Αλλαγές

'''Εβιωναίοι ''' ή '''Εβιωνίτες ονομάζονταν ''' αποκαλούνταν τα μέλη μιας [[Γνωστικισμός|γνωστικής]] και ιουδαιοχριστιανικής αίρεσης [[Αίρεση|αιρέσεως]] του 1ου και 2ου αι. μ.Χ. αιώνα, που ζούσε στην ανατολική όχθη κυρίως δρούσαν ανατολικά του Ιορδάνη<ref>Β. Στεφανίδης, Εκκλησιαστική Ιστορία, σελ. 37</ref>.Υπήρχε η άποψη Σαφή άποψή για την ονομασία τους δεν έχουμε, αν και εικάζουμε ότι το όνομα Εβιωνίτες προέρχεται από υποτιθέμενο ηγέτη προήλθε ένεκα του εγκρατιτικού βίου τους ονόματι Εβιών και της πενίας μέσα στην Πέλλα της Δεκάπολης της Ιορδανίαςοποία ζούσαν. Σύμφωνα με τη διδασκαλία τους αποτελούσαν μείγμα ιουδαϊκών και χριστιανικών δοξασιών και αποκαλούνταν αρχικώς Ναζωραίοι, παρουσιάζοντας αργότερα και γνωστική παραφυάδα. Υπολείμματά τους ανευρίσκουμε μέχρι και τον 5ο αιώνα<ref>ΘΗΕ, τ. Επικρατέστερη θεωρείται η άποψη ότι οι Εβιωνίτες (εβραϊκά «Εβιωνίμ»5, δηλαδή «Φτωχοί») αποκαλούνταν έτσι με βάση τις διδασκαλίες του Ιησού στους Μακαρισμούς: σελ. 293</ref>.

«μακάριοι οἱ πτωχοί==Ονομασία=={{Γνωστικισμός}}Την ονομασία Εβιωνίτες πρώτη φορά την ανευρίσκομαι στο έργο του [[Ειρηναίος Λουγδούνου|Ειρηναίου]] "Κατά Αιρέσεων" και εν συνεχεία και σε άλλους συγγραφείς όπως ο [[Τερτυλλιανός]] και ο [[Ωριγένης]]. Οι μεταγενέστεροι ιστορικοί είναι φανερό πως αγνοούσαν την προέλευση του ονόματος και υπέθεσαν πως αυτή προερχόταν από πρόσωπο το οποίο αποκαλείτο Εβιών<ref>ΘΗΕ, τ. 5, σελ. 292</ref>. Η λέξη Εβιών όμως είναι εβραϊκή και σημαίνει το φτωχό. Ο λόγος που τους απέδωσαν την ονομασία είναι άγνωστος, αλλά ερευνητές εικάζουν πως αυτό τους αποδόθηκε είτε λόγω ταπεινότητός τους, είτε λόγω της ένδειας που περιέπεσαν μετά τη φυγή από τα Ιεροσόλυμα το 70, είτε το πιθανότερο, το οποίο και αναφέρει ο Ειρηναίος, εκ της κατακρίσεως του πλούτου και της εγκράτειας στην τροφή<ref>ΘΗΕ, ο.π., ὅτι ὑμετέρα ἐστὶν ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦσελ. 292</ref>.» (Λουκά 6:20Εκ του Ειρηναίου επίσης συνάγουμε πως το όνομά τους είχε ήδη περιέλθει σε χρήση περίπου από το 150.)

αλλά ==Διδασκαλία=====Ιουδαιοχριστιανοί Εβιωναίοι ή [[Ναζωραίοι]]===Η ακριβής προέλευσή τους δε μπορεί να εξακριβωθεί. Οι Εβιωνίτες, όπως και άλλα εδάφια άλλες ιουδαιοχριστιανικές ομάδες, ήταν συνήθως καρπός της Παλαιάς Διαθήκης που απευθύνονται σε αποδεσμεύσεως των εθνικών ομάδων από το Μωσαϊκό νόμο ή από τις αρχικές κοινότητες των χριστιανών Ιουδαίων. Πολλές ομάδες όμως είτε έπρατταν μόνο ένα μικρό υπόλοιπο φτωχών πιστώνεκ των δύο, είτε έμεναν δυσαρεστημένες από την ένωση των δύο στοιχείων, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται νέες ομάδες εκ των σπλάχνων του χριστιανισμού, όπως επίσης παρατηρούν ήδη κατά το δεύτερο αιώνα τόσο ο [[Ιουστίνος ο Μάρτυς|Ιουστίνος]]<ref>Διάλογος 47</ref>, όσο και ο Ωριγένης<ref>Κατά Κέλσου 5, 61</ref> κατά τον 3ο. Εδώ πρέπει να λεχθεί, ότι οι Εβιωναίοι αυτοί, αρχικώς είχαν το όνομα ''Ναζωραίοι'', και εν συνεχεία για άγνωστο λόγο άρχισαν του συγχέονται με τους γνωστικούς Εβιωναίους<ref>Κ. Σκουτέρης, Ιστορία των Δογμάτων, σελ. 288</ref>. Οι Εβιωναίοι λοιπόν απέφευγαν την κοινωνία με τους εθνικούς χριστιανούς και δε δέχονταν την Αποστολικότητα του [[Απόστολος Παύλος|Παύλου]], για τον οποίον είχαν εφεύρει ιστορία, ότι ήταν εθνικός προσήλυτος ο οποίος μετά από την απογοήτευση ενός αρραβώνα με Ιουδαία, κόρη αρχιερέως, αποφάσισε να επιτεθεί σφοδρώς στους ιουδαίους. Οι ίδιοι εκτελούσαν κατά γράμμα το Μωσαϊκό νόμο και τηρούσαν τόσο το Ησαΐας 66:2:Σάββατο, όσο και τις Κυριακές<ref>Ιππόλυτου, Κατά πασών των αιρέσεων 7, 34</ref>, ενώ δογματικώς, ήσαν μονοθεϊστές. Επιπρόσθετα, δεν πίστευαν στη θεότητα του Χριστού, ούτε στην προΰπαρξή του (αν και μεταγενεστέρως την δέχτηκαν<ref>Κ. Σκουτέρης, ο.π., σελ. 288</ref>), όπως και την εκ παρθένου γέννηση. Πίστευαν μάλιστα πως ο Χριστός δεν επιτέλεσε λυτρωτικό έργο, αλλά απλώς ηθικό, το οποίο θα μπορούσε να επιτελέσει και οποιοσδήποτε άλλος. Το [[βάπτισμα]] όμως ήταν σφραγίδα της προσωπικότητας αυτού, οπότε και κατέστη [[μεσσίας]]<ref>ΘΗΕ, ο.π.</ref>.

«===Γνωστικοί Εβιωνίτες===Στην ομάδα των ιουδαίων εβιωνιτών, εμφανίστηκε μία ακόμα παραφυάδα με [[Γνωστικισμός|γνωστικό]] περιεχόμενο.Αυτό συνέβη προοδευτικά με αποτέλεσμα να απομακρυνθούν τόσο από το χριστιανισμό, όσο και από τον ιουδαϊσμό.Σύμφωνα με τις περιγραφές του Επιφανίου<ref>Κατά Αιρέσεων 1, 2, 30</ref>, είναι εμφανές πως ήσαν κοντά στην εσσηνή παράδοση, όπως για παράδειγμα στο καθημερινό λατρευτικό τυπικό του βαπτίσματος.λέγει κύριος καὶ ἐπὶ τίνα ἐπιβλέψω ἀλλ' ἢ ἐπὶ τὸν ταπεινὸν καὶ ἡσύχιον καὶ τρέμοντα τοὺς λόγους μουΟι Εβιωνίτες τους ακολουθούσαν επίσης στο ότι στο Θεό εξ υπαρχής έβλεπαν δύο δυνάμεις, του αγαθού και του κακού<ref>Π. Χαστούπης, Κουμαρανικά χειρόγραφα. Τάξις της κοινότητος..., Αθήνα 1979, σελ. 15-16</ref>, ενώ διέκριναν και την ιστορία σε δύο φάσεις, του αιώνος τούτου και του επερχόμενου, που ανήκει στο Χριστό. Το Χριστό δεν το θεωρούσαν Θεό, αλλά εκ των αρχαγγέλων, καταδικάζοντας όπως και οι Εσσαίοι τις αιματηρές θυσίες και το ιερατείο, υιοθετώντας όμως δοξολογική λατρεία. Οι Εβιωνίτες με λίγα λόγια ισχυρίζονταν πως ο Ιωσήφ γέννησε υιό ονομαζόμενο Ιησού, στον οποίο κατήλθε ο προ αιωνίως υπάρχων Χριστός<ref>Π.Χρήστου, Ελληνικκή Πατρολογία, σελ. 140</ref>.»

Αυτή η αίρεση θεωρούσε Σε ότι ο Ιησούς δεν ήταν Θεός ή Υιός αφορά την ηθική συμπεριφορά οι Εβιωνίτες διακρίνονταν για την ελάστικότητά τους και παρότι απέρριπταν μέρος του Θεούνόμου, αλλά ένας από μη αναγνωρίζοντας κανένα [[Προφήτης|προφήτη]] μετά το [[Μωυσής|Μωϋσή]], τηρούσαν την [[περιτομή]] και το Σάββατο. Δημιούργησαν όμως παράλληλα και δικό τους μεγάλους προφήτεςηθικό σύστημα<ref>Κ. Σκουτέρης, που έλαβε τις αποκαλύψεις μετά την βάπτισή ο.π., σελ. 289</ref>, λέγοντας πως μερικές διατάξεις του από νόμου είναι ψευδείς προσθήκες. Οι ίδιοι, απέφευγαν τη βρώση κρέατος, ήσαν ιδιαίτερα εγκρατείς, αποφεύγοντας ακόμα και το οίνο, με αποτέλεσμα κατά τη [[Θεία Ευχαριστία]] να χρησιμοποιούν νερό (υδροπαραστάτες), αρχικώς μάλιστα απέφευγαν και το [[Γάμος|γάμο]]. Εν συνεχεία όμως τον Ιωάννηεπέβαλαν<ref>Πανάριον 30, 2</ref>, μάλιστα σε νεαρή ηλικία, επιτρέποντας και περισσότερο από τότε το πνεύμα ένα.  Στο σύστημα των Εβιωναίων επίσης κυριαρχεί μία υποτιμητική περί θηλυκού αντίληψη. Η παρουσία της προφητείας είναι αρσενική και θηλυκή, με τον Αδάμ εκπρόσωπο του καλού και την [[Εύα]] του Μεσσία μπήκε μέσα κακού<ref>Ψευδοκλημέντεις Ομιλίες 3, 22 και 3, 21</ref>. Οι παρατηρήσεις τους αυτές στηρίζονται πάνω σε βιολογικές παρατηρήσεις. Έτσι η αρχή του αγαθού είναι συνδεδεμένη με το αρσενικό, φανερωμένη υπό των προφητών σε μία ευθεία γραμμή από τον Αδάμ, μέχρι που σταυρώθηκετο Μωυσή και απευθείας στο Χριστό. Το μήνυμα Ο Χριστός βέβαια δεν είναι Θεός, όπως προείπαμε αλλά προφήτης, φορέας του Ιησού περιλάμβανε τη διδασκαλία αρσενικού στοιχείου, που έλαβε Πνεύμα για να διδάξει την αλήθεια, που δεν είχε λυτρωτικό και σωστικό χαρακτήρα.  Τελικά το κήρυγμα της αποκάλυψηςσύστημα των Εβιωνιτών, πρέπει να χαρακτηριστεί ως συγκρητιστικό, αλλά δεν περιλάμβανε τη σωτηρία ή δυιστικό και με επιλεκτικό ιουδαϊκό χαρακτήρα. Χρησιμοποιούσαν επίσης το καθ Εβραίους ευαγγέλιον και την άφεση αμαρτιώνΚλημέντεια επιστολή, αντί των Αποστολικών πράξεων και αρνούνταν τον Απόστολο Παύλο<ref>Π. Περιγραφή των δοξασιών τους βρίσκουμε στο "Πανάριον" Χρήστου, ο.π., σελ. 140</ref>. Η άρνηση του Αποστόλου αυτού, συνήθως προέκυπτε από τις μήτρες της ιουδαϊκής εθνικής αντίθεσης στους λόγους του αγίου , όπως η κατάργηση της περιτομής κ.α.<ref>Βλ. Φειδάς, Εκκλησιαστική ιστορία, τ. Α΄,, σελ. 54-55</ref>. Επίσης, ησαν μέτοχοι [[Επιφάνιος ΣαλαμίνοςΧιλιασμός|Επιφανίου Σαλαμίνοςχιλιαστικών]]απόψεων<ref>Βλ. Φειδάς, ο.π., σελ. 150</ref>. Από τους γνωστικίζοντες Εβιωνίτες, προήλθαν και οι [[Ελκεσαΐτες]], περί το 200<ref>ΘΗΕ, ο.π., σελ. 294</ref>.

===Εβιωναίων Ευαγγέλιον=== Οι Εβιωνίτες χρησιμοποιούσαν την Παλαιά Διαθήκη αλλά φαίνεται πως είχαν συγγράψει και δικό τους Ευαγγέλιο, το οποίο χρονολογείται από τις αρχές του 2ου αιώνα<ref>Στ. Παπαδόπουλος, ο.π., σελ. 211</ref> μέχρι και το "ευαγγέλιο 150<ref>ΘΗΕ, ο.π.</ref>. Οι πληροφορίες που λαμβάνουμε από τους αρχαίους συγγραφείς είναι σχετικώς συγκεχυμένες. Είναι χαρακτηριστικό πως ο Επιφάνιος μιλά για Ευαγγέλιο των Εβιωναίων" που συγγενεύει , αλλά ο [[Ιερώνυμος]] το συγχέει με το κανονικό ευαγγέλιο του τον [[Ευαγγελιστής Ματθαίος|ΜατθαίουΚατά Εβραίους Ευαγγέλιον]], "γράφτηκε ελληνικά στις αρχές του 2ου αιώνα όπως και σώζεται αποσπασματικά"ο [[Ευσέβιος Καισαρείας]]<ref>ΘΗΕ, ο.π., σελ., 294</ref>. Οι πληροφορίες αυτές όμως βρίσκονται σε σύγχυση<ref> Θεόδωρος ΙΣτ. ΡηγινιώτηςΠαπαδόπουλος, "Τα απόκρυφα ευαγγέλια και ο σχηματισμός της Καινής Διαθήκης", εκδ. Πύρραπ., Αθήνα 2006σελ.211</ref> Σύμφωνα με τον Επιφάνιο, αναθεώρησαν εξ αιτίας διάφορων ομάδων ιουδαιοχριστιανών που χρησιμοποιούσαν αυτό το ευαγγέλιο (όπως και διαστρέβλωσαν νωρίτερα το ευαγγέλιο αραμαϊκό του [[Ευαγγελιστής Ματθαίος|Ματθαίου για να ταιριάζει με τα δόγματά ]]). Εν πάση περιπτώσει, όπως διαφαίνεται, οι Εβιωναίοι απομακρυνόμενοι από την ιουδαιοχριστιανική παράδοση συνέγραψαν και δικό τουςευαγγέλιο, το οποίο σήμερα έχει απολεσθεί<ref>ΘΗΕ, ο.π.χ. αφαίρεσαν τη διήγηση του ευαγγελιστή για τη γέννηση του Ιησού Χριστού</ref>.

==Πρακτικές==Αυτή η αίρεση επέμενε σε συχνές πλύσεις για καθαρισμόΤο Ευαγγέλιο αυτό γράφτηκε στα Ελληνικά<ref>Στ. Παπαδόπουλος, ο.π., σελ. 211</ref> και στην παροχή βοήθειας σήμερα διαθέτουμε ορισμένα αποσπάσματα τα οποία μας βοηθούν να διαφωτίσουμε σημεία της διδασκαλίας τους. Έτσι περιγράφεται το βάπτισμα ως νέα γέννηση, ενώ δεν περιέχεται το σχέδιο της θείας οικονομίας από της γεννήσεως του Ιησού, αλλά από το 30ο έτος της ηλικίας του, καθώς και σίτισης προς απόρουςη γέννηση του Χριστού, χήρεςουσιαστικά έγινε κατά τη βάπτιση, μία θέση την οποία αργότερα χρησιμοποίησαν Δυναμικοί [[Μοναρχιανισμός|Μοναρχιανοί]] και ταξιδιώτες[[Αρειανισμός|Αρειανιστές]]<ref>ΘΗΕ, ο.π., 295</ref>. Σε άλλο σημείο γίνεται καταπολέμηση των θυσιών. Επίσης απείχαν από Επιπρόσθετα αναφέρονται μερικές πληροφορίες για τον [[Ιωάννης ο Πρόδρομος|Ιωάννη το κρέαςβαπτιστή]], αφού δέχονταν ότι σύμφωνα με τη σταύρωση του Χριστού τις οποίες ο Ιωάννης δεν χρειάζονταν πια οι θυσίες ζώων της Παλαιάς Διαθήκηςέτρωγε άγριο μέλι και ακρίδες, αλλά εγκρίδες έλαιο, δηλαδή τηγανίτες.

Ο καθηγητής Σωτήριος Δεσπότης σημειώνει:«Ο πως ο χαμένος συνδετικός κρίκος μεταξύ χριστιανισμού και ισλάμ [[Ισλάμ]] είναι, σύμφωνα με αρκετούς ερευνητές ο Ιουδαιοχριστιανισμός, ο οποίος από τον αγ. Επιφάνιο Σαλαμίνος χαρακτηρίστηκε ως μία από τις 80 τότε γνωστές αιρέσεις (<ref>Πανάριον 374-377): οι Ναζηραίοι </ref>. Οι Ναζωραίοι ομολογούσαν τον Ιησού ως υιό Υιό του Θεού, ζούσανε όμως σύμφωνα με τα μωσαϊκά έθιμα. Οι ιουδαιοχριστιανοί, και κυρίως οι Εβιωνίτες (οι πτωχοί του Θεού) και οι βαπτιστές σαβαίοι[[Σαβαίοι]], οι οποίοι θεωρούσαν το [[Χριστός|Χριστό ]] ως άνθρωπο εξ ανθρώπων Μεσσία εγκαταστάθηκαν στην αραβική χερσόνησο και μάλιστα στη Μεδίνα. Σημειωτέον ότι το ιουδαιοχριστιανικό ρεύμα επιβιώνει μέχρι σήμερα στην Αφρική και στις Ινδίες. Οι Αιθίοπες μονοφυσίτες, οι οποίοι διακρίνονται για την ευλάβεια και την πίστη τους στις παραδόσεις τιμούν την κιβωτό του Μωυσή (ταβότ), χρησιμοποιούν μια σημιτική λειτουργική γλώσσα, ψέλνουν ψαλμούς με τη συνοδεία τυμπάνων και σαλπίγγων, έχουν καθιερώσει μαζί με τη βάπτιση την περιτομή, τιμούνε το Σάββατο, και έχουν αντίστοιχες διαιτητικές συνήθειες (απαγόρευση χοιρινού). Στη νότια Ινδία ζούνε 70.000 χριστιανοί Tekkumbgam ή Southist οι οποίοι έφθασαν εκεί στην Κεραλά από τη Συρία η Μεσοποταμία το 345 υπό την ηγεσία ενός Θωμά από την Κανά ή Χαναάν. Ομολογούν τον Ιησού ως το Μεσσία των Ιουδαίων. <ref>[http://www.soctheol.uoa.gr/despotis/greek2006/page3/files/page3_10.doc Σωτήριος Δεσπότης, Σημειώσεις παραδόσεων ''"Η ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΣΤΟΝ 21Ο 21ο ΑΙΩΝΑ"'', σελ. 94]</ref>.

 <div style="font-size:85%; -moz-column-count:2; column-count:2;"><references /></div> ==Πηγές== *Κωνσταντίνος Σκουτέρης, ''"Ιστορία Δογμάτων"'', τ. Α΄, Αθήνα 1998. *λήμμα ''"Εβιωναίοι"'' ΘΗΕ, τόμος 5, Μαρτίνος, Αθήνα 1962-1968.*Βλάσιος Φειδάς, ''"Εκκλησιαστική Ιστορία"'', τ. Α΄, Διήγηση, Αθήνα 2002.*Βασίλειος Στεφανίδης, ''"Εκκλησιαστική Ιστορία"'', Παπαδημητρίου, Αθήνα 1959.*Παναγιώτης Χρήστου, ''"Ελληνική Πατρολογία"'', Κυρομάνος, Θεσσαλονίκη 2005 [[Κατηγορία:Θρησκευτικές πίστεις, παραδόσεις και κινήματα|Ν]][[Κατηγορία:Γνωστικισμός|Ν]]