Αλλαγές

 Κατά το μαρτύριο του Αγίου Αρτεμίου, το οποίο συνεγράφη από το Συμεών το Μεταφραστή<ref>PG Migne 115, στ. 1160-1212</ref>, ο Άγιος Αρτέμιος είναι μάρτυρας της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Έζησε κατά τον 4ο αιώνα ως στρατιωτικός και αξιωματούχος της Βυζαντινής πολιτείας και παρέδωσε μαρτυρικώς τη ζωή του στην Αντιόχεια. Το πότε γεννήθηκε και που δεν αναφέρεται. Αναφέρεται όμως πως κατετάγη από μικρή ηλικία στο στρατό και πως έλαβε μέρος στη μεγάλη νίκη του [[Κωνσταντίνος Α΄|Μεγάλου Κωνσταντίνου]] επί του Μαξεντίου στη Μουλβία γέφυρα το 312. Επί Κωνστάντιου, τον οποίο φαίνεται να γνώριζε προσωπικά, έλαβε το αξίωμα του πατρικίου και διορίστηκε Δούκας και Αυγουστάλιος<ref>Η θέση αντιστοιχεί σε αυτή του Αντιβασιλέα</ref> της Αιγύπτου. Ο Κωνστάντιος μάλιστα τον έθεσε υπεύθυνο για τη μεταφορά των λειψάνων των Αγίων Ανδρέα, Λουκά και Τιμόθεου. Κατά την εποχή που ο Ιουλιανός έλαβε μέτρα ενάντια στους χριστιανούς, ο Αρτέμιος κινήθηκε προς την Αντιόχεια όπου έλεγξε με σφοδρότητα τον Αυτοκράτορα, ενώ κατέστρεψε και είδωλα. Ένεκα της ενέργειάς του αυτής συνελήφθη και μαστιγώθηκε, ενώ υπέστη και άλλα βασανιστήρια. Τελικώς παρέδωσε τη ζωή του αποκεφαλιζόμενος στις [[Πρότυπο:20 Οκτωβρίου|20 Οκτωβρίου]] του 362.

Στην προκειμένη περίπτωση όμως έχουμε δύο περαιτέρω σημαντικά ιστορικά προβλήματα. Το πρώτο έγκειται στο ότι ο Ρόδιος μοναχός Ιωάννης φαίνεται να ταύτισε πρώτος το βίο του Αγίου Αρτεμίου, με το βίο του Δούκα και Αυγουστάλιου Αρτεμίου<ref>Θρησκευτική και Ηθική Εγκυκλοπαίδεια, τόμ. 3 (1963), στ. 260</ref>, ενώ (με αποτέλεσμα να υιοθετηθεί στη συνεχεία από τον Συμεών). Το δεύτερο έγκειται στο γεγονός ότι ο ίδιος ο [[''Συμεών ο μεταφραστής]] εκτός του ότι ελέγχεται για την ποιότητα του έργου Μεταφραστής'' με το έργο του{{πηγή}}, συνάμα προκάλεσε σημαντικό και ανεπανόρθωτο πρόβλημα στην προσπάθεια να εξακριβωθούν βίοι όπως του ''Αγίου Αρτεμίου'', καθώς κατά την γενική αναθεώρησή των συναξαριών που πραγματοποίησε και εξαιτίας της καθολικής επικράτησης αυτών έκτοτε, απωλέσθηκαν σχεδόν στη συντριπτική τους πλειοψηφία τα παλαιότεραχειρόγραφα, αφού πέρασαν σε αχρησία<ref>Καρλ Κρουμβάχερ, Ιστορία της Βυζαντηνής Λογοτεχνίας, τ. 1, Αθήνα 1897, σελ. 357</ref>.

Σύμφωνα με :''"Πέστε μου, σας εξορκίζω στο όνομα του Σάραπη, για ποια αδικήματα κατηγορείτε τον Γεώργιο; Πρώτα βέβαια θα μου πείτε πως ερέθισε εναντίον σας τον Αμμιανό Μαρκελλίνομακαρίτη Κωνστάντιο, έπειτα πως εισήγαγε στην ιερή πόλη στρατό και πως ο στρατηγός της Αιγύπτου κατέλαβε τον ιστορικό αγιότατο ναό του θεού και κατέστρεψε τα αγάλματα, τα αφιερώματα και τα κοσμήματα των ιερών. Σεις φυσικά αγανακτήσατε και προσπαθήσατε να υπερασπίσετε τον θεό ή καλύτερα τους θησαυρούς του θεού και ο οποίος ασχολείται ιδιαίτερα άνθρωπος αυτός φέρθηκε άδικα, παράνομα και με τα χρόνια της εποχής ασέβεια και τόλμησε να ρίξει εναντίον σας τους στρατιώτες του Ιουλιανού:..."<ref>Επιστολή #60, μτφρ. στο Ιουλιανός, ''Άπαντα'', τόμ. 5, Κάκτος, Αθήνα 1994, σελ. 121.</ref>.

:''"οι Αλεξανδρινοί που έμαθαν το Για τον θάνατο του Αρτεμίου, για τον οποίο φοβούταν, μήπως, καθώς είχε απειλήσει, ξαναγυρίση με την εξουσία να κακοποίηση πολλούς [...] έστρεψαν την οργή τους εναντίον του επισκόπου Γεωργίου"αξιωματούχου ''<ref>μετάφραση στο: Σιαμάκης Κωνσταντίνος, Αρτεμίου'Εξωχριστιανικές Μαρτυρίες για το Χριστό και τους Χριστιανούς', β΄ έκδ., Άθως, Αθήνα 2000, σελ. 207</ref> και συνάμα ''"...μόλις διαδόθηκε ξαφνικά το χαρμόσυνο άγγελμα, ότι ο Αρτέμιος πέθανε, όλος ο όχλος, παρασυρμένοι μαθαίνουμε από την ανέλπιστη χαρά και βρυχώμενοι με άγριες κραυγές, ώρμησαν στο Γεώργιο, τον άρπαξαν[[Θεοδώρητος Κύρου|Θεοδώρητο Κύρου]], τον κακοποίησαν με διάφορα βασανιστήρια..."''<ref>Σιαμάκης, ό.π., σελ. 209</ref>. ο οποίος βέβαια δεν αναφέρει ότι επρόκειτο για άγιο:

Κατά :''"Και Αρτέμιον δε (στρατηγός δε ούτος των εν Αιγύπτω στρατιωτών εγεγόνει), επειδή πλείστα των ειδώλων συνέτριψε την επιστολή του Ιουλιανού: αρχήν εκείνην εν τοις Κωνσταντίου χρόνοις λαχών, ου μόνον των όντων εγύμνωσεν αλλά και της κεφαλής το λοιπόν εστέρησε σώμα"''<ref> Εκκλ. Ιστ., 3,18</ref>.

:Από τα παραπάνω διαπιστώνεται ότι ο ''Αρτέμιος''"Πέστε μουαυτός δεν ανήκε στους ομοουσιανούς, σας εξορκίζω στο όνομα του Σάραπηδηλαδή τους Ορθοδόξους αλλά στους Αρειανιστές. Και είναι φυσικό, για ποια αδικήματα κατηγορείτε τον Γεώργιο; Πρώτα βέβαια θα μου πείτε πως ερέθισε εναντίον σας τον μακαρίτη Κωνστάντιοεφόσον ένα τόσο σημαντικό διοικητικά πρόσωπο, έπειτα πως εισήγαγε στην ιερή πόλη στρατό και πως ο στρατηγός έπρεπε να ήταν της Αιγύπτου κατέλαβε τον αγιότατο ναό απολύτου εμπιστοσύνης ενός ακραίου υποστηρικτή του θεού και κατέστρεψε τα αγάλματα[[Αρειανισμός|Αρειανισμού]], όπως ήταν ο Κωνστάντιος, τα αφιερώματα και τα κοσμήματα των ιερών. Σεις φυσικά αγανακτήσατε και προσπαθήσατε σε μία εποχή που προσπαθούσε να υπερασπίσετε επιβάλλει στην Αυτοκρατορία τον θεό ή καλύτερα τους θησαυρούς του θεού και ο άνθρωπος αυτός φέρθηκε άδικαΑρειανισμό, παράνομα ακόμα και με ασέβεια και τόλμησε να ρίξει εναντίον σας τους στρατιώτες του..."''<ref>επιστολή #60, στο: Ιουλιανός, Άπαντα, τόμ. 5, Κάκτος, Αθήνα 1994, σελ. 121)</ref>δια της βίας.

Σε αυτό ====Η μή ταύτιση των δύο προσώπων====Σύμφωνα με το σημείο όμως είναι ιδιαίτερα χαρακτηριστική η αναφορά του σχετικό άρθρο της [[Θεοδώρητος ΚύρουΘρησκευτική και Ηθική Εγκυκλοπαίδεια|Θεοδώρητου ΚύρουΘρησκευτικής και Ηθικής Εγκυκλοπαίδειας]], το ζήτημα της ταύτισης του μεγαλομάρτυρα ''Αρτεμίου'' με τον αρειανιστή ''αυγουστάλιο'' οφείλεται σε παρεξήγηση που ξεκίνησε από τον ''Ιωάννη Μοναχό'', ο οποίος δεν αναφέρει πως αυτός ο Δούκας και Αυγουστάλιος Αρτέμιος είναι Άγιοςαπέδωσε στον άγιο ''Αρτέμιο'' τα αξιώματα του αρειανιστή διοικητή. Τελικά όμως:

:''"Και Αρτέμιον δε (στρατηγός δε Ο Αρτέμιος ούτος των '' [ενν. ο άγιος] ''δεν πρέπει να συγχέηται προς τον ομώνυμόν του πατρίκιον, τον δούκα και αυγουστάλιον κατασταθέντα εν Αιγύπτω στρατιωτών εγεγόνει), επειδή πλείστα των ειδώλων συνέτριψε όστις φανατικός ων αρειανός και συνασπισθείς μετά του επιβάτου του Αλεξανδρινού θρόνου Γεωργίου'' [...] ''είχε διώξει τους ορθοδόξους και τους εθνικούς, θανατωθείς κατόπιν επί Ιουλιανού του Παραβάτου, διά την αρχήν εκείνην εν τοις Κωνσταντίου χρόνοις λαχώνπρος τους δευτέρους πολιτείαν του. Η σύγχυσις αύτη οφείλεται εις τον βίον του Αρτεμίου, τον οποίον συνέθεσε κατά τον Θ΄ αιώνα ο Ρόδιος μοναχός Ιωάννης'' [...] ''Ο Αρτέμιος ούτος είναι πιθανώτατα εκείνος, όστις ανεκόμισεν εξ Αχαίας το λείψανον του αποστόλου Ανδρέου, ου μόνον των όντων εγύμνωσεν αλλά ως και της κεφαλής το λοιπόν εστέρησε σώματου αποστόλου Λουκά, εις Κωνσταντινούπολιν."''<ref> Εκκλ. ΙστΘρησκευτική και Ηθική Εγκυκλοπαίδεια, τόμ., 3(1963),18στ. 260</ref>.

Και κάτι τέτοιο ====Η ταύτιση των δύο προσώπων====Κατά μια άλλη άποψη, ο Άγιος ''Αρτέμιος'' είναι φυσικό αφού το ίδιο πρόσωπο με τον στρατιωτικό διοικητή της Αιγύπτου. Όπως αναφέρει ο ''David Woods'' στο έργο του [[Ιωάννης ο Αρτέμιος αυτός δεν ανήκε στους ομοουσιανούςΡόδιος|Ιωάννη του Ρόδιου]], δηλαδή τους Ορθοδόξους αλλά στους Αρειανιστές. Και θα ήταν φυσικότου μοναχού ο οποίος συνέγραψε το βίο του Αγίου Αρτεμίου, εφόσον ένα τόσο σημαντικό διοικητικά άτομοοι ιστορικές μαρτυρίες που βρίσκονται στην περιγραφή του, έπρεπε να ήταν είναι πλήρως συμβατές με την πραγματική ιστορική πραγματικότητα της απολύτου εμπιστοσύνης ενός ακραίου υποστηρικτή εποχής. Από αυτό συνεπάγεται πως το έργο του έχει βασιστεί σε παλαιότερη πηγή και αυτή είναι του [[Αρειανισμός|ΑρειανισμούΑρειανιστή]] ιστορικού [[Φιλοστόργιος|Φιλοστοργίου]]<ref>The Date of the Translation of the Relics of SS. Luke and Andrew to Constantinople, σελ. 288: ''"In this manner it can be seen that in its account of the translation of the relics the Passio Artemmii provides a fairly detailed description of events which is perfectly consistent with what we otherwise known of the history of this period. This is clearly not just a matter of a late pious fiction. Indeed the author John Rhodes, is quite specific in attributing what he has said about the roles of Constantius and Artemius in the translation to the Ecclesiastic History of Philostorgius...the claim of John Rodes in this matter is completely trustworthy"''</ref>. Με την ίδια υπόθεση συμφωνεί και η ''Pauline Allen''<ref>Vigiliae Christianae: ''"This short text served as a source for a compiler (John Rhodes?John Damascus?) who lived before tenth century and included in a revision, the Artemmii passio (BHG 170) excerpts from the church history of Philostorgius"''</ref>. Έτσι σύμφωνα με τους δύο ερευνητές, όπως ο Δούκας και Αυγουστάλιος Αρτέμιος ήταν ο Κωνστάντιοςτο ίδιο πρόσωπο, σε μία εποχή που προσπαθούσε το οποίο κλήθηκε να επιβάλλει στην Αυτοκρατορία τον Αρειανισμό, ακόμα μεταφέρει τα λείψανα των Αγίων Ανδρέα και δια της βίαςΛουκά. ΄Έτσι:

: Σύμφωνα επίσης με τον ιστορικό ''N. Bynes''" Ο , ο Αρτέμιος ούτος δεν πρέπει να συγχέηται προς τον ομώνυμόν του πατρίκιονπιθανώς ήταν ένας Αρειανός άγιος, όπως περιγράφεται μέσα από τον δούκα Φιλοστόργιο και αυγουστάλιον κατασταθέντα εν Αιγύπτω, όστις φανατικός ων αρειανός και συνασπισθείς μετά του επιβάτου του Αλεξανδρινού θρόνου Γεωργίου τον [[Ευνόμιος|Ευνόμιο]]<ref>The Death of Julian the Apostate in a Christian Legend: ''"S.Artemius he was originally an Arian saint, he appears as hero in the history of Philostorgius and that Eunomian history"'' (σελ.27)</ref>.] είχε διώξει τους ορθοδόξους Σαν μάρτυρας και άγιος μάλιστα τιμήθηκε απο την Ορθόδοξη Εκκλησία από τα μέσα του 7ου αιώνα και τους εθνικούςμετά, θανατωθείς κατόπιν επί Ιουλιανού ουσιαστικά τρεις αιώνες ύστερα από το θάνατό του Παραβάτου<ref>ο.π., διά την προς τους δευτέρους πολιτείαν τουσελ. Η σύγχυσις αύτη οφείλεται εις τον βίον του Αρτεμίου28: ''"In sum, τον οποίον συνέθεσε κατά τον Θ΄ αιώνα ο Ρόδιος μοναχός Ιωάννηςit would seem that we can say no more than that by the middle of the seventh century Artemius was recognized as a άγιος μεγαλομάρτυς by the orthodox of Constantinopolis.Certain it is that the martyr who was extolled so highly by Philostorgius is never mentioned by Sozomen."''</ref>.Ο Αρτέμιος ούτος Το αξιοπρόσεκτο σε αυτή την υπόθεση είναι πιθανώτατα εκείνος, όστις ανεκόμισεν εξ Αχαίας το λείψανον πως δεν αναφέρεται καθόλου από την εκκλησιαστική ιστορία του αποστόλου ΑνδρέουΣοζωμενού, κάτι που όμως μπορεί να ερμηνευθεί ως άρνηση του Σοζωμενού να μεταφέρει την τιμητική περίπτωση δύο Αρειανών Αγίων [Μιλά και για τον Μερκούριο]. Έτσι περιγράφει την ιστορία του, αλλά δεν αναφέρει ποτέ το όνομά του αποστόλου Λουκά<ref>ο.π.: ''"...seems unlikely o so remarkable ommision was due to accident. I would suggest that the legend in its original form was imagined as honoured of two Arian saints...adopted the story, εις Κωνσταντινούπολινbut discreetly supressed the suspected names"'' (p. 29)</ref>."Τελικά ο ''N. Bynes''αναφέρει πως, χωρίς να έχει κάποια απόδειξη για τις υποθέσεις του, πιθανώς ο Αρτέμιος έγινε Άγιος αργότερα όταν πλέον έφυγε από πάνω του το στίγμα της αίρεσης, με αποτέλεσμα να αποκατασταθεί στην παλαιά του θέση στο θρύλο<ref>Θρησκευτική και Ηθική Εγκυκλοπαίδειαο.π.: ''"later, when the lapse of time wiped out the stigma of heresy, τόμwhen the martyr's revered remains had been translated to the capital...then Artemius could be restored to his old position in the legend. 3 ..but i repeat that is only a suggestion and of it i can offer no shadow or proof"'' (1963p. 29), στ. 260</ref>.