588
επεξεργασίες
Αλλαγές
μ
καμία σύνοψη επεξεργασίας
Γεννήθηκε στη Νάξο το 1749. Ο πατέρας του λεγόταν Αντώνιος και η μητέρα του Αναστασία και τον γαλούχησαν από μικρό με χριστιανική ανατροφή. Ακολούθησε σπουδές και αποφοίτησε αρχικά από τη σχολή του ''Αγίου Γεωργίου στη Νάξο'', όπου είχε διδάσκαλο τον αδελφό του [[Κοσμάς ο Αιτωλός|Κοσμά του Αιτωλού]] [[Αρχιμανδρίτης|αρχιμανδρίτη]] ''Χρύσανθο''. Εν συνεχεία ανεχώρησε για ανώτερες σπουδές στη Σμύρνη, όπου και σπούδασε στην ''[[Ευαγγελική Σχολή Σμύρνης|Ευαγγελική σχολή της Σμύρνης]]'', για πέντε έτη. Οι ικανότητές του διαφάνηκαν αμέσως, με αποτέλεσμα ο ''Ιερόθεος Δενδρινός (Σμύρνης)'' να τον προτείνει για διευθυντή της σχολής του. Η μόρφωσή που έλαβε στη ''Σμύρνη'' εκτός από τη ''θεολογική επιστήμη'' περιελάμβανε και άλλους τομείς, όπως [[Φιλοσοφία]], οικονομία, ιατρική και αστρονομία. Στα ιδιαίτερα χαρίσματά του ήταν ο εξαιρετικός χειρισμός της ελληνικής και αρχαίας ελληνικής γλώσσας, η γνώση γαλλικών, ιταλικών και λατινικών καθώς και η ισχυρή μνήμη.
Το 1770, αφού αποφοίτησε από την Σχολή και εξ αιτίας του ρωσοτουρκικού πολέμου, επέστρεψε στην Νάξο και , όπου για μια πενταετία περίπου εργάστηκε ως ''Γραμματέας της Μητροπόλεως Παροναξίας'', υπό την εποπτεία και την καθοδήγηση του [[Μητροπολίτης|Μητροπολίτου]] Παροναξίας ''Ανθίμου του Γ΄'' (1742-1779). Ο Νικόδημος σε αυτή την περίοδο φαίνεται πως επηρεάστηκε από την επαφή του με τους [[κολλυβάδες]] μοναχούς, οι οποίοι είχαν καταφύγει στη Νάξο αλλά και από σημαντικές προσωπικότητες, όπως είναι ο Άγιος [[Μακάριος Νοταράς]] [[Επίσκοπος]] ''Κορίνθου''. Στο νησί της Νάξου επίσης φαίνεται να συνδέθηκε έντονα με τους ''Ιησουσίτες'', από τους οποίους εικάζεται ότι οφείλει τη βαθιά γνώση της δυτικής θεολογίας, αλλά και της ιταλικής γλώσσας. Τελικώς το 1775 εισήχθη στην [[Ιερά Μονή Αγίου Διονυσίου]] του [[Άγιο Όρος|Αγίου Όρους]] και εκάρη μοναχός με το όνομα ''Νικόδημος''. Σε αυτή την απόφαση ίσως να συνέβαλε και η μητέρα του, η οποία λίγο νωρίτερα είχε και αυτή καρεί μοναχή στη Νάξο ονομαζόμενη ''Αγαθή''. Λίγο αργότερα θα δεχτεί πρόταση από τον Μακάριο να επεξεργαστεί τα χειρόγραφα της Φιλοκαλίας, του Ευεργετινού και του βιβλίου Περί συνεχούς μεταλήψεως, με αποτέλεσμα να αποσυρθεί ως ερημίτης στην Καψάλα για να συνεχίσει το έργο του. Λίγο αργότερα αποπειράται Αποπειράται επίσης να συναντήσει τον [[Παΐσιος Βελιτσκόφσκυ|Παΐσιο Βελιτσκόφσκυ]], αλλά μία τρικυμία τον υποχρεώνει να μείνει στη Θάσο. Από κει οδηγείται τελικά στη Σκυροπούλα, όπου μένει υποτακτικός ενός μοναχού Αρσενίου<ref>Χ. Γιανναράς, Ορθοδοξία και Δύση..., σελ. 197</ref>. Επιστρέφει και πάλι στο Όρος το 1784, όπου θα μείνει μέχρι το τέλος της ζωής του, μετά από πρόσκληση του [[Αθανάσιος ο Πάριος|Αθανασίου του Παρίου]] για να συνεργαστούν στην έκδοση των παλαμικών κειμένων.
Εκοιμήθη τελικά την Τετάρτη [[:Πρότυπο: 14 Ιουλίου|14 Ιουλίου]] του 1809 και σε ηλικία 60 ετών στο ''κελί των Σκουρταίων'', στις [[Καρυές]] του [[Άγιο Όρος|Αγίου Όρους]]. Τα τελευταία του λόγια ήταν η απάντηση που έδωσε στους μαθητές του όταν τον ρώτησαν αν ησυχάζει: ''"Τον Χριστό έβαλα μέσα μου και πώς να μη ησυχάσω;"''.
==Το έργο του==
Ο Νικόδημος επίσης αναδείχθηκε μέγιστος θεωρητικός του κινήματος των ''Κολυββάδων μοναχών'', που απηχούσε σε πολλά σημεία τις αντιλήψεις των ησυχαστών του 14ου αιώνα. Άμεσος στόχος του κατέστη η δυναμική απόκρουση των [[Αίρεση|αιρέσεων]] και των κακοδοξιών των ημερών του. Ένεκα της εμμονής του στις παραδόσεις και στο Πνεύμα των Ιερών κανόνων της Εκκλησίας, υπέστη ταπεινώσεις και διωγμούς, διότι απέρριπτε τις λατινογενείς προσμίξεις στην λειτουργική ζωή της εκκλησίας. Επίσης ήταν σφοδρός πολέμιος της εκκοσμίκευσης της εκκλησίας και της αλλοίωσης της ορθόδοξης ασκητικής παράδοσης, που κέντρα στην εποχή του προωθούσαν στα πρότυπα της λατινικής μοναχικής παράδοσης των αντιησυχαστών. Ο Άγιος Νικόδημος ως σημαίνουσα προσωπικότητα της εποχής διατηρούσε αλληλογραφία με πολλούς λογίους και ιδιαιτέρως με τον [[Οικουμενικό Πατριαρχείο|Οικουμενικό Πατριάρχη]] και εθνομάρτυρα [[Γρηγόριος Ε΄ Κωνσταντινουπόλεως|Γρηγόριο Ε']] και τον [[Αθανάσιος ο Πάριος|Όσιο Αθανάσιο τον Πάριο]].
==Αγιότητα και Εορτή==
*Η [[Ορθόδοξη Εκκλησία]] από το [[1955]] τον κατέταξε στο Αγιολόγιό της.
*''"Εορτοδρόμιον"'' 1804
*''"Βίβλος Βαρσανοουφίου και Ιωάννου"'' [[1805]]
==Υποσημειώσεις==
<div style="font-size:85%; -moz-column-count:2; column-count:2;"><references /></div>
==Σύνδεσμοι==
* [http://openarchives.gr/contributor/70463 Έργα του Αγίου Νικοδήμου online]
==Πηγές==
