Αλλαγές

Ο '''Χρυσόστομος Καλαφάτης''' (1867-1922), αποτελεί μία από τις σημαντικότερες μορφές της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας , που είναι Άγιος της [[Ορθόδοξη Εκκλησία|Ορθοδόξου Εκκλησίας]] και είναι ''εθνομάρτυρας του Ελληνικού έθνους''. Αποτέλεσε ''Μητροπολίτης Δράμας και Σμύρνης '' και θανατώθηκε με τραγικό μαρτυρικό τρόπο κατά την ''Καταστροφή της Σμύρνης''. Γεννήθηκε στην ''Τρίγλια''<ref>Οι περίοδοι που βρέθηκε στη πόλη που γεννήθηκε, είναι συνοπτικά τα χρόνια των δύο εξοριών που υπέστη ως Μητροπολίτης Δράμας. Δηλαδή είναι τα διαστήματα από τον Αύγουστο του 1907 ως τον Αύγουστο του 1908 και από τον Ιανουάριο του 1909 ως τον Μάιο του 1910. Αυτές τις πληροφορίες αντλούμε από τα πρακτικά της Δημογεροντίας της Τρίγλιας ή των Γενικών Συνελεύσεων των κατοίκων. Στη Τρίγλια, και κατά τη διάρκεια της δεύτερης εξορίας μαθαίνει και την εκλογή του από το Πατριαρχείο ως Μητροπολίτης Σμύρνης και θα αναχωρήσει για τη μεγάλη Ιωνική πόλη στις 10 Μαΐου 1910.</ref> της ''Βιθυνίας'' , στην ''Προποντίδα''. Ήταν γιος του ''Νικολάου Καλαφάτη'' και της ''Καλλιόπης Λεμωνίδου'', και παιδί 8μελούς οικογένειας. Ο πατέρας του ήταν νομομαθής και αντιπροσώπευε συμπολίτες του ενώπιον των τουρκικών δικαστηρίων και φρόντισε για την καλή μόρφωσή του από μικρή ηλικία. Σπούδασε στη [[Θεολογική σχολή της Χάλκης]], από την οποία αποφοίτησε το 1901 και χειροτονήθηκε [[διάκονος]] στο [[Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως]], ενώ το 1897 κατέλαβε το αξίωμα του ''Μεγάλου Πρωτοσύγκελου'', προσφέροντας σπουδαίες υπηρεσίες σημαντική υπηρεσία από τη θέση αυτή. Το 1902 χειροτονήθηκε ''Μητροπολίτης Δράμας'' και ξεκίνησε ευρύ ποιμαντικό και φιλανθρωπικό έργο. Η ποιμαντορία του στην πόλη αυτή συνέπεσε με τον ''Μακεδονικό αγώνα'' (1904-1908) και αγωνίστηκε κατά της βουλγαρικής βίας και προπαγάνδας, για την παλινόρθωση και στήριξη του Ελληνικού στοιχείου. Ο ίδιος ανέλαβε προσωπικό αγώνα στην περιοχή κατά των Βουλγάρων κομιτατζήδων. Στη Δράμα, εκτός των άλλων, ανέπτυξε αξιόλογη κοινωνική και φιλανθρωπική δράση και ίδρυσε ορφανοτροφείο και γηροκομείο, ανήγειρε μεγάλο ναό, έκτισε εργατικές κατοικίες για τους καπνεργάτες, μέγαρο για τη Μητρόπολη, Σχολή αρρένων και θηλέων, νοσοκομείο και γυμναστήριο. Οι δραστηριότητές του όμως προκάλεσαν ανησυχία στην τουρκική διοίκηση και γι’ αυτό απομακρύνθηκε δυο φορές από τη θέση του.

Το 1910 έγινε μητροπολίτης Σμύρνης<ref>Η Σμύρνη ήταν ένα μεγάλο εμπορικό λιμάνι και είχε ιδιαίτερη σημασία για καθένα από τους διεκδικητές της. Για τους Συμμάχους η Εγγύς Ανατολή, και ειδικότερα η Σμύρνη, ήταν το Μήλον της Έριδος. Οι Σύμμαχοι νίκησαν στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και το φυσικό επακόλουθο ήταν ο διαμελισμός των εδαφών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Για τους Τούρκους η Σμύρνη ήταν η «Γκιαούρ Ισμίρ» δηλαδή η άπιστη Σμύρνη. Λίγο πριν την μικρασιατική καταστροφή σημειώθηκε κορύφωση του τουρκικού εθνικισμού, η οποία κορύφωση εκφράστηκε με το κίνημα των Νεότουρκων. Βασικό σημείο της εθνικιστικής ιδεολογίας των Νεότουρκων ήταν το εξής: στην Τουρκία στόχος καταστάθηκε η απομάκρυνση του μη Ισλαμικού στοιχείου, ενώ η Μικρά Ασία θεωρήθηκε πατρίδα του τουρκικού έθνους και συνδέθηκε το μέλλον της με τη ζωτικότητα της Τουρκίας. Τέλος, για τους Έλληνες η Σμύρνη ήταν η γη της Ιωνίας, γη ελληνική. Σε αντίθεση με τους Συμμάχους τα κίνητρα της Ελλάδας δεν ήταν οικονομικά, άλλα εθνικά. Το ενδιαφέρον του ελληνικού κράτους περιοριζόταν αρχικά στην τύχη του μικρασιατικού ελληνισμού και δε συνδυαζόταν με εδαφικές διεκδικήσεις. Αυτές διατυπώθηκαν αρκετά χρόνια αργότερα και αφού προηγήθηκαν σχετικές προσφορές από τους Συμμάχους ως δέλεαρ για τη συμμετοχή της Ελλάδας στον πόλεμο εναντίον των Κεντρικών Δυνάμεων.</ref> και άμεσα κάλεσε τους ομοεθνείς χριστιανούς να εργαστούν με ομόνοια και αγάπη για την επίτευξη των κοινών τους στόχων. Η δράση του και εδώ υπήρξε ανάλογη με εκείνη στη Δράμα. Έκτισε μέγαρο για τη Μητρόπολη και το κτίριο του «Ομηρείου Παρθεναγωγείου»«''Ομηρείου Παρθεναγωγείου''», ίδρυσε γυμναστήριο, οργάνωσε συσσίτια για τους πτωχούς και άσυλα για τους αστέγους και βοήθησε στην ανοικοδόμηση της Ευαγγελικής Σχολής. Επίσης, εξέδιδε το περιοδικό «Ιερός Πολύκαρπος».

Η εθνική του δράση αρχίζει το 1914, όταν διωκόμενοι Έλληνες από τις γύρω περιοχές συνέρρεαν στη Σμύρνη αναζητώντας καταφύγιο. Με πρωτοβουλία του περιθάλπονταν χιλιάδες πρόσφυγες, με αποτέλεσμα ο ευρωπαϊκός Τύπος να τον αποκαλέσει «''ομηρικό ήρωα''»{{πηγή}}. Κατά τη διάρκεια του ''Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου'' απομακρύνθηκε από τη θέση του (1914-1918) και μετέβη στην ''Κωνσταντινούπολη'', όπου έγινε συνοδικός στο ''Πατριαρχείο''. Τότε έγραψε το βιβλίο «''Ο Ελληνισμός της Μικράς Ασίας και η Νέα Τουρκία''», όπου και κατέγραψε με λεπτομέρειες τους διωγμούς των Ελλήνων της Μ. Ασίας από τους Νεότουρκους (1908 κ.ε.). Είναι αξιοσημείωτο το γεγονός ότι αυτή την εποχή με υπόμνημά του παρακινούσε τον τότε βασιλιά γερμανόφιλο ''Κωνσταντίνο Α΄'' να ταχθεί με το μέρος των συμμάχων, εγκαταλείποντας την πολιτική της ουδετερότητας και τασσόμενος υπέρ της πολιτικής του Βενιζέλου<ref>'''''Επιστολή προς τον Ελευθέριο Βενιζέλο''':«Αγαπητέ φίλε και αδελφέ κ. Ελευθέριε Βενιζέλε.'' Επέστη η μεγάλη στιγμή της μεγάλης εκ μέρους Σας χειρονομίας. Ο Ελληνισμός της Μικράς Ασίας, το Ελληνικόν Κράτος, αλλά και σύμπαν το Ελληνικόν Έθνος καταβαίνει πλέον εις τον Άδην, από του οποίου καμμία πλέον δύναμις δεν θα δυνηθή να το αναβιβάση και το σώση. Της αφαντάστου ταύτης καταστροφής, βεβαίως αίτιοι είναι οι πολιτικοί και προσωπικοί Σας εχθροί, πλην και Υμείς φέρετε μέγιστον της ευθύνης βάρος, δια δύο πράξεις σας. Πρώτον, διότι απεστείλατε εις Μικράν Ασίαν ως Ύπατον Αρμοστήν ένα τούτ’ αυτό παράφρονα και εγωιστήν, φλύαρον, απερροφημένον εν τω αυτοθαυμασμώ του και καταφρονούντα και υβρίζοντα και δέροντα και εξορίζοντα και φυλακίζοντα όλα τα υγιή και σώφρονα στοιχεία του τόπου, διότι εν τω φρενοκομείω του βεβαίως δεν είχον τόπον, και εις το τέλος αποδώσαντα αυτούς τους αγλαούς καρπούς της τελείας του Μικρασιατικού λαού καταστροφής, τους οποίους νυν θερίζομεν. Και δεύτερον, διότι πριν αποπερατώσητε το έργον Σας και θέσητε την κορωνίδα και το επιστέγασμα επί του ανεγερθέντος αφαντάστως ωραίου και μεγαλοπρεπούς δημιουργήματός Σας, της καταθέσεως των θεμελίων της περικλεεστάτης ποτέ Βυζαντινής μας Αυτοκρατορίας, είχατε την ατυχή και ένοχον έμπευσιν να διατάξητε εκλογάς κατ’ αυτάς ακριβώς τας παραμονάς της εισόδου σας εις Κωνσταντινούπολιν και της καταλήψεως αυτής υπό του Ελληνικού Στρατού προς εκτέλεσιν των όρων της -οίμοι- δια παντός καταστραφείσης Συνθήκης των Σεβρών».Σμύρνη, 21 Αυγούστου 1922 (''Διαδικτυακός τόπος Σύγχρονη Ευρωπαϊκή και Ελληνική Ιστορία). '''''Αριστείδης ''Στεργιάδης. '''Ύπατος Αρμοστής της Σμύρνης από το 1919 ως το 1922''', η “αινιγματική προσωπικότητα”, ο άνθρωπος που επιλέχτηκε από τον Ελευθέριο Βενιζέλο για τη θέση αυτή, στην οποία παρέμεινε μυστηριωδώς και από τους αντιπάλους του μετά τις εκλογές του 1920.Προσηλωμένος στην εντολή του πρωθυπουργού για επίτευξη κλίματος ειρηνικής συνύπαρξης Ελλήνων και Τούρκων, οι οποίοι εξέλαβαν τη στάση του ως μεροληπτική εναντίον τους και υπέρ των Τούρκων. Κατηγορήθηκε ότι απέκρυψε την πραγματικότητα από τους κατοίκους και δεν τους επέτρεψε έτσι να λάβουν μέτρα για τη μεταφορά και τη σωτηρία τους. Μέρες μόλις πριν από την Καταστροφή έστελνε μάλιστα μήνυμα στους αντιπροσώπους της Αρμοστείας σε άλλες πόλεις να μην ενθαρρύνουν τους ελληνικούς πληθυσμούς να αποχωρήσουν μετά την κατάρρευση του μετώπου. Ο ίδιος αναχώρησε από τη Σμύρνη με αγγλικό πλοίο για να εγκατασταθεί τελικά στη Νίκαια της Γαλλίας μέχρι το τέλος της ζωής του, χωρίς να ξαναβρεθεί ποτέ ούτε σε ελληνικό ούτε σε τουρκικό έδαφος.''</ref>. Κατόπιν επανήλθε στη Σμύρνη, όπου έγινε δεκτός από το λαό με ενθουσιασμό. Κατόρθωσε τότε να απομακρύνει από τη θέση του τον ''Τούρκο στρατηγό Νουρεδίν''{{πηγή}}, κύριο υπεύθυνο των διωγμών. Στις 2 Μαΐου 1919 ο Ελληνισμός της Μ. Ασίας και ο Χρυσόστομος υποδέχτηκαν με ενθουσιασμό τον ελληνικό απελευθερωτικό στρατό. Αργότερα, ύστερα από τις πολιτικές ενέργειες των ''αντιβενιζελικών''κυβερνώντων, υποχρεώθηκε εκ νέου να περιθάλψει χιλιάδες πρόσφυγες, που συνέρρεαν στη ''Σμύρνη'' τον Αύγουστο 1922. Το τέλος για το Χρυσόστομο πλησίαζε. Παρά το γεγονός ότι του δόθηκε η δυνατότητα να εγκαταλείψει τη Σμύρνη και να σωθεί, δεν το έπραξε. Στις 27 Αυγούστου συνελήφθη και οδηγήθηκε ενώπιον του στρατηγού ''Νουρεδίν'', ο οποίος τον ράπισε και τον παρέδωσε στο πλήθος. Ο φανατισμένος όχλος των Τούρκων, αφού τον κακοποίησε στους δρόμους της Σμύρνης, τον κατακρεούργησε.