[[Image:PETROS Peloponnesios.jpg|thumb|right|Ο Πέτρος Πελοποννήσιος]]Ο '''Πέτρος Πελοποννήσιος''' ή ''Πέτρος Λαμπαδάριος'' (1730-1778), υπήρξε [[ιεροψάλτης]] ένας από τους κορυφαίους εκπροσώπους της μεταβυζαντινής παραδόσεως<ref>Δομή Gold, λήμ. Πέτρος Πελοποννήσιος</ref> και [[λαμπαδάριος]] της ''Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας'' κατά τον 18ο αιώνα. Αποτελεί τη δεσπόζουσα φυσιογνωμία του μουσικού στερεώματος κατά το 18ο αιώνα, ο οποίος κατά το Χρύσανθο ιερέα ''"σχεδόν κατέφερε εις το να φέρει τους μουσικούς χαρακτήρας από συμβόλων εις γράμματα και μόνος από τους καθ ημάς μουσικούς ίσως επλησίασεν εις το άκρην της έξεως της πρακτικής μουσικής"''<ref>παρ. Δημοσίευμα Εφημερίδος, Νέες Εποχές, 16 Φεβρουαρίου 1997, σελίδα 34</ref>.

Γεννήθηκε περί 1730 ίσως πιθανώς στο χωριό ''Γοράνοι Λακωνίας'' και απεβίωσε από επιδημία πανώλης το 1778 κατά τον ερευνητή Στάθη, σύμφωνα με προσκομισθέν χειρόγραφο με που αναφέρει την ημερομηνία θανάτου του<ref>παρ. Δημοσίευμα Εφημερίδος, Νέες Εποχές, 16 Φεβρουαρίου 1997, σελίδα 34</ref>. Βιογράφος του υπήρξε ο Χρύσανθος ιερέας, ο οποίος περιγράφει το έργο του Πέτρου ως μια ακούραστη και διαρκή εργασία των μουσικών δρωμένων κατά την οποία εξηγούσε τα παλαιά μουσικά μαθήματα, έγραφε κάθε μελωδία που ερχόταν στη φαντασία του έξωθεν ή έσωθεν, ενώ επιπρόσθετα μέλιζε και στίχους ''"ευγενών και λογίων του ημετέρου γένους"''. Σύμφωνα με την παράδοση, που όμως δε βασίζεται σε απτά ιστορικά στοιχεία αφού σχετικά με την παιδική ηλικία του δε διαθέτουμε πηγές, οι γονείς του ήσαν φτωχοί ξυλοκόποι. Όταν κάποτε πέρασε από το χωριό του ένας έμπορος από τη Σμύρνη που γύριζε την Πελοπόννησο προσφέρθηκε να τον πάρει μαζί του στη Σμύρνη, όταν θα τέλειωνε τις δουλειές του. Εν τω μεταξύ ο πατέρας του σκοτώθηκε σε μια συμπλοκή με Τουρκαλβανούς, και η μητέρα του τον έστειλε στη [[Μονή Αγίας Λαύρας]] (Μέγα Σπήλαιο-Καλάβρυτα)<ref>[http://www.phys.uoa.gr/~nektar/arts/music/petros_peloponnhsios.htm]</ref>. Εκεί τον βρήκε ο περιοδεύων έμπορος και τον πήρε μαζί του στη Σμύρνη. Από εκεί και μετά η εξέλιξη του Πέτρου ήταν ραγδαία, λόγω της φυσικής του κλίσης στη μουσική και της μαθητείας του κοντά σε ιερομόναχο μουσικό και μετέπειτα στον [[Πρωτοψάλτης|πρωτοψάλτη]] της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας ''Ιωάννη Τραπεζούντιο'', με τον οποίο συνέψαλε ως Β΄ [[Δομέστιχος]]<ref>[http://www.myriobiblos.gr/texts/greek/papadopoulos_music_per7_1.html Ιστορική επισκόπησις της βυζαντινής εκκλησιαστικής μουσικής από των αποστολικών χρόνων μέχρι των καθ΄ ημάς (1-1900 μ.Χ)]</ref>, ίσως δε και ως Α΄<ref>παρ. Δημοσίευμα Εφημερίδος, ενθ.αν</ref>. Από το 1770 και το θάνατο του Ιωάννη, υπό το Δανιήλ, ο Πέτρος έγινε λαμπαδάριος στο πατριαρχικό αναλόγιο. Με το Δανιήλ Πρωτοψάλτη και το Δομέστιχο ''Ιάκωβο Πελοποννήσιο'' δίδαξε μουσική στην ιδρυθείσα πατριαρχική μουσική σχολή από το 1776<ref>[http://www.myriobiblos.gr/texts/greek/papadopoulos_music_per7_1.html Ιστορική επισκόπησις της βυζαντινής εκκλησιαστικής μουσικής από των αποστολικών χρόνων μέχρι των καθ΄ ημάς (1-1900 μ.Χ)]</ref>. Η κηδεία του Πέτρου έλαβε χώρα στην Κωνσταντινούπολη, στην οποία μάλιστα θέλησαν να παραβρεθούν και οι Δερβίσηδες της Πόλης για να τον ψάλλουν, αφού πολύ τον σέβονταν και τον αγαπούσαν<ref>[http://www.myriobiblos.gr/texts/greek/papadopoulos_music_per7_1.html Ιστορική επισκόπησις της βυζαντινής εκκλησιαστικής μουσικής από των αποστολικών χρόνων μέχρι των καθ΄ ημάς (1-1900 μ.Χ)]</ref>.  Χαρακτηρίζεται ως χαλκέντερος εργάτης<ref>παρ. Δημοσίευμα Εφημερίδος, Νέες Εποχές, 16 Φεβρουαρίου 1997, σελίδα 34</ref> της μουσικής ο οποίος ''"εθαυμάζετο υπό των συγχρόνων αυτού δια την έξοχον μουσικήν αυτού αντίληψιν και μίμησην, δυνάμενος μάλιστα να διαφυλάξη πιστώς δια της γραφής οιονδήποτε μέλος έστω και άπαξ ψαλλόμενον υπ άλλου. Εντεύθεν υπό των Οθωμανών καλείτο ''χιρσίζ'' (κλέπτης) <ref>Κατά τον Ιωάννη Πλεμένο, η απόδοση του ονόματος χιρσζ ήταν τιμητική, διότι εννοούσε αυτόν που έκλεψε τη δύναμη από το κακό [http://www.phys.uoa.gr/~nektar/arts/music/petros_peloponnhsios.htm]</ref> και ''χότζας'' (διδάσκαλος)"''. Κατά μία άλλη άποψη, αν και όχι επικρατούσα<ref>O βιογράφος του Χρύσανθος ιερέας είναι η πλέον σύγχρονη μορφή που καταγραφή το βίο του, ενώ οι ερευνητές Παπαδόπουλος, Στάθης και Χατζηγιακουμής διαφωνούν</ref>, ο Πέτρος υπήρξε δερβίσης, ο οποίος είλκυε την καταγωγή του από οικογένειες Λακώνων οι οποίες βρίσκονταν στη Σμύρνη από τον Γ13ο αιώνα<ref>Ιωάννης Πλεμένος, άρθρο στο Βήμα. Παπαδόπουλο μαθήτευσε ''"Ωστόσο, το παρόν άρθρο καλεί τον φιλίστορα αναγνώστη σε ένα διαφορετικό (αν και παράλληλο) ταξίδι μέσα από μαρτυρίες που δείχνουν ότι ο Πέτρος πρέπει να μυήθηκε στους Μεβλεβί όντας στη Σμύρνη παιδιόθεν. Οι μαρτυρίες βασίζονται στην ιστορία μιας κοινότητας λακώνων αποίκων στην κωμόπολη Σίλλη, στον ιερομόναχο μουσικό μεταξύ Ικονίου και Σμύρνης. Τον 13ον αιώνα ένας σελτζούκος σουλτάνος μετέφερε στη Σίλλη 7 λακωνικές οικογένειες για να περιποιούνται ένα χριστιανικό ναό, μετά από θαύμα που του είχε γίνει: είχε προσπαθήσει να γκρεμίσει τον ναό για να χτίσει τζαμί, όταν φλόγες βγήκαν από αυτόν και έκαψαν τους παρισταμένους. Με την ίδρυση όμως αργότερα του τάγματος των Μεβλεβί στο Ικόνιο, αρκετοί Λάκωνες μυήθηκαν στη νέα αυτή φιλοσοφία και μετέπειτα [[Πρωτοψάλτης|πρωτοψάλτη]] κάποιοι έγιναν δερβίσηδες. Παρ' όλα αυτά, περιηγητές αναφέρουν ότι μέχρι τα μέσα του 19ου αιώνα οι χριστιανοί κάτοικοι της Μεγάλης Εκκλησίας ''Ιωάννη Τραπεζούντιο''Σίλλης μιλούσαν τη λακωνική διάλεκτο. Οι Λάκωνες αυξήθηκαν τόσο ώστε, πριν την ανταλλαγή των πληθυσμών (1923), τα 3/4 των κατοίκων της Σίλλης (7.500) ήσαν έλληνες απόγονοί τους. Καθώς οι Λάκωνες της Σίλλης είχαν στενές εμπορικές σχέσεις με τη Σμύρνη, δεν είναι δύσκολο να φανταστούμε τον οποίο συνέψαλε ως Β΄ Λάκωνα Πέτρο να έρχεται σε επαφή μαζί τους και (πιθανόν) να μυείται στη Μεβλεβί φιλοσοφία."''[[Δομέστιχος]http://www.phys.uoa.gr/~nektar/arts/music/petros_peloponnhsios.htm]</ref>. ===Στιγμιότυπα από τη ζωή του Πέτρου=== Το 1770 πήγαν στην Κωνσταντινούπολη τρεις Οθωμανοί μουσικοί οι οποίοι θέλησαν να επιδείξουν στο Σουλτάνο Χαμίτ Α΄, το μουσούργημά τους. Κάτι τέτοιο έθιξε όμως τους αυλικούς μουσικούς και ζήτησαν τις οδηγίες του Πέτρου ώστε να τους εκθέσουν. Ο Πέτρος τους συμβούλεψε να τους καλέσουν σε δείπνο και όταν έρθουν σε ευθυμία να τραγουδήσουν, ίσως δε να ζητήσουν να τους παίξουν και ως Α΄το άσμα που έφεραν για το σουλτάνο. Από Οι Οθωμανοί Πέρσες μετά από παράκληση των Δερβίσηδων τραγούδησαν όντως το 1770 και άσμα. Ο Πέτρος όμως υποκρύπτετο εκείνη τη βραδιά ακούγοντας το θάνατο άσμα τους. Η ικανότητά του Ιωάννηνα συλλαμβάνει τους ήχους με μία μόνο ακοή αρκούσε ώστε να μάθει το άσμα τους. Το άσμα μάλιστα επαναλήφθηκε δύο τρεις φορές μετά από παράκληση των Δερβίσηδων, με αποτέλεσμα ο Πέτρος ακούγοντάς το να το συγγράψει. Την επομένη που θα παρουσίαζαν οι τρεις Οθωμανοί το άσμα τους στο Σουλτάνο, εισήλθε στο χώρο αυτό ο Πέτρος, ο οποίος χαιρετίστηκε εγκαρδίως από τους Δερβίσηδες που τον αποκαλούσαν διδάσκαλο. Αφού λοιπόν εψάλλη το άσμα υπό το Δανιήλτων Οθωμανών, ο Πέτρος έγινε λαμπαδάριος στο πατριαρχικό αναλόγιοπαρατήρησε πως αυτό το άσμα είναι δικό του, αφού μαθητές του στην Αραβία είχαν διδάξει το τραγούδι στην περιοχή τους. Οι τρεις ξένοι τότε προκάλεσαν τον Πέτρο να επαναλάβει το άσμα. Ο ίδιος βγάζοντας μία πανδουρίδα (χαρτί που αναγράφετο μουσική) με το συγγραμμένο το άσμα, το έψαλλε με αποτέλεσμα να προκληθεί έντονη λογομαχία, σε σημείο κάποιος να προσπαθήσει να φονεύσει τον Πέτρο. Οι Δερβίσηδες τότε συνέλαβαν τους τρεις μουσικούς και εντός ολίγων ημερών τους εξόρισαν στην πατρίδα τους. Εκ του γεγονότος, αποδόθηκε το όνομα ''"χιρσιζ"'' στον Πέτρο, δηλαδή κλέπτης.

Το έργο του Πέτρου διαχωρίζεται σε δύο μεγάλες θεματικές ενότητες. Την εκκλησιαστική μουσική και την κοσμική. Κατά την πρώτη το εξηγητικό του έργο είναι ανεπανάληπτο, εξηγώντας ουσιαστικά παλαιότερες συνθέσεις σε σημειογραφία αναλυτικότερη από ότι του ''αφού απλοποίησε ακόμα περισσότερο την [[Ιωάννης Κουκουζέλης|κουκουζέλειον]] και Ιωάννου Τραπεζουντίου''παρασημαντική, ενώ ερμήνευε και τις θέσεις αρχαιότερων μελών<ref>[http://www.myriobiblos.gr/texts/greek/papadopoulos_music_per7_1.html Ιστορική επισκόπησις της βυζαντινής εκκλησιαστικής μουσικής από των αποστολικών χρόνων μέχρι των καθ΄ ημάς (1-1900 μ.Χ)]</ref>, αποτελώντας τον συνδετικό κρίκο του μουσικού εκκλησιαστικού συστήματος πριν από τη μέθοδο των τριών διδασκάλων. Η διαμόρφωση της τής αναλυτικής αυτής σημειογραφίας είναι σημαντική για τη συμβολή στην εξέλιξη της εκκλησιαστικής μουσικής, αφού τελικά σήμερα αποτελεί τον κορμό της εκκλησιαστικής μουσικής παράδοσης<ref>παρ. Δημοσίευμα Εφημερίδος, ενθ.αν.</ref>. Με αυτόν τον τρόπο η παράδοση θα περάσει στα βιβλία όπου από το 19ο αιώνα αρχίζουν να εκδίδονται βιβλία. Η αξία του έργου του ''Πέτρου Πελοποννησίου Λαμπαδαρίου'' είναι πραγματικά σπουδαιότατη αφού το ''"σφριγηλό και καταξιωμένο έργο [έργο] αποτελεί, όπως και στην εποχή του, το πολύτιμο μέσο μίας επιστημονικής αλλά και συνάμα καλλιτεχνικής εργασίας"''<ref>παρ. Δημοσίευμα Εφημερίδος, ενθ.αν.</ref>. Το έργο του επίσης θεωρείται εκπληκτικό σε όγκο και ποιότητα<ref>Δομή Gold, ανθ.αν.</ref> και συνίσταται κυρίως σε πρωτότυπες συνθέσεις στο ύφος της βυζαντινής μουσικής και σε επεξεργασία παλαιοτέρων μουσικών διδασκάλων. Σήμερα ελάχιστο μέρος των συνθέσεών του έχει εκδοθεί, αφού το μεγαλύτερο μέρος σώζεται σε ανέκδοτα χειρόγραφα<ref>Δομή Gold, ενθ.αν.</ref>. Το γνωστότερο έργο του είναι το ειρμολόγιο. Ο ίδιος υπήρξε σπουδαίος συνθέτης και της δημοτικής μουσικής όπου τα τραγούδια του ''"αποτελούν σπάνια δείγματα της παλαιότερης εκκλησιαστικής και δημοτικής μουσικής μας παράδοσης...που σημείωσαν μάλιστα μεγάλη επιτυχία στην εποχή του και τραγουδήθηκαν στην Κωνσταντινούπολη και στα άλλα αστικά κέντρα της Ανατολής μέχρι τις αρχές του 19ου αιώνα"''<ref>Δομή Gold, ενθ.αν.</ref>.