Συμεών Εμέσης

Ο Άγιος Συμεών ο δια τον Χριστόν Σαλός (τρελός), αποτελεί Άγιο της Ορθόδοξης Εκκλησίας, ο οποίος έδρασε κατά τον 6ο αιώνα. Ο ίδιος ανήκει στην ιδιαίτερη κατηγορία των "παραφρόνων" αγίων, οι οποίοι αποκλήθηκαν σαλοί-τρελοί, διότι λειτουργούσαν με παράδοξο τρόπο για να επιτύχουν το σκοπό τους. Καταγόταν από την Έδεσα της Μεσοποταμίας. Κάποτε, την ημέρα της Ύψωσης του Τιμίου Σταυρού, μαζί με το φίλο του Ιωάννη, επισκέφτηκαν τα Ιεροσόλυμα για να προσκυνήσουν και να εορτάσουν. Επισκεπτόμενοι όμως τα μέρη της Ιεριχούς εντυπωσιάστηκαν από τον πλήθος των μονών, με αποτέλεσμα να οδηγηθούν στη μονή του Αγίου Γερασίμου. Εκεί συνδέθηκαν με τον ηγούμενο Νίκων, ο οποίος τους περίμενε, καθώς το είχε πληροφορηθεί εξ Αποκαλύψεως. Τους προέτρεψε μάλιστα να καρούν άμεσα μοναχοί, αφήνοντας πίσω τους ο μεν Ιωάννης γυναίκα και παιδί, ο δε Συμεών τη γραία μητέρα του. Έτσι εκπαιδεύονται άμεσα και μετά από μία εβδομάδα κείρονται και τοποθετούνται στις όχθες του ποταμού Αρνών. Μετά μάλιστα από δύο χρόνια πληροφορούνται πως όλοι οι γνωστοί τους στον κόσμο είχαν πεθάνει.

Είκοσι χρόνια αργότερα αποχωρίστηκαν. Ο Ιωάννης παρέμεινε στην απομόνωση, ο δε Συμεών αποφάσισε να εισέλθει στον κόσμο για να βοηθήσει. Αρχικά προσεκύνησε στους Αγίους Τόπους, όπου και παρέμεινε για κάποιο διάστημα και εν συνεχεία επέστρεψε στην Έδεσσα, όπου και εμφάνισε τις ιδιότητες του Σαλού. Μερικά παραδείγματα από τον εκκεντρικό τρόπο ζωής του μας αναφέρει ο βιογράφος του επίσκοπος Κύπρου και Νεαπολέως, Λεόντιος (+620). Σύμφωνα με το Λεόντιο, μία Κυριακή, κατά την έναρξη της ακολουθίας επιδόθηκε στο καρυδίζει και να σβήνει τις καντήλες του ναού, στη συνέχεια δε, ανέβηκε και στον άμβωνα της εκκλησίας όπου ""ελίθαζεν τας γυναίκας τοις καρυδίοις". Εξερχόμενος μάλιστα του ναού έστρεψε τα ταβλία των μικροπωλητών, οι οποίοι τον ξυλοκόπησαν μέχρι θανάτου. Άλλοτε έγινε υπηρέτης σε πανδοχείο όπου κατηγορήθηκε για κλοπή και εδάρη ανηλεώς, ενώ άλλοτε για να προσφέρει θυμιατήριο προσέφερε τα γυμνά του χέρια για να τοποθετηθούν αναμμένα κάρβουνα. Σε μία ακόμα χαρακτηριστική περίπτωση προσποιήθηκε ότι είχε σαρκικό πόθο με αποτέλεσμα να "επιτεθεί" σε μία παντρεμένη κοπέλα μέσα στο σπίτι της, παρουσία του άνδρα της, ώσπου τον έδιωξε ξυλοκοπώντας τον, πράγμα που φρόντισε να μαθευτεί σε όλη την πόλη. Επίσης πολλές φορές συναναστρεφόταν πόρνες και χόρευε μαζί τους στους δρόμους, ενώ, παρότι υπήρξε αυστηρός ασκητής έτρωγε κρέας προκλητικά ακόμα και τη Μεγάλη Πέμπτη.

Ο Άγιος Συμεών ήταν φανερό πως είχε χαρίσματα αγιότητας, όπως το ιαματικό, το προορατικό, το διορατικό, το χάρισμα της καθαράς προσευχής και των δακρύων, αλλά ο ίδιος αποφάσιζε πολλές φορές να διασύρει τον εαυτό του, αποφεύγοντας την υπόληψη και τιμή των συμπολιτών του, ταυτόχρονα δε, ξυπνώντας τους από το λήθαργο της χαλαρότητας και χλιαρότητας. Πολλές φορές προτιμούσε να τον περνούν για μισότρελο μοναχό, παρά ως άγιο. Γι αυτό και ο κύριος στόχος του σκανδαλισμού, είχε να να κάνει με την αντίστοιχη προκλητική κατάλυση του Σαββάτου από το Χριστό. Σκοπό του δηλαδή δεν κάνει να καταλύσει το νόμο, αλλά να φανερώσει το πνεύμα της εκκλησίας, το οποίο είναι η υπέρβαση του νόμου στη ζωή της βασιλείας του Θεού. Ο Άγιος ο οποίος ήταν μέλος αυτής της βασιλείας, δύναται παρότι συναναστρεφόταν πόρνες "ουδαμώς υπό τούτων εμολύνετο", καθώς σκάνδαλο τέτοιες πράξεις αποτελούν για όσους αφενός ζούν ακόμα στην ανάγκη του νόμου, αφετέρου στους ηθικιστές, τους τυπολάτρες και τους υποκριτές. Η διδαχή του Συμεών τελικά επισημαίνει πως οι ηθικές και κοινωνικές αναστολές επισημαίνονται για όσους δεν έχουν απελευθερωθεί από τα πάθη τους. Ο Άγιος όμως έτσι κέρδιζε την εμπιστοσύνη των αμαρτωλών και των δυστυχισμένων. ¨Έσωζε γυναίκες που ζούσαν σε πορνεία, τις οδηγούσε σε νόμιμο γάμο ή ακόμα και στο μοναχισμό, επανέφερε αιρετικούς.

Αφού τελικώς ενημέρωσε τον φίλο του Ιωάννη ότι θα πεθάνει, κρύφτηκε σε καλύβα για να μην ταφεί με θρησκευτικές τιμές. Οι άνθρωποι που τον ανακάλυψαν μάλιστα δεν τον ενταφίασαν θρησκευτικώς. Μαθαίνοντας όμως το συμβάν, όσοι γνώριζαν τον Άγιο, θέλησαν να τον τιμήσουν με θρησκευτική ταφή, αλλά τελικώς βρήκαν το λάκκο του άδειο. Η μνήμη του εορτάζεται στις 21 Ιουλίου.

Δείτε επίσης

• Δια Χριστόν σαλότητα

Πηγές

• Τσολακίδης Χρήστος, "Αγιολόγιο της Ορθοδοξίας", Χ.Δ. Τσολακίδης, Αθήνα 2001.
• Λήμμα Συμεών ο δια Χριστόν Σαλός, ΘΗΕ, Αθήνα, 1962-1968.
• Χ. Γιανναράς, Η ελευθερία του ήθους, Ίκαρος, Αθήνα 2002 (Τρίτη αναθεωρημένη έκδοση).