Αλλαγές

:'''1.''' ''[[Βάπτισμα]]'': Το ιερό βάπτισμα αναγεννά πνευματικά τον άνθρωπο, σε μια νέα ένθεη ύπαρξη, ως τέκνο Θεού, ενσωματώνοντας το βαπτισθέντα στο μυστικό σώμα της Εκκλησίας. Είναι μια εκούσια υποχρεωτική πράξη για όποιον επιθυμεί να γίνει χριστιανός, που πραγματοποιείται με τριπλή κατάδυση σε νερό, στο όνομα της [[Αγία Τριάδα|Aγίας Τριάδας]] και δι αυτού, ο άνθρωπος καθαίρεται από κάθε [[αμαρτία]]. Όπως η φυσική γέννηση του ανθρώπου γίνεται μία και μόνη φορά έτσι συμβαίνει και με τη βάπτιση η οποία αποτελεί την αποκατάσταση της φύσης του ανθρώπου από τη φθορά κι το [[Θάνατος|θάνατο]]. Γι αυτό και ο αναβαπτισμός θεωρείται αμάρτημα. Το βάπτισμα ως νέα γέννηση κι ως αρραβώνας μίας [[Εσχατολογία|εσχατολογικής ]] πορείας έχει νομοτελειακή προτεραιότητα<ref>Ν. Ματσούκας, Δογματική και Συμβολική θεολογία Γ΄, σελ. 277</ref> που ως . Ως στόχο έχει την παροχή μία νέας ζωής , που στη μετέπειτα εσχατολογική πορεία του ανθρώπου συνεργεί συνάμα με την εκκλησιαστική ζωή. Γι αυτό και το βάπτισμα αποτελεί εγκεντρισμό στη ζωή, γέννηση σε αυτή και τελικώς πορεία σε μία τελειωτική οδό<ref>ο.π., σελ. 278</ref>. Έτσι άνθρωπος δε γίνεται μέλος αποδεχόμενος απλώς μερικές θεωρητικές αρχές και αξιώματα ή κάποιες ηθικές δεσμεύσεις, αλλά με μία έμπρακτη αισθητή ενέργεια, ένα πραγμαικό πραγματικό αισθητό συσχηματισμό στο θάνατο και την ανάσταση του Ιησού Χριστού<ref>Χρήστος Γιανναράς, Το αλφαβητάρι της Πίστης, σελ. 199</ref>.

:'''2.''' ''[[Χρίσμα]]'': Το χρίσμα είναι το μυστήριο που σφραγίζει με τις δωρεές και τα χαρίσματα του [[Άγιο Πνεύμα|παναγίου Πνεύματος]] τη νέα πνευματική ζωή , που αρχίζει με το βάπτισμα και συνεχίζεται με έναν βίο θεοφιλή και φιλόχριστο. Επίσης το μυστήριο αυτό δεν επαναλαμβάνεται. Το χρίσμα ουσιαστικά παρέχει τη χαρισματική εξουσία για τον αγώνα της άσκησης, της προκοπής και της τελείωσης, όπου το βαπτισμένο μέλος πλέον μέσω των ενεργειών του Αγίου Πνεύματος, πλουτίζεται και θεραπεύεται<ref>Ν. Ματσούκας, Δογματική...Γ΄, σελ. 280</ref>. Ο άνθρωπος με το μυστήριο αυτό κινείται άμεσα προς τη πραγμάτωση του σκοπού της [[Βασιλεά του Θεού|βασιλείας του Θεού]], παρέχοντάς του την ίδια την αλήθεια και την αγαθότητα, στο μέτρο της συνεργίας και της άσκησης που το ίδιο το μέλος πραγματοποιεί<ref>Ν. Ματσούκας, Δογματική...Γ΄, σελ. 280</ref>. Έτσι με τη βοήθεια του Αγίου Πνεύματος ο άνθρωπος καθαιρεί τις δαιμονικές δυνάμεις, σφραγιζόμενος με τη σφραγίδα της προσωπικής υιοθεσίας του Κυρίου, μέσω τη προσωπικής παρουσίας της Αγίας Τριάδος στα μυστικά βάθη τη ύπαρξής του<ref>Χρ. Γιανναράς, Το αλφαβητάρι..., σελ. 201</ref>.

:'''3.''' ''[[Μετάνοια]]'': Η μετάνοια είναι το ιερό μυστήριο που αποκαθιστά την πνευματική υγεία της [[Ψυχή|ψυχής]], όταν αυτός που μετανιώνει ειλικρινά για τ' αμαρτήματα του και τα εξομολογείται στον [[Πνευματικός|πνευματικό]] της Εκκλησίας λειτουργό, λαμβάνει άφεση αμαρτιών, γινόμενος και πάλι φίλος και τέκνο αγαπητό του Θεού. Το μυστήριο αυτό επαναλαμβάνεται, ανάλογα με τις πνευματικές ανάγκες των πιστών. Έτσι σκοπός του μυστηρίου είναι η θεραπεία των τραυμάτων της πτώσης των ανθρώπων με την άφεση των αμαρτιών. Η εξουσία αυτή μάλιστα -της άφεσης των αμαρτιών- προκύπτει από το ίδιο το εκκλησιαστικό σώμα που ως κοινότητα ή δια μέσου του χαρισματικού φορέα, που είναι ο [[επίσκοπος ]] (και δια μέσου αυτού οι υπόλοιποι πρεσβύτεροι) παρέχουν δραστική ίαση κι διόρθωση των πνευματικών νοσημάτων<ref>Ν. Ματσούκας, Δογματική...Γ΄, σελ. 282</ref>.

:'''6.''' ''[[Γάμος]]'': Ο γάμος είναι το μυστήριο, δια του οποίου δημιουργείται, ευλογείται και αγιάζεται η ορθόδοξη οικογένεια. Κατ' οικονομία, το μυστήριο επαναλαμβάνεται το πολύ μέχρι τρεις φορές. Είναι μυστήριο το οποίο ενώνει άνδρα και υνίκα γυναίκα με φυσικό δεσμό, μέσω τη θείας ευλογίας, το οποίο σα στόχο έχει την να κατανικήσει του θανάτουτο θάνατο, αλλά και της λειτουργίαςσυνάμα τη λειτουργία, της συνέχισης τη συνέχιση και της ολοκλήρωσης την ολοκλήρωση του ιστορικού γίγνεσθαι προς τη τελείωση<ref>Ν. Ματσούκας, Δογματική...Γ΄, σελ. 285</ref>.

:'''*''' ''[[Μνήμη νεκρών]]'': Οι εξόδιες ακολουθίες και τα μνημόσυνα φανερώνουν την εκκλησία ως σώμα ζώντων και τεθνεώτων. Αποτελούν ουσιαστικά την ισχυρή και ζωντανή πίστη των μελών. Οι δεήσεις προς τους κεκοιμημένους αποτελούν την υπέρτατη εκδήλωση αγάπης και συνάμα την κορύφωση της πίστης και της ελπίδας στους ακαταλυτους ακατάλυτους δεσμούς των μελών του σώματος, οπού ο θάνατος δεν μπορεί να κυριαρχήσει, όπως και η λήθη του.

:'''*''' ''[[Μοναχική κουρά]]'': Το μυστήριο τς μοναχικής κουράς εισάγει το ήδη βαπτισμένο μέλος σε αδιάκοπη μετάνοια, μνεία και μνήμη του Θεού. Ο άνθρωπος αποφασίζει να κινηθεί σε ένα πιο γοργό δρόμο πτος προς την τελείωση. Η κουρά αποτελεί ουσιαστικά ένα νέο βάπτισμα, μία γέννηση στο χώρο τη θείας δόξας<ref>Lennard Ryden, Ds Leben des Heilligen Narren Symeon von Leontios von Napolis, Upsala1963, σελ. 131</ref>. Εντάσσεται τελικά το μέλος της εκκλησίας στην περιρρέουσα ατμόσφαιρα της νοεράς προσευχής, μακριά από ατομοκεντρικά ή εγωκεντρικά μορφώματα.