Αλλαγές

Γεννήθηκε στη Νάξο το 1749. Ο πατέρας του λεγόταν Αντώνιος και η μητέρα του Αναστασία και τον γαλούχησαν από μικρό με χριστιανική ανατροφή. Ακολούθησε σπουδές και αποφοίτησε αρχικά από τη σχολή του ''Αγίου Γεωργίου στη Νάξο'', οπου είχε διδάσκαλο τον αδελφό του [[Κοσμάς Αιτωλός|Κοσμά του Αιτωλού]] [[Αρχιμανδρίτης|αρχιμανδρίτη]] ''Χρύσανθο''. Εν συνεχεία ανεχώρησε για ανώτερες σπουδές στη Σμύρνη. Εκεί σπούδασε στην ''[[Ευαγγελική Σχολή Σμύρνης|Ευαγγελική σχολή της Σμύρνης]]'', για πέντε έτη. Οι ικανότητές τπυ του μάλιστα διαφάνηκαν αμέσως, με αποτέλεσμα ο ''Ιερόθεος Δενδρινός (Σμύρνης)'' να τον προτείνει για μελλοντικό διευθυντή της σχολής του. Η μόρφωσή που έλαβε στη ''Σμύρνη'' εκτός από τη ''θεολογική επιστήμη'' περιελάμβανε και άλλες γνώσεις άλλους τομείς, όπως [[Φιλοσοφία|φιλοσοφικές]], οικονομικές, ιατρικέςοικονομία, αστρονομικές ιατρική και στρατιωτικέςαστρονομία. Στα ιδιαίτερα χαρίσματά του ήταν ο εξαιρετικός χειρισμός της γλώσσας, η γνώση γαλλικών, ιταλικών και λατινικών καθώς και η ισχυρή μνήμη.

Το 1770, αφού αποφοίτησε από την Σχολή, επέστρεψε στην Νάξο και για μια πενταετία περίπου εργάστηκε ως ''Γραμματέας της Μητροπόλεως Παροναξίας'', υπό την εποπτεία και την καθοδήγηση του [[Μητροπολίτης|Μητροπολίτου]] Παροναξίας ''Ανθίμου του Γ΄'' ([[1742]]-[[1779]]). Ο Νικόδημος σε αυτή την περίοδο φαίνεται πως επηρεάστηκε από την επαφή του με τους [[κολλυβάδες]] μοναχούς, οι οποίοι είχαν καταφύγει στη Νάξο αλλά και από σημαντικές προσωπικότητες, όπως είναι ο [[Άγιος Μακάριος Νοταράς]] [[Επίσκοπος]] ''Κορίνθου''. Στο νησί της Νάξου επίσης φαίνεται να συνδέθηκε έντονα με τους ''Ιησουσίτες'', από τους οποίες εικάζεται οτι οφείλει τη βαθιά γνώση της δυτικής θεολογίας, αλλά και των ξένων γλωσσών. Τελικώς το 1775 εισήχθη στην [[Μονή Διονυσίου]] του [[Άγιο Όρος|Αγίου Όρους]] και εκάρη μοναχός με το όνομα ''Νικόδημος''. Σε αυτή την απόφαση ίσως να συνέβαλε και η μητέρα του, η οποία είχε και αυτή καρεί μοναχή στη Νάξο ονομαζόμενη ''Αγαθή''.

Ο ''Άγιος Νικόδημος'' αναδείχθηκε ο μέγιστος θεωρητικός του κινήματος των ''Κολυββάδων μοναχών'', που απηχούσε σε πολλά σημεία τις αντιλήψεις των ησυχαστών του 14ου αιώνα. Άμεσος στόχος του κατέστη η δυναμική απόκρουση των [[Αίρεση|αιρέσεων]] και των κακοδοξιών των ημερών του. Ένεκα της εμμονής του στις παραδόσεις και στο ''Πνεύμα των Ιερών κανόνων της Εκκλησίας'' μας, υπέστη ταπεινώσεις και διωγμούς, διότι απέρριπτε τις λατινογενείς προσμίξεις στην ορθόδοξη θεολογία και τη λειτουργική ζωή. Επίσης ήταν σφοδρός πολέμιος της εκκοσμίκευσης της εκκλησίας και της αλλοίωσης της ορθόδοξης ασκητικής παράδοσης, που κέντρα στην εποχή του προωθούσαν στα πρότυπα της λατινικής μοναχικής παράδοσης. Ο Άγιος Νικόδημος ως σημαίνουσα προσωπικότητα της εποχής διατηρούσε αλληλογραφία με πολλούς λογίους της εποχής του και ιδιαιτέρως με τον [[Οικουμενικό Πατριαρχείο|Οικουμενικό Πατριάρχη]] και [[Εθνομάρτυρας|εθνομάρτυρα]] [[Πατριάρχης Γρηγόριος Ε΄|Γρηγόριο Ε']] και τον [[Αθανάσιος ο Πάριος|όσιο Αθανάσιο τον Πάριο]].