12.398
επεξεργασίες
Αλλαγές
μ
→Η αίρεση στην ορθόδοξη θεολογία
== Η αίρεση στην ορθόδοξη θεολογία ==
Κατά τους τρεις πρώτους αιώνες της ιστορικής της πορείας, η εκκλησία δε παρουσιάζει συντεταγμένα σε όρους θεωρητικά σχήματα, ως δόγματα, που σκοπό έχουν να καθορίσουν καθορίσει και να περιφρουρήσουν περιφρουρήσει την πίστη τουςτης. Υπάρχει όμως η αποσπασματική προσπάθεια των πρώτων χριστιανών συγγραφέων, να αντιμετωπίζουν τις παραχαράξεις, οι οποίες αλλοιώνουν την εμπειρικά βιωμένη ζωή της κοινότητας. Οπωσδήποτε υπάρχει ήδη από τα πρώτα χρόνια μία προσπάθεια να εκφραστούν θεωρητικώς οι αλήθειες που βιώνονται από το σώμα της εκκλησίας, η γλώσσα αυτή όμως παρουσιάζει ποικιλομορφία, αφού κάθε φορά πρέπει να προσαρμοστεί στη γλωσσική, φιλοσοφική και διδακτική διδασκαλία της αίρεσης που αντιμετωπίζει, έκαστος πατήρ.
Έτσι ότι ονομάζεται σήμερα δόγμα, δεν είναι τίποτα περισσότερο από την προσπάθεια κατοχύρωσης της εμπειρίας αυτής, όταν προέκυψε η ιστορική απειλή της παραχάραξης τη αλήθειας, που αποτελεί διαστροφή τη ορθής βίωσης και σχέσης με το Θεό. Η λέξης αίρεση κατά βάση σημαίνει την επιλογή, αλλά στην ορθόδοξη εκκλησία περισσότερο εξέλαβε την έννοια του αντιθέτου τη καθολικότητας. Εξου και οι αιρετικοί κατά βάση απολυτοποιούν μία πτυχή της βιωματικής βεβαιότητας της εκκλησίας, σχετικοποιώντας τις υπόλοιπες<ref>Χ. Γιανναράς, Το αλφαβητάρι της Πίστης, σελ. 32</ref>. Η απολυτοποίηση αυτή είναι πάντοτε διανοητική-θεωρητική προτίμηση που συνήθως απλουστεύει και σχηματοποιεί την κατανόηση της εκκλησιαστικής αλήθειας, με τη βάση της να βρίσκεται στον εγωκεντρισμό και την παρά φύση κοινωνική κατάσταση του αιρεσιάρχη. Γι αυτό και κατά το [[Μέγας Βασίλειος|Μέγα Βασίλειο]], αίρεση αποτελεί εναντίωση στο [[ευαγγέλιο]] και στην ''"υγιαίνουσα διδασκαλία"'', αφού η αίρεση αποτελεί καινοτομία ''"περί την πίστην"'', η οποία τραυματίζει την εκκλησιαστική συνοχή.
