Αλλαγές

Το '''κακό''' είναι έννοια που νοείται πάντοτε σε συσχετισμό προς το αγαθό<ref>λήμμ. "Κακό, το", εγκυκλοπαίδεια ''Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάννικα'', τόμ. 31, εκδ. Δίας, Αθήνα 2004.</ref> και τις σημασίες που αποδίδονται στο αντίθετό του, "το καλό"<ref>λήμμ. "Κακό", εγκυκλοπαίδεια ''ΔΟΜΗ'', τόμ. 14, Αθήνα 2004.</ref> προς το οποίο και αντιτίθεται ριζικά<ref>''Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάννικα'', ό.π..</ref>. Σύμφωνα με την [[Πατρολογία|πατερική]] γραμματεία ''"τίποτε άλλο δεν είναι το κακό παρά στέρηση του αγαθού, όπως και το σκότος είναι στέρηση του φωτός. Το αγαθό είναι φως νοητό, όπως και το κακό είναι σκότος νοητό"''<ref>Ιωάννης Δαμασκηνός, ''Περί διαβόλου και δαιμόνων'' στο ''Έκδοσις ακριβής της ορθοδόξου πίστεως'' (μτφρ. Ν. Ματσούκα), Πουρναράς, Θεσσαλονίκη 1992, σελ. 107.</ref>. Κατά μία έννοια, '''"κακό"''' είναι κάθε τι που η κρίση μας απαξιώνει, θεωρεί ότι θα έπρεπε να εκλείπει, κάθε τι που διεγείρει την αποστροφή μας<ref>λήμμ. "Κακόν", ''Θρησκευτική και Ηθική Εγκυκλοπαίδεια'' (Θ.Η.Ε.), τόμ. 07, εκδ. Μαρτίνος Αθ., Αθήνα 1965, στ. 198.</ref>.

Είναι γεγονός, ότι η ''"η χριστιανική διδασκαλία"'' είναι ''"πέρα για πέρα αντίθετη προς τη [[διαρχία]]"''<ref>Ματσούκας Α. Νίκος, ''Το πρόβλημα του κακού - Δοκίμιο πατερικής θεολογίας'', 3η έκδ., Πουρναράς, Θεσσαλονίκη 1992, σελ. 273.</ref> και κατά συνέπεια διδάσκει ότι ''"δεν μπορεί να νοηθεί κανένα στοιχείο που να μην είναι δημιούργημα του Θεού"''<ref>Ματσούκας Α. Νίκος, 'Δογματική και Συμβολική θεολογία', τόμ. Γ' (Ανακεφαλαίωση και Αγαθοτοπία-Έκθεση του οικουμενικού χαρακτήρα της χριστιανικής διδασκαλίας), Πουρναράς, Θεσσαλονίκη 1997, σελ. 376.</ref>. Εντούτοις, συχνά χρησιμοποιεί την έννοια της σύγκρουσης ''"θεϊκών και δαιμονικών δυνάμεων"'', στην περίπτωση αυτή όμως ''"δανείζεται μονάχα το σχήμα της πάλης του καλού και του κακού"'', με το '"κακό" να παραμένει ''"ως πράγμα"'' ανύπαρκτο και να ''"εννοείται μονάχα ως διαβρωμένη...αγαθή πραγματικότητα"''<ref>Ματσούκας, ''Το πρόβλημα του κακού'', ό.π..</ref>. Κατά συνέπεια το κακό ''"είναι μη ον...δεν έχει...υπόσταση...αλλά είναι παρυπόσταση"''<ref>Ματσούκας Α. Νίκος, 'Δογματική και Συμβολική θεολογία', τόμ. Β' (Έκθεση της ορθόδοξης πίστης σε αντιπαράθεση με τη δυτική Χριστιανοσύνη), 2η έκδ., Πουρναράς, Θεσσαλονίκη 1988, σελ. 211.</ref>, ''"κλέβει"'' δηλαδή ''"την υπόσταση του αγαθού και επομένως αποτελεί παραμόρφωση"''<ref>Ματσούκας, ''Δογματική...'', τόμ. Γ', ό.π..</ref>. Άρα ''"ανυπόστατον το κακόν"''<ref>Μάξιμος Ομολογητής, ''Σχόλια'', PG 4,53A.</ref> και όπως σημειώνει ο [[Διονύσιος Αρεοπαγίτης]] ''"ούτε υπόστασιν έχει το κακόν, αλλά παρυπόστασιν, του αγαθού ένεκα και ουχ εαυτού γινόμενου"''<ref>Διονυσίου Αρεοπαγίτου, ''Περί θείων ονομάτων'', PG 3,732C.</ref>.