12.398
επεξεργασίες
Αλλαγές
μ
→Τριαδολογία
Για τον ''Άγιο Ιωάννη το Δαμασκηνό'', ο [[Θεός]] είναι αδύνατο να ερευνηθεί από τον άνθρωπο. Είναι αδύνατο να νοηθεί η [[ουσία]] του, αλλά ο άνθρωπος δύναται να γνωρίζει στοιχεία με αναφορά τη φύση του, όπως το αγαθό αυτής και το σοφό. Γι'αυτό η ουσία δύναται να νοηθεί μόνο αποφατικά, αντιθέτως με τις άκτιστες ενέργειες Αυτού, που μπορεί να νοηθούν με καταφατικό τρόπο. Η αλήθεια της Θείας Μονάδας βρίσκεται στην τριάδα, αλλά η προσέγγιση του μυστηρίου του τρισυποστάτου αυτής αν προσεγγισθεί με την έρευνα της φυσικής και πεπερασμένης σκέψης του ανθρώπου οδηγεί σε αντιφάσεις, ανάμεσα στον πολυθεϊσμό και το στατικό [[Μοναρχιανισμός|μοναρχιανισμό]] των Ιουδαίων. Έτσι οι τρεις αυτές υποστάσεις είναι αχωρίστως χωρισμένες, δίνοντας στην ανθρώπινη αίσθηση την ασύμμετρη διαφορά θείας υπάρξεως και κτίσεως.
Ο Θεός πάντα εμφανίζεται ως έναςΈνας, και η διάκριση των υποστάσεων είναι ένα απλώς νοητικό σχήμα των ανθρώπων, για αντιληφθούν την αδύνατη με τη φυσική σκέψη διαφορά αφού στη σχέση τους δεν ισχύει χωρισμός ή μία διαίρεση, διότι πρόκειται για ''αχωρίστως άμικτες'' εικόνες της αιωνίου υπάρξεως. Έτσι οι υποστάσεις για τον ανθρώπινο νου διαχωρίζονται κατ'επίνοιαν, χωρίς αυτό να μειώνει το οντολογικό τους αναλλοίωτο. Έτσι η [[ενέργεια]], η [[ουσία]], η [[θέληση]] ορίζονται ως ταυτότητα κοινών θελήσεων, όχι σε 3 όμοιες θελήσεις, αλλά μία και την αυτή, αφού ποτέ δε γίνεται κάτι τέτοιο να φτάσει μέχρι σημείου διαχωρισμού. Μάλιστα οι υποστάσεις δεν είναι μόνο όμοιες, αλλά απαράλλακτες εικόνες κατά την ουσία της Θεότητος, η δε ενότητα δε μπορεί να νοηθεί ως σύνθεση των τριών υποστάσεων, αλλά ότι αυτή ενυπάρχει σε τρεις υποστάσεις. Έτσι κάθε πρόσωπο έχει τέλεια υπόσταση, έχει πληρότητα υπάρξεως, δεν αποτελεί απλώς μέρος, γιατί αλλιώς θα επέρχετο σύνθεση, τη στιγμή που η ουσία του Θεού είναι απλή. Έτσι μέσα από το θεολογικό σύστημα των πατέρων γίνεται αντιληπτό ότι η μονάδα δεν αποτελείται από υποστάσεις, αλλά περιέχεται εξίσου και απαράλλακτη στην πληρότητα της θείας φύσεως. Η δε πηγή στην [[Αγία Τριάδα]], δεν επιφέρει διαίρεση ή μερισμό, αφού ο [[Θεός Πατήρ|Πατήρ]] δεν εξαντλεί τον εαυτό του στον Υιό και το [[Άγιο Πνεύμα|Πνεύμα]], αλλά ότι έχουν το κατέχουν κοινώς.
Ο Άγιος Ιωάννης καταβάλλει μεγάλη προσπάθεια πάντα για να δώσει στον αναγνώστη, ερευνητή και θεολόγο κάθε εποχής πως η έννοια του κτιστού, πρέπει να αποσυνδέεται παντελώς από την έννοια του Θεού. Έτσι η σχέση των υποστάσεων δεν μπορεί να έχει καμία σχέση με την έννοια των κτιστών πραγμάτων και όντων και γι αυτό αναφέρει πως ότι προέρχεται φυσικώς στη τριάδα (γεννάν, εκπορεύειν) δε γίνεται κατ'ανάγκην όπως στο φυσικό κόσμο. Προχωρώντας ένα βήμα περισσότερο μας λέει πως η έννοια της τριάδας είναι η μόνη που δύναται να μας αποκαλύψει το μυστήριο της θείας ζωής, αφού η μοναρχία θα στερείτο αγάπης. Βασικό σημείο της τριαδολογικής διδασκαλίας του Αγίου επίσης είναι αρκετά σημεία σημεία της Παλαιάς Διαθήκης όπως το «''Τω λόγω του Κυρίου οι ουρανοί εστερεώθησαν και τω πνεύματι του στόματος αυτού η '''δύναμις αυτών'''''»<ref>Ψαλμοί 32, 6</ref>, για να καταδείξει πως ήδη από την [[Παλαιά Διαθήκη]] διαφαινόταν αυτό που πλήρως αποκαλύφθηκε στη [[Καινή Διαθήκη|Καινή]]. Έτσι ο Λόγος και το Άγιο Πνεύμα λαμβάνουν αρχή ''άμα'', δηλαδή ταυτόχρονα.