Αλλαγές

← Παλαιότερη επεξεργασία

Πρότυπο:Α

16.690 bytes προστέθηκαν, 15:14, 24 Ιανουαρίου 2009

→‎Αγάπιος Λάνδος

:Ο '''Ααρών''' ήταν ο αρχηγέτης της Ιουδαϊκής αρχιεροσύνης, την οποία κληρονόμησαν οι διάδοχοί του. Υπήρξε αδελφός και συνεργάτης του [[Μωϋσής|Μωϋσή]].<br>'''<small>(Πάπυρος, Larousse, Britannica, Εκδόσεις Πάπυρος, Αθήνα 2006. Λήμμα "Ααρών")'''</small></div>

===Αβ===

====[[Αβαδδών]]====

:Εβραϊκή λέξη που κατά γράμμα σημαίνει «τόπος ολέθρου», αντίστοιχη προς τον Άδη. Οι Εβδομήκοντα το μεταφράζουν ως «ἀπωλεία». Στη χριστιανική παράδοση πέρασε ως άγγελος της αβύσσου, δηλαδή πολύ ισχυρός δαίμων.<br>'''<small>(Εγκυκλοπαίδεια ''Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάνικα'', τ. 1, σ. 41)'''</small></div>

====[[Αβαείο]]====

:Ρωμαιοκαθολικό μοναστήρι, διοικούμενο από αβά. Συνεκδοχικά η κατοικία του αβά (παρεμφερές αλλά όχι ταυτόσημο με το ηγουμενείο).<br>'''<small>(Εγκυκλοπαίδεια ''Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάνικα'', τ. 1, σ. 41)'''</small></div>

====[[Αββάς]]====

:Ηγούμενος αντρικής ρωμαιοκαθολικής μονής και κατ’ επέκταση ο προϊστάμενος ενορίας. Στην Κοπτική και Συριακή Εκκλησία είναι τίτλος Επισκόπου και τιμητική προσφώνηση προς ηλικιωμένους μοναχούς, εις ένδειξη σεβασμού.<br>'''<small>(Εγκυκλοπαίδεια ''Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάνικα'', τ. 1, σ. 57)'''</small></div>

====[[Άβατο]]====

:Τμήμα ναού ή τόπος ιερός που η είσοδος επιτρέπεται μόνο σε συγκεκριμένη ομάδα.<br>'''<small>(Εγκυκλοπαίδεια ''Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάνικα'', τ. 1, σ. 58-59)'''</small></div>

====[[Αβελιανοί]]====

:Αίρεση που οφείλει το όνομά της από τον [[Άβελ]]. Εμφανίστηκε στην Β. Αφρική κατά τον 3ο-4ο αι. και υποστήριζε έναν αυστηρό ηθικό βίο, που απαγόρευε την τεκνοποιία. Αναφέρονται από τον [[Άγιος Αυγουστίνος Ιππώνος|ι. Αυγουστίνο]].<br>'''<small>(Εγκυκλοπαίδεια ''Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάνικα'', τ. 1, σ. 71)'''</small></div>

====[[Αβέστα]]====

:Αβέστα ή Ζέντ-Αβέστα, είναι το ιερό βιβλίο του Ζωροαστρισμού, στο οποίο περιέχεται η κοσμογονία, ο νόμος, το λειτουργικό του τυπικό και η διδασκαλία του Ζωροάστρη.<br>'''<small>(Εγκυκλοπαίδεια ''Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάνικα'', τ. 1, σ. 81)'''</small></div>

====[[Αβρααμίτες]]====

:(1) Όνομα αιρέσεως που εμφανίστηκε στη Συρία κατά τον 9ο αι. και οφείλει το όνομά της στον ιδρυτή της Αβραάμ της Αντιόχειας. Ήταν αντιτριαδιστές και αρνούνταν την θεϊκή υπόσταση του Χριστού

:(2) Αίρεση που εμφανίστηκε στη Ρωσία τον 17ο αι. και απέρριπτε τα μυστήρια της Εκκλησίας

:(3) Βοημική αίρεση του 18ου αι. που συνδύαζε στοιχεία από το Χριστιανισμό και τον Ιουδαϊσμό. Προέρχονταν κυρίως από τις τάξεις των Διαμαρτυρομένων και των Εβραίων.<br>'''<small>(Εγκυκλοπαίδεια ''Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάνικα'', τ. 1, σ. 108)'''</small></div>

====[[Αβρασάξ]]====

:Μυστηριακή λέξη που χρησιμοποιήθηκε από τον [[Γνωστικισμός|γνωστικό]] [[Βασιλείδης|Βασιλείδη]] και δήλωνε την υπέρτατη δύναμη, δηλαδή τον αγέννητο πατέρα, από τον οποίο ξεκινά η εκπόρευση των [[Αιών|αιώνων]].<br>'''<small>(Εγκυκλοπαίδεια ''Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάνικα'', τ. 1, σ. 111)'''</small></div>

===Αγ===

====[[Αγαθό]]====

:Σύμφωνα με την [[Καινή Διαθήκη]] η αγάπη προς τον πλησίον και η αγάπη προς το Θεό είναι οι δύο εντολές που αποτελούν το αποκορύφωμα του Νόμου (Μάρκ. 12:28-33). Σύμφωνα με τον [[Ιωάννης ο Σιναΐτης|Άγ. Ιωάννη τον Σιναΐτη]], η αγάπη ως προς την ποιότητα της είναι (κατά το δυνατό) ομοίωση με τον Θεό, ως προς την ενέργεια της, «''μέθη της ψυχής''», ως προς τις ιδιότητες της, «''πηγή πίστεως, άβυσσος μακροθυμίας, θάλασσα ταπεινώσεως''». Αγάπη είναι η απόρριψη κάθε εχθρικής και αντιθέτου σκέψεως, εφ' όσον «''η αγάπη ου λογίζεται το κακόν''» (Α' Κορ. 13:5). Όμως, αυτός που θέλει να περιγράψει πλήρως την αγάπη, είναι σαν να επιχειρεί να περιγράψει τον ίδιο το Θεό καθώς «''ο Θεός αγάπη εστίν''» (Α' Ιω. 4:8) και αυτή η προσπάθεια ομοιάζει με εκείνη του τυφλού «''που μετρά στην άβυσσο τους κόκκους της άμμου''».<br>'''<small>(Αγ. Ιωάννου Σιναΐτου, «''Κλίμαξ''» (μτφρ. Αρχιμ. Ιγνατίου), 8η έκδ., Ι.Μ. Παρακλήτου, Ωρωπός Αττικής 1995, σελ. 409)'''</small></div>

====[[Αγάπιος Λάνδος]]====

:[[Άγάπιος Λάνδος|Αγάπιος]], κατά κόσμον ''Αθανάσιος Λάνδος'' (ο ίδιος υπογράφει σε όλα τα έργα του ως Αγάπιος Μοναχός ο Κρής) ήταν διαπρεπής λόγιος μοναχός και εκκλησιαστικός συγγραφέας. Γεννήθηκε στο Ηράκλειο της Κρήτης το 1600 και πέθανε στη Βενετία το 1664/70.Τα σπουδαιότερα έργα του είναι το ''Αμαρτωλών Σωτηρία '' και το ''Γεωπονικόν''.<br>'''<small>(Εγκυκλοπαίδεια ''"Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάννικα", λήμμα «''Αγάπιος Λάνδος''» Αθήνα 1997 τόμος 1, σελ. 171) '''</small></div>

====[[Άγαρ]]====

:''Άλάθητο'' αποκαλείται η δογματική διδασκαλία της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας κατά την οποία ο Πάπας αποφαίνεται με αλάθητο τρόπο για τη χριστιανική πίστη, όταν οι διακηρύξεις του γίνονται επίσημα (από θρόνου). Οι αποφάσεις αυτές είναι απαράβατες, δε γίνεται να τροποποιηθούν ή να ακυρωθούν.<br>'''<small>(Ευθυμίου Στυλίου, «Μικρό Χριστιανικό Λεξικό», Αποστολική Διακονία, Αθήνα 1995)'''</small></div>

===Αμ===

====[[Αμαληκίτες]]====

:Οι Αμαληκίτες ήταν νομαδική φυλή που ζούσε στην έρημο, νότια της [[Χαναάν|Χαναάν]]. Βρέθηκε πολλές φορές αντιμέτωπη με τους [[Ισραήλ|Ισραηλίτες]], και σταδιακά αποδεκατίστηκε. Εξολοθρεύτηκε εντελώς επί βασιλείας [[Εζεκίας|Εζεκία]], στο βασίλειο του ''Ιούδα''. (Α' Παρ. 4,43).<br>'''<small>(Σταύρου Καλατζάκη, «Εισαγωγή στην Παλαιά Διαθήκη», εκδ. Πουρνάρας Π., Θεσσαλονίκη 2007, σελ. 986)'''</small></div>

====[[Άμωμος]]====

:''Άμωμος'' αποκαλείται ο ψαλμός 118 ο οποίος ψάλλεται κατά τη διάρκεια του Μεσονυκτικού, στον Όρθρο του Σαββάτου και της Κυριακής και στις Νεκρώσιμες Ακολουθίες.<br>'''<small>(Ευθυμίου Στυλίου, «Μικρό Χριστιανικό Λεξικό», Αποστολική Διακονία, Αθήνα 1995)'''</small></div>

===Αν===

====[[Αναλόγιο]]====

:''Αναλόγιο'' αποκαλείται το έπιπλο του ναού το οποίο χρησιμοποιείται για να στηρίζει τα ιερά βιβλία του ναού ή τις εικόνες. Επίσης είναι το έπιπλο που στηρίζονται και αποθηκεύονται τα λειτουργικά βιβλία των ιεροψαλτών.<br>'''<small>(Ευθυμίου Στυλίου, «Μικρό Χριστιανικό Λεξικό», Αποστολική Διακονία, Αθήνα 1995)'''</small></div>

===Αξ===

====[[Άξιος]]====

:Με την προσφώνηση ''άξιος'', κλήρος και λαός αναβοά κατά τη διάρκεια της χειροτονίας το νέο κληρικό. Σήμερα κατά βάση γίνεται τυπικά, αλλά κατά το παλαιότερο τυπικό της εκκλησίας, όταν συναποφάσιζε και ο λαός για την εκλογή επισκόπου ή την ανάδειξη ενός νέου μέλους του κλήρου, είχε ουσιαστική σημασία.<br>'''<small>(Ευθυμίου Στυλίου, «Μικρό Χριστιανικό Λεξικό», Αποστολική Διακονία, Αθήνα 1995)'''</small></div>

===Αο===

===Απ===

====[[Απόδειπνον]]====

:Το [[Απόδειπνον]] είναι εκκλησιαστική ακολουθία που τελείται μετά το δείπνο ή λίγο πριν την κατάκληση. Εμφανίζεται σε δύο τύπους, το μέγα απόδειπνο που τελείται κατά τη [[Μεγάλη Τεσσαρακοστή|Μ. Τεσσαρακοστή]] από Δευτέρα μέχρι Πέμπτη και το μικρό απόδειπνο που τελείται κατά τις υπόλειπες ημέρες. Στη Δύση ονομάζεται '''Completorium'''.<br>'''<small>(Ι. Φουντούλης, ''Λειτουργική Α΄'', Θεσσαλονίκη 1995)'''</small></div>

===Αρ===

====[[Αρειανισμός]]====

:[[Αίρεση]] του 4ου αιώνα, που αποκλήθηκε έτσι λόγω του προεξάρχοντα εκφραστή της [[Μοναρχιανισμός|μοναρχιανικών]] απόψεων, Αρείου. Ο Αρειανισμός ουσιαστικά περιγράφει το σύστημα ποικίλων αιρέσεων, που ως βάση έθετε τη μοναρχία του πατρός. Διαχωριζόταν ως προς την ουσία του Υιού σε 3 παρατάξεις, τους ''ομοίους'', τους ''ομοιουσιανούς'' και τους ''ανομοίους''. Υποστήριξε πως ο Πατήρ δεν ήταν πάντα Πατήρ, καθώς ο Υιός γεννήθηκε εν χρόνω, ο Υιός ήταν κατώτερος και κτίσμα του Πατρός, υποστήριζε τη γέννηση δύο Λόγων, ενώ απέρριπτε πως ο Πατήρ γέννησε φυσικώς των Υιό, διότι ταύτιζε το φυσικώς με το αναγκαίως. Τέλος υποστήριζε πως ο Χριστός δεν έλαβε ψυχή, αλλά ο Λόγος εγκατοίκησε στο σώμα του Χριστού.<br>'''<small>(Ευθυμίου Στυλίου, «Μικρό Χριστιανικό Λεξικό», Αποστολική Διακονία, Αθήνα 1995)'''</small></div>

====[[Αρετή]]====

:''Αρετή'' αποκαλείται η ηθική πράξη και ενέργεια του ανθρώπου. Στην ορθόδοξη ζωή η ηθική είναι συνέπεια της αγιοπνευματικής ζωής του πιστού, που συντελείται από την προσπάθεια του ανθρώπου και τη συνέργεια του [[Άγιο Πνεύμα|Αγίου Πνεύματος]].<br>'''<small>(Ευθυμίου Στυλίου, «Μικρό Χριστιανικό Λεξικό», Αποστολική Διακονία, Αθήνα 1995)'''</small></div>

===Ασ===

====[[Άσκησις]]====

:Η [[Άσκηση]] στην χριστιανική ορολογία έχει την έννοια του αγώνος. Σκοπός της είναι μέσω της προετοιμασίας ψυχής και σώματος να προετοιμάσει τον άνθρωπο ώστε να οδηγηθεί στην ολοκλήρωση και την τελείωση, που οδηγεί στην κατάκτηση της βασιλείας του Θεού.<br>'''<small>(Ευθυμίου Στυλίου, «Μικρό Χριστιανικό Λεξικό», Αποστολική Διακονία, Αθήνα 1995)'''</small></div>

===Ατ===

===Αυ===

====[[Αυτοκτονία]]====

:[[Αυτοκτονία]] είναι αφαίρεση της προσωπικής ζωής του ανθρώπου. Η αυτοκτονία στην εκκλησιαστική παράδοση θεωρείται εξ ίσου έγκλημα όπως και ο φόνος. Σύμφωνα με τον Ευαγγελιστή Ιωάννη, οι σκέψεις προέρχονται από το διάβολο, ο οποίος κατά τον Κύριο είναι ''"απαρχής ανθρωποκτόνος"'' (Ιωάννης Η΄, 44).<br>'''<small>(Ευθυμίου Στυλίου, «Μικρό Χριστιανικό Λεξικό», Αποστολική Διακονία, Αθήνα 1995)'''</small></div>

===Αφ===

====[[Αφορισμός]]====

:[[Αφορισμός]] αποκαλείται η προσωρινή ή μόνιμη απαγόρευση ενός πιστού στη συμμετοχή της [[Θεία Ευχαριστία|Θείας Ευχαριστίας]], λόγω βαρέων παραπτωμάτων (π.χ. αίρεση, αποστασία). Διαχωρίζεται σε μικρό και μεγάλο, ανάλογα το παράπτωμα και αποτελεί την επισφράγιση της εκούσιας εξόδου ενός μέλους από την εκκλησία.<br>'''<small>(Παναγιώτης Μπούμης, Κανονικόν Δίκαιον, Γρηγόρης, Αθήνα 2008, σελίς 245)'''</small></div>

[[Κατηγορία:Λεξικό|Α]]

AtanasioSJ

Διαχειριστές

410

επεξεργασίες

OrthodoxWiki β

Αλλαγές

Πρότυπο:Α

OrthodoxWiki ^β