Αλλαγές

'''Χρίσμα''' αποκαλείται το [[μυστήρια|μυστήριο]] της [[Ορθόδοξη Εκκλησία|Ορθόδοξης Εκκλησίας]] το οποίο τελείται ευθύς αμέσως μετά τη βάπτισμα και δια καθαγιασμένου μύρου και σημειώσεως του σταυρού στα νεοφώτιστα μέλη<ref>Παν. Τρεμπέλας, Δογματική Γ΄, σελίδα 117</ref>. Έτσι ''Χρίσμα'' είναι το μυστήριο κατά το οποίο δίδεται η μεταβίβαση της χαρισματικής εξουσίας από το Άγιο Πνεύμα στα βαπτισμένα μέλη της εκκλησίας και σα στόχο έχει την ενίσχυση του μέλους κατά των δαιμονικών δυνάμεων, αλλά και υπέρ της τελείωσης και προκοπής του<ref>Ν. Ματσούκας, Δογματική και Συμβολική Θεολογία Β΄, σελίδα 483.</ref>. Θα λέγαμε ότι το χρίσμα μεταλαμπαδεύει τα ποικίλα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος, προς ενίσχυση και οπλισμό των μελών στη νέα εν Χριστώ ζωή<ref>Παν. Τρεμπέλας, Δογματική Γ΄, σελίδα 117</ref>. Οι ιδιότητές του προκύπτουν διαμέσου της χρήσης της ανθρωπότητας από τον Ιησού Χριστό<ref>Ν. Ματσούκας, Δογματική και Συμβολική Θεολογία Β΄, σελίδα 483.</ref>, δηλαδή δια μέσου της ουσιαστικής ένωσης της ανθρωπίνης φύσεως με τη θεϊκή. Το βάπτισμα είναι μυστήριο μη επαναλαμβανόμενο<ref>Θεοδώρου Ανδρέας, Απαντήσεις σε Ερωτήματα Συμβολικά, σελ. 239</ref> Κατά την αρχαία παράδοση η πράξη του μυστηρίου αυτή γινόταν με απλή επίθεση των χειρών πάνω στους βαπτιζομένους<ref>Πράξεις των Αποστόλων 8, 14-17</ref>.

Η χρήση, δηλαδή η επίδοση της χάριτος του [[Άγιο Πνεύμα|Αγίου Πνεύματος]] είναι εμφανής ήδη από την [[Καινή Διαθήκη]]. Χαρακτηριστική είναι η περιγραφή όπου ο [[Απόστολος Πέτρος]] και ο [[Ευαγγελιστής Ιωάννης]] απεστάλησαν στη Σαμάρεια και όπου ''"επετίθουν τας χείρας επ αυτών (Σαμαρειτών) και ελάμβανον Πνεύμα Άγιον"''<ref>παρ. Παν. Τρεμπέλα, ενθ.αν., 120</ref>. Μία ακόμα χαρακτηριστική αναφορά υπάρχει στην στις [[Προς ΕφεσίουςΠράξεις των Αποστόλων]] όπου ο Απόστολος Παύλος τους βάπτισε στο όνομα του Ιησού Χριστού τους Εφεσίους και ''"επέθεσε τας χείρας αυτού ερχόμενο το Πνεύμα το Άγιον και ελλάλουν γλώσσαις και προφήτευον"''<ref>ενθ.Πράξεις 19, 2-6</ref>. Στις δε "Πράξεις των αποστόλων Αποστόλων" αναφέρεται σαφώς πως σε κανένα από τους βαπτισμένους δεν είχε κατέλθει το Πνεύμα το Άγιον<ref>Πράξεις 8,15-17</ref> και πως δια επιθέσεως των χειρών των Αποστόλων εδίδοτο<ref>Πράξεις 19, 1-7</ref>.

Σε ότι αφορά τους εκκλησιαστικούς συγγραφείς ο [[Θεόφιλος Αντιοχείας]] είναι ο πρώτος που αναφέρει το μυστήριο αφού χαρακτηριστικά λέγει πως ως χριστιανοί ''"χριόμεθα ελαίω Κυρίου"''<ref>Προς Αυτόλυκον 1, 12</ref>. Πέραν τούτου μαρτυρίες έχουμε από την [[Ειρηναίος Λουγδούνου|Ειρηναίο]]<ref>Έλεγχος Α΄ 21, 3-5</ref>, ενώ ιδιαίτερη μνεία γίνεται από τον [[Τερτυλλιανός|Τερτυλλιανό]]<ref>De praescript. 40, De baptismo 6</ref>. Όσο η εκκλησία απομακρύνεται από την περίδο των απολογητών τόσο περισσότερες αναφορές έχουμε, έτσι για παράδειγμα περί ο [[Κορνήλιος Ρώμης]] μέμφεται τον [[Νοβατιανισμός|Νοβάτο]], διότι δεν έλαβε χρίσμα<ref>Ευσέβιος Εκκλ. Ιστορία 6, 43</ref>, αλλά και ο Κυπριανός επισημαίνει την αναγκαιότητα του χρίσματος<ref>Epist. de januarium LXXIII 21-22</ref>. Πλειάδα σημειώσεων επί του χρισματος χρίσματος έχουμε τον 4ο αιώνα τόσο από τους Καππαδόκες, όσο και από τον Ιωάννη το Χρυσόστομο, ενώ ο [[Κύριλλος Ιεροσολυμων]] αφιερώνει μία ολόκληρη μυσταγωγική κατήχηση<ref>Κατήχηχη Μυσταγωγική, Γ΄</ref>. Σε ότι αφορά τους λόγους που το μυστήριο άλλαξε μορφή, δηλαδή από απλή επίθεση των χειρών σε ελαιοχρησία, αυτό πιθανώς πρέκυψε για πρακτικούς λόγους. Με το πέρασμα των ετών και με τη ολοένα μεγέθυνση του χριστιανικού ποιμνίου προφανώς θα ήταν αδύνατι να επαρκέσουν οι χείρες των Αποστόλων για την τέλεση των μυστηρίων και ''"αντικαταστάθηκε από τους ίδιους δια της χρίσεως με άγιο μύρο, η οποία γινόταν όχι μόνο από αυτούς αλλά και από ιερείς<ref>Ανδρέας θεοδώρου, ενθ.αν., 240</ref>.