12.398
επεξεργασίες
Αλλαγές
→Η αλλοίωση της ορθόδοξης αποστολικής, πατερικής θεολογίας
== Η αλλοίωση της ορθόδοξης αποστολικής, πατερικής θεολογίας ==
Η κόλαση, ως θεολογικό ζητούμενο, είναι ένα θεμελιώδες ζήτημα στην ορθόδοξη θεολογία. Μάλιστα στην παράδοσή μας πολλές φορές διατηρούνται παραστάσεις της δυτικής θεολογικής προσέγγισης της έννοιας της κολάσεως όπως αυτή θεμελιώθηκε από το [[Σχολαστικισμός|σχολαστικισμό]]. Κατ'αυτή την προσέγγιση η κόλαση και ο παράδεισος είναι δύο ξεχωριστοί τόποι, όπου οι κολασμένοι με αρχηγό το διάβολο βρίσκονται σε κάποιου είδους φυλακή, σένα κτιστό τόπο βασάνων και οδυνών που απουσιάζει ο Θεός<ref>Νικόλαος Ματσούκας, Κόσμος - Κοινωνία - Άνθρωπος κατά τον Άγιο Μάξιμο τον Ομολογητή, σελίδα 113</ref>, μια εκδοχή που κατά την ορθόδοξη θεολογία είναι ειδωλολατρική και συνάμα οδηγεί σε αποκλίσεις στη διδασκαλία και τη ζωή των χριστιανών...''"[ώστε να μην] είναι φίλοι και κοινωνοί του Θεού"''<ref>Νικ. Ματσούκας, Δογματική και Συμβολική Θεολογία Β΄, σελίδα 552</ref>. Έτσι ΄κατά τους σχολαστικούς η κόλαση είναι τόπος τιμωρίας και αποτελεί ένα ετοιμασμένο από το Θεό μέρος για την καταδίκη των αμαρτωλών. Επίσης είναι τόπος απουσίας του Θεού ή της οράσεως της ''Θείας Ουσίας'', ενώ οι Ρωμαιοκαθολικοί εισήγαγαν και την έννοια της [[Κτιστό|κτιστής]] κολάσεως, με την καθιέρωση του ''καθαρτηρίου πυρός'', κατά την οποία η κόλαση για μερικούς πιστούς δεν είναι αιώνια, αφού ο Θεός αποκαταστά εν τέλη μέσω του καθαρτηρίου, τους αμαρτωλούς.
Είναι πραγματικότητα πως από τον [[Αυγουστίνος Ιππώνος|Αυγουστίνο]] και μετά, οι διαφορετικές θεολογικές προϋποθέσεις και ιδίως ''"η θεώρηση υπό το νομικό πρίσμα της αμοιβής και της τιμωρίας"''<ref>Νίκος Ματσούκας, Δογματική και Συμβολική θεολογία Β΄, σελίδα 547</ref> οδήγησαν ''"στην αναγκαιότητα του καθαρτηρίου πυρός"''<ref>ο.π.</ref>. Στην ουσία του, το δόγμα αυτό προέβαλε την αποπληρωμή των αμαρτημάτων των ψυχών και μάλιστα με τιμωρία που θα συνέβαινε καίγοντας τους κολασμένους με κτιστό πυρ. Χαρακτηριστικές είναι οι εκφράσεις άλλωστε του ιερού Αυγουστίνου στο έργο του "Πολιτεία του Θεού", όπου περιγράφονται παραστάσεις διαρκούς πυρ, εκμηδενισμού των σωμάτων, σκωλήκων που κατατρώγουν τις σάρκες κολασμένων<ref>De Civitate Dei 21, 2</ref>. Στην ανατολή όμως αυτές οι νομικές παραστάσεις δεν υπήρξαν, η θεραπευτική μέθοδος με τη μέθεξη του Θεού, την κοινωνικότητα, την αγάπη αν και οδήγησαν σε μία άλλη θεολογούμενη οδό, της [[Αποκατάστασης των πάντων]], κατανόησε αυτό το βιβλικό πυρ, ως πυρ άκτιστο και τελικά ως μία βιωματική κατάσταση που προκύπτει αποκλειστικά από τη στάση του ανθρώπου και όχι ως μία δικαιική τιμωρία<ref>Νικ. Ματσούκας, Δογματική και Συμβολική Θεολογία Β΄, 544</ref>.
Έτσι πρέπει να γίνει κατανοητό πως στην πατερική θεολογία ''"όλες οι εικονικές παραστάσεις για τον παράδεισο και την κόλαση δεν αναφέρονται διόλου σε μια στατική μέση κατάσταση και σε μία φάση, όπου απονέμονται οι αμοιβές και οι τιμωρίες. Οτιδήποτε λέγεται για το θάνατο, τόπους παραδείσου και κόλασης, ανάσταση νεκρών, κρίση και δοξασμένη ζωή των φίλων και των αγίων του Θεού εντάσσεται στην περιρρέουσα ατμόσφαιρα της θείας ζωαρχικής δόξας...Πρόκειται για ανεπίτρεπτο και κωμικό σχολαστικισμό, αντίθετο προς τις πηγές μας, αν επιχειρούσαμε να καθορίσουμε τι ακριβώς ζει μετά θάνατον και τι δεν ζει! Τα πάντα και όλα τα όντα κινούνται και ζουν στους κόλοπους της ζωαρχικής Τριάδας"''<ref>Νικόλαος Ματσούκας, Μυστήριον επί των ιερώς κεκοιμημένων, Πουρναράς, Θεσσαλονίκη 1992, σελ. 35-36</ref>. Τελικώς ''"όσα γράφονται σε δογματικά εγχειρίδια και άλλες μελέτες για τη μέση κατάσταση των ψυχών, για εσχατολογική αναμονή και άλλα παρόμοια, με τρόπο που θυμίζει ειδωλολατρικό κόσμο και δαντική θεία κωμωδία, δεν αντέχουν σε σοβαρή επιστημονική κριτική βάσει των κειμένων μας, και ούτε δίνουν συμβολικά και εικονικά το περιεχόμενο του μυστηρίου της κοινωνίας "ζώντων και τεθνεώτων""''<ref>ο.π., σελ. 36-37</ref>.
== Η κόλαση στην ορθόδοξη παράδοση ==
