Αλλαγές

Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση

Παπικό πρωτείο

204 bytes προστέθηκαν, 20:07, 1 Αυγούστου 2008
μ
Ιστορικό
Επί της ουσίας, το ''Παπικό πρωτείο'' ήταν μια προοδευτικά εξελισσόμενη παράδοση, η οποία κατέληγε, όχι μόνο να θέτει θέμα διεκδίκησης διοικητικής δικαιοδοσίας σε ολόκληρη την Εκκλησία, αλλά ταυτόχρονα να περιέχει και μυστικές προεκτάσεις, κατά τις οποίες γινόταν ταύτιση της εξουσίας του [[Απόστολος Πέτρος|απ. Πέτρου]] προς την εξουσία των εκάστοτε παπών Ρώμης, σαν να ενεργούσε στην Εκκλησία, διά μέσου κάθε πάπα, ο ίδιος ο απ. Πέτρος<ref>Φειδάς Ιω. Βλάσιος, ''Εκκλησιαστική Ιστορία - Από την Εικονομαχία μέχρι τη Μεταρρύθμιση'', τόμ. Β', 3η έκδ., Αθήνα 2002, σελ. 95.</ref>. Επρόκειτο για μια καινοφανή ιδέα, την οποία είχε διακυρήξει αρχικά παπικός αντιπρόσωπος κατά την [[Γ΄ Οικουμενική Σύνοδος|Γ' Οικουμενική σύνοδο]] (431) και κατόπιν είχαν τονίσει ιδιαίτερα οι πάπες ''Λέων Α΄'' (440-461) και ''Γελάσιος Α΄'' (492-496) σε έναν αγώνα ενάντια στον θρόνο της Κπόλεως, και στον οποίο η Ανατολή αντέδρασε, αφού πρώτα αντιλήφθηκε -καθυστερημένα όμως- τη σοβαρότητα της εκκλησιολογικής παρεκκλίσεως. Το ''Παπικό πρωτείο'' βασίσθηκε, στα λεγόμενα ''πρεσβεία τιμής'' του θρόνου της Ρώμης, τα οποία αναγνωρίσθηκαν εθιμικά, κατά τους τρεις πρώτους αιώνες, αλλά κατόπιν, κατοχυρώθηκαν κανονικά με τους κανόνες<ref>Φειδάς, ό.π..</ref>:
* '''ΣΤ΄''' της [[Α΄ Οικουμενική Σύνοδος|Α' Οικουμενικής Συνόδου]] <ref><div style="font-family: Palatino Linotype;">«Να φυλάγονται οι παλιές συνήθειες που ίσχυαν στην Αίγυπτο και στη Λιβύη και στην Πεντάπολη, ώστε ο επίσκοπος Αλεξανδρείας να έχει την εξουσία όλων των επισκόπων των παραπάνω επαρχιών γιατί αυτή η συνήθεια ισχύει και για τον επίσκοπο της Ρώμης. Με παρόμοιο τρόπο να διατηρούνται τα πρεσβεία στις εκκλησίες και στην Αντιόχεια και στις άλλες επαρχίες. Γενικά φανερό είναι το εξής: ότι, αν κάποιος γίνει επίσκοπος χωρίς τη (σύμφωνη) γνώμη του μητροπολίτη, η μεγάλη σύνοδος όρισε ότι αυτός δεν πρέπει να είναι επίσκοπος. Αν ωστόσο στην κοινή απόφαση όλων, η οποία είναι λογική και σύμφωνη με τον εκκλησιαστικό κανόνα, δύο ή τρεις διαφωνούν εξαιτίας τάσης για φιλονικία, να υπερισχύει η απόφαση των περισσοτέρων»</div>: Πρόδρομος Ι. Ακανθόπουλος, ''Κώδικας Ιερών Κανόνων (Κείμενο - Ερμηνεία - Σχόλια)'', έκδ. Γ', Βάνιας, Θεσσαλονίκη 2006, σελ. 55.</ref>* '''Γ΄''' της [[Β΄ Οικουμενική Σύνοδος|Β' Οικουμενικής Συνόδου]] <ref><div style="font-family: Palatino Linotype;">«Ο επίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως βέβαια να έχει τα πρεσβεία τιμής μετά τον επίσκοπο της Ρώμης, επειδή η Κωνσταντινούπολη είναι η νέα Ρώμη»</div>: Στο ίδιο, σελ. 65.</ref> και* '''ΚΗ΄''' της [[Δ΄ Οικουμενική Σύνοδος|Δ' Οικουμενικής συνόδου]] <ref><div style="font-family: Palatino Linotype;">«Ακολουθώντας παντού τους κανόνες των αγίων Πατέρων και γνωρίζοντας τον κανόνα που διαβάστηκε πρόσφατα των εκατό πενήντα θεοφιλέστατων επισκόπων που συνήλθαν στη μνήμη του ευσεβούς Μεγάλου Θεοδοσίου, ο οποίος έγινε βασιλιάς στη βασιλική πόλη της Κωνσταντινούπολης τη Νέα Ρώμη, τα ίδια και εμείς ορίζουμε και ψηφίζουμε σχετικά με τα πρεσβεία της αγιότατης εκκλησίας της ίδιας Κωνσταντινούπολης και Νέας Ρώμης· άλλωστε δικαιολογημένα οι Πατέρες έχουν δώσει τα πρεσβεία στο θρόνο της πρεσβύτερης Ρώμης, επειδή βασιλεύει εκείνη η πόλη. Έχοντας λοιπόν τον ίδιο σκοπό οι εκατό πενήντα θεοφιλέστατοι επίσκοποι απένειμαν τα ίσα πρεσβεία στον αγιότατο θρόνο της Νέας Ρώμης, κρίνοντας δικαιολογημένα, ώστε η πόλη που τιμήθηκε με βασιλεία και σύγκλητο, απολαμβάνοντας και τα ίσα πρεσβεία με την πρεσβύτερη βασιλική πόλη Ρώμη, να μεγαλύνεται όπως εκείνη και στα εκκλησιαστικά πράγματα, καθώς είναι δεύτερη (στην τάξη) ύστερα από εκείνη...»</div>: Ό.π, σελ. 91.93.</ref>.
Αυτά τα ''πρεσβεία τιμής'' δεν είχαν βέβαια διοικητικό χαρακτήρα μέχρι το τέλος του 4ου αι., αλλά όταν εμφανίσθηκε η θεωρία περί του ''Παπικού πρωτείου'' στα μέσα του 5ου αι., σε αυτά θεμελίωσαν και οι άλλοι πατριαρχικοί θρόνοι τις διοικητικές διεκδικήσεις τους<ref>Φειδάς, ''Εκκλησιαστική Ιστορία...'', ό.π..</ref>.
Πρώτα, ο 36ος κανόνας της [[Πενθέκτη Οικουμενική Σύνοδος|Πενθέκτης Οικουμενικής Συνόδου]] (691/2)<ref><div style="font-family: Palatino Linotype;">«Ανανεώνοντας όσα νομοθετήθηκαν από τους εκατόν πενήντα άγιους Πατέρες που συνήλθαν σ' αυτήν τη θεοφύλαχτη και βασιλική πόλη και από τους εξακόσιους τριάντα που συνήλθαν στη Χαλκηδόνα, ορίζουμε να απολαμβάνει ο θρόνος της Κωνσταντινούπολης τα ίσα πρεσβεία με το θρόνο της πρεσβύτερης Ρώμης και να μεγαλύνεται, όπως εκείνος, στα εκκλησιαστικά πράγματα και να είναι δεύτερος μετά από εκείνον, και ύστερα απ' αυτόν να αριθμείται ο θρόνος της μεγαλούπολης Αλεξάνδρειας, έπειτα ο θρόνος της Αντιόχειας και ύστερα απ' αυτόν ο θρόνος των Ιεροσολύμων»</div>: Ακανθόπουλος, ''Κώδικας Ιερών Κανόνων'', ό.π., σελ. 127.129.</ref> ήταν αυτός που ανανέωσε τον 3ο κανόνα της [[Β΄ Οικουμενική Σύνοδος|Β']] και τον 28ο κανόνα της [[Δ΄ Οικουμενική Σύνοδος|Δ' Οικουμενικής συνόδου]] (''βλ. παραπάνω''), που ήταν σχετικοί με τα πρεσβεία του πατριαρχικού θρόνου Κωνσταντινουπόλεως και απέρριψε το κυριαρχικό διοικητικό πρωτείο του επισκόπου της Πρεσβυτέρας Ρώμης<ref>Κοντοστεργίου Δέσποινα, ''Αι Οικουμενικαί Σύνοδοι'', Πουρναράς, Θεσσαλονίκη 1997, σελ. 219.</ref>.
==Η θέση της Ορθόδοξης Εκκλησίας για το Παπικό πρωτείο==
4.720
επεξεργασίες

Μενού πλοήγησης