Άνοιγμα κυρίως μενού

OrthodoxWiki β

Αλλαγές

Δογματική

Καμία αλλαγή στο μέγεθος, 18:49, 4 Νοεμβρίου 2009
μ
καμία σύνοψη επεξεργασίας
==Περιεχόμενο - Σχέση προς τους άλλους κλάδους της Θεολογίας==
Η ''Δογματική Θεολογία'', ως έννοια που διατηρεί απόσταση από τον ''δογματισμό'', οφείλει όχι μόνο να γνωρίζεται αλλά και να βιώνεται ώστε να μην καταντά ιδεολογία. Ο [[Κλήμης Αλεξανδρείας]], ο [[Θεοδώρητος]], ο [[Ιωάννης ο Χρυσόστομος]], διαρκώς επαναλαμβάνουν ότι ''"ούτε η γνώσις άνευ πίστεως, ούτε η πίστις ανευ γνώσεως"'', το οποίο σημαίνει ότι το λογικό του ανθρώπου δεν υποδουλώνεται στην πίστη, αλλά αντιθέτως, ''"διά της βιώσεως του περιεχομένου της πίστεως σχηματίζει...περί αυτού αδίστακτον βεβαιότητα"''<ref>Τρεμπέλας Ν. Παν., ''Δογματική της Ορθοδόξου Καθολικής Εκκλησίας'', τόμ. Α΄, 3η έκδ., Ο Σωτήρ, Αθήνα 1997, σελ. 12-13.</ref>. Επιπλέον, η απουσία ''δογματισμού'' από την ''Δογματική Θεολογία'' οφείλει να οδηγεί στην αναγνώριση ότι, η αποκεκαλυμμένη θεία αλήθεια η οποία αποτελεί και το αντικείμενό της, δεν μπορεί να αποτελεί μια στατική πραγματικότητα, αλλά ως ζωή και βίωμα, βρίσκεται σε συνεχή κίνηση ως προς τον τρόπο κατανόησης και εξοικείωσης της από την μεριά του πιστού<ref>Ξεξάκης, ''Προλεγόμενα...'', ό.π., σελ. 37.</ref>.
 
Θα ήταν χρήσιμο, εξαρχής να αποσαφηνιστεί ότι η ''Δογματική'' δεν έχει σχέση με την έννοια του ''Δογματισμού''. Ο ''δογματισμός'' δηλώνει ιδεοληψία, και είναι μια εκτροπή η οποία μπορεί να σχετίζεται με οποιονδήποτε τομέα της ανθρώπινης ζωής και λειτουργίας, όπως με την επιστήμη ή την πολιτική<ref>Ματσούκας Α. Νίκος, ''Ιστορία της Φιλοσοφίας'', 7η έκδ., Πουρναράς, Θεσσαλονίκη 2001, σελ. 41-42.</ref>. Στον τομέα της Θεολογίας, ο ''δογματισμός'' έχει ασφαλώς αρνητικό περιεχόμενο και εκδηλώσεις του αφορούν τον φονταμενταλισμό, τον φανατισμό, τον ευσεβισμό, τη μετατροπή της Εκκλησίας σε σωματειακές κοινότητες ή σε πολιτικοθρησκευτικό κίνημα<ref>Μπέγζος Μάριος, ''Θεοκρατία ή δημοκρατία, μελέτες κοινωνιολογίας της θρησκείας'', Γρηγόρης, Αθήνα 2005, σελ. 250-251.</ref>. Η ''δογματική θεολογία'' της Εκκλησίας είναι ελεύθερη αποδοχή και ζωντανό βίωμα, και όχι ιδεοληψία, άρα οφείλει να χρησιμοποιεί την πειθώ<ref>Ματσούκας, ''Ιστορία της Φιλοσοφίας'', ό.π., σελ. 41.</ref>. Βεβαίως, κάθε συντηρητικός ή αγωνιστικός πιστός, δεν πρέπει να θεωρείται ''δογματικός''· θα μπορούσαμε χαρακτηριστικά να πούμε ότι ο μεν, είναι έτοιμος να θυσιαστεί από αγάπη για τους άλλους και για την πίστη του, ενώ ο δε, προτιμά να θυσιάζει τους άλλους στο βωμό της ιδεολογίας του<ref>Ματσούκας Α. Νίκος, ''Θεολογία κτισιολογία εκκλησιολογία κατά τον Μέγαν Αθανάσιον'', Πουρναράς, Θεσσαλονίκη 2001, σελ. 240.244.</ref>.
 
Η ''Δογματική Θεολογία'', ως έννοια που διατηρεί απόσταση από τον ''δογματισμό'', οφείλει όχι μόνο να γνωρίζεται αλλά και να βιώνεται ώστε να μην καταντά ιδεολογία. Ο [[Κλήμης Αλεξανδρείας]], ο [[Θεοδώρητος]], ο [[Ιωάννης ο Χρυσόστομος]], διαρκώς επαναλαμβάνουν ότι ''"ούτε η γνώσις άνευ πίστεως, ούτε η πίστις ανευ γνώσεως"'', το οποίο σημαίνει ότι το λογικό του ανθρώπου δεν υποδουλώνεται στην πίστη, αλλά αντιθέτως, ''"διά της βιώσεως του περιεχομένου της πίστεως σχηματίζει...περί αυτού αδίστακτον βεβαιότητα"''<ref>Τρεμπέλας Ν. Παν., ''Δογματική της Ορθοδόξου Καθολικής Εκκλησίας'', τόμ. Α΄, 3η έκδ., Ο Σωτήρ, Αθήνα 1997, σελ. 12-13.</ref>. Επιπλέον, η απουσία ''δογματισμού'' από την ''Δογματική Θεολογία'' οφείλει να οδηγεί στην αναγνώριση ότι, η αποκεκαλυμμένη θεία αλήθεια η οποία αποτελεί και το αντικείμενό της, δεν μπορεί να αποτελεί μια στατική πραγματικότητα, αλλά ως ζωή και βίωμα, βρίσκεται σε συνεχή κίνηση ως προς τον τρόπο κατανόησης και εξοικείωσης της από την μεριά του πιστού<ref>Ξεξάκης, ''Προλεγόμενα...'', ό.π., σελ. 37.</ref>.
Αυτονόητο θα πρέπει να θεωρείται το γεγονός ότι η ''Δογματική'' της Ορθόδοξης Εκκλησίας έχει διαφορετικό περιεχόμενο από εκείνη του Ρωμαιοκαθολικισμού, ο οποίος διεύρυνε μονομερώς την [[Ιερά Παράδοση]] και εισήγαγε νέα δόγματα και διδασκαλίες, όσο και από εκείνη του ''Προτεσταντισμού'', ο οποίος απέρριψε την [[Ιερά Παράδοση]] ως πηγή της ''δογματικής'' του και εκ τούτου οδηγήθηκε σε ''"νεωτερισμούς και πολλάς ετεροδιδασκαλίας"''<ref>''ΘΗΕ'', τόμ. 5 (1964), στ. 137.</ref>.
4.720
επεξεργασίες