12.426
επεξεργασίες
Αλλαγές
μ
→Οι έριδες με τον Κοραή
Η εκκλησία τον τιμά στην ημερομηνία της τελευτής του και του αποδίδει το απολυτίκιο: ''"Σοφία κοσμούμενος, παντοδαπεί ευσεβώς, διδάσκαλος ένθεος, της Εκκλησίας Χριστού, και βίου ορθότητος, στήλη λαμπρά ωράθης ,Αθανάσιε Πάτερ. Όθεν η νήσος Πάρος, τη ση δόξη καυχάται, και πάντες σου τα θεία, τιμώμεν προτερήματα."''
===Οι έριδες με τον Κοραήκαι το πολιτικό όραμα του Αθανασίου===
Ο Αθανάσιος υπήρξε ένα πράγματι ανήσυχο πνεύμα. Αυτό τον έκανε να χρησιμοποιήσει μία θεματολογία η οποία δε έμεινε στα στενά θεολογικά πλαίσια, αλλά σε ευρύτερα κοινωνικά και πολιτικά. Ο ίδιος ήταν πολυμαθής και ταυτόχρονα πολύγλωσσος, με αποτέλεσμα να αντιλαμβάνεται τις κοσμογονικές αλλαγές που επέφερε ο διαφωτισμός στην Ευρώπη. Έτσι αρχίζει με την αρκετά συντηρητική του γλώσσα να κρίνει τα πολικά δρώμενα και μορφώματα στην Ευρώπη και να επιτίθεται στην αιρετική αυθαιρεσία τους, όπως την αποκαλούσε. Έτσι συγγράφει βιβλίο (''"Πατερική Διδασκαλία"''), κατά το οποίο αντιτίθεται στις φιλελεύθερες προτάσεις των [[Διαφωτισμός|διαφωτιστών]] για επανάσταση<ref>Χ. Γιανναράς, Ορθοδοξία και Δύση..., σελ. 182</ref>. Το βιβλίο αυτό εκδίδεται από το Πατριαρχείο και φαίνεται πως σκοπό είχε να εκφράσει και πολιτικές σκοπιμότητες και επιταγές της Πύλης, γι αυτό και είναι πιθανό να μην εκφράζει πλήρως τις απόψεις του συντάκτη του<ref>Χρήστος Πατρινέλης, ''"Οι σχέσεις της εκκλησίας με την Οθωμανική πολιτεία"'', Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τ. ΙΑ, σελ. 125-126</ref>. Το βιβλίο γίνεται αιτία για επιθέσεις ενάντια στην εκκλησία από τους διαφωτιστές, οι οποίοι την κατηγορούν για φιλοτουρκισμό και δουλοφροσύνη, αν και είναι φανερό πως απηχούσε τη συντριπτική μερίδα των Φαναριωτών, οι οποίοι ζούσαν με το μόνιμο φόβο ότι μία τοπική εξέγερση, ακόμα και σε περίπτωση επιτυχίας, θα εξέθετε το υπόλοιπο τμήμα των Ελλήνων στην εκδικητική μανία των Τούρκων. Ένας φόβος διόλου αβάσιμος, που συνεχίστηκε μέχρι και το 1922<ref>ο.π.</ref>.