12.398
επεξεργασίες
Αλλαγές
μ
→Η έννοια του Λόγου στη Ιωάννεια θεολογία. Η έννοια των μυστηρίων
Ο Ιωάννης σε αυτό το ομολογιακό κατ ουσίαν κείμενο αναφέρει πως ο Λόγος είναι προαιώνιος και θείος, ότι είναι ο δημιουργός του σύμπαντος κόσμου. Ο Ιησούς Χριστός είναι η ζωή και το φως και είναι σαφώς Θεός. Ο κόσμος λοιπόν ήλθε σε ύπαρξη δια μέσω του Λόγου. Ο κόσμος όμως αν και ήλθε σε ύπαρξη δια του Λόγου δεν είχε συνείδηση του γεγονότος αυτού και της δυνάμεως αυτού (ο κόσμος αυτόν ουκ έγνω) και μάλιστα ο ίδιος ο λαός του τον αρνήθηκε (ίδιοι αυτόν ου παρέλαβον). Ο Λόγος αυτός της Παλαιάς Διαθήκης ενσαρκώθηκε, σε μία συγκλονιστική ενοίκηση, απτή και ορατή (εθεασάμθα τη δόξα αυτού). Σαφής είναι ο στόχος του Ιωάννη εδώ, να αποκρούσει κάθε τάση [[Δοκητισμός|δοκητισμού]]<ref>Κ. Σκουτέρης, ενθ.αν., σελ. 106</ref>. Η έλευση μάλιστα του Ιησού συνιστά πλήρωση του αποκαλυπτικού έργου του Θεού όπως δόθηκε στο Μωϋσή. Τελειώνει μάλιστα με μία εκπληκτική δήλωση η οποία δείχνει τη σαφή διασύνδεση και το ρόλο του Λόγου στην [[Παλαιά Διαθήκη]]. Το Θεό κανείς δεν είδε ποτέ αναφέρει ο Ιωάννης. Είναι ακατάληπτος και αόρατος, αλλά γίνεται γνωστός με τη θεία ενανθρώπηση του Λόγου. Ο Λόγος ως μονογενής υιός, που είναι θεός και υπάρχει στους κόλπους του Πατρός, είναι ο μόνος ικανός Τον να φανερώνει και να Τον εξηγεί.
Εδώ λοιπόν φανερώνεται η θεία υπόσταση του Λόγου, προκειμένου να αναφερθεί η υπόσταση του προαιώνιου Υιού του Θεού<ref>Κ. Σκουτέρης, ενθ.αν., σελ. 107</ref>. Στόχος λοιπόν τελικά του Ιωάννη, στη χρήση αυτού του όρου είναι να κατασταθεί σαφές ότι ο εναθρωπήσας Λόγος και ο προαιώνιος Λόγος και Υιός του Θεού, ο οποίος ενήργησε ποικιλοτρόπως κατά την Παλαιά Διαθήκη για το σχέδιο της θείας οικονομίας, είναι ο ίδιος<ref>Κ. Σκουτέρης, ενθ.αν., σελ. 107</ref>. Ο Λόγος αυτός λοιπόν ο οποίος έχει άναρχη ύπαρξη προς τον Πατέρα, είναι ο Μεσσίας, τον οποίον είδαν αυτοπτώς οι μαθητές του και είναι Του. Είναι αυτός που θα έρθει εν δόξη για να δώσει τέλος στην ανθρώπινη τραγωδία (''Αποκ. 19, 11-16'').
Ο Ιησούς κατά τον Ιωάννη είναι θεός Θεός (''Ιω. 1, 1'') και αυτή η θεότητα σφραγίζεται από την ιδιάζουσα σχέση με τον [[Θεός-Πατήρ|πατέρα]] του (''Ιω. 5, 19-23''). Μάλιστα το γεγονός ότι ο υιός έχει επιφορτιστεί με τη ευθύνη να επιτελέσει το έργο του Πατρός είναι δείγμα της ισότητάς του με τον Πατέρα<ref>Κ. Σκουτέρης, ενθ.αν., σελ. 107</ref>, ενώ επιβεβαιώνεται και από το ότι όποιος πιστέψει σε αυτόν θα βρει ζωή αιώνιο, ενώ όποιος απειθεί ''"ουκ όψεται ζωήν"'' (Ιω. 3, 35). Ο Υιός μάλιστα είναι ανενδεής και παντογνώστης (''Ιω. 16, 30''), στον οποίο ο Πατέρας του έδωσε κάθε δύναμη (''3, 35''). Ο ίδιος λοιπόν είναι παντοδύναμος καθώς δεν είναι απλώς δημιουργός του παντός, αλλά γνωρίζει τα παρελθόντα (''4, 17''), την εσωτερική κατάσταση ων ανθρώπων (''2, 24-25'') να διακρίνει καταστάσεις από μακριά (''1, 42. 47-50''). Στη θεολογία του Ιωάννη όμως βλέπουμε και μία υψηλή διδασκαλία που δε μένει σε απλά ηθικά κριτήρια, αλλά σε μία υψηλή χαρισματική, οντολογική πραγματικότητα. Ο Ιησούς δεν κάνει απλό κατηχητικό έργο, αλλά ανοίγει το δρόμο για την ένωση και την κοινωνία με το Θεό<ref>Κ. Σκουτέρης, ενθ.αν., σελ. 109</ref>. Η διδασκαλία του άλλωστε για τον άρτο της ζωής αξιολογείται προς την κατεύθυνση της διάνοιξης αυτής της σχέσης. Αυτή λοιπόν η σχέση πραγματώνεται με τα [[Ιερά Μυστήρια|μυστήρια]], όπως ακριβώς μυστηριακή ήταν και η θεία ενσάρκωση. Το [[βάπτισμα]] λοιπόν έχει θεμέλιο την ενσάρκωση (''3, 1-15'') που ανοίγει τη θύρα της βασιλείας του ουρανού (''3, 5''), ενώ η [[Θεία Ευχαριστία]] είναι το νέο μάννα που θρέφει το νέο Ισραήλ. Ο άρτος αυτός είναι ο ίδιος ο Ιησούς, άρτο τον οποίο αν δε φάγει ο κόσμος δε θα βρει αιώνια ζωή (''6, 30-58''), ενώ όποιος δε φάει από τη σάρκα Του δε θα έχει μέσα του τον Κύριο (''6, 56'') και άρα δεν θα επιτελείται αυτή η μυστική ένωση. Καταλαβαίνουμε δηλαδή εδώ, πως ο ευαγγελιστής μιλά για τα μυστήρια ως μία κατάσταση που πραγματώνει τη σχέση ανθρώπου και Θεού<ref>Νίκος Ματσούκας, Ορθοδοξία και αίρεση, σελ. 54</ref>.
====Η σχέση Πατρός-Υιού====
