12.398
επεξεργασίες
Αλλαγές
μ
→Η «όραση του Θεού» ως παράγοντας της έκφρασης του δόγματος
Το δόγμα της ορθοδόξου εκκλησίας έχει ως προϋπόθεση το βίωμα, την εμπειρία, δηλαδή την όραση της αποκάλυψης του Θεού στην κτίση και την ιστορία<ref>Ιω. Ρωμανίδης, Δογματική και..., σελ. 192</ref>. Και αυτό, διότι ο μόνος τρόπος κατανοήσεως της [[Καινή Διαθήκη|Καινής Διαθήκης]] είναι δια του παραλληλισμού με τις θεοφάνειες της Παλαιάς Διαθήκης<ref>ο.π.</ref>. Όσοι εκκινούν δίχως αυτές τις προϋποθέσεις δε δύναται να εννοήσουν την εν Χριστώ αποκάλυψη της Καινής. Στην [[Παλαιά Διαθήκη]] αυτός που αποκαλύπτεται είναι ο ίδιος [[Αγία Τριάδα|τριαδικός Θεός]]. Ο Θεός δηλαδή αποκαλύπτεται δια του [[Άγγελος|Αγγέλου]] Αυτού, κάτι που με σαφήνεια καταδεικνύεται από το [[Κατά Ιωάννην Ευαγγέλιον|ευαγγέλιο του Ιωάννη]] που ταυτίζει τον αποκαλύπτομενο άγγελο, με το Λόγο που σαρκώθηκε. Δεδομένο πρέπει λοιπόν να θεωρείται, όπως ήδη από την Παλαιά Διαθήκη μαρτυρείται, πως το δόγμα πρώτιστα πρέπει να βιωθεί, το μέλος δηλαδή της εκκλησίας, μέσα στα εκκλησιαστικά πλαίσια πρέπει να οδηγείται στη [[θεογνωσία]] μέσω της όρασης του Θεού, ώστε εν συνεχεία να εξαγγέλλει το δόγμα, μέσα στα πλαίσια της κοινότητας. Η εξαγγελία αυτή έχει καθαρώς σωστικό και φωτιστικό χαρακτήρα και γίνεται κατανοητή κατά το ύψος της θέωσης του κάθε μέλους<ref>Ιω. Ρωμανίδης, Δογματική και..., σελ. 197</ref>.
Από τα παραπάνω γίνεται έκδηλο ότι το δόγμα δεν είναι μια θεωρητική αλήθεια την οποία ο νους του ανθρώπου αδυνατεί να πλησιάσει. Αντιθέτως, το δόγμα, η όραση του θείου και η ερμηνεία των ενεργειών του Θεού, δύναται να ψηλαφηθεί με τη θεία όραση και τελικά τη [[θεογνωσία]]. Ο άνθρωπος ως ανώτερες λειτουργίες της ψυχής έχει το νου και το λόγο. Όταν ο νους κι ο λόγος καθαρθούν και θεωθούν δύνανται να φτάσουν στη θεογνωσία<ref>Ν. Ματσούκας, Επιστήμη...στην εξαήμερο του Μεγάλου Βασιλείου, σελ. 170</ref>. Τότε ο άνθρωπος ορά το θείο και το ερμηνεύει. Ο άνθρωπος δηλαδή με την ύπαρξή του, μπορεί να δει τις ενέργειες του αποκαλυπτόμενου Θεού στην κτίση και την ιστορία και να τις ερμηνεύσει. Αυτή η όραση όμως πάντοτε νοείται στα πλαίσια της κοινότητας ως χάρη διδόμενη από Θεό, ως μία κατά φύση πραγμάτωση της σχέσης ακτίστου-[[Κτιστό|κτιστού]], Θεού και ανθρώπου. Έτσι λοιπόν εδώ παρατηρούμε πως ο άνθρωπος μετέχοντας του εκκλησιαστικού γεγονότος και των μυστηρίων, μπορεί με την ύπαρξη του να βρει το Θεό, να βιώσει τη θεία αλήθεια, να ερμηνεύσει δηλαδή τα δόγματα της πίστεως. Το λογικό, εν αντιθέσει με τις προτεσταντικές απόψεις μπορεί να ψηλαφίσει το μυστήριο του θεού, όταν φτάσει στη σφαίρα της θέωσης. Τελικά το δόγμα καθίσταται κτήμα του ανθρωπίνου λογικού, το οποίο οικειούται τη θεία αλήθεια, που τελικά τη διατυπώνει<ref>Π. Τρεμπέλας, Δογματική Α΄, σελ. 13</ref>.
==Ο ρόλος των Συνόδων στην αποσαφήνιση της εκκλησιαστικής εμπειρίας==
