Πατάπιος, Άγιος
Ο Όσιος Πατάπιος είναι Άγιος της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Γεννήθηκε τον 4ο ή 5ο αιώνα[1] στην Θήβα της Αιγύπτου, από πλούσιους ευσεβείς χριστιανούς γονείς. Από μικρή ηλικία ακολούθησε ασκητική ζωή και όταν οι γονείς του πέθαναν, διαμοίρασε τα υπάρχοντά του και αποσύρθηκε στην έρημο για να μονάσει. Η φήμη του μάλιστα γρήγορα εξαπλώθηκε, καθώς ο ίδιος καθοδηγούσε πολλούς ανθρώπους πνευματικά, αφού πολλοί οδοιπόροι περνούσαν από το κελί του για βοήθεια και ανάπαυση. Έτσι εκμεταλλευόταν την ευκαιρία και δίδασκε στους οδοιπόρους τα χριστιανικά γράμματα, δίνοντας παράλληλα και χρήσιμες πνευματικές συμβουλές.
Αργότερα, υποχρεώθηκε να μετακινηθεί στην Κωνσταντινούπολη, εξ αιτίας του ότι ο ίδιος δεν έβρισκε πια ησυχία στην έρημο. Έτσι έθεσε ως στόχο να μείνει άγνωστος ανάμεσα στο πλήθος, με αποτέλεσμα να δημιουργήσει κάποιο ησυχαστήριο για να διαμείνει. Εκεί γνωρίζει άλλους 2 ασκητές, τον Βάρα και τον Ραβουλά, δημιουργώντας αδελφότητα. Ο Άγιος Βάρας ίδρυσε το μοναστήρι του Αγίου Ιωάννη (του Τιμίου Προδρόμου) της Πέτρας. Ο Άγιος Ραβουλάς ασκήτεψε κοντά στην πύλη του Ρωμανού.Το μέρος στο οποίο ασκήτευσε ο Άγιος Πατάπιος είναι η σημερινή τοποθεσία των Βλαχερνών[2]. Εκεί συνέχισε την διδασκαλία του, όπου σύμφωνα με το συναξαριστή του έφτασε σε τέτοια ύψη αγιότητας, που έγινε θαυματουργός, θεραπεύοντας πολλούς ασθενείς. Εκεί και εκοιμήθη σε βαθύ γήρας.
Μετά την καταστροφή της μονής των Αιγυπτίων το 536 μ.Χ. ο πνευματικός του αδελφός Άγιος Βάρας, πιθανόν ήταν αυτός που μετέφερε το λείψανο του Αγίου στο μοναστήρι του Αγίου Ιωάννη (του τιμίου Προδρόμου) της Πέτρας[3]. Το μοναστήρι αυτό ήταν υπό την προστασία της βασιλικής οικογένειας του Βυζαντίου, των Παλαιολόγων[εκκρεμεί παραπομπή], και ιδίως της βασίλισσας Αυγούστας Ελένης Παλαιολόγου, μητέρας του τελευταίου αυτοκράτορα του Βυζαντίου, Κωνσταντίνου Παλαιολόγου (η οποία αργότερα έγινε η Αγία Υπομονή[4]).
Το σκήνωμα του αγίου σύμφωνα με τον Συμεών το Μεταφραστή μέχρι τον 10ο αιώνα παρέμενε στην πόλη, ενώ κατά τον Ανδρέα Κρήτης ήταν άφθαρτο και είχε τοποθετηθεί σε γυναικείο μοναστήρι[5]. Μετά την κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης από τους Οθωμανούς το 1453, ο ανεψιός της Αγίας Υπομονής, Αγγελής Νοταράς[6], συγγενής των αυτοκρατόρων Παλαιολόγων, προκειμένου να προστατεύσει τα λείψανα του Αγίου Παταπίου από τους Οθωμανούς το μετέφερε στο βουνό Γεράνεια στη Νότια Ελλάδα, κοντά στην πόλη Θέρμαι (Λουτράκι) (κοντά στην Αθήνα) όπου έκρυψε το λείψανο σε ένα σπήλαιο.
Το σκήνωμά του τελικώς βρέθηκε έπειτα από αιώνες από ντόπιους κατοίκους του Λουτρακίου το 1904 στο σπήλαιο στο όρος Γεράνεια σε ναΐδριο που έφερε το όνομά του. Στη συνέχεια, ένας ιερέας από το Λουτράκι, ο πατέρας Κωνσταντίνος Σουσάνης, πήρε το λείψανο του Αγίου Παταπίου και το διατήρησε στο σπίτι του για να το κρατήσει μακριά από τους βανδάλους [7]. Το 1952 ο Πατέρας Νεκτάριος Μαρμαρινός, ιερέας στον Συνοικισμό της Κορίνθου, ίδρυσε γυναικείο μοναστήρι, την Ιερά Μονή Αγίου Παταπίου Λουτρακίου, στο σπήλαιο που βρέθηκε το σκήνωμα του αγίου, όπου επανατοποθετήθηκε το σκήνωμα του Αγίου σε λάρνακα. Η πρώτη ηγουμένη, το 1952, ήταν η γερόντισσα Συγκλητική, την οποία διαδέχθηκε η γερόντισσα Παταπία η οποία παρέμεινε ηγουμένη του μοναστηριού από το 1963 ως το 1970, οπότε παραιτήθηκε για λόγους υγείας. Σήμερα ηγουμένη είναι η γερόντισσα Ισιδώρα.
Η μνήμη του Αγίου Παταπίου εορτάζεται στις 8 Δεκεμβρίου (η βασική εορτή της μνήμης του), και επίσης την Τρίτη της Διακαινήσιμου (Τρίτη του Πάσχα) ως ανάμνηση της ημέρας εύρεσης του λειψάνου του. Η τιμία κάρα της Αγίας Υπομονής φυλάσσεται και αυτή στο μοναστήρι του Αγίου Παταπίου.
Δείτε επίσης
Υποσημειώσεις
- ↑ ΘΗΕ, τ. 10, σελ. 124
- ↑ Χ. Τσολακίδης, Αγιολόγιο..., σελ. 1088. Βλ. και "Εγκώμιον εις τον όσιον και θεοφόρον Πατέρα ημών Βάραν", χειρόγραφο που εκδόθηκε στο: Παπαδόπουλος Αθανάσιος Κεραμεύς, Μαυρογορδάτειος Βιβλιοθήκη, τόμ. Β΄, εν Κωνσταντινουπόλει 1884: "Πλην ου μακράν απ' αλλήλων τας διατριβάς αυτών απετάξαντο, αλλ' από μετρίου τινός διαστήματος, άμα και τα της ησυχίας κρατύνοντες εαυτοίς και το ακοινώνητον ως επονείδιστον διαφεύγοντες" (σελ. 42).
- ↑ Ο άγιος Βάρας ήταν συνασκητής με τον όσιο Πατάπιο. Σύμφωνα με το προαναφερθέν χειρόγραφο, "Εγκώμιον εις τον όσιον και θεοφόρον Πατέρα ημών Βάραν" (Μαυρογορδάτειος Βιβλιοθήκη, ό.π., σελ. 42, υποσημ. #3), "κατά Συμεώνα τον Μάγιστρον και Μεταφραστήν ο Πατάπιος ετάφη εν τη μονή του Προδρόμου, αναμφιβόλως δε εν τη της Πέτρας καλουμένη". Βλ. και Βίο οσίου Παταπίου, PG 116,368: "Το δε ασκητικόν αυτού και ιερόν λείψανον...ο ιερός λαμβάνει του Προδρόμου ναός".
- ↑ Συναξαριστής της Ορθοδόξου Εκκλησίας (επιμ. Αγαθαγγέλου επισκ. Φαναρίου), τόμ. 5ος - Μάιος, Αποστολική Διακονία, Αθήνα 2006, σελ. 449.
- ↑ PG 97, 1205-1253
- ↑ "Από τον Αγγελή και τους ανθρώπους του μεταφέρθηκε, κατά την πιθανότερη εκδοχή, και το Ιερό Λείψανο του οσίου Παταπίου από την Κωνσταντινούπολη στην Κορινθία και βρίσκεται στην ομώνυμη μονή στα Γεράνεια όρη" (Παπαδόπουλος Γ. Στυλιανός, Άγιος Μακάριος Κορίνθου. Ο Γενάρχης του Φιλοκαλισμού, Ακρίτας, Αθήνα 2000, σελ. 20. Βλ. και: Παπαδόπουλος Γ. Στυλιανός, Ο όσιος Πατάπιος, Αθήνα 1999, σελ. 36-41).
- ↑ βλ. http://www.globalusers.com/globaluser_gr/agpatapios.htm
Πηγές
- Λήμμα Πατάπιος, ΘΗΕ, Μαρτίνος, Αθήνα, 1962-1968
- «Αγιολόγιο της Ορθοδοξίας», [Χρήστου Τσολακίδη, Αθήνα, έκδοση 2001]
- «O Μέγας Συναξαριστής της Ορθοδόξου εκκλησίας», Άγιος Πατάπιος, σελ. (254) - (261) [μ. Βίκτωρος Ματθαίου, τρίτη έκδοση, Μονή Μεταμόρφωσης Σωτήρος, Αθήνα, 1968]
- «Ο Όσιος Πατάπιος» [Στυλιανού Παπαδόπουλου, καθηγητού πανεπιστημίου Αθηνών, Έκδοση Ιεράς μονής Οσίου Παταπίου, Λουτράκι, Ελλάδα, έκδοση 2006).
- «Ο Άγιος Πατάπιος και τα θαύματά του», [Δρος Χαράλαμπου Μπούσια, Έκδοση Ιεράς μονής Οσίου Παταπίου, Λουτράκι 2004]
- «Βίος, ακολουθία, παρακλητικός κανόνας και εγκώμια εις την αγία μητέρα ημών Υπομονή» [Δρος Χαράλαμπου Μπούσια, Έκδοση Ιεράς μονής Οσίου Παταπίου, Λουτράκι 1999]
- «Δέλτος Θαυμάτων Οσίου και Θεοφόρου πατρός ημών Παταπίου του θαυματουργού», [Δρος Χαράλαμπου Μπούσια, Έκδοση Ιεράς μονής Οσίου Παταπίου, Δ’ έκδοση, Λουτράκι 2011]
- «Ιερά Μονή Οσίου Παταπίου Λουτρακίου» [έκδοση Ιεράς Μητρόπολης Κορίνθου, Σικυώνος, Ζεμενού, Ταρσού και Πολυφέγγους, 2012].
- «Τα ελληνικά Μοναστήρια» [Ευ. Λέκκου, Ιχνηλάτης, Αθήνα, 1995].
