Αλλαγές

Το '''Ιστορικό χρονολόγιο της Εκκλησίας''' αποτελεί τη χρονική τοποθέτηση έκθεση των σημαντικότερων γεγονότων στην ιστορία της εκκλησίας από την ίδρυσή της. Στόχο έχει να καταδείξει τα σημεία σταθμό σε αυτή την μακραίωνη πορεία, με παραστατικό και περιγραφικό τρόπο. Ως εκκλησία άλλωστε ορίζεται «''η κοινωνία των πιστών δια του Χριστού προς αλλήλους συνδεομένων...συγκεκροτημένη υπό του Αγίου Πνεύματος''»<ref>Παν. Τρεμπέλας, «''Δογματική''», Τόμος Β΄, Εκδόσεις Σωτήρ, σελίς 316</ref>, η οποία ιδρύθηκε από τον ''Ιησού Χριστό''. == Ιστορία της επέκτασης της Εκκλησίας μέχρι τον 5ο αιώνα ==

* ''27 - 31'': Έναρξη τού δημοσίου κηρύγματος τού [[Ιησούς Χριστός|Ιησού Χριστού]].

* ''30 - 34'': [[Σταύρωση]], [[ανάσταση]], [[ανάληψη ]] τού Χριστού. Επιφοίτηση του Αγίους [[Άγιο Πνεύμα|Αγίου Πνεύματος ]] ([[Πεντηκοστή} ]])

*''34 περ.'': Μεταστροφή τού ''Σαούλ '' στη Χριστιανική πίστη, που ονομάζεται [[Απόστολος Παύλος|Παύλος]].

* ''35περ.'': Η έννοια ''Χριστιανός'', πρωτοχρησιμοποιείται στην ''Αντιόχεια.''

* ''44'': Διωγμός των Χριστιανών στην Ιερουσαλήμ από τους Εβραίους από τον βασιλιά Ηρώδη Αγρίππα τον 1οΑ΄. Αποκεφαλισμός τού Ιακώβου. Φυλάκιση και διαφυγή τού Πέτρου.

* ''49'': Αποστολική Σύνοδος στα Ιεροσόλυμα.

* ''50 περ'': Ιουδαίοι και Χριστιανοί εξορίζονται από τη Ρώμη. Ο ''Παύλος '' κηρύττει σε ''Μακεδονία'', ''Αχαΐα '' και ''Ασία''<ref>Πράξεις 16/ις΄ 6</ref>.

* ''52'': Ο απόστολος [[Απόστολος Θωμάς ]] κηρύττει στην ''Ινδία''.

* ''62 περ'': Μαρτύριο [[Απόστολος Ανδρέας|Αποστόλου Ανδρέα]], στην ''Πάτρα''.

* ''63'': Μαρτύριο τού [[Ευαγγελιστής Μάρκος|Μάρκου στην ]] στη ''Βαϊκάλη '' κοντά στην ''Αλεξάνδρεια''.

* ''64'': Μεγάλη πυρκαγιά τής ''Ρώμης''. Μεγάλος διωγμός των Χριστιανών από τον ''Νέρωνα''.

* ''67'': Μαρτύριο του ''Αποστόλου Παύλου '' στη ''Ρώμη''.

* ''70 '': Καταστροφή τής ''Ιερουσαλήμ '' από τον Τίτο.

* ''71'': Κτίζεται το ''Κολοσσαίον '' στη ''Ρώμη''. Μεγάλος αριθμός Χριστιανών ρίχνεται στα θηρία.

* ''81'': 2ος μεγάλος Ρωμαϊκός αυτοκρατορικός διωγμός από τον Δομιτιανό (81-8696).

* ''98'' : 3ος μεγάλος Ρωμαϊκός αυτοκρατορικός διωγμός από τον Τραϊανό (98-117).

* ''100 περ.'': Θάνατος [[Ευαγγελιστής Ιωάννης|Ευαγγελιστή Ιωάννη]].

*''115'': Μαρτύριο ''Αγίου Ιγνατίου'', Επισκόπου Αντιοχείας. *''117'': Διωγμός τού Αδριανού (117 - 138) *''132''115 μ: Δεύτερη Ιουδαϊκή εξέγερση υπό τον Βάρ. Κοκέβα. Δεύτερη καταστροφή τής Ιερουσαλήμ από τους Ρωμαίους.  *''136'': Ο Αδριανός επανιδρύει την Ιερουσαλήμ.ΧΣτη θέση τού Ναού τής Ιερουσαλήμ ανηγέρθει ναός τού Δία. *''138'' : Διωγμός τού Αντωνίου Πίου (138-161) *''156'': Μαρτύριο αγίου Ιγνατίου Επισκόπου Αντιοχείαςτού Πολυκάρπου. Εμφάνιση του Μοντανισμού.

*''161'117 μ.Χ.''' Διωγμός τού Αδριανού : 4ος μεγάλος Ρωμαϊκός αυτοκρατορικός διωγμός επί Μάρκου Αυρηλίου (117 161 - 138 μ.Χ.180)

Δίωξε τους Χριστιανούς, όμως με μετριοπάθεια. Ο Τηλεφόρος, ποιμένας τής Εκκλησίας τής Ρώμης μαρτύρησε τότε, μαζί με πολλούς άλλους. Στις ημέρες *''165'': Μαρτύριο Ιουστίνου του αυτοκράτορα αυτού, ο Χριστιανισμός δυνάμωσε πολύ, κερδίζοντας πιστούς και από τα ανώτερα κοινωνικά στρώματα. Επί Αδριανού 125-126 μ.Χ. διατυπώνεται η πρώτη απολογία του Κοδράτου και του Αριστείδη. Από τους διωγμούς παραλίγο να διαλυθεί η Χριστιανική παροικία στην Αθήνα αλλά αποσοβήθηκε με τους λόγους και την εμψύχωση από τον ΚοδράτοΜάρτυρος.

*''174'132 μ.Χ.''' Δεύτερη Ιουδαϊκή εξέγερση υπό τον Βάρ. Κοκέβα. Δεύτερη καταστροφή τής Ιερουσαλήμ από τους Ρωμαίους. Όλος σχεδόν ο πληθυσμός τής Παλαιστίνης είτε σκοτώθηκε, είτε διέφυγε: Πρώτοι Χριστιανοί στην Κεντρική Ευρώπη.

*''190'136 μ.Χ.''' Ο Ανδριανός επανιδρύει την Ιερουσαλήμ. Στη θέση τού Ναού τής Ιερουσαλήμ ανηγέρθει ναός τού Δία: Εκτεταμένη εισχώρηση πιστών στον Χριστιανισμό στη Βόρεια Αφρική.

*''193'138 μ.Χ': 5ος μεγάλος Ρωμαϊκός αυτοκρατορικός διωγμός, επί Σεπτιμίου Σεβίρου.''' Διωγμός τού Αντωνίου Πίου (138193-161 μ.Χ.211)

*''197'': Ο αυτοκράτορας αυτός, αν και δεν δίωξε ειδικά τους Χριστιανούς, στόχο είχε να επιβάλλει τη νομοθεσία απαρέκλιτα, με μέρος της οποίας δεν ήταν δυνατόν να συμμορφωθούν οι Χριστιανοίμε αποτέλεσμα στις ημέρες του να μαρτυρήσουν αρκετοί Χριστιανοί, μεταξύ Τερτυλλιανός αναφέρει πως «''Το αίμα τών οποίων μαρτύρων εχύθη''» και ο [[Πολύκαρπος Σμύρνης]], η περιγραφή τού μαρτυρίου τού οποίου διασώζεται στο ομόνυμο πρωτοχριστιανικό βιβλίο «''Μαρτύριον ΠολυκάρπουΔεν υπάρχει πράγματι έθνος που να μην είναι Χριστιανικόν''». Σταματούν τότε οι διωγμοί σε Λάρισα, Θεσσαλονίκη και Αθήνα.

*'''150 μ.Χ200 περ.''' περίπου. Πρώτοι Χριστιανοί στην Αγχίαλο και Δεβελτόν κατά μήκος τής Μαύρης Θάλασσας: Μαρτύριο Ειρηναίου της Λυών. Πρώτοι Ρωμαίοι Χριστιανοί Διωγμοί στην ΠορτογαλίαΑίγυπτο, με χιλιάδες Χριστιανούς μάρτυρες.

*''205 περ.'156 μ.Χ.': Ο Κλήμης Αλεξανδρείας γράφει: «'' Θάνατος Σύμπας ο κόσμος, μετά τών Αθηνών και τής Ελλάδος, (έχει) ήδη καταστεί κυριαρχία τού Πολυκάρπου, επισκόπου Σμύρνης δια πασσαλώσεωςΛόγου''».

*'''161 μ.Χ225 περ.''' 4ος μεγάλος Ρωμαϊκός αυτοκρατορικός διωγμός επί Μάρκου Αυρηλίου (161 - 180 μ.Χ.): Θάνατος Τερτυλλιανού

Οι σκληρότεροι διωγμοί από την εποχή τού Νέρωνα ως τότε. Όπως ο Ανδριανός, θεώρησε και αυτός πολιτική ανάγκη την υποστήριξη τής επίσημης θρησκείας τής αυτοκρατορίας. Με μεγάλη σκληρότητα αποκεφάλισε και έριξε στα θηρία πολλές χιλίαδες Χριστιανούς, ανάμεσα στους οποίους τον γνωστό πρωτοχριστιανό συγγραφέα Ιουστίνο τον Μάρτυρα. Τη θηριωδία του τη γνώρισε ιδιαίτερα η Νότια Γαλατία. Υπέβαλε τα θύματά του σε απίστευτα βασανιστήρια. Μια Χριστιανή δούλη, ο Βλαντίνα, ενώ την βασάνιζαν από το πρωί μέχρι αργά τη νύχτα, δεν έκανε τίποτα άλλο από το να λέει: «*''Είμαι Χριστιανή. Κανείς από εμάς δεν έκανε τίποτα κακό235''». Τα χρόνια αυτά βασανίσθηκε και αποκεφαλίσθηκε η [[Αγία Παρασκευή]]. Ο Μάρκος Αυρήλιος επισκέπτεται την Ελλάδα και δημιουργούνται θύματα από τους διωγμούς. Την συνέχεια των διωγμών αναλαμβάνει ο υιός του Κόμοδος: 6ος μεγάλος Ρωμαϊκός αυτοκρατορικός διωγμός επί Μαξιμίνου.(235-238)

*''240'180 μ.Χ.''' Χριστιανοί υπάρχουν πλέον σε όλες τις επαρχίες τής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και στη Μεσοποταμία. Ο Πάνταινος ιδρύει σχολή εκπαίδευσης ιεραποστόλων στην Αλεξάνδρεια τής Αιγύπτου: περίπου. Ενέα χρόνια αργότεραΓρηγόριος ο Θαυματουργός γίνεται επίσκοπος Πόντου, έχουμε αναφορά από την Ινδία για Χριστιανούς που προέκυψαν από την ιεραποστολική αυτή σχολήμιας κατά πλειοψηφίαν ειδωλολατρικής περιοχής.

*'''190 μ.Χ.'249'' Εκτεταμένη εισχώρηση πιστών στον Χριστιανισμό στη Βόρεια Αφρική: 7ος μεγάλος Ρωμαϊκός αυτοκρατορικός διωγμός επί στρατιωτικού ηγεμόνος Δεκίου.Συστηματική κρατική απόπειρα καταστροφής τού Χριστιανισμού (249-251)

*'''193 μ.Χ.'252'' 5ος μεγάλος Ρωμαϊκός αυτοκρατορικός διωγμός, επί Σεπτιμίου Σεβίρου. (193-211 μ.Χ: Καταστροφική επιδημία πανώλης προσβάλλει τον κόσμο τής Μεσογείου.)

Την εποχή τού Σεβήρου ανανεώθηκε νόμος το 202, που δεν επέτρεπε τον προσηλυτισμό*''235'': 8ος μεγάλος Ρωμαϊκός αυτοκρατορικός διωγμός επί Βαλεριανού.(253-260)

*''260 περ'': Ο διωγμός αυτός υπήρξε πολύ δριμύς, αλλά όχι γενικός. Περισσότερο υπέφεραν η Αίγυπτος η Γαλατία και η Βόρεια Αφρική. Στην Αλεξάνδρεια έκαιγαν στη φωτιά, σταύρωναν ή αποκεφάλιζαν καθημερινά πολλούς μάρτυρες, ανάμεσα στους οποίους και ο Λεωνίδας, ο πατέρας τού [[Ωριγένης|Ωριγένη]] και ο [[Ειρηναίος Λουγδούνου|Ειρηναίος]], επίσκοπος τού Λουγδούνου (σημερινής Λυών τής Γαλλίας) και η Αγία Περπέτουα στην Καρχηδόνα, μια αριστοκράτισσα με Παύλος Σαμοσατέας αρχίζει την πιστή δούλη της, την Φελίσιτα, τις οποίες τις κομμάτιασαν τα θηρία. Κράτησε από το 202 ως το 211αιρετική διδασκαλία του.

*''270'197 μ.Χ.''' Ο Τερτυλιανός γράφει: Θάνατος ''Το αίμα τών μαρτύρων εχύθη'' και ''Δεν υπάρχει πράγματι έθνος που να μην είναι ΧριστιανικόνΓρηγορίου του Θαυματουργού''.Μεγάλος Ρωμαϊκός αυτοκρατορικός διωγμός επί Αυρηλιανού. (270-275)

*''287''200 μ.Χ. Η κατάσταση Παγκοσμίως 6 γενιές (160 έτη) μετά τον Χριστό: Ο κόσμος είναι κατά 3,4% Χριστιανοί. Ευαγγελισμένος 32%.Οι Γραφές μεταφρασμένες σε 7 γλώσσεςΧριστιανισμός διακηρύσσεται στην Αρμενία ως επίσημη κρατική θρησκεία.'''

Διωγμοί *''295'': Ο Δαυίδ Βάρσα ευαγγελίζεται στην Αίγυπτο, με χιλιάδες Χριστιανούς μάρτυρεςΙνδία.

Πρώτοι Χριστιανοί *''302'': 20.000 Μάρτυρες ρίχνονται στην Ελβετία (καλούμενη τότε Ρωμαϊκή επαρχία τής Ραιτίας). Πρώτοι Χριστιανοί πυρά στη Σαχάρα και στο Βέλγιο.Νικομήδεια

Η Έδεσσα (σήμερα Ούρφα) γίνεται η πρώτη πόλις - κράτος που όρισε τον Χριστιανισμό επίσημη κρατική θρησκεία*''303'': Τελευταίος μεγάλος αυτοκρατορικός Ρωμαϊκός διωγμός, επί Διοκλητιανού, με την παρακίνηση τού καίσαρα Γαλέριου.

*''305'205 μ.Χ.''' περίπου. Ο Κλήμης Αλεξανδρείας γράφει: «''Σύμπας ο κόσμος, μετά τών Αθηνών Μαρτύριο του Αγίου Παντελεήμονα και τής Ελλάδος, (έχει) ήδη καταστεί κυριαρχία τού Λόγου''»της Αγίας Αικατερίνας.

*''306'210 μ.Χ.''' περίπου. Πρώτοι Χριστιανοί στο Κατάρ (τότε Περσική επαρχία τού Μπέϊτ Κατράγυε). (Πρώτα τεκμήρια από το 224 μ.Χ.): Μαρτύριο Αγίου Δημητρίου.

*''310'225 μ': περίπου.Χ.''' Πάνω από 20 Ασσυριακές επισκοπές τής Εκκλησίας στην περιοχή τού Τίγρη και τού Ευφράτη στην Κασπία Θάλασσα και στο ΜπαχρέινΗ Γαλατία είναι ακόμα κατά 70% ειδωλολατρική.

*'''235 μ.Χ.'313'' 6ος μεγάλος Ρωμαϊκός αυτοκρατορικός διωγμός επί Μαξιμίνου. (235-238 μ.Χ: Ο [[Μέγας Κωνσταντίνος]] εκδίδει το Διάταγμα της Ανεξιθρησκείας.)

===Ιστορική περίοδος μέχρι τη Σύνοδο *''314'': Σύνοδος της Νίκαιας===Αρελάτης, καταδικάζει το Δονατισμό.

Στους διωγμούς αυτούς===Ιστορική περίοδος από την έναρξη Αρειανισμού, κυνηγήθηκαν μέχρι και θανατώθηκαν ιδιαίτερα οι ηγέτες τών Χριστιανών. Ο Ωριγένης γλίτωσε κρυβόμενος.μέχρι τη Β΄ Οικουμενική Σύνοδο===

*''318'240 μ.Χ.''' περίπου. Γρηγόριος ο Θαυματουργός γίνεται επίσκοπος Πόντου, μιας κατά πλειοψηφίαν ειδωλολατρικής περιοχής. Αρχίζει μαζική κίνησις προς τον Χριστιανισμό. Το 95% απ' αυτούς, μεταστράφηκαν προς τον Χριστό ως τον θάνατό του το 270 μ.Χ.: Έναρξη Αρειανικής διαμάχης

*''320'249 μ.Χ.''' 7ος μεγάλος Ρωμαϊκός αυτοκρατορικός διωγμός επί στρατιωτικού ηγεμόνος Δεκίου. Συστηματική κρατική απόπειρα καταστροφής τού Χριστιανισμού (249-251 μ.Χ.): Υπερτοπική σύνοδος στην Αλεξάνδρεια, καταδικάζει τον Αρειανισμό

Αποφάσισε να εξοντώσει τον Χριστιανισμό. Θεωρούσε τους Χριστιανούς αιτία τού ξεπεσμού τής Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Τότε συνελάμβαναν και βασάνιζαν κυρίως τον κλήρο και τους Επισκόπους. Ο διωγμός του απλώθηκε σε όλη την έκταση τής αυτοκρατορίας, και ήταν πολύ σφοδρός. Πλήθη ολόκληρα Χριστιανών, θανατώθηκαν με τα πιο σκληρά βασανιστήρια στη Ρώμη, στη Βόρεια Αφρική, στην Αίγυπτο και στη Μικρά Ασία. Ο Κυπριανός θα γράψει ότι «*''ολόκληρος ο κόσμος ερημώθηκε325''». Ο διωγμός κράτησε σε όλη τη διάρκεια τής βασιλείας του. Μεταξύ των Αθηναίων θανατώνονται ο Ηράκλειος, ο Παυλίνος και ο Βενέδημος. Στην Κόρινθο μαρτυρικό θάνατο έχει ο Κυπριανός Παύλος.: Σύγκληση Α΄ Οικουμενικής Συνόδου

Στους διωγμούς θανατώθηκαν πάρα πολλές γυναίκες και η *''Αγία Χάρισσα328'' : Ο Μέγας Αθανάσιος ανέρχεται στο επισκοπικό αξίωμα στην δε Αθήνα ο [[επίσκοπος]] ''Λεωνίδας'' που τον κρέμασαν αφού τον βασάνισαν. Του έφτιαξαν αργότερα βασιλική «Μαρτύριον» στον Ιλισό που ανακαλύφθηκε από τις ανασκαφές. Το ίδιο συμβαίνει στην Κρήτη (Κύριλλος 84 ετών και Θεόδουλος, Σατουρνίνος, Εύπορος, Γελάσιος, Ευνίκιος, Αγαθόπους, Ζωτικός, Κλεομένης, Βασιλείδης και Ευάρεστος) Χίο (Άγιος Ισίδωρος), Κόρινθο (13 μάρτυρες), Θεσσαλονίκη (Ελκιονίς μνήμη 28 Μαΐου)Αλεξάνδρεια.

*''336'250 μ.Χ.''' Υπάρχουν πάνω : Πρώτη από 100 επισκοπές στη Νότια Ιταλία. Πρώτοι Χριστιανοί στην τότε επαρχία τής Παννονίας (Ουγγαρία) και στο Λουξεμβούργο. Εκκλησία ιδρύεται στη Χερσώνα (Σεβαστούπολη), Κριμέα και Ουκρανία. Πρώτοι Χριστιανοί με μία επισκοπή στο Μπαχρέϊν.τις 5 εξορίες του Μεγάλου Αθανασίου

*''339'251 ': Διωγμός των Χριστιανών στην Περσία μέχρι το 379 μ.Χ.''' Κατάσταση πόλης τής Ρώμης κατά προσέγγιση: 30.000 Χριστιανοί, σε 1.000.000 ειδωλολάτρες (3% τού πληθυσμού της) με 46 πρεσβυτέρους 7 διακόνους, 42 νεωκόρους, 52 εξορκιστές, 1500 χήρες και ενδεή πρόσωπα. Οι Χριστιανοί αντέχουν και συνεχίζουν να αυξάνουν.

*''340'252 μ.Χ.''' Καταστροφική επιδημία πανώλης προσβάλλει τον κόσμο τής Μεσογείου, σκοτώνει το 25% τού συνολικού πληθυσμού τής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας μέσα σε 20 έτη: Σύνοδος στη Ρώμη, ενώ πεθαίνει το 50% τού πληθυσμού τής Αλεξάνδρειας. Στην Καρχηδόνα ο επίσκοπος Κυπριανός οργανώνει ιατρική βοήθειαδιακηρύσσει την αθωότητα του Αθανασίου και ζητεί επιστροφή στην επισκοπική δικαιοδοσία του.

*''345'235 μ.Χ.''' 8ος μεγάλος Ρωμαϊκός αυτοκρατορικός διωγμός επί Βαλεριανού. (253-260 μ: Διωγμός στην Ανατολική Συρία.ΧΘάνατος Αγίου Νικολάου.)

Δριμύτερος διωγμός από τον προηγούμενο τού Δεκίου*''359'': Δίδυμη Σύνοδος σε Αριμίνο-Σελεύκεια, με καταδίκη του Αρειανισμού. Κράτησε από το 257 ως το 259 μ.Χ.. Θανάτωσε πολύ κόσμο, μεταξύ τών οποίων και τον ΚυπριανόΟ Αυτοκράτορας με χρήση βίας, επίσκοπο Καρχηδόναςαρνείται να υπογράψει τις αποφάσεις.

*''361'260 μ.Χ.''' Οι Χριστιανοί : Ο Ιουλιανός ο αποστάτης κάνει μια τελευταία απόπειρα αναβίωσης τής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας ανέρχονται πλέον σε 40% και αυξάνονται ταχύταταειδωλολατρικής θρησκείας στην Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία.

*''367'270 μ.Χ.''' Κτίζονται οι πρώτες Βασιλικές (τετράγωνοι Χριστιανικοί ναοί): Ο Μέγας Αθανάσιος συντάσσει κανόνα της Καινής Διαθήκης.

Και νέος μεγάλος Ρωμαϊκός αυτοκρατορικός διωγμός επί Αυρηλιανού*''373'': Θάνατος Μεγάλου Αθανασίου. (270-275 μ.Χ.)

*''378'287 μ.Χ.': Ο Ιερώνυμος γράφει: «'' Μαζικές προσχωρήσεις στη Χριστιανική πίστη στην ΑρμενίαΑπό Ινδίας μέχρι Βρετανίας, επί Γρηγορίου όλα τα έθνη αντηχούν τον θάνατον και την ανάστασιν τού ΦωτιστούΧριστού''» (Isaiam Cliv, Epistol. Ο Χριστιανισμός διακυρήσσεται εκεί επίσημη κρατική θρησκεία. Η Αρμενία θα αποτελέσει το πρωτο κράτος, που θα θέσει ως επίσημη θρησκεία του τον ΧριστιανισμόXIII Ad Paulinum).

*''379'295 μ.Χ.''' Ο Δαυϊδ Βάρσα ευαγγελίζεται στην Ινδία.: Θάνατος Μεγάλου Βασιλείου

*''380''300 μ.Χ. Η διάδοση του χριστιανισμού κατά προσέγγιση: 4,4% Χριστιανοί και 35% ευαγγελισμένος. Οι Γραφές μεταφράσθηκαν σε 10 γλώσσες. Οι περιοχές τής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας με την ισχυρότερη Χριστιανική ανάπτυξη, είναι: Συρία, Μικρά Ασία, Αίγυπτος, Β. Αφρική, Ρώμη και Λυών, με τη μεγαλύτερη αριθμητική δύναμη Ο Χριστιανισμός γίνεται επίσημη θρησκεία στην Ανατολή. Δεν υπάρχει περιοχή τής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας που να μην έχει ακούσει για τον Χριστό. Στην Ιταλία οι επισκοπές είναι πάνω από 200Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία.'''

*''385'303 μ.Χ.''' Τελευταίος μεγάλος αυτοκρατορικός Ρωμαϊκός διωγμός, επί Διοκλητιανού, με την παρακίνηση τού καίσσαρα Γαλέριου. Διατάχθηκε καταστροφή όλων τών Εκκλησιαστικών κτιρίων και Γραφών. Περίπου 500.000 Χριστιανοί εξετελέσθηκαν σε 9 χρόνια συστηματικών σφαγών. (284-305 μ.Χ: Θάνατος Γρηγορίου Νύσσης.)

Ο μεγαλύτερος και σφοδρότερος από όλους τους άλλους διωγμούς, που επεκτάθηκε σε όλη την έκταση τής αυτοκρατορίας. Επί 9 χρόνια τα όργανα τού αυτοκράτορα κυνηγούσαν τους Χριστιανούς ακόμα και σε δάση και σπηλιές. Στη Μ. Ασία υπολογίζεται ότι θανατώθηκαν 15.000 Χριστιανοί, στην Αίγυπτο 140.000 άνθρωποι έχασαν ===Ιστορική περίοδος μέχρι τη ζωή τους. Όμως οι Χριστιανοί άντεξαν και πάλι. Ο Διοκλητιανός αλλά και ο ίδιος ο Γαλέριος, διαπίστωσαν ότι δεν μπορούν να νικήσουν τον Χριστιανισμό, και έτσι το 311 μ.Χ. παραχώρησε ο ίδιος ανεξιθρησκεία.Σύνοδο της Χαλκηδόνας===

Επί Διοκλητιανού το 303 θανατώνεται και ο [[Άγιος Δημήτριος]], στην Παλαιστίνη ο [[Άγιος Γεώργιος]], στην Αίγυπτο η [[Αγία Αικατερίνη]]. Επί Γαλέριου έγινε μεγάλη σφαγή Χριστιανών στην Κόρινθο όπου και αναγνώστηκαν τα εξής ονόματα (Μύρων, Βικτωρίνος, Βίκτωρ, Νικηφόρος, Κλαυδιανός, Σαραπίων, Παπίας, Κοδράτος, Κορίνθιοι) και γύρω από την Κόρινθο (Κυπριανός, Διονύσιος, Άνεκτος, Παύλος, Κρίσκης, Λεωνίδας, Ειρήνη, Αδριανός). Στην Νίκαια μαρτυρούν οι εκ Θεσσαλονίκης Αγάπη, Χιονία και Ειρήνη. Στην Θεσσαλονίκη Ματρώνα, Αλέξανδρος, Ανυσία, Αγαθόπους διάκονος, Θεόδουλος αναγνώστης, Φλωρέντιος, Ταυρίων. Στην Κέρκυρα κάηκαν ζωντανοί οι μάρτυρες Ζήνων, Ευσέβιος, Νέων και Βιτάλιος*''386'': Κοίμηση Κυρίλλου Ιεροσολύμων.

*''391'310 μ.Χ.''' περίπου. Η Γαλατία είναι ακόμα κατά 70% ειδωλολατρική: Κοίμηση Γρηγορίου Νύσσης.

* ''397'313 μ.Χ.''' Ο [[Μέγας Κωνσταντίνος]] : Σύνοδος της Καρθαγέννης, εκδίδει Διάταγμα Ανοχής, που νομιμοποιεί τον Χριστιανισμό σε όλη την αυτοκρατορίαΒιβλικό κανόνα.

*''398'319 μ.Χ.''' Οι ειδωλολατρικές θυσίες απαγορεύονται σε όλη τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία: Ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος γίνεται επίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως.

===Ιστορικό χρονολόγιο μέχρι τη σύνοδο της Χαλκηδόνας===*''399''330 μ.Χ. Η διάδοση του χριστιανισμού κατά προσέγγιση: Ο Αναστάσιος Ρώμης σε υπερτοπική σύνοδο στη Ρώμη, 10 γενιές μετά τον Χριστό είναι: 12% τού παγκοσμίου πληθυσμού Χριστιανοίκαταδικάζει Ωριγενιστικές απόψεις περί Θεού, κτίσης και ο κόσμος έχει ευαγγελισθεί 36%. Οι Γραφές είναι μεταφρασμένες σε 10 γλώσσεςψυχής. Μεταφορά τής πρωτεύουσας τής αυτοκρατορίας στην Κωνσταντινούπολη.'''

*''405'339 μ.Χ.': Μετάφραση της βίβλου στα Λατινικά ('' Διωγμός τών Χριστιανών στην Περσία μέχρι το 379 μ.ΧVulgate'').

Διακεκομένος και έντονος διωγμός υπό τών Σασανιδών ηγεμόνων μέχρι το 640 μ.Χ. όταν κατακτήθηκε από το Ισλάμ*''407'': Θάνατος του ιερού Χρυσοστόμου στην εξορία.

*''409'340 μ.Χ.''' περίπου. Οι επισκοπές γίνονται 100 : Αρειανοί Βησιγότθοι εισβάλλουν στην ΑίγυπτοΙβηρική χερσόνησο.

*''410'345 μ.Χ.''' Διωγμός στην Ανατολική Συρία: Πτώσις τής Ρώμης στον Αλάριχο και τους Βησιγότθους.

*''412'350 μ.Χ. περίπου.''' Με τη διάσπαση τού βασιλείου τής Μερόης κατά τα επόμενα 100 χρόνια, τα 3 διάδοχα κράτη της καθίστανται επισήμως Χριστιανικά. Οι πρώτοι Χριστιανοί (μοναχοί από την Κρήτη) εγκαθίστανται στην Ιρλανδία: Ο Κύριλλος Αλεξανδρείας διαδέχεται στο επισκοπικό αξίωμα τον Θεόφιλο.

*''418'361 μ.Χ.''' Ο Ιουλιανός : Καταδικάζεται ο αποστάτης κάνει μια τελευταία απόπειρα αναβίωσης τής ειδωλολατρικής θρησκείας στην Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία.Πελαγιανισμός

*'''378 μ.Χ.'424'' : Ο Ιερώνυμος γράφει: «''Από Ινδίας μέχρι Βρετανίας, όλα τα έθνη αντηχούν τον θάνατον και την ανάστασιν τού Χριστού''» (Isaiam Cliv, Epistol. XIII Ad Paulinum). Υπολογίζει από τα στοιχεία που έχει, ότι 1.900.000 Χριστιανοί έχουν μαρτυρήσει από το 30 μ.ΧΝεστόριος επίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως.

*''431'380 μ.Χ.''' Πόλις τής Αντιοχείας: Σε πληθυσμό 500.000 το 50% είναι Χριστιανοί, και αυξάνουν ταχέως. Ο αυτοκράτωρ τής Ανατολής Θεοδόσιος, καθιστά τον Χριστιανισμό θρησκεία τού κράτους και διατάσσει όλοι οι υπήκοοι τής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας να γίνουν Χριστιανοί. («Παγκόσμια Χριστιανική Εγκυκλοπαίδεια», Τόμος Β΄, Δημοσίευση «αδελφότητα τής Ορθόδοξης Εξωτερικής Ιεραποστολής». Θεσσαλονίκη 1990). (Για την ίδια εποχή, έχουμε διαφορετική μαρτυρία από τον Στυλιανό Παπαδόπουλο, στο δίτομο βιβλίο για τον Ιωάννη το Χρυσόστομο, πως οι χριστιανοί της Αντιόχειας, ήταν περίπου 100.000 από τους 500.000 κατοίκους).Γ΄ Οικουμενική Σύνοδος

*''435'395 μ.Χ.''' Η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία διαιρείται οριστικά. Η Δυτική κυβερνάται από τη Ρώμη (που λεηλατήθηκε το 410, το 455 και το 476), ενώ η Ανατολική από την Κωνσταντινούπολη: Θάνατος Ιωάννη Κασσιανού.

Μερικά εκατομμύρια Χριστιανοί είναι γνωστό ότι ετάφησαν σε κατακόμβες κοντά στη Ρώμη, επί 3 αιώνες πριν από τη χρονολογία αυτή. Οι τάφοι τών Χριστιανών που κρύβουν οι κατακόμβες τής Ρώμης, υπολογίζονται από 2 ως 7 εκατομμύρια, και έχουν βρεθεί πρισσότερες από 4000 επιγραφές που ανήκουν στην περίοδο από τον Τιβέριο ως τον Κωνσταντίνο. (Εγκυκλοπαίδεια τού Χάλεϋ σελ. 1061)*''438'': Εκδίδεται ο Θεοδωσιανός Κώδικας.

*''449'409 μ.Χ.''' Αρειανοί Βησιγότθοι εισβάλλουν στην Ιβηρική χερσόνησο.: ;Eναρξη της Ληστρικής Συνόδου της Εφέσου, υπό τον Διόσκορο Αλεξανδρείας

*''451'410 μ.Χ.': '' Πτώσις τής Ρώμης στον Αλάριχο και τους ΒησιγότθουςΔ΄ οικουμενική Σύνοδος'', καταδίκη Μονοφυσιτισμού (Ευτυχιανισμού).

'''450 μ.χ.''' Το ποσοστό διάδοσης του Χριστιανισμού προσεγγίζει το 60<div style="font-size:85% στην Ανατολικά Βυζαντινή Αυτοκρατορία και το 30% στη Δυτική. Ο χριστιανισμός έχει κηρυχθεί σε όλη την Ευρώπη, ενώ έχει φτάσει μέχρι την κεντρική Αφρική και μέχρι την άπω ανατολή.; -moz-column-count:2; column-count:2;"><references /></div>