12.398
επεξεργασίες
Αλλαγές
→Ο Παύλος ως διώκτης του Χριστιανισμού
Το μίσος του Παύλου εναντίον των ομοεθνών του χριστιανών πήγαζε, αφ' ενός μεν από τον μέχρι φανατισμού ζήλο του υπέρ της ιουδαϊκής θρησκείας (''Φιλιπ. 3:5-6'', ''Πράξ. 26:4'' εξ., ''Γαλ. 1:13'' εξ.) αφ' ετέρου δε από την αγάπη του προς το ιουδαϊκό έθνος, το οποίο είχε επιλεγεί από τον Θεό να επιτέλεσει σπουδαίο έργο στην ιστορία της [[Θεία οικονομία|Θείας Οικονομίας]] (''Ρωμ. 9-11''). Επιπλέον, σημαντικό ρόλο έπαιξε και το γεγονός ότι ο Ιησούς είχε καταδικασθεί σε [[Σταυρός|σταυρικό]] θάνατο ως σφετεριστής του μεσσιανικού αξιώματος, ενώ κατέλυσε διάφορες διατάξεις του μωσαϊκού νόμου και προέβλεψε την καταστροφή του ναού.
==Χρονολογικός πίνακας==
{|border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;"
|-
!Γεγονός!!Χρόνος
|-
|'''Μεταστροφή στη Δαμασκό'''||''34 μ.Χ.''
|-
|'''Παραμονή στην Αραβία'''||''35-37 μ.Χ.''
|-
|'''Απόδραση από τη Δαμασκό επί Αρέτα Δ''''||''37-38 μ.Χ.''
|-
|'''Πρώτη ανάβαση στα Ιεροσόλυμα'''||''τέλος 37-αρχές 38 μ.Χ.''
|-
|'''Δεύτερη ανάβαση στα Ιεροσόλυμα την εποχή του λιμού'''||''τέλος 43-αρχές 44 μ.Χ.''
|-
|'''Πρώτη αποστολική περιοδεία:''' Αντιόχεια, Σελεύκεια, Κύπρος, Πέργη Παμφυλίας, Αντιόχεια Πισιδίας, Ικόνιο, Λύστρα, Δέρβη Λυκαονίας, Λύστρα, Ικόνιο, Αντιόχεια Πισιδίας, Πέργη Παμφυλίας, Αττάλεια, Αντιόχεια Συρίας||''αρχές 44-τέλος 45 μ.Χ.'' (κατ' άλλους 46-48 μ.Χ.)
|-
|'''Συνάντηση και αντίθεση Παύλου και Πέτρου στην Αντιόχεια'''||''τέλος 45 μ.Χ.''
|-
|'''Ιεραποστολική δράση Παύλου και Βαρνάβα στην Αντιόχεια''' (''Πράξ. 14:28'')||''46-48 μ.Χ.''
|-
|'''Τρίτη ανάβαση στα Ιεροσόλυμα - Αποστολική Σύνοδος'''||''48 μ.Χ.''
|-
|'''Δεύτερη αποστολική περιοδεία:''' Αντιόχεια, περιοχές Συρίας και Κιλικίας, Δέρβη, Λύστρα, Φρυγία, Γαλατία, Μυσία, Τρωάδα, Σαμοθράκη, Νεάπολη, Φίλιπποι, Αμφίπολη, Απολλωνιάδα, Θεσσαλονίκη, Βέροια, Αθήνα, Κόρινθος, Έφεσος, Καισαρεία, Ιεροσόλυμα, Αντιόχεια||''49-52 μ.Χ.''
|-
|'''Τετάρτη ανάβαση στα Ιεροσόλυμα'''||''52 μ.Χ.''
|-
|'''Τρίτη αποστολική περιοδεία:''' Αντιόχεια, Γαλατία, δυτική Βιθυνία, Φρυγία, Έφεσος (3ετής παραμονή), Τρωάδα, Μακεδονία, Δαλματία, Κόρινθος, Φίλιπποι, Τρωάδα, Άσσος, Μιτυλήνη, Σάμος, Μίλητος, Κως, Ρόδος, Πάταρα, Τύρος, Πτολεμαΐδα, Καισαρεία, Ιεροσόλυμα||''52 ή 53-57 μ.Χ.''
|-
|'''Πέμπτη ανάβαση στα Ιεροσόλυμα - Σύλληψη'''||''μέσα 57 μ.Χ.''
|-
|'''Φυλάκιση στην Καισάρεια Παλαιστίνης'''||''μέσα 57 - 59 μ.Χ.''
|-
|'''Αναχώρηση για τη Ρώμη'''||''Τέλη 59 μ.Χ.''
|-
|'''Άφιξη στη Ρώμη'''||''αρχές 60 μ.Χ.''
|-
|'''Φυλάκιση στη Ρώμη ''"ιδίω μισθώματι"'''''||''60-μέσα 62 μ.Χ.''
|-
|'''Τετάρτη Αποστολική περιοδεία:''' Ρώμη, Ν. Γαλλία, Ισπανία, Ρώμη, Κρήτη, Έφεσος, Μακεδονία (Φιλίππους), Νικόπολη, Δαλματία, Μακεδονία (Φιλίππους), Τρωάδα - '''Δεύτερη σύλληψη από τις ρωμαϊκές αρχές επί Νέρωνα'''||''63 - 65 ή 66 μ.Χ.''
|-
|'''Μεταφορά στη Ρώμη, δεύτερη φυλάκιση'''||''66 μ.Χ.''
|-
|'''Μαρτύριο Παύλου'''||''66-68 μ.Χ.''
|}
==Μεταστροφή στο Χριστιανισμό==
Για το γεγονός της μεταστροφής του Παύλου προς το Χριστιανισμό, εκτός από τις αναφορές στις επιστολές (''Γαλάτ. 1:13'' εξ., ''Α' Κορ. 11:1'', ''15:8'', ''Φιλιππ. 3:12'', ''Έφεσ. 3:3''), υπάρχουν και τρεις παράλληλες διηγήσεις στις ''Πράξεις'' (''9:1-29'', ''22:3-21'', ''26:9-21'').
Σύμφωνα με τις παραπάνω μαρτυρίες που μάλλον έχουν πηγή τον ίδιο τον Παύλο, έγινε χριστιανός όχι από την πειθώ κάποιου [[Απόστολοι|Αποστόλου]] ή κήρυκα της νέας πίστης, αλλ' απ' ευθείας, από τον ίδιο τον [[Ιησούς Χριστός|Χριστό]] ο οποίος τον κάλεσε στο ευαγγελικό έργο και στο αποστολικό αξίωμα.
Ο ίδιος ομολογεί (''Γαλ. 1:15'') ότι, ο Θεός τον προόριζε για απόστολο του [[Ευαγγέλιο|Ευαγγελίου]] ''"εκ κοιλίας μητρός του"'', και μετέτρεψε το ζήλο του για τον ''Νόμο'', σε ζήλο για τη διάδοση του Ευαγγελίου.
Στην [[Επιστολή προς Γαλάτες|Προς Γαλάτες]] Επιστολή του ο Παύλος επιβεβαιώνει την εντύπωση που δημιουργείται από το αντίστοιχο χωρίο στις [[Πράξεις των Αποστόλων]], ότι δηλαδή μεταστράφηκε έπειτα από μία εμφάνιση του Χριστού καθ' οδόν προς την [[Δαμασκός|Δαμασκό]]. Η δική του αφήγηση είναι πραγματικά σύντομη:
::''"ότε δε ευδόκησεν ο Θεός, ο άφορίσας με εκ κοιλίας μητρός μου και καλέσας δια της χάριτος αυτού, αποκαλύψαι τον υιόν αυτού εν έμοί ίνα εύαγγελίζωμαι αυτόν εν τοις έθνεσιν"'' (''Γαλ. 1:15-16'').
Η περιγραφή του γεγονότος αυτού γίνεται με εκτενέστερο τρόπο στα τρία σημεία των ''Πράξεων'' που αναφέρθηκαν πιο πάνω. Αν και είναι αδύνατον να διασαφηνιστεί τι ακριβώς συνέβει, επίκεντρο του γεγονότος ήταν ασφαλώς το όραμα του [[Ιησούς Χριστός|Ιησού]] ''εν δόξη''. Αυτό έπεισε τον Παύλο ότι ο Ιησούς ''ανέστη εκ νεκρών'' και ''ανελήφθη'' ως Κύριος στους ουρανούς. Ήταν επίσης απόδειξη για τον Παύλο ότι κακώς είχε σταυρωθεί και κατά συνέπειαν δεν ίσχυε η κατά τον Νόμο κατάρα του Θεού.
:::'''Το γεγονός της μεταστροφής''' '''''Πράξ. 9:3-18'''''
::'''3.''' ''Και καθώς πορευόταν, πλησίαζε στη Δαμασκό, και ξαφνικά άστραψε γύρω του φως από τον ουρανό•''
::'''4.''' ''και πέφτοντας κάτω στη γη, άκουσε μια φωνή να του λέει: Σαούλ, Σαούλ, γιατί με καταδιώκεις;''
::'''5.''' ''Και είπε: Ποιος είσαι, Κύριε; Και ο Κύριος είπε: Εγώ είμαι ο Ιησούς, τον οποίο εσύ καταδιώκεις•''
::'''6.''' ''Εκείνος δε τρέμοντας, και ενώ έγινε έκθαμβος, είπε: Κύριε, τι θέλεις να κάνω; Και ο Κύριος του είπε: Σήκω, και μπες μέσα στην πόλη, και θα σου λαληθεί τι πρέπει να κάνεις.''
:::'''[...]'''
::'''8.''' ''Και ο Σαύλος σηκώθηκε από τη γη• και είχε ανοιχτά μάτια του, όμως δεν έβλεπε κανέναν• και χειραγωγώντας τον, τον έφεραν μέσα στη Δαμασκό.''
:::'''[...]'''
::'''10.''' ''Υπήρχε δε κάποιος μαθητής στη Δαμασκό, που ονομαζόταν Ανανίας [...]''
:::'''[...]'''
::'''13.''' ''Και ο Ανανίας αποκρίθηκε: Κύριε, από πολλούς άκουσα γι' αυτόν τον άνδρα, όσα κακά έκανε στους αγίους σου στην Ιερουσαλήμ•''
::'''14.''' ''κι εδώ έχει εξουσία από τους αρχιερείς να δέσει όλους όσους επικαλούνται το όνομά σου.''
::'''15.''' ''Και ο Κύριος του είπε: Πήγαινε, δεδομένου ότι αυτός είναι ένα εκλεκτό σκεύος σε μένα, για να βαστάξει το όνομά μου μπροστά σε έθνη και βασιλιάδες, και τους γιους Ισραήλ•''
:::'''[...]'''
::'''17.''' ''Και ο Ανανίας πήγε και μπήκε μέσα στο σπίτι• και αφού έβαλε επάνω του τα χέρια, είπε: Σαούλ, αδελφέ, ο Κύριος, ο Ιησούς που φάνηκε σε σένα στον δρόμο, στον οποίο ερχόσουν, με απέστειλε για να ξαναδείς, και να γίνεις πλήρης Πνεύματος Αγίου.''
::'''18.''' ''Κι αμέσως έπεσαν από τα μάτια του κάτι σαν λέπια, και ξαναείδε αμέσως• και καθώς σηκώθηκε, βαπτίστηκε.''
Η κλήση του Παύλου από τον Χριστό έγινε στην πλέον απρόσμενη στιγμή της ζωής του, κατά την εποχή που εδίωκε την [[Εκκλησία]]. Για το λόγο αυτό είναι δύσκολο να βρεθούν ορθολογικές αιτίες που να στηρίζουν τη μεταστροφή του αποστόλου. Ασφαλώς, στα κείμενα της [[Καινή Διαθήκη|Καινής Διαθήκης]] οι [[Ιουδαίος|Ιουδαίοι]] όπως ο Παύλος, δικαίως θεωρούνται περισσότερο προετοιμασμένοι για την αποδοχή του Ευαγγελίου από τους εθνικούς. Κι όμως, αυτοί ήταν που [[Σταύρωση|σταύρωσαν]] τον [[Μεσσίας|Μεσσία]] και δίωξαν τους [[Απόστολοι|Αποστόλους]] ενώ και οι εθνικοί δεν υστέρησαν καθόλου σε διωγμούς κατά της Εκκλησίας. Είναι έτσι δύσκολο να στηριχτεί η μεταστροφή του Παύλου σε μια σταδιακή προετοιμασία του κόσμου για το Ευαγγέλιο, σε μια εποχή μάλιστα, που ο Παύλος μιλά για ''"έχθρα"'' του κόσμου απέναντί του.
:Μετά το γεγονός της κλήσης του, ο Παύλος οδηγήθηκε στη [[Δαμασκός|Δαμασκό]] και στο σπίτι του Ανανία, ο οποίος ειδοποιήθηκε από τον Χριστό και θεράπευσε τον Παύλο από την τύφλωσή του. Ακολούθησε η βάπτιση του από τον Ανανία και κατόπιν ξεκινά η ιεραποστολική δράση του.
===Ασυμφωνίες των διηγήσεων της μεταστροφής===
Στο ''Α' Κορ. 9:1'' ο Παύλος δηλώνει ότι ''"Ιησούν τον κύριον ημών εώρακα"'', αλλά στο ''Πράξ. 9:3-4'' ο Λουκάς αναφέρει ότι είδε μόνο φως και άκουσε τη φωνή του, γεγονός που για κάποιους εγείρει θέμα αξιοπιστίας της διηγήσεως. Από την άλλη, το άκουσμα της φωνής σε συνδυασμό με το υπέρκοσμο φως (''Πράξ. 26:13'') θα μπορούσε, ίσως, να δημιουργήσει την αίσθηση του ''"εώρακα"''.
Επίσης το ιεραποστολικό έργο του Παύλου στην παραπάνω διήγηση ορίζεται καί προς τους εθνικούς καί προς τους ιουδαίους, ενώ στο ''Πράξ. 26:17'' και ''Γαλ. 1:16'', το έργο του περιορίζεται μόνον μεταξύ των εθνικών. Για κάποιους το γεγονός αυτό προκάλεσε δυσπιστία σχετικά με την αξιοπιστία των διηγήσεων. Εξετάζοντας βέβαια τα λεγόμενα στα εδάφια ''Πράξ. 13:46-47'', ''17:4-5'' και ''18:6'' (π.χ. ''"αφού ξετίναξε τα ιμάτιά του, τους είπε: Το αίμα σας επάνω στο κεφάλι σας• εγώ είμαι καθαρός• από τώρα και στο εξής θα πάω στα έθνη."'') συμπεραίνουμε πως το νόημα είναι ότι αφού οι ιουδαίοι, ως εθνικό σύνολο, απέρριψαν το Ευαγγέλιο, οι εθνικοί παραμένουν πλέον οι μόνοι ακροατές του αποστολικού κηρύγματος.
===Η εμφάνιση του Χριστού στον Παύλο===
Ασφαλώς τα ζητήματα πίστης σε θαύματα δεν μπορούν να βρουν λύση ανάμεσα σε ανθρώπους που τα αποδέχονται και σε εκείνους που δεν τα αποδέχονται. Στην προσπάθεια πάντως να εξηγηθεί αυτό που είδε ο Παύλος στο δρόμο για τη Δαμασκό, δεν υπάρχει άλλο δρόμος παρά να μελετήσουμε τις εσωτερικές μαρτυρίες του κειμένου.
Έτσι, το επιχείρημα ότι ο Παύλος είδε κάποια εσωτερική οπτασία, ο ίδιος δεν το αποδέχεται. Για εκείνον δεν επρόκειτο για μια υποκειμενική αντίληψη, αλλά για γεγονός ιστορικό και αντικειμενικό και αυτό συνάγεται από τα χαρακτηριστικά και τη σημασία, τα οποία αποδίδει σε αυτό. Διακρίνει την εμφάνιση εκείνη από άλλες αποκαλύψεις και οπτασίες που του συνέβησαν, ακόμα και από αυτή την αρπαγή του μέχρι τον τρίτο ουρανό, για την οποία αμφιβάλλει, αν ήταν με το σώμα ή χωρίς αυτό (''Β' Κορ. 12:2''). Και είναι βέβαιος ότι στο δρόμο για τη Δαμασκό υπήρξε σωματική εμφάνιση του αναστημένου Χριστού αφού την συναριθμεί με τις υπόλοιπες που έγιναν στους αποστόλους πριν από την [[Ανάληψη]] (''Α' Κορ. 15:5-8'').
==Στο αποστολικό έργο==
Μετά τη μεταστροφή του, τη βάπτιση και την κατήχησή του από τον Ανανία στη Δαμασκό, ο Παύλος ''"ευθέως εν ταις συναγωγαίς εκήρυσσεν τον Ιησούν ότι ούτος εστίν ο υιός του Θεού"'' (''Πράξ. 9:20''), πράγμα το οποίο προκάλεσε την έντονη αντίδραση των ιουδαίων της Δαμασκού, οι οποίοι μετά ''"ικανάς ημέρας [...] συνεβουλεύσαντο ανελείν αυτόν"'' (στ. ''23''). Οι ιουδαίοι χριστιανοί όμως φυγάδευσαν τον Παύλο. Δεν επιστρέφει τότε στην Ιερουσαλήμ, αλλ' αναχωρεί για την Αραβία και το βασίλειο των Ναβαταίων, νότια της Δαμασκού, πιθανώς δια λόγους ασφαλείας, και κατόπιν επέστρεψε στη Δαμασκό, όπου άσκησε το αποστολικό του έργο για τρία χρόνια.
Σύμφωνα με τις ''Πράξεις'', η εχθρότητα των Ιουδαίων τον ανάγκασε να εγκατάλειψει την πόλη (''9:23-25''), αν και στην περίπτωση αυτή, στη δίωξή του έλαβε ενεργά μέρος και ο εθνάρχης [[Αρέτας]] (ή ''Αρέθας''), βασιλιάς των Ναβαταίων (''Β' Κόρ. 11:32-33'').
Μετά την τριετή παραμονή του στην περιοχή της Δαμασκού, ο Παύλος έρχεται στην [[Ιερουσαλήμ]] για να γνωρίσει τον [[Απόστολος Πέτρος|Πέτρο]] (''Γαλάτ. 1:18''). Εκεί συναντά και τον Ιάκωβο, ''"τον αδελφόν του Κυρίου"''. Οι ''Πράξεις'' επίσης μας πληροφορούν ότι ο Βαρνάβας συνόδευσε τον Παύλο κατά τη γνωριμία του με τους χριστιανικούς κύκλους της Ιερουσαλήμ, επείδή όπως ήταν φυσικό, υπήρχαν επιφυλάξεις για τον νέο προσήλυτο.
Σε 15 ημέρες εγκαταλείπει την Ιερουσαλήμ, αφού η γενική επιφυλακτικότητα κυρίως εκ μέρους των ελληνιστών, ιουδαίων χριστιανών, τους οποίους καταδίωξε πριν από τη μεταστροφή του ο Παύλος, ανάγκασε τους χριστιανούς των Ιεροσολύμων να τον φυγαδεύσουν, και πιθανόν μέσω της Καισάρειας, επιστρέφει στην πατρίδα του την [[Ταρσός|Ταρσό]] οπού και έμεινε (''Πράξ. 9:26-30''). Πράγματι, ο οποιοσδήποτε θα μπορούσε να φανταστεί ποια έκπληξη θα δημιούργησε στο συγγενικό του περιβάλλον αυτή η τεράστια αλλαγή του Παύλου, ο οποίος πήγε στην Ιερουσαλήμ για να σπουδάσει και επέστρεψε ως χριστιανός.
Δυστυχώς, η περίοδος δράσης του Αποστόλου ''"εις τα κλίματα της Συρίας και Κιλικίας"'' (''Γαλάτ. 1:21'') μας είναι τελείως άγνωστη.
Αργότερα στην Ταρσό, τον αναζήτησε ο Βαρνάβας και τον έφερε στην [[Αντιόχεια]] για να ενίσχυσει το έργο της εκεί Εκκλησίας. Οι ''Πράξεις'' (''11:30'', ''12:25'') μνημονεύουν ένα ταξίδι του Παύλου και του Βαρνάβα στα Ιεροσόλυμα προκειμένου να φέρουν βοήθεια από την Εκκλησίας της Αντιόχειας προς τους χριστιανούς της Ιουδαίας, κατά την περίοδο του λιμού που ''"εγένετο επί Κλαυδίου Καίσαρος"''.
Σε μια λειτουργική σύναξη στην Αντιόχεια, ο Βαρνάβας και ο Παύλος ''"αφωρίσθησαν"'' και ''"απελύθησαν"'' από τη χριστιανική κοινότητα για ένα σημαντικό αποστολικό έργο μεταξύ των εθνικών.
