Αλλαγές

Για τις Οικουμενικές εκείνες συνόδους, στις οποίες προσκλήθηκαν ή συμμετείχαν μόνο ολιγομελείς αντιπροσωπίες όλων των επαρχιών ή των πατριαρχιακών θρόνων, με πρωτοβουλία της ίδιας της Οικουμενικής συνόδου, ξεκινούσε διαδικασία για την αποδοχή των αποφάσεων από την εκκλησιαστική συνείδηση, με συνοδικές επιστολές που ανακοίνωναν το περιεχόμενο τους σε όλες τις μητροπόλεις, με την προτροπή προς την Ιεραρχία, τον κλήρο και τον λαό των εκκλησιών αυτών να αποδεχθούν την ομόφωνη διακήρυξη της αλήθειας της πίστεως και τις συνοδικές αποφάσεις. Υπό το πνεύμα αυτό απορρίφθηκε από την εκκλησιαστική συνείδηση η οικουμενικότητα της ''ληστρικής'' συνόδου της Εφέσου ([[449]]) και της εικονομαχικής συνόδου της Ιερείας ([[754]])<ref>Φειδάς Ιω. Βλάσιος, ''Εκκλησιαστική Ιστορία - Απ' αρχής μέχρι την Εικονομαχία'', τόμ. Α', 3η έκδ., Αθήνα 2002, σελ. 867</ref>.

(''βλ. κύριο άρθρο Η [[Βυζαντινή Αυτοκρατορία]] δύσκολα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί με συνολικούς όρους, είτε ως [[Θεοκρατία|Θεοκρατική]], είτε ως [[Καισαροπαπισμός|Καισαροπαπική]], εκτός βέβαια από περιπτώσεις υπέρβασης εξουσίας, που μάλιστα, έχουν καταμηνυθεί ως τέτοιες. Κατά κανόνα, οι επικεφαλείς της Εκκλησίας δεν προσπαθούσαν να ασκήσουν εξουσία στα εγκόσμια και οι αυτοκράτορες δεν νομοθετούσαν πάνω σε θρησκευτικά θέματα χωρίς να λαμβάνουν υπ' όψιν τις αποφάσεις των ποιμένων της Εκκλησίας και τις εντολές του εκκλησιαστικού δικαίου<ref>Πλακίδας Deseille, "Η Ορθόδοξη Εκκλησία στην Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία και εν μέσω των Εθνών" στο ''Ορθοδοξία - Ελληνισμός, Πορεία στην τρίτη χιλιετία'', τόμ. Β'), έκδ. Ιεράς Μονής Κουτλουμουσίου, 2η έκδ., Άγιον Όρος 2002, σελ. 185-186.</ref>.

Η [[Βυζαντινή Αυτοκρατορία]] δύκολα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί με συνολικούς όρουςΕπί του ζητήματος αυτού πάντως, διάφοροι ξένοι μελετητές αλλά και ο Έλληνας εκκλησιαστικός Ιστορικός Β. Στεφανίδης, είτε ως υιοθέτησαν την άποψη ότι επί της Ορθόδοξης Εκκλησίας στο [[Θεοκρατία|ΘεοκρατικήΒυζάντιο]]επικρατούσε πλήρης Καισαροπαπισμός και ο ρόλος του Ρωμαίου (Βυζαντινού) αυτοκράτορα ήταν πάντα αρκετά αυξημένος<ref>βλ. Diehl Charles, είτε ως [[Καισαροπαπισμός|Καισαροπαπική]]''Ιστορία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας'', εκτός βέβαια από περιπτώσεις υπέρβασης εξουσίαςΚαρδαμίτσας, που μάλισταΑθήνα 2007 (c1919), έχουν καταμηνυθεί ως τέτοιεςσελ. Κατά κανόνα, οι επικεφαλείς της Εκκλησίας δεν προσπαθούσαν να ασκήσουν εξουσία στα εγκόσμια και οι αυτοκράτορες δεν νομοθετούσαν πάνω 25: ''"H Ανατολική Εκκλησία μεταβαλλόταν σε θρησκευτικά θέματα χωρίς να λαμβάνουν υπκρατική Εκκλησία υποταγμένη στη θέληση του μονάρχη"'' όψιν τις αποφάσεις των ποιμένων της Εκκλησίας .</ref>, παίζοντας σημαντικό ρόλο ακόμη και τις εντολές στην έκβαση του εκκλησιαστικού δικαίουαγώνα των αντιμαχομένων δογματικών διδασκαλιών<ref>Πλακίδας Deseille(Βασίλειος Στεφανίδης, "Η Ορθόδοξη Εκκλησία στην Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία και εν μέσω των Εθνών" στο ''Ορθοδοξία - Ελληνισμός, Πορεία στην τρίτη χιλιετίαΕκκλησιαστική Ιστορία'', τόμ6η εκδ. Β', έκδ1959, Εκδόσεις Παπαδημητρίου, σελ. Ιεράς Μονής Κουτλουμουσίου149-152, 175, 2η έκδ177, 181</ref>.Στον αντίποδα της άποψης αυτής, Άγιον Όρος 2002, σελ''"οι περισσότεροι σύγχρονοι ιστορικοί αναγνωρίζουν ότι τα νομικά βυζαντινά κείμενα μιλούν για αλληλοεξάρτηση μεταξύ των αυτοκρατορικών και εκκλησιαστικών δομών παρά για μια μονομερή εξάρτηση των τελευταίων"''<ref>"caesaropapism." Encyclopedia Britannica Online. 19 Feb. 2008 (http://www.britannica. 185com/eb/article-1869018527).</ref>.

Επί Στην πραγματικότητα, ο χαρακτηρισμός του ζητήματος αυτού πάντωςβυζαντινού συστήματος ως ''καισαροπαπισμός'', είχε σκοπό δυσφημιστικό, διάφοροι ξένοι τελικά όμως ''"απορρίφθηκε εμφαντικά από πολλούς ικανούς μελετητές αλλά και ο Έλληνας εκκλησιαστικός Ιστορικός Β. Στεφανίδηςτου Βυζαντίου σαν πλήρης παρανόηση, σαν προκατειλημμένος αναχρονισμός"''<ref>Φλορόφσκυ Γεώργιος, υιοθέτησαν την άποψη ότι επί της Ορθόδοξης Εκκλησίας στο [[Βυζάντιο]] επικρατούσε πλήρης Καισαροπαπισμός ''Χριστιανισμός και ο ρόλος του Ρωμαίου πολιτισμός'' (Βυζαντινούμτφρ. Παναγιώτου Κ. Πάλλη) αυτοκράτορα ήταν πάντα αρκετά αυξημένος, 2η έκδ., Πουρναράς, Θεσσαλονίκη 2000, σελ. 98.</ref>βλ. Diehl CharlesΣε αιρετικούς αυτοκράτορες δεν υπήρξε υπακοή<ref>Μέγιεντορφ Ιωάννης, ''Ιστορία της Βυζαντινής ΑυτοκρατορίαςΗ Βυζαντινή κληρονομιά στην Ορθόδοξη Εκκλησία''(μτφρ. Μόσχος Δημήτρης), ΚαρδαμίτσαςΑρμός, Αθήνα 2007 (c1919)1990, σελ. 25: ''"H Ανατολική Εκκλησία μεταβαλλόταν σε κρατική Εκκλησία υποταγμένη στη θέληση του μονάρχη"''19.</ref>. Σημαντικά εκκλησιαστικά πρόσωπα όπως ο [[Αθανάσιος Αλεξανδρείας]] (+373), ο [[Ιωάννης ο Χρυσόστομος]] (+407), παίζοντας σημαντικό ρόλο ακόμη και ο [[Μάξιμος ο Ομολογητής]] (+662), ο [[Ιωάννης ο Δαμασκηνός]] (+750), ο [[Θεόδωρος ο Στουδίτης]] (+826), αντιστάθηκαν στην έκβαση αυτοκρατορική εξουσία, ενώ, η μνήμη πολλών αυτοκρατόρων, ειδικά του αγώνα των αντιμαχομένων δογματικών διδασκαλιών<ref>''Κωνσταντίου'' του Α΄ (Βασίλειος Στεφανίδης337-361), του ''Εκκλησιαστική ΙστορίαΛέοντος''του Γ΄ (717-741), 6η εκδ.του ''Κωνσταντίνου'' του Ε΄ (του ''Κοπρωνύμου'') (741-775) και του ''Μιχαήλ'' του Η΄ (1250-1282), 1959αναθεματίστηκαν επίσημα, Εκδόσεις Παπαδημητρίουεπειδή υποστήριξαν ετερόδοξες διδασκαλίες<ref>Μέγιεντορφ, σελ''Η Βυζαντινή κληρονομιά... 149-152'', 175, 177, 181ό.π.</ref>. Στον αντίποδα  Η αυτοκρατορική εξουσία δεν κατόρθωσε ποτέ ''να διαπεράσει επιτυχώς τον εσωτερικό πυρήνα'' της άποψης αυτήςΕκκλησίας, ''"οι περισσότεροι σύγχρονοι ιστορικοί αναγνωρίζουν ότι δηλ. το [[δόγμα]] και τα νομικά βυζαντινά κείμενα μιλούν για αλληλοεξάρτηση μεταξύ των αυτοκρατορικών και εκκλησιαστικών δομών παρά για μια μονομερή εξάρτηση των τελευταίων[[Ιερά Μυστήρια|μυστήρια]]"''<ref>"caesaropapismDeno J. Geanakoplos (Professor of History, University of Illinois), ''Church and State in the Byzantine Empire-A Reconsideration of the Problem of Caesaropapism'', Church History, Vol." Encyclopedia Britannica Online34, No. 19 Feb4. 2008 (http://wwwDec.britannica, 1965), σελ.com/eb/article-9018527)397: ''"Αs we have shown, the em­peror was never able successfully to penetrate into the church's inner core, the more spiritual form relating to dogma and the sacraments"''.</ref>. (''βλ. περισσότερα στο κύριο άρθρο'': ''[[Καισαροπαπισμός]]'').

:*Ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, στην ''"Ομολογία της ορθοδόξου πίστεως"''<ref>Καρμίρης, ''Τα δογματικά...'', Α΄, ό.π., σελ. 407.</ref>, δεν εντάσσει την Σύνοδο του 879 στις Οικουμενικές Συνόδους, αφού ξεκινά με την Α΄ και τελειώνει στην Ζ΄ οικ. Σύνοδο<ref>Ό.π., σελ. 409-410.</ref>: ''"Δεχόμεθα δε και ασπαζόμεθα τας αγίας και Οικουμενικάς Συνόδους, την εν Νικαία των τριακοσίων δέκα και οκτώ θεοφόρων Πατέρων κατά του θεομάχου Αρείου...και την εν Νικαία πάλιν των επτά και εξήκοντα και τριακοσίων Πατέρων κατά των Εικονομάχων"''. Από εκεί και πέρα διαφοροποιείται και κατατάσσει τις υπόλοιπες συόδους στις ''"κατά καιρόν ή τόπον...αγίας Συνόδους"''. Επίσης, δεν εντάσσει στις Οικουμενικές Συνόδους την σύνοδο ''"κατά του Καλαβρού Βαρλαάμ, και του μετ' εκείνον τα εκείνου φρονούντος και δόλω σπεύδοντας επεκδικείν Ακινδύνου"'' που για μερικούς θεωρείται η Θ΄ Οικουμενική Σύνοδος.