12.398
επεξεργασίες
Αλλαγές
μ
→Το περιεχόμενο
Η ''Επιστολή Βαρνάβα'' κατά βάση είναι δοκίμιο, το οποίο «''είναι ουσιωδώς πραγματεία η οποία έχει μόνο μερικά άτυπα επιστολικά γνωρίσματα''»<ref>Π. Χρήστου, «Ελληνική Πατρολογία», τόμος Β΄, σελίς 402</ref>. Διακηρύσσει την κατάργηση του ιουδαϊκού τελετουργικού νόμου, με σκοπό να αναδείξει την πνευματικότητα της ''χριστιανικής λατρείας'' και επιμερίζεται σε δύο μέρη, το μεν πρώτο το οποίο εμπεριέχεται στα κεφάλαια 2, 1 έως και 17 και ένα δεύτερο, το οποίο αποτελεί την υπόλοιπη επιστολή, δηλαδή τα κεφάλαια 18 έως 21. Το πρώτο μέρος μάλιστα διαχωρίζεται σε δύο επί μέρους τμήματα, ήτοι ένα πρώτο από το 2, 1 κεφάλαιο μέχρι και 5, 4 το οποίο περιλαμβάνει κατά βάση προτροπές προς τους αναγνώστες ώστε να ακολουθούν το δρόμο της δικαιοσύνης και έν δεύτερο από το 5, 4 μέχρι και το 17, όπου περιέχεται η θεολογική πραγματεία της επιστολής και προτάσσεται η απόρριψη της χρησιμότητας του ιουδαϊσμού. Τα κεφάλια 18-21 περιέχουν τη διδασκαλία των ''δύο οδών''. Στόχος του συγγραφέα είναι να καταδείξει πως «''η Ιουδαϊκή Διαθήκη είχεν αθετηθή ευθύς εξ αρχής, αφετέρου...επεδιώξε να στηρίξη μέρος της αξίας της, δι'αλληγορίσεως του περιεχομένου της''»<ref>Π. Χρήστου, «Ελληνική Πατρολογία», τόμος Β΄, σελίς 400</ref>. Στην πραγματεία αυτή μάλιστα διαφαίνεται και ακραία αλληγορική διάθεση από το συγγραφέα, ο οποίος φτάνει σε σημείο να ισχυριστεί πως ο νόμος είναι αλληγορικός. Εκεί ακριβώς αρχίζει να εμφανίζεται και η ελαφρώς ''γνωστική του τάση'', αφού ο άνθρωπος δε δύναται να κατανοήσει τις χριστιανικές αλήθειες, γιαυτό και σκοπός κάθε χριστιανού αποβαίνει η ''γνώση''<ref>Επιστολή Βαρνάβα, 1, 5</ref>, η οποία αποτελεί την εμβάθυνση στο περιεχόμενο της διδασκαλίας.
Τα βασικά σημεία της διδασκαλίας του είναι τρία. ''Ζωή, ελπίς, αρχή και τέλος της πίστεως ημών'', ''δικαιοσύνη κρίσεως'' και ''αγάπη''<ref>ενθ.αν. 1, 6</ref>. Στο ζήτημα της χριστολογίας, όπως και ο [[Ποιμήν του Ερμά|Ποιμένας του Ερμά]], στέκεται σε μια ''πνευματολογική'' προσέγγιση, αφού το πνεύμα οδηγεί τους [[Προφήτης|προφήτες]]<ref>ενθ.αν. 6, 14. 12, 2</ref>, είναι δε το θείο στοιχείο το οποίο κατέρχεται στο σώμα του Χριστού<ref>ενθ.αν. 7, 4</ref>, με αποτέλεσμα προ αιωνίως να υπάρχει δυάς και όχι τριάς, γι αυτό και η ενανθρώπηση νοήται δοκητικώς<ref>Π. Χρήστου, «Ελληνική Πατρολογία», τόμος Β΄, σελίς 400</ref>. Ο ''Νόμος του Μωυσή'' είναι άνευ αξίας λαμβανοντάς τον κατά γράμμα, αφού ο [[Θεός]] ελλάλησεν εν πνεύματι και όχι εν γράμματι<ref>Επιστολή Βαρνάβα, 4, 6-8</ref>. Επίσης αξίζει να αναφερθεί και η έννοια του ''Σαββάτου'' κατά τον συγγραφέα, αφού αυτή δεν έγινε για λόγους ανάπαυσης, αλλά ως προτύπωση των εσχάτων ημερών. Η κάθε ημέρα μάλιστα ανταποκρίνεται σε έξι χιλιετίες της ιστορίας της ανθρωπότητος και την εβδόμη θα πληρωθούν αυτά δια της ελεύσεως της επιγείου βασιλείας του Χριστού, που μετά το τέλος της (όγδοη ημέρα) θα αρχίσει η ατελεύτητος ημέρα της μακαρίας ζωής. Στο δεύτερο τμήμα της επιστολής «''αλλάζει αποτόμως η ατμόσφαιρα διαπραγματεύσεως, ακόμα και δια των εισαγωγικών λόγων του''»<ref>Π. Χρήστου, «Ελληνική Πατρολογία», τόμος Β΄, σελίς 402</ref>. Το δεύτερο επί μέρους κομμάτι, και θυμίζει πολύ τη [[Διδαχή των Αποστόλων]] ως κείμενο. Έτσι οι ''δύο οδοί'' περιγράφονται μέσω 50 περίπου θετικών και αρνητικών παραγγελμάτων, χαρακτηριζόμενες αναλόγως το περιεχόμενο ως οδοί φωτός ή σκότους. Ο διαρχικός χαρακτήρας του κειμένου είναι εμφανής, ενώ έντονο παρουσιάζεται το κοινωνικό στοιχείο<ref>Επιστολή Βαρνάβα 19, 8</ref>.
== Κώδικες και μεταφράσεις ==
