Ο '''Άγιος Μητροφάνης''', είναι πρώτος επίσκοπος [[Βυζάντιο|Βυζαντίου]] με αυτό το όνομα , που εποίμανε την [[Οικουμενικό Πατριαρχείο|εκκλησία του Βυζαντίου]] την περίοδο 306-314. Ήταν γιος του [[Επίσκοπος Βυζαντίου Δομέτιος|Δομετίου]] και εξαδελφός του προκατόχου του [[Επίσκοπος Βυζαντίου Πρόβος|Πρόβου]]. Κατά την παράδοση γνωρίστηκε με τον ''Μ. Κωνσταντίνο'' όταν αυτός αναζητούσε κατάλληλη τοποθεσία για τη μεταφορά της πρωτεύουσας του Ρωμαϊκού κράτους, κάτι όμως που δεν μπορεί να ευσταθεί, δεδομένου ότι ο ''Μ. Κωνσταντίνος '' κατέλαβε την Ανατολή το 324. Οι πληροφορίες σχετικά με το βίο και τη δράση του είναι συγκεχημένες, συγχέοντας στοιχεία από τη δράση προκατόχων και διαδόχων του. Μετείχε επίσης στην Α΄ οικουμενική Σύνοδο.