12.398
επεξεργασίες
Αλλαγές
μ
καμία σύνοψη επεξεργασίας
{{ΟρθόδοξοςΧριστιανισμός}}
Το '''Σύμβολο της Πίστης''' της συνόδου της Κωνσταντινούπολης (Β΄ Οικουμενική Σύνοδος) αποτελεί το κατεξοχήν δογματικό σύμβολο της Αληθείας για την [[Ορθόδοξη Εκκλησία]] και την επιτομή της σαφούς σχέσεως μεταξύ των [[Πρόσωπο|προσώπων]] της [[Αγία Τριάδα|Αγίας Τριάδος]]. Διαμορφώθηκε από τις δύο πρώτες [[Οικουμενικές Σύνοδοι|Οικουμενικές Συνόδους]], σε μια προσπάθεια να αντιμετωπιστούν οι [[Αίρεση|αιρέσεις]] των [[Αρειανισμός|Αρειανιστών]], με τους διαφόρους εκπροσώπους της, καθώς και των ''Πνευματομάχων'', οι οποίοι αρνούνταν της φυσική θειότητα του [[Λόγος|Λόγου]] και του [[Άγιο Πνεύμα|Αγίου Πνεύματος]]. Έτσι απoτελεί αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα κείμενα της Εκκλησίας, στο οποίο αποτυπώνεται με τρόπο περιεκτικό, η ορθόδοξη πίστη στον [[Αγία Τριάδα|Άγιο Τριαδικό Θεό]], την [[Ενανθρώπιση]] του [[Θεός Λόγος|Θεού Λόγου]] και την [[Θεία Οικονομία]].
Το σύμβολο της Νίκαιας-Κωνσταντινούπολης, απαρτίζεται εκ των πρώτων πέντε άρθρων από το δογματικό σύμβολο της Νίκαιας, ενώ τα υπόλοιπα επτά προέρχονται εκ της συνόδου της Κωνσταντινουπόλεως. Επικυρώθηκε από από τη [[Δ΄ Οικουμενική Σύνοδος|Δ΄ Οικουμενική Σύνοδο]], αλλά και υπό των τριών τελευταίων και απέβη «''σεπτόν τε και οικουμενικόν της Πίστεως Σύμβολον''»<ref>Κυρίλλου Αλεξανδρείας, Επιστολή 55 «''εις το Άγιον Σύμβολον, MPG 77,293''»</ref> και ο «''αυθεντικότατος και επισημότατος όρος πίσεως και το αλάθητον κριτήριον και ο απλανής και ακριβής γνώμων της Ορθοδοξίας''»<ref>Ιω.Καρμίρης, «Τα Δογματικά και Συμβολικά μνημεία της Ορθοδόξου Καθολικής Εκκλησίας», Τόμος Α΄, σελίς 88</ref>. Το ''Σύμβολο της Πίστεως Νικαίας-Κωνσταντινουπόλεως'' χρησιμοποιήθηκε βαθμηδόν ως βαπτιστήριο σύμβολο στην εκκλησιαστική πράξη, ενώ από τον 4ο αιώνα ήδη συμπεριελήφθη «''εις τα συνοδικά γενικού και υποχρεωτικού χαρακτήρος σύμβολα δια πάντας τους βεβαπτισμένους χριστιανούς''»<ref>Ιω.Καρμίρης, «''Τα Δογματικά και Συμβολικά μνημεία της Ορθοδόξου Καθολικής Εκκλησίας''», Τόμος Α΄, σελίς 52-53</ref>, το οποίο ισχύει μέχρι και σήμερα.
Το '''σύμβολο της συνόδου Νικαίας – Κωνσταντινουπόλεως''' ονομάστηκε έτσι λόγω του ότι τα πρώτα επτά άρθρα του είχαν θεσπιστεί από τη σύνοδο της Νίκαιας, ενώ τα υπόλοιπα πέντε από τη σύνοδο της Κωνσταντινούπολης. Επίσης ονομάζεται και σύμβολο των «''ρν΄ (150) πατέρων''».
Το σύμβολο αυτό τελικά αποτέλεσε σημείο διχασμού της θεολογικής κοινότητας και οι ερευνητές κατά βάση έστρεψαν σε δύο κατευθύνσεις τις τοποθετήσεις τους, για το αν τελικά συνετάχθη ένα νέο σύμβολο πίστεως ή όχι, αλλά και κατά πόσο το σύμβολο αυτό όντως ετέθη συμπληρωματικώς ή παραλλήλως με το σύμβολο της Νίκαιας. Θεολόγοι όπως οι ''Hort'', ''Harnack''<ref>Konstantinopolitanisches Symbol, άρθρο εν PRE XI, 19 κεξ – Lehrbruch der dogmengeschichte</ref>, ''Kattenbush''<ref>Lehrbruch der vergleichenden confessionskunde, I, 252 κεξ – Das apostolische symbol, Leipzig 1894, I, 233 εξ</ref>, ''Kuntze''<ref>Das Nicanisch – Konstantinopolitansche symbol, Leipzig 1898 σελ. 32 εξ Marcus Eremita, Leipzig 1895, σελ. 149 εξ.</ref> διετύπωσαν ενστάσεις και υποστήριξαν πως το σύμβολο αυτό δεν είναι γνήσιο της συνόδου, αλλά μεταγενέστερο. Στο κέντρο των επιχειρημάτων τους βρέθηκαν τόσο οι αλλαγές στο σύμβολο, που θεώρησαν ότι άλλαζαν τη μορφή και τη σύσταση του συμβόλου της Νίκαιας, όσο και οι προσθέσεις που καθ’αυτούς καθαυτούς αλλοίωναν το σύμβολο και ήσαν αντίθετες προς τον πρώτο κανόνα. Ως θέση πρότειναν πως η βάση βεβαίως είναι το σύμβολο της Νίκαιας, αλλά με προσθήκες και βελτιώσεις ''εν ταις κατηχήσεσι'' του [[Κύριλλος Α΄ Αλεξανδρείας|Κυρίλλου Αλεξανδρείας]]. Ταυτόχρονα θεμελίωναν αυτή την άποψη στηριζόμενοι πως ουδέποτε ενεφανίσθη με αυτή τη μορφή το σύμβολο των ''ρν΄ πατέρων'' έως της [[Δ΄ Οικουμενική Σύνοδος|Δ΄ Οικουμενικής συνόδου]].
Κάτι τέτοιο όμως δε φαίνεται να ισχύει, καθώς παρά τις σποραδικές μαρτυρίες που υπάρχουν, φαίνεται πως το σύμβολο αυτό ή η ομολογία ήταν γνωστή από το [[Θεόδωρος Μοψουεστίας|Θεόδωρο Μοψουεστίας]], το [[Νεστόριος|Νεστόριο]], τον [[Ιωάννης ο Χρυσόστομος|Ιωάννη το Χρυσόστομο]], τον [[Κύριλλος Α΄ Αλεξανδρείας|Κύριλλο Αλεξανδρείας]], το [[Διογένης Κυζίκου|Διογένη Κυζίκου]] κ.α. <ref>Χρυσ. Παπαδόπουλος, Το σύμβολον της Β΄ οικουμενικής συνόδου, σελίς 59-66</ref> . Η σπάνια χρήση του, αφενός εξηγείται από το ότι δεν είχε λάβει όντως αρχικώς οικουμενική διάσταση η σύνοδος<ref>Ιωάννη Καρμίρη, ΤΔκΣΜτΚΟΕ, Τόμος Α΄, Έκδοση Β΄, σελίς 83</ref><ref>Εκκλ. Ιστορία Στεφανίδη, Έκδοση Α΄, σελίς 183</ref>, παρά την άμεση ανακήρυξή της, όπως ανωτέρω κατεδείχθη, αλλά και από το ότι δεν θέλησαν οι πατέρες να υποβιβάσουν την σύνοδο της Νίκαιας, αφού ο αγώνας για 50 έτη κατά των ετεροδόξων είχε επικεντρωθεί στο κύρος του συμβόλου της Νίκαιας<ref>Eκκλ. Ιστορία Φειδά, Τόμος Α΄, σελίς 536</ref>. Μάλιστα στον Αγκυρωτό του Επιφανίου που συνετάχθη επτά έτη νωρίτερα της συνόδου φέρεται να υπάρχει εξ ολοκλήρου το σύμβολο της Νίκαιας-Κωνσταντινούπολης, αλλά η έρευνα έχει καταλήξει πως πρόκειται για ύστερη αντικατάσταση του συμβόλου της Νίκαιας. Πέραν τούτου, ο ''Ιωάννης Καρμίρης'' συμφωνώντας με τον ''Η. Schwarz'', παρατηρεί πως «''ουδείς … κατελάχιστον ημφεσβήτησε την ύπαρξιν ή τη γνησιότητα ή το κύρος του συμβόλου Κπόλεως, αλλά πάντες ομοφώνος απεδέχθησαν αυτό ως πρϋπάρχον κοινόν και γνήσιον Σύμβολον, συμπεριλαμαβανομένων και των παπικών αντιπροσώπων''»<ref>ΤΔκΣΜτΟΚΕ, Τόμος Α΄, σελίς 82</ref><ref>Schwarz, Acta Conciliorum oecumenicorum II1,2, σελ. 93</ref> κατά τη Δ΄ Οικουμενική σύνοδο.
