12.398
επεξεργασίες
Αλλαγές
μ
→Θεολογία
Η ψυχή πλέον οδηγείται στους κόλπους της ζωαρχικής Τριάδας. Εδώ και πάλι θα πρέπει να αποφεύγονται οι σχολαστικές αντιλήψεις περί κολάσεως και παραδείσων ως τόπων ξεχωριστών. Γι αυτό πρέπει να γίνει κατανοητό πως στην πατερική θεολογία ''"όλες οι εικονικές παραστάσεις για τον παράδεισο και την κόλαση δεν αναφέρονται διόλου σε μια στατική μέση κατάσταση και σε μία φάση, όπου απονέμονται οι αμοιβές και οι τιμωρίες. Οτιδήποτε λέγεται για το θάνατο, τόπους παραδείσου και κόλασης, ανάσταση νεκρών, κρίση και δοξασμένη ζωή των φίλων και των αγίων του Θεού εντάσσεται στην περιρρέουσα ατμόσφαιρα της θείας ζωαρχικής δόξας...Πρόκειται για ανεπίτρεπτο και κωμικό σχολαστικισμό, αντίθετο προς τις πηγές μας, αν επιχειρούσαμε να καθορίσουμε τι ακριβώς ζει μετά θάνατον και τι δεν ζει! Τα πάντα και όλα τα όντα κινούνται και ζουν στους κόλπους της ζωαρχικής Τριάδας"''<ref>Νικόλαος Ματσούκας, Μυστήριον επί των ιερώς κεκοιμημένων, Πουρναράς, Θεσσαλονίκη 1992, σελ. 35-36</ref>. Τελικώς ''"όσα γράφονται σε δογματικά εγχειρίδια και άλλες μελέτες για τη μέση κατάσταση των ψυχών, για εσχατολογική αναμονή και άλλα παρόμοια, με τρόπο που θυμίζει ειδωλολατρικό κόσμο και δαντική θεία κωμωδία, δεν αντέχουν σε σοβαρή επιστημονική κριτική βάσει των κειμένων μας, και ούτε δίνουν συμβολικά και εικονικά το περιεχόμενο του μυστηρίου της κοινωνίας "ζώντων και τεθνεώτων""''<ref>ο.π., σελ. 36-37</ref>.
Η νεκρώσιμη ακολουθία επίσης είναι ένα ''"εξαίρετο παράδειγμα του τρόπου, με τον οποίο η Ορθόδοξος θεολογία επιδρά στη διαμόρφωση ενός υγιούς πολιτισμού"''<ref>Νικόλαος Βασιλειάδης, Το μυστήριο του θανάτου, σελ. 359</ref>. Αυτό διότι επιτυγχάνει την ευκαιρία να χρησιμοποιήσει την έννοια του θανάτου για να βοηθήσει τον άνθρωπο να αναπτύξει βαθύτερη κατανόηση του νοήματος και της προοπτικής της ζωής, διότι βοηθά τον άνθρωπο να αντιμετωπίσει το φόβο του θανάτου και τις καταστροφικές συνέπειες του φόβου αυτού, που εκφράζονται με την εσωστρέφεια, την εγωκεντρική συσπείρωση και τελικά την καταστροφική δημιουργικότητα, να προσδώσει ελπίδα, να αναγνωρίσει την ύπαρξη των συναισθημάτων θλίψεως που δημιουργείται προκύπτουν από το χαμό των προσφιλών προσώπων και να ενθαρρύνει την έκφρασή τους, ακόμα και με δημιουργικό τρόπο. Όπως υπογραμμίζει και ο θεολόγος Φιλόθεος Φάρος, σε αντίθεση με την ανατολική θεώρηση του γεγονότος αυτού, ο Δυτικός κόσμος έχει κάνει τη ζωή μια μάσκα για να καλύψει με αυτή την όψη του θανάτου<ref>Φιλόθεος Φάρος, Η ορθοδοξία σαν πολιτιστική έκφραση, Περιοδικό Γρηγόριος Παλαμάς, Θεσσαλονίκη, τ. 661 (Σεπτ.-Οκτ. 1977, σελ. 229-230)</ref>.
==Τα μνημόσυνα στην ιστορία της εκκλησίας==
