, έδειξαν ως ορθή την παρεξηγημένη μαρτυρία του Ηροδότου που αναφέρει για ύπαρξη της περιτομής στους Φοίνικες και τους Σύριους. Τα ευρήματα δείχνουν εφαρμογή της περιτομής στην [[Ουγκαρίτ]] από τα μέσα της 2ης χιλιετίας π.Χ..

:* Οι όρκοι συμμαχίας στα ευρήματα της Ρας Σάμρα γίνονταν με την ένωση των χεριών επάνω από ψωμί κομμένο στα δύο. Παρόμοια, η διάταξη των άρτων επάνω στην πρόθεση, συμβόλιζε για τους Εβραίους την διαθήκη ανάμεσα στον θεό και τον Ισραήλ.

:* Ουγκαριτικοί ιατρικοί όροι ομοιάζουν προς αντίστοιχους στην [[Παλαιά Διαθήκη]].

:* Τα τρία σημεία: αντίσταση του κακού, κατατρόπωσή του από το θεό, και θρίαμβος του θεού που επιφέρει τάξη, ευδαιμονία και άλλα αγαθά, έχουν παράλληλα με τις Χαναανιτικές παραδόσεις, όπως::α) τα χωρία που περιγράφουν τις μάχες του Βάαλ ενάντια στους εχθρούς του και θυμίζουν αντίστοιχα χωρία στην Παλαιά Διαθήκη, όπου υπάρχει η αντίδραση του κακού,:β) η θεότητα Λοτάν που εικονιζόταν ως υδρόβιος δράκοντας ή φίδι, είναι αντίστοιχη του Παλαιοδιαθηκικού [[Λεβιάθαν]], :γ) στους ύμνους της Ουγκαρίτ, όπου η ευαρέσκεια των θεών φέρνει αγαθά στους ανθρώπους και ευχαρίστηση με περιγραφές που θυμίζουν τους εβραίους συγγραφείς όταν περιγράφουν την ευφορία της Παλαιστίνης, :δ) η κατατρόπωση του κακού από τους θεούς που θυμίζει φραστικές εικόνες από την [[Παλαιά Διαθήκη]]: ''"Εξεγέρθητι, εξεγέρθητι, ενδύθητι δύναμιν, βραχίων Κυρίου· εξεγέρθητι ως εν ταις αρχαίαις ημέραις, εν ταις παλαιαίς γενεαίς. Δεν είσαι συ, ο πατάξας την Ραάβ και τραυματίσας τον δράκοντα;"'' ''(Ησ. 51:9)'':ε) ο αγώνας στην Παλαιά Διαθήκη που κρίνεται υπέρ του Θεού, ο οποίος αναγνωρίζεται από όλους ως ο αιώνιος βασιλιάς: ''"Αλλ' ο Θεός είναι εξ αρχής Βασιλεύς μου, εργαζόμενος σωτηρίαν εν μέσω της γης. Συ διεχώρισας διά της δυνάμεώς σου την θάλασσαν· συ συνέτριψας τας κεφαλάς των δρακόντων εν τοις ύδασι."'' ''(Ψαλμ. 74:12-13)''.

::- Τα χωρία που περιγράφουν τις μάχες Είναι άξιο προσοχής ότι η έννοια της ανάδειξης του Βάαλ ενάντια Θεού ως βασιλιά, παρουσιάζει ιδιαίτερη σχέση στα ουγκαριτικά κείμενα και στους εχθρούς του και θυμίζουν αντίστοιχα χωρία στην Παλαιά Διαθήκη, όπου υπάρχει η αντίδραση του κακούΨαλμούς της Παλαιάς Διαθήκης.Παραδείγματα τέτοιων παράλληλων χωρίων είναι τα παρακάτω:

:α) ''"Βάαλ ο καθήμενος επί του θρόνου αυτού"'' με το ''"εκάθησας επί θρόνου κρίνων εν δικαιοσύνη'' (Ψαλμ. 9:4)''.:- Η θεότητα Λοτάν που εικονιζόταν ως υδρόβιος δράκοντας ή φίδι, είναι αντίστοιχη του Παλαιοδιαθηκικού β) ''"βασιλεύς πατήρ των ενιαυτών''" με το ''[[Λεβιάθαν]]"η βασιλεια σου βασιλεια παντων των αιωνων και η δεσποτεια σου εν παση γενεα και γενεα"''(Ψαλμ. 145:13), κ.ά..

::- Στους ύμνους της ΟυγκαρίτΕπίσης, όπου η ευαρέσκεια ευδαιμονία που ακολουθεί την νίκη επί του κακού στην παλαιά Διαθήκη, παραλληλίζεται προς τη Χανανιτική παράδοση των ουγκαριτικών κειμένων. Έτσι, ο Βάαλ, στο μύθο που αφορά στην κατασκευή του ναού του, με τα την εξολόθρευση των εχθρών του, προνοεί για τις ανάγκες θεών φέρνει αγαθά στους , ανθρώπων και ζώων: ''"Εγώ μόνος βασιλεύω επί των θεών / και τρέφω τους θεούς και τους ανθρώπους / και ευχαρίστηση με περιγραφές που θυμίζουν τους εβραίους συγγραφείς όταν περιγράφουν την ευφορία ικανοποιώ τις αγέλες της Παλαιστίνηςγης"''.

::- Η κατατρόπωση * Συσχετισμός γίνεται επίσης ανάμεσα στη λατρεία που έχει ως κέντρο την γενετήσια επαφή του κακού Βάαλ με μια αγελάδα και στην λατρεία από τους θεούς ισραηλίτες του Χρυσού Μόσχου που θυμίζει φραστικές εικόνες από την [[Παλαιά Διαθήκη]]:<br>:::''"Εξεγέρθητι, εξεγέρθητι, ενδύθητι δύναμιν, βραχίων Κυρίου· εξεγέρθητι ως εν ταις αρχαίαις ημέραις, εν ταις παλαιαίς γενεαίς. Δεν είσαι συ, έστησε στη Δαν ο πατάξας την Ραάβ και τραυματίσας τον δράκοντα;"'' Ιεροβοάμ ''(ΗσΒασ. 51Α' 12:928-29)''.

::- Ο αγώνας στην Παλαιά Διαθήκη που κρίνεται υπέρ του Θεού* Τα τρομερά όντα ''Αμπιρίμ'' των ουγκαριτικών κειμένων με σώμα ανθρώπου και κεφάλι ταύρου, ο οποίος αναγνωρίζεται από όλους ως ο αιώνιος βασιλιάς:<br>::μπορούν να συσχετισθούν με τα αντίστοιχα της Παλαιάς Διαθήκης:''"ΑλλΤαύροι πολλοί με περιεκύκλωσαν· ταύροι δυνατοί εκ Βασάν με περιεστοίχισαν / Ήνοιξαν επ' ο Θεός είναι εξ αρχής Βασιλεύς μουεμέ το στόμα αυτών, εργαζόμενος σωτηρίαν εν μέσω της γης. Συ διεχώρισας διά της δυνάμεώς σου την θάλασσαν· συ συνέτριψας τας κεφαλάς των δρακόντων εν τοις ύδασιως λέων αρπάζων και βρυχόμενος."'' ''(Ψαλμ. 7422:12-13)''<br>.

* Ο χαρακτηρισμός του Βάαλ ως ''επιβαίνοντος επί των νεφών'' συσχετίζεται με το:''ο ποιών τα νέφη άμαξαν αυτού· ο περιπατών επί πτερύγων ανέμων'' (''Ψαλμ. 104:3)'' και δίνει μια ερμηνεία για την αρχική γραφή του δυσνόητου χωρίου ''"ετοιμάσατε τας οδούς εις τον επιβαίνοντα επί των ερήμων"'' ''(Ψαλμ. 68:Είναι άξιο προσοχής ότι 4)'' αφού στην εβραϊκή, η λέξη ''"νέφος"'' και η έννοια της ανάδειξης του Θεού ως βασιλιά, παρουσιάζει ιδιαίτερη σχέση στα ουγκαριτικά κείμενα λέξη ''"έρημος"'' διαφέρουν κατά ένα μόνο γράμμα και στους Ψαλμούς της Παλαιάς Διαθήκηςήταν εύκολο να προκύψει η μετατροπή. Παραδείγματα τέτοιων παράλληλων χωρίων είναι τα παρακάτω:

::::- * Η προσκύνηση της [[Αστάρτη]]ς στους μεταγενέστερους χρόνους, η οποία εκλαμβάνεται είτε ως η θεά [[Ασερά]] είτε ως η [[Ανάθ]], δημιουργεί στους ερευνητές την πεποίθηση ότι σε αυτήν αναφέρεται ο τίτλος ''"Βάαλ ο καθήμενος επί Βασίλισσα του θρόνου αυτού"ουρανού'' με το που συναντάμε στον Ιερεμία: α) ''"εκάθησας επί θρόνου κρίνων εν δικαιοσύνηθυμιάν τή βασιλίσση τού ουρανού και σπένδειν αυτή σπονδάς"'' '' (ΨαλμΙερ. 944:417)''<br>::::- , β) ''"βασιλεύς πατήρ των ενιαυτώνκαι ως διελίπομεν θυμιώντες τή βασιλίσση τού ουρανού"'' ''" με το (Ιερ. 44:18)'', γ) ''"η βασιλεια σου βασιλεια παντων των αιωνων και η δεσποτεια σου εν παση γενεα ότι ημείς θυμιώμεν τή βασιλίσση τού ουρανού και γενεαεσπείσαμεν αυτή σπονδάς"'' '' (ΨαλμΙερ. 14544:1319)<br>:::κ.ά''.

::- Η ευδαιμονία που ακολουθεί την νίκη επί του κακού στην παλαιά Διαθήκη* Στα ουγκαριτικά κείμενα, παραλληλίζεται προς τη Χανανιτική παράδοση ο όρος ρεφαίμ σήμαινε το σύνολο των ουγκαριτικών κειμένωννεκρών βασιλιάδων και ηρώων και κατ' επέκταση ονομάζονταν έτσι και οι νεκροί γενικά. Έτσι, Στην Παλαιά Διαθήκη ο Βάαλ, στο μύθο που αφορά στην κατασκευή του ναού του, όρος ''Ρεφαίμ'' έχει δύο σημασίες: μία με τα την εξολόθρευση έννοια των εχθρών τουνεκρών και μία ως ονομασία κάποιου προϊστορικού λαού. Με την έννοια αυτή, προνοεί για τις ανάγκες θεών, ανθρώπων είναι πιθανό να επέζησε η έννοια των νεκρών ηρώων και ζώων:<br> :::αρχόντων από την ουγκαριτική μυθολογία της 2ης χιλιετίας ως ένας λαός πολεμιστών ή ''"Εγώ μόνος βασιλεύω επί των θεών / και τρέφω τους θεούς και τους ανθρώπους / και ικανοποιώ τις αγέλες της γης"γιγάντων''στην Παλαιά Διαθήκη (Γεν. 14:5, 15:20 κ.ά.).

:* Συσχετισμός γίνεται επίσης ανάμεσα στη λατρεία που έχει ως κέντρο την γενετήσια επαφή του Βάαλ με μια αγελάδα Η Ασήρ και στην λατρεία η Ζαβουλών, δύο από τους ισραηλίτες τις 12 φυλές του Χρυσού Μόσχου που έστησε στη Δαν ο Ιεροβοάμ Ισραήλ, αναφέρονται μέσα στο ουγκαριτικό ''Έπος του Κερέτ''(Βασ. ΑΗ Ασήρ ως μία από τις φυλές που αποτελούν το στρατό του [[Κερέτ]] και η Ζαβουλών ως φυλή σύμμαχος του '' 12:28-29)Τεράχ'', πατέρα δηλ. του Κερέτ που τον εκδίωξε.

:* Τα τρομερά όντα Η σύζυγος του Κερέτ, που αναφέρεται στα ουγκαριτικά κείμενα, μεταφράζεται ως ''ΑμπιρίμΘυγατέρα του Χορραίου'' διασώζοντας το εθνικό όνομα των ουγκαριτικών κειμένων με σώμα ανθρώπου και κεφάλι ταύρουπαλαιών κατοίκων της Εδώμ. Οι Χορραίοι κατά πάσα πιθανότητα δεν είναι άλλοι από τους Χουρίτες, μη σημιτικές ομάδες που ζούσαν διεσπαρμένες στην Παλαιστίνη, μπορούν να συσχετισθούν με τα αντίστοιχα της Παλαιάς Διαθήκης:<br>::''"Ταύροι πολλοί με περιεκύκλωσαν· ταύροι δυνατοί εκ Βασάν με περιεστοίχισαν / Ήνοιξαν επ' εμέ το στόμα αυτώντη Συρία, ως λέων αρπάζων και βρυχόμενος."'' ''(Ψαλμτη Μεσοποταμία. 22:13)''

:* Ο χαρακτηρισμός Στα σημεία όπου ο Κερέτ στο αντίστοιχο έπος περιγράφει τη σύζυγό του Βάαλ ως και ο Ελ στο έργο ''επιβαίνοντος επί των νεφώνΘεογονία'' συσχετίζεται αναφέρεται με θαυμασμό στις γυναίκες με το: ''ο ποιών τα νέφη άμαξαν αυτού· ο περιπατών επί πτερύγων ανέμων'' (''Ψαλμ. 104:3)'' και δίνει μια ερμηνεία για την αρχική γραφή του δυσνόητου χωρίου ''"ετοιμάσατε τας οδούς εις τον επιβαίνοντα επί των ερήμων"'' ''(Ψαλμ. 68:4)'' αφού στην εβραϊκήτις οποίες έρχεται σε επαφή, η λέξη ''"νέφος"οι διατυπώσεις θυμίζουν εκείνες στο '' και η λέξη Άσμα ασμάτων''"έρημος"'' διαφέρουν κατά ένα μόνο γράμμα και ήταν εύκολο να προκύψει η μετατροπή.

:* Η προσκύνηση της [[Αστάρτη]]ς στους μεταγενέστερους χρόνους, η οποία εκλαμβάνεται είτε ως η θεά [[Ασερά]] είτε ως η [[Ανάθ]], δημιουργεί στους ερευνητές την πεποίθηση ότι σε αυτήν αναφέρεται ο τίτλος ''Βασίλισσα του ουρανού'' που συναντάμε στον Ιερεμία:<br>::''"θυμιάν τή βασιλίσση τού ουρανού και σπένδειν αυτή σπονδάς"'' ''(Ιερ. 44:17)''<br> ::''"και ως διελίπομεν θυμιώντες τή βασιλίσση τού ουρανού"'' ''(Ιερ. 44:18)''<br>::''"και ότι ημείς θυμιώμεν τή βασιλίσση τού ουρανού και εσπείσαμεν αυτή σπονδάς"'' ''(Ιερ. 44:19)''<br> :* Στα ουγκαριτικά κείμενα, ο όρος ρεφαίμ σήμαινε το σύνολο των νεκρών βασιλιάδων και ηρώων και κατ' επέκταση ονομάζονταν έτσι και οι νεκροί γενικά. Στην Παλαιά Διαθήκη ο όρος ''Ρεφαίμ'' έχει δύο σημασίες: μία με την έννοια των νεκρών και μία ως ονομασία κάποιου προϊστορικού λαού. Με την έννοια αυτή, είναι πιθανό να επέζησε η έννοια των νεκρών ηρώων και αρχόντων από την ουγκαριτική μυθολογία της 2ης χιλιετίας ως ένας λαός πολεμιστών ή ''γιγάντων'' στην Παλαιά Διαθήκη (Γεν. 14:5, 15:20 κ.ά.).  :* Η Ασήρ και η Ζαβουλών, δύο από τις 12 φυλές του Ισραήλ, αναφέρονται μέσα στο ουγκαριτικό ''Έπος του Κερέτ''. Η Ασήρ ως μία από τις φυλές που αποτελούν το στρατό του [[Κερέτ]] και η Ζαβουλών ως φυλή σύμμαχος του ''Τεράχ'', πατέρα δηλ. του Κερέτ που τον εκδίωξε. :* Η σύζυγος του Κερέτ, που αναφέρεται στα ουγκαριτικά κείμενα, μεταφράζεται ως ''Θυγατέρα του Χορραίου'' διασώζοντας το εθνικό όνομα των παλαιών κατοίκων της Εδώμ. Οι Χορραίοι κατά πάσα πιθανότητα δεν είναι άλλοι από τους Χουρίτες, μη σημιτικές ομάδες που ζούσαν διεσπαρμένες στην Παλαιστίνη, τη Συρία, και τη Μεσοποταμία. :* Στα σημεία όπου ο Κερέτ στο αντίστοιχο έπος περιγράφει τη σύζυγό του και ο Ελ στο έργο ''Θεογονία'' αναφέρεται με θαυμασμό στις γυναίκες με τις οποίες έρχεται σε επαφή, οι διατυπώσεις θυμίζουν εκείνες στο ''Άσμα ασμάτων''. :* Η αναφορά στο όνομα ''Δανιέλ'' που γίνεται στο έπος του Ακχάτ, αφορά τον πατέρα του Ακχάτ, τον αρχαίο σοφό ήρωα και δίκαιο βασιλιά από την Φοινίκη τον οποίο ο Ιεζεκιήλ αντιπαραβάλλει στην Παλαιά Διαθήκη προς τον υπερόπτη βασιλιά της Τύρου (Ιεζ. 14:4 & 14:20).