Σε ότι αφορά τον υπολογισμό των μαρτύρων στην αρχαία εκκλησία και ιδίως μέχρι τα χρόνια της νομιμοποίησης της εκκλησίας, το βέβαιο είναι πως δε μπορεί να γίνει κάποιος υπολογισμός, καθώς δεν υπάρχουν όλες οι σχετικές γραπτές πηγές. Ο αριθμός βέβαια πρέπει να είναι ιδιαίτερα σημαντικός αν αναλογισθούμε ότι ήδη κατά τον 1ο αιώνα ο Τάκιτος μας μιλά για ''"ingens multitudo"''<ref>Annales 15, 44, 2</ref> και πως μόνο το μαρτυρολόγιο του [[Ιερώνυμος|Ιερωνύμου]] περιέχει κατάλογο 4.280 μαρτύρων. Σχετικά με το θέμα έχουν γίνει αρκετές προσπάθειες να προσεγγιστεί ο αριθμός αυτών και ιδίως μετά τον 17ο αιώνα. Τα συμπεράσματα τους όμως είναι διαμετρικά αντίθετα. Χαρακτηριστικό είναι πως ο ''H. Gregoire'' δέχτηκε ως μάρτυρες μέχρι το 313 ένα αριθμό μικρότερο των 10.000, ενώ ο ''L. Hertling'' ένα αριθμό περί των 100.000<ref>Δ. Τσάμης, Αγιολογία...., σελ. 107</ref>.

Στα [[Μηναία|μηναία]], τα [[Συναξάρι|συναξάρια]] και τα [[Μαρτυρολόγιο|μαρτυρολόγια]], ως μάρτυρες αποκαλούνται οι τελειωθέντες δια μαρτυρικού θανάτου χριστιανοί. Στην Ορθόδοξη Εκκλησία όμως υπάρχουν κι άλλοι μάρτυρες. Οι μάρτυρες αυτοί καλούνται μάρτυρες συνειδήσεως, ένας όρος που πρώτη φορά συναντάμε στον Μέγα Αντώνιο<ref>Α. Παπαδόπουλος, Αγιολογία 2, σελ. 49</ref>. Ο μάρτυρες αυτοί είναι οι πιστοί, με συχνότερους τους μοναχούς, οι οποίοι διάγουν βίο μιμήσεως του Χριστού και οι οποίοι ανά πάσα στιγμή είναι έτοιμοι να μαρτυρήσουν για την αλήθεια της πίστεως. Έτσι ως μάρτυρες θεωρούνται και [[Όσιος|όσιοι]] και ειδικώς [[Ομολογητής|ομολογητές]], δηλαδή πιστοί οι οποίοι βασανίστηκαν για την πίστη τους, δίχως τελικά να πεθάνουν για αυτή.