Ελεγκτές, renameuser, Διαχειριστές
4.720
επεξεργασίες
Αλλαγές
μ
Ο Ό,τι γνωρίζουμε με βεβαιότητα για τον ''ΜάρκοςΜάρκο'', είχε μητέρα προέρχεται από άλλα βιβλία της [[Καινή Διαθήκη|Καινής Διαθήκης]] και την εκκλησιαστική παράδοση. Ο τίτλος ''Μαρία"Ευαγγέλιον κατά Μάρκον"''προέρχεται, αδελφή του αποστόλου ''Βαρνάβα'' (άρα ήταν ανιψιός του<ref>''Κολ. 4όπως και εκείνος των λοιπών Ευαγγελίων,10''από τον 2ο αιώνα.</ref>)Η αρχαία εκκλησιαστική παράδοση, η οποία φιλοξενούσε, για λατρευτικούς σκοπούς, στο σπίτι της στα σύσσωμη ταυτίζει τον συγγραφέα του δευτέρου Ευαγγελίου με τον γνωστό από τις [[Πράξεις των Αποστόλων]] ''ΙεροσόλυμαΙωάννη'', τους πιστούς<ref>τον επικαλούμενο ''Πράξ. 12,12Μάρκο''.</ref>Βούλγαρης Σπ. Μπορούμε να υποθέσουμε ότι ήταν χήρα (καθώς δεν γίνεται λόγος για τον άνδρα της<ref>Τρεμπέλας Ν. Παν.Χρήστος, ''Υπόμνημα Εισαγωγή εις τας Πράξεις των Αποστόλωντην Καινήν Διαθήκην'', 3η έκδτόμ., 'Ο Σωτήρ'Α΄, Αθήνα 19912003, σελ. 362β167.</ref>) , ο οποίος κατά την τότε συνήθεια είχε δύο ονόματα, ένα ιουδαϊκό και γυναίκα ευκατάστατηένα ρωμαϊκό, αφού το σπίτι είχε χώρους για να φιλοξενηθεί μια πολυπληθής ομάδα χριστιανών ενώ διέθετε οποίο και υπηρετικό προσωπικότελικά επικράτησε<ref>Βούλγαρης, ''ΠράξΕισαγωγή.. 12,12-14''.</ref><ref>Αγουρίδης Σάββας, ''"Μάρκος Ευαγγελιστής"'', ''ΘΗΕ'', τόμό.π. 8 (1966), στσελ. 748-749172.</ref>.
καμία σύνοψη επεξεργασίας
{{Άγιος| Όνομα = Ευαγγελιστής Μάρκος| Εικόνα = [[Image:Apostle Mark.jpg]]| Όνομα Εικόνας = Ο Άγιος Μάρκος ο Ευαγγελιστής]]| ΗμερομηνίαΓέννησης = 1ος αιώνας| ΗμερομηνίαΚοίμησης = 63<ref>Βλ. Κατάλογο Πατριαρχών Αλεξανδρείας, ''Θρησκευτική και Ηθική Εγκυκλοπαίδεια'', τόμ. 2, εκδ. Μαρτίνος Αθ., Αθήνα 1963, στ. 75.</ref> ή 64 μ.Χ.<ref>Νικόδημος Αγιορείτης, ''Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού'', τόμ. Β', Αθήνησι 1868, σελ. 108, υποσημ. #3.</ref>| ΗμερομηνίαΕορτής = [[Πρότυπο:25 Απρίλιος|25 Απριλίου]]| Ημερομηνίες = | Τίτλος = [[Ευαγγελιστής]], [[Άγιος]], [[Απόστολος]]}}Ο '''Ευαγγελιστής Μάρκος''', λεγόμενος και ''Ιωάννης''<ref>''Πράξ. 15,37.39· 13,5.13.''</ref>, είναι ο συγγραφέας του [[Κατά Μάρκον Ευαγγέλιον|Κατά Μάρκον Ευαγγελίου]], του δεύτερου στην κατάταξη του [[Βιβλικός κανόνας|Κανόνα]] της [[Καινή Διαθήκη|Καινής Διαθήκης]], ακόλουθος και συνεργός τόσο του [[Απόστολος Παύλος|αποστόλου Παύλου]] όσο και του [[Απόστολος Πέτρος|αποστόλου Πέτρου]]. Το ευαγγέλιο του θεωρείται σήμερα ως το αρχαιότερο και πηγή των άλλων δύο [[Συνοπτικά Ευαγγέλια|Συνοπτικών]] ευαγγελίων.
==Πληροφορίες περί του βίου του==
Για τον ''Μάρκο'' ελάχιστες πληροφορίες είναι γνωστές και καμμία ονομαστική αναφορά δεν προέρχεται από το ίδιο το [[Ευαγγέλιο]] του. Παρά τον αποσπασματικό χαρακτήρα της αφηγήσεως του Πάθους και την πληροφορία του [[Παπίας Ιεραπόλεως|Παπία]] ότι ο ''Μάρκος'' ''"ούτε...ήκουσε του Κυρίου, ούτε παρηκολούθησεν αυτώ"''<ref>Ευσεβίου, ''Εκκλ. Ιστ.'', εκτός από την Γ΄ 39, 15.</ref><ref>Βλ. και Αγουρίδης Σάββας, ''"Μάρκος Ευαγγελιστής"'', ''ΘΗΕ'', τόμ. 8 (1966), στ. 749.</ref>, κατά τους αρχαίους αλλά και κατά τους νεωτέρους χρόνους επικράτησε η υπόθεση που έγινε δεκτή, ότι ο άνδρας, που κρατούσε ''"κεράμιον ύδατος"''<ref>''Μάρκ. 14,13''.</ref> και oδήγησε τους αποστόλους στον οικοδεσπότη, που φιλοξένησε τον [[Χριστός|Ιησού]] για το [[Μυστικός Δείπνος|μυστικό δείπνο]]<ref>''Μάρκ. 14,14''.</ref> ή ο νεανίας, που συνελήφθηκε κατά την σύλληψη του ''Ιησού'' στην [[Γεθσημανή]] και δραπέτευσε<ref>''Μάρκ. 14,51-52''.</ref> είναι ο νεαρός ''Μάρκος''<ref>Παναγόπουλος Ιωάννης, ''Εισαγωγή στην Καινή Διαθήκη'', Ακρίτας, Αθήνα 1994, σελ. 87.</ref>. Ό,τι γνωρίζουμε γι' αυτόν προέρχεται από άλλα βιβλία της [[Καινή Διαθήκη|Καινής Διαθήκης]] και την εκκλησιαστική παράδοση. Ο τίτλος ''"Ευαγγέλιον κατά Μάρκον"'' προέρχεται, όπως και εκείνος των λοιπών Ευαγγελίων, από τον 2ο αιώνα. Η αρχαία εκκλησιαστική παράδοση, σύσσωμη ταυτίζει τον συγγραφέα του δευτέρου Ευαγγελίου με τον γνωστό από τις [[Πράξεις των Αποστόλων]] ''Ιωάννη'' τον επικαλούμενο ''Μάρκο''<ref>Βούλγαρης Σπ. Χρήστος, ''Εισαγωγή εις την Καινήν Διαθήκην'', τόμ. Α΄, Αθήνα 2003, σελ. 167.</ref>, ο οποίος κατά την τότε συνήθεια είχε δύο ονόματα, ένα ιουδαϊκό και ένα ρωμαϊκό, το οποίο και τελικά επικράτησε<ref>Βούλγαρης, ''Εισαγωγή...'', ό.π., σελ. 172.</ref>.
Ο θείος ''Μάρκος'', είχε μητέρα την ''Μαρία'', αδελφή του αποστόλου ''Βαρνάβα'' (άρα ήταν ανεψιός του<ref>''Κολ. 4,10''.</ref>), η οποία φιλοξενούσε, για λατρευτικούς σκοπούς, στο σπίτι της στα ''ΜάρκουΙεροσόλυμα'', τους πιστούς<ref>''ΒαρνάβαςΠράξ. 12,12'' .</ref>. Μπορούμε να υποθέσουμε ότι ήταν χήρα (καθώς δεν γίνεται λόγος για τον παρέλαβε μαζί του στην άνδρα της<ref>Τρεμπέλας Ν. Παν., ''Υπόμνημα εις τας Πράξεις των Αποστόλων'', 3η έκδ., 'Ο Σωτήρ', Αθήνα 1991, σελ. 362β.</ref>) και γυναίκα ευκατάστατη, αφού το σπίτι είχε χώρους για να φιλοξενηθεί μια πολυπληθής ομάδα χριστιανών ενώ διέθετε και υπηρετικό προσωπικό<ref>''Πράξ. 12,12-14''.</ref><ref>Αγουρίδης, ''"Μάρκος Ευαγγελιστής"'', ''ΑντιόχειαΘΗΕ'', όταν έφυγε με τον ό.π., στ. 748-749.</ref>. Όταν ο ''Βαρνάβας'' και ο [[Απόστολος Παύλος|ΠαύλοΠαύλος]] από τα ολοκλήρωσαν την αποστολή που τους είχαν αναθέσει οι χριστιανοί της ''Αντιόχειας''Ιεροσόλυμα, και παρέδωσαν τη βοήθεια στους πρεσβυτέρους των Ιεροσολύμων<ref>''Πραξ. 11,29-30''.</ref>, επέστρεψαν στην ''Αντιόχεια'' απ' όπου παρέλαβαν τον νεαρό ''Μάρκο''<ref>''Πράξ. 12,25''.</ref> και που τους ακολούθησε ως βοηθός και συνεργός<ref>''Πράξ. 13,5''.</ref>. Στην πρώτη αποστολική περιοδεία, στην ''Πέργη'' της ''Παμφυλίας'', ο ''Μάρκος'', για άγνωστους λόγους (ίσως εξαιτίας των κοπώσεων<ref>Παναγόπουλος, ''Εισαγωγή...'', ό.π., σελ. 88.</ref>), εγκατέλειψε τους δύο [[Απόστολοι|αποστόλους]] και επέστρεψε στα ''Ιεροσόλυμα''<ref>''Πράξ. 13,13''.</ref>. Το , το γεγονός όμως αυτό δυσαρέστησε τον [[Απόστολος Παύλος|απόστολο Παύλο]] . Ο ''Βαρνάβας'' και έγινε αιτία ο [[Απόστολος Παύλος|Παύλος]] ολοκλήρωσαν την λεγόμενη ''πρώτη περιοδεία'', και καθώς ετοιμάζονταν να ξεκινήσουν τη ''δεύτερη περιοδεία'' ο ''Βαρνάβας'' πρότεινε να χωρίσουν πάρουν τον ''Μάρκο'' μαζί τους. Ο ''Παύλος'' και διαφώνησε διότι ο ''ΒαρνάβαςΜάρκος'' τους είχε εγκαταλείψει, και τελικά χώρισαν στη συνέχιση συνέχεια του αποστολικού έργου. Ο ''Βαρνάβας'' επισκέφθηκε, με συνοδό τον ''Μάρκο'', την ''Κύπρο'' και ο ''Παύλος'', με συνοδό τον ''Σίλα'', πορεύθηκε στην ''Συρία'' και ''Κιλικία''<ref>''Πράξ. 15,36-41''.</ref>. Οι σχέσεις πάντως του ''Μάρκου'' με τον ''Παύλο'' αποκαταστάθηκαν σύντομα, γιατί ο ''Παύλος'' τον θεωρεί ''"συνεργόν"'' και παρακαλεί τον [[Τιμόθεος|Τιμόθεο]] να φέρει μαζί του και τον ''Μάρκο''<ref>''Κολ. 5,10-11· ''Φιλήμ. 24''· ''Β΄ Τιμ. 4,11''.</ref>.
Δεν υπάρχουν άλλες πληροφορίες για τη ζωή και τη δράση του ''Μάρκου'', ο οποίος χαρακτηρίζεται από τον [[Απόστολος Πέτρος|απόστολο Πέτρο]] ως ''"υιός μου"''<ref>''Α΄ Πέτρ. 5,13''.</ref> και υπήρξε προφανώς συνεργός του ''Πέτρου'', αν δεχτούμε ως ορθή τη μαρτυρία του [[Παπίας Ιεραπόλεως|Παπία]], ότι ''"ο μεν Μάρκος γενόμενος ερμηνευτής του Πέτρου, κατέγραψε με ακρίβειαν αλλ' όχι με τάξιν, όσα ενεθυμείτο από τα λεχθέντα ή πραχθέντα υπό του Κυρίου"''<ref>μτφρ. ''Παν. Χρήστου'' από το: Ευσέβιος επίσκοπος Καισάρειας, άπαντα 1 (σειρά Ε.Π.Ε.), ''Εκκλησιαστική Ιστορία'' (βιβλία Α΄-Γ΄), Πατερικαί εκδ. 'Γρηγόριος ο Παλαμάς', Θεσσαλονίκη 1977, σελ. 353.</ref>. Εδώ, ο ''Παπίας'', το πιθανότερο είναι ότι με τον όρο ''"ερμηνευτής"'', εννοεί εκείνον ''"ο οποίος μεταδίδει ή καταγράφει τα υπό τινος λεγόμενα κατ' ελευθέραν απόδοσιν"''<ref>Βούλγαρης, ''Εισαγωγή...'', ό.π., σελ. 171.</ref>.
Διάφορες παραδόσεις για το ''Μάρκο'' εμφανίζονται σε εκκλησιαστικούς συγγραφείς ή σε αρχαία λατινικά χειρόγραφα του ευαγγελίου του. Ο [[Ιππόλυτος Ρώμης|Ιππόλυτος]] τον ονομάζει ''"κολοβοδάκτυλον"''<ref>''Κατά πασών αιρέσεων έλεγχος'' 7,30.</ref>, είτε γιατί είχε δυσανάλογα μικρά δάκτυλα σε σχέση προς το σώμα του, είτε γιατί απέκοψε ο ίδιος ένα από τα δάκτυλα όταν έγινε χριστιανός για να μη θεωρείται άρτιος και ικανός να τελεί τα καθήκοντα του ως λευίτης που ήταν, είτε τέλος σύμφωνα μα άλλη, αλληγορική αυτή τη φορά ερμηνεία, γιατί το ευαγγέλιο του στερείται εισαγωγής και επιλόγου<ref>Καραβιδόπουλος Δ. Ιωάννης, ''Εισαγωγή Στην Καινή Διαθήκη'', 2η έκδ., Πουρναράς, θεσσαλονίκη 1998, σελ. 153-154.</ref>. Ο [[Επιφάνιος]]<ref>''Κατά αιρέσεων'' 20,4. 51,6.</ref> παραδίδει ότι υπήρξε ένας από τους εβδομήντα μαθητές του [[Χριστός|Χριστού]] και ότι ανήκει σ' εκείνους που σκανδαλίστηκαν από τα λόγια που είπε ο ''Ιησούς'' κατά το ''Ιωάν. 6,66'' για τη βρώση της σάρκας του και τον εγκατέλειψαν<ref>Καραβιδόπουλος, ''Εισαγωγή...'', ό.π., σελ. 154.</ref>.
===Αγιολογία===
Σύμφωνα με τον ''Σάββα Αγουρίδη'', η αρχαία παράδοση συνδέει τον ''Μάρκο'' προς την ίδρυση της Εκκλησίας της ''Αλεξάνδρειας'', ενώ η ''αιγυπτιακή'' Εκκλησία αποδίδει στον ''Μάρκο'' τη συγγραφή μιας από τις αρχαιότερες λειτουργίες της, παρά το γεγονός ότι αρχαίοι Αλεξανδρινοί συγγραφείς όπως ο ως ''Κλήμης'' και ο [[Ωριγένης]] δεν αναφέρουν τίποτα περί διαμονής του Μάρκου στην ''Αλεξάνδρεια''<ref>Αγουρίδης, ''"Μάρκος Ευαγγελιστής"'', ''ΘΗΕ'', ό.π., στ. 750.</ref>. Ο πρώτος που αναφέρει την παράδοση αυτή είναι ο [[Ευσέβιος]]: ''"Λέγουν επίσης ότι ο Μάρκος ούτος αποσταλείς πρώτος εις την Αίγυπτον εκήρυξε το ευαγγέλιον, το οποίον και συνέγραψε, και ίδρυσε πρώτος Εκκλησίαν εις αυτήν την Αλεξάνδρειαν"''<ref>μτφρ. ''Παν. Χρήστου'' από το: Ευσέβιος, άπαντα 1 (σειρά Ε.Π.Ε.), ό.π., σελ. 203.</ref>.
Για τον μαρτυρικό του θάνατο, (μάλλον επί ''Νέρωνα''<ref>Νικόδημος, ''Συναξαριστής των δώδεκα μηνών...'', τόμ. Β', ό.π., σελ. 108, υποσημ. #3.</ref>), πληροφορίες παρέχουν οι [[Πράξεις Μάρκου]], που χρονολογούνται στον 4ο ή 5ο αιώνα<ref>Φειδάς Βλ., ''"Μάρκος Ευαγγελιστής"'', εγκυκλοπαίδεια ''Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάννικα'', τόμ. 40, εκδ. Πάπυρος, Αθήνα 2004-2005 [CD-ROM].</ref>. Η μνήμη του Αποστόλου και Ευαγγελιστη ''Μάρκου'' τιμάται στις [[:Πρότυπο: 24 Απρίλιος|25 Απριλίου]].
'''Απολυτίκιον. Ήχος δ΄. Ταχύ προκατάλαβε'''.<br>
<font style="font-family: Palatino Linotype">
Του Πέτρου συνέκδημος, και κοινωνός ιερός,<br>
του Λόγου διάκονος, και προφήτης σοφός, εδείχθης Απόστολε<br>
όθεν το του Σωτήρος, Ευαγγέλιον θείον, Μάρκε διαχαράττεις, ως ουράνιος μύστης·<br>
διό Ευαγγελιστά σε, πόθω γεραίρομεν.</font>
==Υποσημειώσεις==
[[Κατηγορία:Άγιοι|Μάρκος]]
[[Κατηγορία:1ος αιώνας|Μ]]
[[ar:مرقس الرسول]]
[[en:Apostle Mark]]
[[ro:Apostolul Marcu]]
